Kermiscoureur, maar onontbeerlijk in de Vlaamse wielergeschiedenis.

Toen ik op deze blog mijn verhaal over Hubert Hutsebaut schreef, kreeg ik reactie van Mevr. Nicole Bruneel, de weduwe van Raf Van Bruwaene, waarin ze vroeg de groeten te doen aan Hubert Hutsebaut, de volgende keer dat ik hem zou ontmoeten.

Ik heb Hubert Hutsebaut echter nog nooit ontmoet, niet vóór mijn artikel en ook niet na mijn artikel. Jammer. Maar in mijn antwoord naar Mevr. Bruneel schreef ik dat ik misschien wel ooit eens een verhaal zou schrijven over haar man. Belofte maakt schuld en dus waag ik er mij vandaag aan.

Niet alleen de belofte doet mij dit schrijven maar ook de renner Raf Van Bruwaene zelf. Ik moet eerlijk toegeven dat, sedert ik de mail van zijn weduwe kreeg, Raf Van Bruwaene mij bleef intrigeren. Ik heb sowieso al een zwak voor de minder bekende renners en ik zet ze graag eens in het zonnetje. In mijn ogen verdienen ze het want zonder hen was de koers in Vlaanderen nooit zo populair geworden.

Raf Van Bruwaene werd geboren op 12 mei 1946 in Tielt. Het deed bij mijzelf niet echt een grote bel rinkelen. Eerder een minuscuul belletje. Dus begon ik aan mijn opzoekingwerk in het digitale archief van Het Belang van Limburg. Het leverde direct al de eerste moeilijkheden op want de journalisten indertijd goochelden nogal met namen. Van Bruane, Van Bruwane, Van Bruaene, Van Bruwaene, en alle variaties met De en Den er nog bij, de naam kwam in verschillende vormen voor. Uiteindelijk vond ik in de periode 1968-1973 liefst 226 maal op een of andere manier zijn naam terug (ploegvoorstellingen, koersverslagen, jaaroverzichten, ….).

Raf Van Bruwaene, startte in 1963 bij de niet-aangeslotenen en werd na 10 wedstrijden lid van BAB (Brugse Velosport) in de categorie nieuwelingen. Hij werd dat jaar nog 4 x tweede en 6 x derde en behaalde één overwinning, op 19 augustus, in Handzame. In 1964, nog steeds bij de nieuwelingen, behaalde hij acht overwinningen. Verder nog 5 tweede plaatsen en 8 derde plaatsen. Op 8 augustus 1964 werd hij liefhebber en behaalde dat jaar als beste resultaat nog een vijfde plaats. In 1965 zou hij bij de liefhebbers 1 overwinning behalen, namelijk op 2 augustus in Ingelmunster (of Hulste zoals het in het jaarboek Velo 66 staat). Verder nog 7 tweede en 4 derde plaatsen. Bij die tweede plaatsen moet toch die in de klassieker Gent-Wervik vermeld worden waar Romain Furniere won en Jeroom Kegels derde werd. De uitslagenlijsten overlopend kwam ik bij de liefhebbers deze namen tegen : Jos Boons, Etienne Buysse, Wilfried David, Willy De Geest, André Dierickx, Walter Godefroot, Paul en Willy In ‘t Ven, Eddy Merckx, Jan Monteyne, Willy Planckaert, Roger Rosiers, Raymond Steegmans, Noël Vanclooster, Willy Van Neste, Daniel Vanryckeghem en Willy Vekemans om er maar enkele te noemen. Zelfs Eddy Planckaert reed toen al mee, maar die was van Zwevegem en niet van Nevele. Het was de gouden generatie die in aantocht was naar de professionele rangen. Niet gemakkelijk dus om als jong renner daartussen je weg te maken.

In 1966 won hij driemaal bij de liefhebbers. In Roeselare op 1 september, in Vladslo op 10 september en op 25 september in Sint-Eloois-Vijve. Deze laatste overwinning is echter niet terug te vinden in het jaarboek Velo 67.  Verder nog 4 tweede en 6 derde plaatsen.

In 1967 zijn er 5 overwinningen terug te vinden. Zijn opmerkelijkste zege was op 20 mei in Oostkamp waar hij won voor Walter Planckaert. In 1967 ook nog 16 tweede en 6 derde plaatsen. Hij werd driemaal tweede na Eric Leman en tweemaal na Jempi Monseré. Verder ook een tweede plaats in Kuurne-Brussel-Kuurne na Guido Van Damme en voor José Samyn. Ook in de Omloop Het Volk behaalde hij een verdienstelijke 16° plaats.

In 1968 won hij 4 maal. Voor de geschiedkundige kronieken is het misschien interessant aan te geven dat hij op 30 juni  in Egem won voor een zekere Eddy Musseeuw, vader van Johan. Daarnaast de gebruikelijke ereplaatsen, 8 x tweede en 7 x derde.

Op 29 augustus, 22 jaar oud,  stapte Raf Van Bruwaene over naar de profs. Hij kwam bij de ploeg PullOver Centrale, met sportdirecteur Tuur Decabooter, terecht. Dezelfde dag werd hij al 17° in Kortemark, wedstrijd gewonnen door Eric Leman.

Een kleine maand later, op 20 september, behaalde hij al een derde plaats in Beernem na Daniel Vanryckeghem en Guido Reybrouck. Een beloftevol begin.

Of Raf, zoals vele renners in die tijd, er nog een andere beroepsbezigheid op na hield naast het wielrennen, is mij  onbekend. Ik vermoed het al bijna. Hij kwam namelijk altijd maar goed op dreef tijdens de maanden juni-juli-augustus. Anderzijds was deze periode natuurlijk het piekmoment van de kermiskoersen met soms wel drie wedstrijden op één dag.

In 1969 reed hij voor Etalo-Siriki-Ventura met onder meer volgende renners als Urbain De Brauwer, Wim Dubois, Jean-Marie Sohier, Frans Toortelboom, Franklin Van de Moortel en Gilbert Wuytack. Hij behaalde dat jaar twee derde plaatsen, twee tweede plaatsen en één overwinning.

In Boezinge op 1 augustus won Noël Vanclooster voor Jean-Marie Sohier en Raf als derde op 20 seconden, op 20 augustus in Ruislede won Herman Vrijders voor Roland Van De Rijse en Raf.

De tweede plaatsen kwamen er op 10 juli in Gistel na Hubert Hutsebaut en in Eeklo op 27 augustus na Christian Callens. Er is sprake van nog een tweede plaats, maar die kon ik niet terugvinden.

Kers op de taart dat jaar was natuurlijk zijn overwinning op 6 augustus in Harelbeke. Raf Van Bruwaene was zoals reeds eerder geschreven,  van in zijn liefhebberstijd op het toppunt van zijn vorm in de maanden juli-augustus, het zou zo blijven tijdens de rest van zijn carrière.

Gezien er die dag drie beroepsrennerkoersen op één dag werden verreden (waar is de tijd?) kwamen er slechts (!) 39 renners aan de start in Harelbeke voor 150 km. De belangstelling was niettemin groot en de koers, over 25 ronden, best te genieten. Noël Vanclooster en Franky Ebo waren de eerste vluchters van die dag. Gedurende een aantal ronden diepten ze hun voorsprong uit, welke op een bepaald moment ruim 2 minuten bedroeg. Na 90 km koers begonnen ze echter te verzwakken en  op zes ronden van het einde werden ze gegrepen. Eric Demunster, Roger Kindt en Raf Van Bruwaene waren de volgende die hun kans grepen. Ze kregen nooit meer dan 30 seconden van de groep, maar slaagden er toch in uit de greep te blijven. Tot ieders verrasing won Raf Van Bruwaene de sprint van het drietal voor Roger Kindt en Eric Demunster. De eerste zege was binnen.

Gewoon, omdat het altijd aangenaam is eens in oude kranten te neuzen, hier een klein overzichtje van welke titels er verder op de sportbladzijde van die dag, met de overwinning van Raf, stonden? De wereldkampioenschappen op de baan in Antwerpen waren in volle gang. Ole Ritter had de pijp aan Maarten gegeven en Charly Grosskost was zonder ambitie naar Antwerpen gekomen. Theo Verschueren werd door Leo Proost als favoriet voor de stayers naar voor geschoven. Fons De Bal won in Grobbendonk, Eddy Peelman in Lokeren. De Belgische basketploeg klopte Italië met 66-52 en Jacky Ickx kreeg zijn eigen postzegel in Jemen. En even verder, ik wil het u, beste lezer, niet onthouden, een advertentie voor een Volkswagen Kever 1200 voor de prijs van 55.900 Bfr. en een onderhoud, om de 20.000 km, voor 1.450 Bfr.

Verder dient vermeld te worden dat Raf ook in het voorjaar redelijk uit de verf gekomen was. Hij werd zesde in Roubaix-Cassel-Roubaix, 11° In de Omloop van Oost-Vlaanderen, 17° in de Omloop Het Volk, 19° in Kuurne-Brussel-Kuurne en 28° in Paris-Roubaix. Ook in Gent-Wevelgem en Paris-Tours stond hij in de uitslag vermeld.

In Paris-Roubaix was hij mee in een vlucht van 41 renners. Na een lekke band kon hij de leidersgroep weer vervoegen maar even later begaf zijn versnellingsapparaat het. Uiteindelijk eindigde hij 28° op 34 aangekomen renners. Er waren 154 vertrekkers die dag. Winnaar die dag, werd uiteindelijk Walter Godefroot.

In 1970 stapte Raf Van Bruwaene over naar de ploeg Mann-Grundig. Al bij al toch wel een stap vooruit. Moest hij dat jaar meer in dienst rijden van de kopmannen van die ploeg? Volgende renners reden nl. voor de ploeg : Willy In ’t Ven, Georges Pintens, Willy Van Neste, Daniel Vanryckeghem en Herman Vanspringel.  Moest dat ook in de kermiswedstrijden? Het kan een verklaring zijn voor de iets mindere uitslagen dat jaar. Een derde plaats in Adinkerke op 24 september na wereldkampioen Jean-Pierre Monseré en Ferdinand Hermie en een eerste plaats in Gistel op 30 mei.

Het was de 14° Vijfdagenprijs die verreden werd over 176 km met 53 renners aan de start. Pas na 50 km kwam de eerste serieuze ontsnapping. Jackie Coene en André Delaere gingen er vandoor. De voorsprong liep uit tot 2 minuten maar bij de tweede doortocht door Gistel kwam alles weer samen. Er waren een paar vruchteloze pogingen van Remi Van Vreckom, Etienne Buysse, Willy Van Neste en Raf Van Bruwaene. Op 30 km van de finish viel echter de beslissing. Twaalf renners kozen het hazenpad. Maurice Dury, Rudi  Serruys, Pol Mahieu, Wilfried Corneille, Willy Van Neste, Freddy Decloedt, Remi Van Vreckom, Marc Lievens, Etienne Buysse, Jaak De Boever, Eric Demunster en Raf Van Bruwaene. Uit deze groep, die volledig buiten schot bleef, ontsnapten tijdens de laatste ronde Pol Mahieu, Jaak De Boever en Raf Van Bruwaene.

In de spurt versloeg Raf Van Bruwaene Jaak De Boever, volgens de krant met een half wiel. Op de foto is echter duidelijk te zien dat Jaak op bijna twee lengten eindigde. Pol Mahieu werd derde. Overwinning nummer twee was binnen.

Ook hier is het altijd eens interessant om te kijken wat er verder op dezelfde bladzijde in de krant stond te lezen. In hetzelfde weekend won ploegmaat Walter Bouquet  Vorst-Meulebeke, Rik Van Looy won in Kessel (Lier), Wilfried David de Omloop van Mandel-Leie-Schelde, ploegmaat Herman Vanspringel won een criterium in Frankrijk en Frans Verbeeck werd eindwinnaar van de Ronde van de Oise. Daarnaast won Domingo Perurena de eerste rit van de Vuelta.

Bij de liefhebbers won een zekere Cees Priem te Beerts, Ronny Vanmarcke won Meulebeke-Roubaix en Vic Peeters in Sint-Anthonius-Brecht.

Jos Huysmans en Vic Van Schil werden in de Giro beboet met respectievelijk 20.000 en 5.000 Lire voor het elkaar met de hand aflossen. En Eddy Merckx en Martin Van den Bossche kregen een reuzengitaar als geschenk.

Andere resultaten van het jaar 1970 waren een 9° plaats in de Ronde van West-Vlaanderen, 10° in Harelbeke-Poperinge-Harelbeke, 15° in Roubaix-Cassel-Roubaix, 17° in de Kustpijl, 21° in Kuurne-Brussel-Kuurne en 23° in Dwars door België.

In 1971 keerde Raf Van Bruwaene terug naar een meer bescheiden ploeg. Hij werd lid van de groep Goldor met als renners o.a. Richard Bukacki, Fernand Hermie, Hubert Hutsebaut, Frans Melckenbeeck, Walter en Willy Planckaert, Bernard Van de Kerckhove, Roland Van De Rijse, Ronny Van De Vijver en Sus Verhaegen. Het werd qua successen zijn beste jaar. Vier derde plaatsen, een tweede plaats en twee overwinningen. Dit alles in net geen twee maanden tijd.

Raf Van Bruwaene werd derde in het Nederlandse Kruiningen op 3 juli. Hij werd er geklopt door de Nederlanders Harm Ottenbros en Harry Janssen. Hij werd nog eens derde op 7 juli in Poperinge in de Omloop der Zuid-West-Vlaamse Bergen. Deze keer gingen Tony Gakens en Hugo Dehaes hem vooraf. Hij werd opnieuw derde op 13 juli in Sleidinge na Johan De Muynck en ploegmaat Walter Planckaert. En een vierde derde plaats op twee weken tijd volgde op 18 juli in Kalmthout na Frans Verbeeck en ploegmaat Ronny Van De Vijver.

De tweede plaats behaalde hij op 28 juli in mijn eigenste Deinze waar de lokale held Jaak De Boever hem 15 seconden voorafging.

Op 30 mei had hij zijn derde profoverwinning behaald in Niel, dag op dag een jaar na zijn overwinning in Gistel. Er waren die dag 43 renners voor een grote ronde van 140 km  gevolgd door 8 plaatselijke ronden. Van bij de start ging Tony Daelemans aan de haal en alhoewel hij een ruime voorsprong bijeen fietste was zijn avontuur na 27 km al afgelopen. Vervolgens gingen Vic Van Schil en Jos De Schoenmaecker op wandel. Maar ook deze poging leidde tot niks. Eddy Peelman probeerde het dan 50 km alleen. Eens ook hij ingelopen was, kwam er een spervuur van ontsnappingspogingen. Jos De Schoenmaecker, Roger De Vlaeminck, Willy Moonen, Vic Van Schil en Raf Van Bruwaene, ze probeerden het allemaal. De beslissing viel in de voorlaatste ronde toen Raf Van Bruwaene en ploegmaat Ronny Van De Vijver het hazenpad kozen. Deze laatste nam het voortouw in de ontsnapping en deed het meeste van het werk. In de spurt kwam hij echter te kort tegen Raf Van Bruwaene. Roger Loysch won de spurt van de achtervolgers. Twee Goldor-renners bij de eerste drie, een succes. Of het er achteraf in de kleedkamers even vrolijk aan toe ging is maar de vraag. Op de foto is duidelijk de ontgoocheling te zien van Ronny Van De Vijver. Ik kan mij voorstellen dat er nog een hartig woordje gevallen is over deze zaak.

Wat stond er verder op dezelfde sportpagina? Het was een editie op dinsdag na het verlengd Pinksterweekend. Leo Duyndam won de Polderpijl in Berendrecht, André Dierickx was onhoudbaar te Liedekerke, Jan van Katwijk won te Hansweert, Jos Abelshausen won dan weer in Ganshoren. Ferdinand Bracke won te Cras-Avernas, Eddy Merckx won te La Souterraine en te Bourg-en-Bresse. Marc Demeyer won de Ronde van Vlaanderen voor liefhebbers en Winoc Flebus werd voor de tweede maal Limburgs juniorenkampioen. Winoc Flebus? Nooit meer van gehoord.

Op 19 juli won Raf Van Bruwaene zijn vierde, en naar later zal blijken, laatste profwedstrijd. In Ingelmunster waren er 53 renners om 150 km af te leggen. De eerste vluchters waren dit keer Herman Flabat en Gérard Hendrickx. Het waren Raf zelf en Jaak Clauwaert die, na 60 km, een eind maakten aan deze poging. Hierna probeerden Christian Callens en Daniel Verplancke het. Maar bij gebrek aan steun liep ook deze poging op niets uit. Het volgende duo was Eddy Cael en Jaak De Boever. Maar opnieuw Raf Van Bruwaene maakte een eind aan hun aanvalspoging. De aanval is de beste verdediging moet Raf gedacht hebben en hij werd hierin gevolgd door de Australiër Tony Kelleher, Ronny Vanmarcke, Gerard David, Etienne Buysse en de Fransman André Mollet. Het zestal werd niet meer verontrust.

Gerard David nestelde zich in het wiel van de snelste man van de groep, Raf Van Bruwaene, maar kon toch niet verhinderen dat in de laatste bocht Raf een verrassingspoging ondernam. De vijf anderen konden hem niet meer vatten en Raf overschreed als eerste de aankomstlijn. Gerard David werd op 5 seconden tweede, Etienne Buysse werd derde.

Een laatste keer overloop ik hetgeen verder op desbetreffende sportbladzijde stond. Pieter Nassen verklaart dat hij een ritzege in de volgende Tour nastreeft. De winnaar van de Points Chauds zou er echter nooit in lukken. Roger Swerts hoopte er bij te zijn tijdens het wereldkampioenschap in Mendrisio, wat ook het geval was. André Dierickx behaalde zijn dertiende zege van het jaar in Zele en Rolf Wolfshohl won de Omloop van Commentry.

Datzelfde jaar behaalde Raf Van Bruaene een 5° plaats in de Ronde van West-Vlaanderen, een 6° plaats in de Omloop van Midden Vlaanderen en een 7° plaats in de Ronde van Oost-Vlaanderen. Zowaar een Vlaamse aangelegenheid. Verder nog de jaarlijkse afspraak in de Kustpijl (7°) en Harelbeke-Poperinge-Harelbeke (16°).

In 1972 veranderde Raf Van Bruwaene nog maar eens van ploeg. Dit keer ging hij voor Siriki-Munck-Gitane rijden, een echte kermiskoersploeg met renners als Jos Boons, Urbain Debrauwer, Franky Ebo, Hugo Hellemans, Maryan Polansky, Frans Toortelboom en Leopold Van Den Neste.

Zoals eerder aangegeven waren er geen overwinningen meer. Wel nog vier tweede plaatsen en één derde plaats. Hij was er dit keer vroeg bij. Een tweede plaats op 4 mei in Oostkamp na Willy Van Neste, op 18 mei opnieuw tweede, deze keer na Guido Reybrouck in Assebroek. In de Omloop der Grensstreek in Ledegem werd hij op 18 juni tweede na Ghislain Van Landeghem en op 22 augustus in Eeklo tweede na Roger De Vlaeminck. Tenslotte was er de derde plaats in het criterium van Oostrozebeke op 2 oktober na Patrick Sercu en Gustaaf Van Roosbroeck.

De jaarlijkse afspraak in de Kustpijl leverde weer een zevende plaats op en in Dwars door België werd het een 15° plaats.

Nog altijd maar 26 jaar oud had Raf nog een redelijke toekomst voor zich in het wielrennen. In 1973 verkaste hij nogmaals van ploeg. Deze keer werd het Novy-Total-Romy Pils. Toch wel een ploeg van iets hoger niveau met o.a. Dirk Baert, Christian Callens, Daan Holst, Frans Kerremans, Flori Ongenae, Guido Reybrouck, Frans Van Looy, Daniel Vanryckeghem en José Vanackere. Maar Raf Van Bruwaene sukkelde met de rug, en reed geen enkele noemenswaardige uitslag. De vierde plaats in Oostkamp was zijn beste resultaat. Een 21° plaats in zijn jaarlijkse Kustpijl was symbolisch. Raf Van Bruwaene stopte halfweg het seizoen. Een carrière kwam ten einde.

Raf is na zijn carrière als lasser aan de slag gegaan bij de Firma Jonckheere autocars & autobussen in Beveren-Roeselare, nu VDL Bus & Coach, waar hij tot aan zijn brugpensioen in 2004 heeft gewerkt.

Enig opzoekingwerk leert echter dat Raf Van Bruwaene niet stilgezeten heeft. Vanaf 29 januari 1983 werd in Egem een nieuwe wielertoeristenclub “Wielerclub ’t Hoveke” opgericht . Deze club werd opgericht door de twee buren, wielerfanaten en ex-renners, Raf Van Bruwaene en Eric Naert. De eerste clubkampioen wordt Raf Van Bruwaene. Eens renner, altijd renner.

Raf Van Bruwaene kan ook aanzien worden als de ontdekker van huidig profrenner en streekgenoot Gorik Gardeyn.

Het noodlot slaat echter toe op 6 mei 2007. Tijdens een zondagse fietsrit komt Raf Van Bruwaene schielijk te overlijden, net geen 61 jaar oud.

Was Raf Van Bruwaene een groot renner? Neen, daar moeten we eerlijk in zijn. Was Raf Van Bruwaene een pannenkoek? Neen, dat zeker niet. Tenslotte won hij toch vier profwedstrijden. Akkoord, het ging om kermiswedstrijden en in die tijd was dat veelal een zaak van geven en nemen, combines, afspraken , bookmakers enz … Maar, je kon er maar in meespelen als je er bij was. En om er bij te zijn moest je renner zijn, geen meelopertje. Raf had zijn plaats in het wereldje en mocht op tijd en stond zijn prijs rijden, mee in de slag gaan en eens met de zegebloemen naar huis gaan. Dit kon je maar verkrijgen als je meetelde. Dit alles was eigen aan het wereldje en maakt er, ook achteraf, de charme van uit. Het behoort tot ons algemeen Vlaams Erfgoed als het ware.

Het enige dat ik nu nog graag zou willen weten is hoe het achteraf gelopen is met Ronny Van De Vijver na de wedstrijd in Niel.(Ik weet het ondertussen G.L. met dank aan Mevr. Nicole Bruneel)

Ziezo Mevr. Bruneel. Ik heb mijn belofte gehouden. Sommige zaken zullen misschien niet helemaal juist zijn, of een andere waarheid hebben. U mag ze mij altijd vertellen. Maar ik denk dat bovenstaande tekst een vrij mooi eerbetoon is aan uw man zaliger.

G.L.

20-03-2012, 22:09 Geschreven door G.L.