Een van mijn mooiste wielerherinneringen is de Ronde van Vlaanderen van 1976. Walter Planckaert won, voor velen verrassend, de Ronde van Vlaanderen voor Francesco Moser, Marc Demeyer, Roger De Vlaeminck en Freddy Maertens.

Ik heb altijd gevonden dat Walter te weinig eer kreeg voor deze overwinning. Het leek voor velen een anticlimax. Een “mindere” die de Ronde won.

Het dient gezegd, we leefden in Vlaanderen in grote weelde. Eddy Merckx was er nog altijd, en had trouwens zijn zevende Milano-Sanremo gewonnen, er was Roger De Vlaeminck, Freddy Maertens, Walter Godefroot, Eric Leman, Frans Verbeeck, André Dierickx, Rik Van Linden, Herman Vanspringel e.a. En dan kwam er, een weliswaar verdienstelijk renner, de bloemen wegkapen voor de neus van deze “groten”.

Al vlug werd de overwinning verklaard door de onderlinge tweestrijd Maertens-De Vlaeminck  die op het einde van de wedstrijd belachelijke proporties aannam. Maar ik durf hier de stelling innemen dat Walter Planckaert misschien wel de sprint van vijf ook gewonnen had.

Walter Planckaert was natuurlijk niet de eerste de beste. Walter had, en heeft, wat ze bij ons hier zeggen “een kopke”. M.a.w. hij had, en heeft, een eigen gedacht en hij volgt die denkwijze dan ook ongeacht wat anderen er van denken. Walter kon ook als geen ander toeleven naar een bepaalde koers en daar dan ook alles voor geven en alles voor laten. Daarnaast kon, en kan, hij de koers lezen als geen ander. Eigenlijk hadden “de groten” beter moeten weten. Hadden ze wat meer opgelet, dan hadden ze geweten dat Walter een kwaaie klant zou worden die vierde april 1976.

Als ik even terugkijk in Het Belang van Limburg op de dagen die de Ronde vooraf gingen dan komt daar het volgende uit.

Op zaterdag 20 maart won Walter Planckaert op overtuigende wijze de E3-Prijs in Harelbeke voor Walter Godefroot.

Op woensdag 24 maart werd Walter Planckaert vijfde in de koers in Knokke, gewonnen door Frans Van Looy in een spurt met 142 renners.

Op zaterdag 27 maart was er de Amstel Gold Race. Ook hier weer werd enkel Freddy Maertens als grote kanshebber aangekondigd. Temeer Eddy Merckx en Roger De Vlaeminck niet aan de start kwamen. Het duo Walter Planckaert-André Dierickx werd maar terloops vermeld, en dan nog voornamelijk omdat Walter Planckaert een oud-winnaar was.

De kranten leken gelijk te krijgen. Freddy Maertens won de Amstel Gold Race overtuigend en Walter Planckaert kwam niet voor in de lijst van 42 aangekomen renners.

Op zondag 28 maart was er de Ronde van België. Deze ronde, met 80 renners aan de start, werd aangekondigd als de strijd voor het meesterschap tussen Eddy Merckx en Freddy Maertens. Andere kanshebbers die werden vernoemd waren Frans Verbeeck, Raymond Poulidor, Lucien Van Impe, Jean-Luc Vandenbroucke en Hennie Kuiper. Walter Planckaert en ploegmaat André Dierickx werden niet meer vernoemd.

De eerste rit, een veredeld criterium van 20 km, werd gewonnen door de onverzadigbare Freddy Maertens voor …. Walter Planckaert. Grootste blikvanger was echter Eddy Merckx die gekwetst bij een val in de laatste rit van de door hem gewonnen Catalaanse week, slechts met één hand kon rijden.

In de namiddagrit werd Eddy Merckx, als kanshebber voor de Ronde van België,  volledig uitgeteld alsook heel wat andere favorieten. Tijdens de opeenvolgende hellingen had er zich een groep van 27 renners afgescheiden met daarbij o.a. Frans Verbeeck en het grootste deel van zijn ploeg, Freddy Maertens met Michel Pollentier en Sus Verhaegen, Roger Swerts, Jos Bruyere, Jan Raas, Eric Leman en het duo André Dierickx en Walter Planckaert.

Op veertig km van het einde sprong André Dierickx weg. Twintig km verder werd hij ingelopen door Freddy Maertens en Walter Planckaert. Het drietal ging samen naar de meet alwaar Maertens mooi afgedroogd werd door Walter Planckaert.

Na de aankomst gaf Walter Planckaert nog een sneer naar zijn vroegere kopman Frans Verbeeck, zeggende dat hij, indien hij nog bij Verbeeck zou gereden hebben, nooit zijn eigen koers had mogen rijden. Nu hij van ploeg veranderd was ging alles veel beter.

In de derde rit won Walter Godefroot door de massaspurt te ontlopen. In die spurt werd Walter Planckaert tweede na opnieuw Freddy Maertens.

In de vierde rit zorgde Michel Pollentier voor een “putch”. Hij won met meer dan 5 minuten voorsprong. In de spurt om de vierde plaats, op ruim 7 minuten, won Frans Verbeeck voor Walter Planckaert en Freddy Maertens. In het algemeen klassement stond Walter ondertussen op de vierde plaats en tevens was hij leider in het puntenklassement. Eddy Merckx meldde ondertussen dat hij geen hinder meer had van zijn kwetsuren.

Ondertussen waren ze ook aan het koersen in Italië. In de Trofeo Panatlica versloeg Francesco Moser Roger De Vlaeminck in de eindsprint.

Op 31 maart werd de vijfde rit gereden. Jan Raas bleef het peloton vijf seconden voor. Een peloton waarvan de spurt gewonnen werd door Walter Planckaert voor Piet Van Katwijk, Frans Verbeeck, Willy Planckaert en Marc Demeyer. Hij kreeg daardoor de purperen leiderstrui van het puntenklassement steviger rond de schouders.

Eddy Merckx kloeg over stekende pijn in de elleboog. De conditie op zich was wel o.k. en iedereen zag in hem weer een potentiële winnaar van de Ronde van Vlaanderen.

Een opmerkelijk berichtje in diezelfde krant ging over de terugkeer van José-Manuel Fuente bij de ploeg Bianchi. Maar zoals voorspeld, in datzelfde artikel, is het niks meer geworden met Fuente.

De laatste dag van de Ronde van België waren er nog twee ritten. De eerste rit werd in de spurt gewonnen door Walter Planckaert voor broer Willy Planckaert, die de ontsnapte Ferdi Vanden Haute teruggehaald had. Freddy Maertens werd vierde. De tweede halve rit was, opnieuw in de spurt, voor Piet van Katwijk . Walter Planckaert werd vijfde, net voor broer Willy.

In de eindstand werd Walter vierde op 5’52” van Michel Pollentier. In het puntenklassement won hij afgetekend voor Freddy Maertens.

In de voorbeschouwingen op de Ronde van Vlaanderen op zaterdag 3 april in de krant Het Belang van Limburg staat er geen woord over Walter Planckaert. Eddy Merckx, Roger De Vlaeminck en Freddy Maertens zijn de namen in de koppen.

Op maandag 5 april stond de volgende kop in de krant :”Prachtkoers krijgt lachwekkende ontknoping”. Wat was er gebeurd?

Na een eerste schifting kwamen er nog 28 renners in aanmerking voor de overwinning. Daarbij alle favorieten. Op de Koppenberg spatte de groep voorgoed uiteen. Vijf renners hadden zich, mede door een val van Walter Godefroot, weten af te scheiden. Roger De Vlaeminck, Francesco Moser, Freddy Maertens, Marc Demeyer en Walter Planckaert. Eddy Merckx volgde in een groepje op 100 meter met daarin verder Didi Thurau, Frans Verbeeck, André Dierickx, Ferdi Vanden Haute, Eric Leman, Rik Van Linden, Walter Godefroot, Lucien Van Impe, Joop Zoetemelk, Ronald Dewitte en later Jan Raas, Charles Rouxel, Willy Teirlinck, Dirk Baert en Johan De Muynck.

Het werd een echte tweestrijd met in het ene groepje voornamelijk Francesco Moser en Marc Demeyer die het werk deden en een Walter Planckaert die afzijdig bleef, en aan de andere zijde vereende krachten.

Dat het werk van Francesco Moser en Marc Demeyer berenwerk was getuigde de voorsprong van anderhalve minuut op de achtervolgende groep aan de voet van de Muur in Geraardsbergen. Op de top van de Bosberg was de voorsprong echter herleid tot 40 seconden en de wedstrijd kon nog alle kanten uit. Vanaf dit moment begon Walter Planckaert ook mee te werken in de ontsnapping.

Er moest toentertijd nog een slotronde afgelegd worden in Meerbeke en aan het begin van die ronde had het achtervolgende groepje, onder impuls van Eddy Merckx, de achterstand herleid tot 20 seconden. In de slotronde viel Freddy Maertens een eerste keer aan. Hij werd gecounterd door Roger De Vlaeminck. Toen Francesco Moser probeerde, kreeg die Walter Planckaert mee. Toen het er op leek dat de twee er vanonder zouden muizen bracht Marc Demeyer zijn kopman en Roger De Vlaeminck terug.

Francesco Moser  probeerde opnieuw en kreeg, opnieuw, Marc Demeyer en Walter Planckaert mee in het wiel. Freddy Maertens en Roger De Vlaeminck keken elkaar het wit uit de ogen en ondanks een heftig gesticuleren van Marc Demeyer sloten beiden niet meer aan.

In de spurt haalde Walter Planckaert het relatief gemakkelijk van Francesco Moser en Marc Demeyer. Roger De Vlaeminck werd alsnog vierde voor Freddy Maertens.

In het boek van Freddy Maertens : Een Leven in Wit en Zwart, wordt beweerd dat Walter Planckaert Marc Demeyer betaalde om de spurt aan te trekken. Als me de beelden van vlak voor de spurt bekijkt, dan lijkt het inderdaad zo te zijn dat Walter en Marc even praten. Dit is echter dagelijkse kost in het wielrennen en doet niks af aan de overwinning van Walter.

Achteraf vielen er harde worden. Walter Planckaert had de zege niet verdiend, hij was een zweetdief, hij was de minst actieve renner, hij reed pas mee op het moment dat de TV er bij kwam, hij was ballast in de ontsnapping, enz ….

Laat ons dit nu eens als neutrale supporter van Walter Planckaert bekijken.

Qua intrinsieke klasse stonden Freddy Maertens, Roger De Vlaeminck en Francesco Moser een stapje hoger dan Marc Demeyer en Walter Planckaert, dat moet ik toegeven. Maar een renner fietst niet met zijn benen alleen. Ook het leep zijn, het uitspelen van de zwaktes van de tegenstanders en de sterktes van zichzelf spelen mee. Daarnaast is er natuurlijk nog het ploegenspel.

Marc Demeyer moest onvoorwaardelijk in dienst rijden van Freddy Maertens, dat was logisch. Had hij alleen gezeten, dan had hij waarschijnlijk ook minder werk verzet in de ontsnapping indien zijn kopman in het achtervolgende groepje zou gezeten hebben. Had bijvoorbeeld Ronald Dewitte, ploegmaat van Roger De Vlaeminck mee in de kopgroep gezeten, dan had ook die minder werk verzet met Roger in de achtervolgende groep. Voor Walter gold hetzelfde. André Dierickx zat in de achtervolgende groep en dat was een (mede)kopman. Eigenlijk was dit gewoon de toepassing van het “Systeem-Post”, dat toen door Raleigh in verschillende wedstrijden werd uitgevoerd.

Freddy Maertens moet beseft hebben dat Walter een kwaaie klant was. Hij was tenslotte door hem een paar keer geklopt in de Ronde van België. Je moet er dus maar voor zorgen dat je zo een renner kunt kwijt geraken. Freddy heeft daar weinig toe ondernomen.

Roger De Vlaeminck won wel de sprint voor de vierde plaats, maar ik twijfel of hij wel zo fris zat. Op de beelden kan je namelijk zien dat bij een van de demarrages Roger vrij moeilijk het gat weer dicht rijdt. (zie ook op Youtube : http://www.youtube.com/watch?v=9uuutUICL0E). Misschien speelde het ook wel in zijn hoofd dat hij recent in Italië in de spurt geklopt werd door Francesco Moser. In het verslag op Youtube zie ik trouwens Roger De Vlaeminck en Freddy Maertens niet veel op kop rijden. Het zijn voornamelijk Moser en Demeyer die het zware werk doen.

Daarbij speelde nog dat Freddy en Roger elkaar weinig gunden.  Freddy Maertens en Roger De Vlaeminck, het is lang water en vuur geweest.

Francesco Moser dan. Zijn houding is ook niet echt te verklaren. Hij verzette berenwerk in de ontsnapping wetende dat hij met 3 rappe mannen, Freddy, Roger en Walter, op stap was. Goed, hij probeerde een paar keer weg te geraken maar dat lukte niet. Rekende hij nog op zijn eindsprint? Zeker toen hij Roger De Vlaeminck en Freddy Maertens kwijt speelde?

En Walter dan? Wel eigenlijk paste hij het wereldberoemde gezegde van José De Cauwer al toe. Eerst de bordjes van een ander uit eten en dan pas aan dat van jezelf beginnen. Walter was op dat ogenblik de meester-tacticus. Hij verschool zich gedeeltelijk achter André Dierickx die in het achtervolgende pelotonnetje zat, buitte de rivaliteit Maertens-De Vlaeminck uit, liet Demeyer al het beulenwerk doen en concentreerde zich voornamelijk op Francesco Moser. Tactiek uit het boekje. Wat we dan noemen een slimme renner.

Hoe ging het verder met deze protagonisten? Wel, Freddy Maertens won de woensdag erop Gent-Wevelgem voor Rik Van Linden en Frans Verbeeck. Walter Planckaert werd vijfde, Roger De Vlaeminck zesde en Francesco Moser zevende, Marc Demeyer 34°.

De zondag erop wint Marc Demeyer Paris-Roubaix voor Francesco Moser en Roger De Vlaeminck. Freddy Maertens (val) en Walter Planckaert (val) komen niet in de uitslag voor. Toen klonk het in de kranten al : “Waarom zou een knecht geen klassieker mogen winnen?”

In de Waalse Pijl won Joop Zoetemelk. Freddy Maertens werd derde, Marc Demeyer en Walter Planckaert gaven op, Francesco Moser en Roger De Vlaeminck kwamen niet aan de start.

In Luik-Bastenaken-Luik was dan weer Jos Bruyere aan de winst. Freddy Maertens was tweede. Walter Planckaert, Marc Demeyer, Francesco Moser en Roger De Vlaeminck  stonden niet aan de start.

Bekijken we het complete voorjaar, dan moeten we toegeven dat Freddy Maertens de man van het voorseizoen was.

Walter Planckaert was dus de winnaar, en volgens mij een verdiende winnaar, van de Ronde van Vlaanderen 1976. Om moeder Gusta van de Planckaerts te citeren : Walter was het boerenpaard daar waar Willy het koersepaard en Eddy het luxepaard was. En waarom zou een boerenpaard geen wedstrijd mogen winnen?

Was de Ronde van Vlaanderen de enigste parel op de kroon van Walter Planckaert? Bijlange niet.

Walter was prof geworden in de ploeg van Frans Verbeeck op 1 september 1969. In 1970 en 1971 won hij 4 wedstrijden. In 1972 won hij al de Amstel Gold Race, dit zeer tegen de zin van zijn kopman Frans Verbeeck. Hij werd toen ook al 2° en 3° in een etappe van de Midi Libre.

In 1973 brak hij helemaal door. Zes overwinningen waaronder Kuurne-Brussel-Kuurne, een rit in de Ronde van België en de ploegentijdrit in de Ronde van Frankrijk.

In 1974 zes en in 1975 zeven overwinningen met in elk jaar een rit in de Tirreno-Adriatico. In het Nationaal kampioenschap in Mettet, in 1975, werd hij tweede na Willy Teirlinck maar voor Eddy Merckx.

In 1976 ontsnapte hij van onder de vleugels van Frans Verbeeck. Hij won dat jaar 10 maal waaronder dus de Ronde van Vlaanderen maar ook 2 etappes in de Dauphiné Libéré, de GP Denain, de E3-prijs in Harelbeke en 2 ritten in de Ronde van België. Hoeveel renners behaalden eigenlijk de dubbel Harelbeke-Ronde van Vlaanderen?

In 1977 won hij opnieuw 10 maal. Een rit in de 4 Daagse van Duinkerke, Dwars door België, drie ritten in de Ronde van België en het eindklassement van de Ronde van België en de GP Jef Scherens.

In 1978, bij het C&A van Eddy Merckx, won hij zesmaal, waaronder de proloog van de Ronde van Nederland en een rit in de Ronde van Frankrijk.

Ook in 1979 won hij 6 maal. Opnieuw Kuurne-Brussel-Kuurne, een rit in de Ronde van België en in de Driedaagse van De Panne.

In 1980, 1981 en 1982 won hij respectievelijk 2, 4 en eenmaal. Vanaf 1983 nam hij jongere broer Eddy onder zijn vleugels. Toch won hij in 1983 nog eenmaal.

In 1984 kreeg hij zijn tweede jeugd bij het Panasonic van Peter Post. Hij won 7 maal waaronder een etappe in de Ronde van Nederland en in de 4 Daagse van Duinkerke, en opnieuw Dwars door België.

In 1985 was er voor de eerste keer geen overwinning meer.

Twee klassiekers, vijf semi-klassiekers, de Ronde van België en een rit in de Tour de France, veel renners zouden er nu direct willen voor tekenen. Walter Planckaert een mindere renner? Neen, absoluut niet.

Vanaf 1986 was er de carrièrewending naar de volgwagen. Walter werd een meer dan gerespecteerd ploegleider en haalt heden ten dage met zijn jonge Topsport Vlaanderen-ploeg mooie resultaten.

Vier april 1976, het blijft voor mij een mooie herinnering toen streekrenner Walter Planckaert de Ronde van Vlaanderen won.

%%%FOTO1%%%

G.L.

03-04-2012, 10:58 Geschreven door G.L.