--" Een grote filosofie is niet een filosofie, die definitieve uitspraken doet, of die een definitieve waarheid verkondigt ;
--maar groot is de filosofie, die onrust verwekt, en die een grote schok veroorzaakt .
--Een grote filosofie wordt ook gecontesteerd ; is niet zonder verwijten ; maar is een filosofie zonder vrees, die tenslotte ergens overwint .
--Een grote filosofie is ook niet een theorie waartegen niets in te brengen is ; maar is deze, die werkelijk 'iets' zegt ."
.... aldus Charles Péguy . --"Aude sapere" : Durft te denken ...
--Hier kan nog aan toegevoegd worden :
--Een filosofie moet niet per sé kunnen bewezen worden, want dan wordt ze een exacte wetenschap, die filosoferen overbodig maakt .
--Haar objecten zelf overschrijden immers de empirische werkelijkheid ; en kunnen slechts op een redelijke wijze benaderd worden .
--Filosofie zal pas na de fysica uitgeput te hebben, meta-fysica worden ; die slechts argumenten en hypothesen kan creëren ; maar tenslotte moet eindigen in een vorm van 'geloven' .
--Tenslotte is het wel aangewezen ergens een visie op de werkelijkheid en tevens een levens-visie te hebben en na te volgen ; en zo is geloven in 'iets', of in een zeker 'ietsisme' wel aangeraden, en ook logisch ...
--"Aude sapere" ..."Het is immers eigen aan de mens te willen weten" -volgens Aristoteles . Valère--
--Uit Het Nieuwsblad van 6.2.2007 : .. Lieven Scheire geeft fysica-les in "De Laatste Show" ...iedere Dinsdag op 'TV een'...
--Populariserende wetenschap is in op TV en op radio ...
--Lieven Scheire zal het niet hebben over allerlei wetenschappelijke proefjes of zo ; maar wel over keiharde theorie, zoals de relativiteits-theorie, de quantum-fysica of de kern-energie e.d.
--Hij zegt zelf, dat hij gebeten is door de fysica-microbe ...
--"We zitten gevangen in een deeltje van de werkelijkheid ; en we beseffen niet hoe het er daarbuiten echt aan toe gaat . De quantum-mechanica bv. zegt dat elementaire deeltjes zich pas manifesteren, als ze waargenomen worden ... Einstein, die zeker geen fan was van de quantum-fysica, zei daarop, dat hij graag wilde geloven, dat de maan er nog altijd is, ook als we niet kijken ... Maar met een electron - of in de sub-atomaire wereld- is dat niet zo . Dat zijn dingen waar ik lyrisch van word ."
---aldus L.Scheire ..., die in de eerste plaats kiest voor een theorie ; en dit op een luchtige manier met de nodige moppen erbij wil naar voor brengen ...
---Ja, er is nog meta-fysica na de fysica ...
---Bestaan electronen, deeltjes en partikeltjes enkel in een wereld van 'bewustzijn' ? ---En zijn een bewuste-energie en communicatie principe en basis van alles ?
--" Ik sta het dichtst bij de goden, door zo min mogelijk wensen te hebben ." : ...Socrates .
--Kende Socrates dan het Boeddhisme of het Nirwana ? --Het Nirwana dat de volkomen rust betekent nadat de hartstocht van het streven gedoofd is ;... en dat anderzijds ook het oplossen is in de oneindigheid, die het hoogste doel is van 's mensen streven...
--"Gelukkig de mens, die nog gelukkig kan zijn .."
Gans de Filosofie na Plato is slechts een voetnota aan zijn Filosofie ...
--Inderdaad sommige filosofen beweren, dat de ganse filosofie-geschiedenis slechts een voetnota zou zijn aan de filosofie van Plato . --En dan verwijzen ze vooral naar zijn 'ideeën-leer', die Plato weliswaar al te dichterlijk heeft voorgesteld . Misschien wilde hij geen 'droge' of 'dorre' filosoof lijken te zijn ; of misschien kon hij en wilde hij niet duidelijker zijn ... Socrates, zijn leermeester, was immers ook al vervolgd geworden ; en was door de gifbeker gestorven ...
--De empirische werkelijkheid wordt ook heden ten dage dikwijls slechts als een onderdeel van een grotere en absolute werkelijkheid beschouwd ; alsof deze eveneens zou deelnemen aan 'eeuwige ideeën' . ; en die realiteit wordt dan ook slechts nog indirect waargenomen, en nog indirecter begrepen .
--Principes als substantie, materie, causaliteit zijn minder duidelijk en soms inhoudloos geworden, net zoals de begrippen ruimte en tijd...
--De quantum-fysica met zijn 'onzekerheden', die alle causaliteit in twijfel trekt en schijnt te negeren, wijst terug op een vrijheid en een 'wil', die het werkelijke 'innere' der dingen schijnt te zijn ; en wijst ook naar de menselijke wil en vrijheid, die ons tevens doet terugdenken aan 'iets' transcendents en absoluuts van een hogere , onbekende, maar bewuste orde ...
--Graag een beknopt overzichtje van de filosofie-geschiedenis en van de dito voetnota's..:
--Van Plato :-met zijn 'Timaeos' en zijn 'Republiek' : en zijn hoog verheven ideeën-leer : in felle tegenstelling tot de materialistische filosofie van voordien ..!!
--naar Aristoteles :-met zijn 'Fysica', 'Meta-fysica' en zijn 'Over de Ziel' : bracht kritiek uit maar ook waardering voor zijn leermeester Plato, wiens dichterlijke begeestering hij wetenschappelijk ontnuchterde .
--naar Descartes :- met zijn 'Methoden-leer' en zijn 'Meditaties over de eerste filosofie' : "Ik denk, dus ik ben" ? :.. door de eeuwige twijfel heen...
--Spinoza :- 'Ethica' : Alles is één Substantie ...
--Leibniz :- 'Monaden-leer' : alles bestaat uit geestelijke atomen ...
--Kant :- zijn 3 'Kritieken' :.. kritiek leidt naar à priorismen, transcendentie en idealisme ...
--Schopenhauer :- 'De Wereld als Wil en Voorstelling' : het niet te kennen 'innere der dingen' van Kant noemde hij Wil ...
--Hegel :- 'Femenologie van de Geest' : de Absolute Idee in evolutie ...
--Heidegger :- 'Zijn en Tijd' : Wat is Zijn ?: Het Substraat van alles ?
--Sartre :- 'Het Zijn en het Niets' : de mens is vrij, dus verantwoordelijk ...,,
tot daar een korte résumé ..,,,
--Men mag enigszins wel besluiten, dat de filosofie doorheen zijn geschiedenis de meest fundamentele vragen van de mens zeker niet heeft kunnen oplossen .
--Maar toch kan men aannemen, dat de werkelijkheid niet buiten of zonder dit transcendente 'iets', dat een 'bewuste-energie' als inhoud heeft, kan bestaan ...
--En moet men misschien wel gans de filosofie zien als voetnota's bij de Ideeën-leer van Plato, die de bakermat werd van filosofische-systemen zoals panpsychisme, idealisme, solipsisme en...Supra-solipsisme ...
--Hoe vrij is de mens ?... Een steeds terugkerende vraag .
--In het begin van ons menselijk leven waren we zeker niet vrij .
--Wie heeft ons immers gevraagd, of we wel wilden leven ?
--En ook als baby waren we volledig 'gedetermineerd' .
--We konden slechts eten, slapen, en andere noodzakelijkheden verrichten, die we zeker niet bewust of vrijwillig deden .
--En naarmate we door onze contacten met de buitenwereld meer en meer qua intelligentie en ook qua wil ontwikkelden, begonnen we ook meer en meer keuzes te maken tussen meerdere 'determinaties' .
--Maar deze toename van onze vrijheid deed eveneens onze verantwoordelijkheid groeien .
--En dat maakte de mens bezorgd en angstig ; zodat hij al vlug zijn eigen vrijheid weer beperkte, door zich zelf allerlei regels en wetten op te leggen .
--En zo ontstond de moraal ...
--Hij besefte, dat hij als vrije mens ook de vrijheid van de anderen moest respecteren ; en ook dat hij 'intern' wel vrij was; maar 'extern' gebonden bleef aan de anderen en het andere .
--En ook als de mens dan wel niet kon kiezen voor het begin van zijn leven ; kan hij dit wel om dit leven te beëindigen ; indien zijn leven niet levens-waardig meer zou zijn ; en zijn moraal dat kan 'dulden' .
--Vrijheid is dan ook evenredig aan intelligentie en wil .
--En hoe complexer onze intelligentie en onze wil wordt, hoe complexer ook onze vrijheid wordt...
.... " De ziel schijnt van ergens 'uitgenomen' te zijn, om 'geplakt' te worden aan de zintuigen van het lichaam ( =intellectus agens) .
...verder...:
"Niets goddelijks of gelukkigs behoort de mens toe, behalve dat ene, dat men ernstig moet nemen ; nl. onze intelligentie en onze wijsheid ...En inderdaad onder onze 'dingen' ( aangelegenheden) schijnen deze de enige onsterfelijke en goddelijke te zijn .
...En gezien we kunnen deelnemen aan die capaciteit gedurende ons miserabel en door de natuur moeilijk leven ; blijkt toch, dat de mens in vergelijking met de andere wezens een 'god' is .
...Want de intelligentie, die in ons aanwezig is, is een god, of toch goddelijk ...
...Het sterfelijk leven heeft een goddelijk deel . - Bijgevolg moet de mens filosoferen ; of wel weg-gaan van hier beneden ; vaarwel zeggend aan het leven ; gezien al de rest slechts een opeenhopen is van frivoliteiten en banaliteiten ..." , aldus Aristoteles -
Quid ?
---...wat is de 'intellectus agens' ?... : De 'onbewogen beweger', die zich in het 'innere van het innere' bevindt, en ons aantoont, dat we een deel of een moment zijn van een 'eenheid' van bewust-zijn of intelligentie ;... ...wat ik graag 'Supra-solipsisme' noem...
--"Eendracht maakt macht" , solidariteit, mundialisering, globalisering e.a., daar gaat het hier niet over ...
--Maar het gaat wel over die 'eenheid', die men in alles tracht te vinden via de filosofie en de meta-fysica .
--Parmenides was in de oudheid reeds de profeet van die 'eenheid' . "Alles is één" en " Zijn is Denken" waren zijn uithangborden . En niettegenstaande Heraclitos dit tegensprak ; was ook hij voorstander van de eenheid der tegendelen ; de dialectische eenheid van de ontwikkeling van het 'zijn' ; die zich ook uit in de logica .
--Die eenheid is echter geen exclusiviteit van de filosofie . Ook de religie ontwikkelde zich van polytheïsmen tot monotheïsmen . Eén opperwezen of opper-principe moesten volstaan .
--Ook de wiskunde is niets anders dan een uitvouwen van de eenheid . Rekenen en tellen zijn het bijeenbrengen en een herhalen van de eenheid ...En ook in het verdelen van die eenheid komt men tot het vele ..., de vele eenheden .
--En niet minder in de exacte wetenschappen streeft men of zoekt men naar een eenheid van energie, kracht, enz.
--Sinds geruime tijd tracht men een eenheids-theorie te maken van de relativiteits-theorie en de quantum-fysica Men is ook op zoek naar die ene kracht of energie, die de thans aanvaarde vier krachten van de natuur moet vervangen .
--Ook in de wetenschappen zoekt men dus steeds verder naar die eenheid van kracht, energie en naar één principe van 'zijn' en van de 'zijnden' ...
--Het is ook niet uitgesloten, dat er eens een allesomvattende wetenschap wordt opgestart, die alle krachten en energieën, zowel de 'materiele' als de geestelijk-bewuste verenigt in één absolute energie van 'bewustzijn' .
--Dit universeel streven van de denkende mens naar eenheid, zou best wel een bewijs kunnen zijn, dat die 'eenheid' dan ook de werkelijkheid zelf is .
De 'zin' van de Zin . ...dit is geen kerstboodschap ...
-De meest gedrukte en ook meest gelezen zin in de literatuur is ongetwijfeld de eerste zin van de Bijbel , nl.;
" In het begin schiep God de hemel en de aarde".
- De Bijbel is nog steeds het meest verspreide en meest gelezen boek ter wereld . En het is dus nogal logisch, dat vooral die eerste zin ; die ook op zich reeds veel verklaart ; dan wel de meest gelezen zin is .
-Die eerste zin kan men zien als zowel een mythische, een religieuze of een louter meta-fysische visie of filosofie van onze werkelijkheid .
-De zin verheldert als het ware de vele vragen, die reeds vanin de oudheid gesteld werden omtrent die realiteit en werkelijkheid .
-Men kan de zin of propositie- want de phrase kan ook best een stelling zijn - woord na woord ontleden .
-Men leest : 'In het begin'... Is er dan een begin geweest ; en zijn de wereld en de tijd niet eeuwig ? -Als de tijd net als de ruimte een 'realiteit' heeft, die kan 'gemeten' worden ; moet er wel een maat van zijn, en aldus ook een begin ... -Volgens Kant echter bestaan tijd en ruimte slechts in de geest of bewustzijn ; en worden ze als het ware à priori 'voorgesteld' ; dus net zoals de substanties, die zich in die ruimte en tijd bevinden slechts ideeën of 'iets' met een bewuste-energie als substraat kunnen zijn . -Verder hebben tijd en eeuwigheid niets met elkander te maken ...
-Dan lezen wij : 'schiep'... Wat is scheppen ? -Scheppen moet wel het maken zijn uit het 'stoffelijke' niets ; maar volgens het adagium 'ex nihilo nihil', of uit niets komt niets voort, is dat onmogelijk . -En deze onmogelijkheid wijst op het onmogelijk bestaan van een dualiteit, nl. stoffelijke-materie en bewuste-energie... -Scheppen kunnen we ons niet anders voorstellen dan ' voorstellen' zelf . - Ook voor Aristoteles was God het 'Denken van het denken' . . Een God, die slechts alles in zijn geest als het ware bedenkt en voorstelt ... Ja, de 'Wereld als Wil en Voorstelling' volgens Schopenhauer; of 'de ontwikkeling van Absolute Idee' volgens Hegel ...
-Dan heeft men het woord 'God'... zelf . Dat woord roept ook vele vragen op . -God is bij uitstek het 'noumenon' volgens Kant ; en tevens het absolute, transcendente en eeuwige . -Men mag die God niet al te persoonlijk voorstellen, al ligt dit wel in onze natuur , en Hem ook niet teveel menselijk-geestelijke faculteiten toekennen .. -En aangezien ook de huidige wetenschappen en kennissen zien, dat het enige 'absolute' de eeuwige 'wetten' zijn ; en dat daarnaast alles contingent is en moet zijn ; moet en kan de God van onze voorstelling niets anders zijn dan die absolute 'logica' zelf ; of misschien wel de Logos ; waarover ook de oud-Grieken het al hadden ....
-Tenslotte leest men : 'de hemel en de aarde' ... -De hemel en de aarde...twee verschillende entiteiten ? Waarom schiep God niet bv. de cosmos of het universum ? -Is de hemel soms de plaats waar Hij, volgens die verouderde inzichten, zelf vertoeft ;en die wij hier na een 'voorbeeldig' leven kunnen verdienen ? -En is die aarde slechts het dal van 'ellende' ?
-Is die aarde dan ontstaan vanaf den beginne ; en zijn wij op die 6de dag als mens dan ook geschapen ? -Volgens de huidige wetenschappen zou dit slechts een verouderde mythe zijn ... -Thans spreekt men van de Big Bang en van de Evolutie-leer ... -Maar evengoed moet men het heden ten dage hebben over de relativiteits-theorie, de quantum-fysica en over New-age ; die daar gevolgen trachten uit te distilleren .
-Deze inzichten leiden ons enigszins terug naar dit onbekende 'noumenon' ; en verwijderen ons steeds verder van alle dualistische principes ; die iedere vorm van moderne meta-fysica onmogelijk maken . -Tenslotte belanden wij in een wereld van 'inter-agerend bewustzijn' ...
-Wat dat dan ook moge wezen ?
-Kortom de ene mythe moet plaats maken voor een andere, zij het dan voor een meer beredeneerde mythe .
---Waartoe een Zin met 'zin' kan leiden ???
---Toch een zalige Kerst en een gelukkig Nieuwjaar !
--Dualismen zoals geest en materie, Uitgebreidheid en Denken, Ziel en Lichaam, zijn de grootste struikelstenen tot én belemmeringen voor goede meta-fysica .
--Het was Descartes, die met zijn 'Cogito ergo Sum' het principe van dualismen opnieuw in het licht plaatste, en er zijn filosofie op bouwde .
--"Alle filosofie begint met de twijfel" zei Descartes . Hij kon echter niet loochenen, dat hij 'dacht', of liever dat er 'geconcentreerde gedachten of ideeën' bestonden... in zijn ego of persoon . --Daaruit concludeerde hij, dat hij ook effectief moest bestaan ; ...ergo Sum...
--En dit leidde tot een dualisme van twee werelden ; vanuit het 'zijn' of bestaan van zijn denken en bewustzijn, besloot Descartes ten onrechte tot een reëel existeren van een stoffelijke persoon, zijn 'ik', in een stoffelijke wereld ; en dit in een parallel samengaan met een wereld van het 'denken'- de geest . --Uitgebreidheid en denken maakten gans zijn wereld uit ..;
--Het is echter moeilijk enig dualisme of pluralisme te begrijpen, in te zien, of aan te nemen .
--Immers hoe verklaar je de 'osmose' tussen bv. het geestelijke en het stoffelijke ? Hoe kan je een inter-actie voorstellen tussen ziel en lichaam, geest en materie ?
--"Cogito, ergo Sum' kan alleen doen besluiten of concluderen, dat er zo-iets als gedachten of ideeën zijn ; nl. het intelligibele ; maar conclusies tot het stoffelijk- materiele zijn hier echter onmogelijk .
--Niet van twee walletjes eten !!
--Die 'eenheid' blijkt ook uit de 'categorieën-leer' zowel van Aristoteles als van Kant . --Categorieën-leer waar logica en meta-fysica naar een ware band en eenheid zoeken . --Aristoteles zag de categorieën als de leer van het zijn en de zijnden ; terwijl Kant de categorieën eerder als à priorismen in de geest zag . --Categorieën zijn aldus zowel de vormen van het 'zijn' als van het 'denken' of de logica ...En zowel de logica als de ontologie kunnen zich van diezelfde categorieën bedienen . --De categorieën zijn het logisch of grammaticaal alfabet van de 'cosmos' en.. van de ontologie
--Zou : ZIJN (dan toch) = DENKEN ?
--"Het intelligibele kan zich wel de stoffelijke-materie voorstellen ; maar de stoffelijke-materie kan nooit tot enig inzicht komen van en leiden naar het intelligibele" ... Valère--
--Kant zag de ruimte en de tijd slechts als aanschouwingsvormen- of categorieën- van én in onze 'geest' ; en als geen werkelijkheden buiten die geest . --Dit toonde hij aan met zijn antinomieën van de ruimte en de tijd zelf , en ook met het à priori-zijn ervan in onze geest, nog voor alle waarneming . --Ruimte en tijd zijn als een bril, die net zoals een rode bril de indruk wekt dat er slechts een rode werkelijkheid is ; ons de schijn geeft, dat alles zou bestaan in die ruimte en tijd . --In zijn 'Transcendente Aesthetica' zegt Kant, dat zonder deze aanschouwingsvormen ons kenproces niet functioneert . --Ruimte en tijd, zogezien, begrenzen ons kennisgebied, omdat buiten de ruimte en de tijd er geen 'bestaan' -in reële zin dan- mogelijk is . --Aldus zijn de ruimte en de tijd geen gevolg of uitvloeisel van de 'reële' wereld, want dan zou er 'ervaring' voor en buiten de ruimte en de tijd mogelijk zijn ; hetgeen niet kan . --En toch waren er voor Kant andere 'werkelijkheden' buiten die ruimte en die tijd ; die niet bepaald zijn door beide categorieën ; en dit waren de 'ideële' realiteiten- de noumena...
--Kant wist niet wat de 'dingen op zich' zijn ; en dat hoefde niet voor hem ; omdat die dingen nooit anders dan in een verschijning kunnen 'verschijnen' . --Het innere der dingen kon men immers nooit kennen .
--'Das Ding an sich' blijft aldus verstoken van een 'reële' existentie in en van een reële ruimte en tijd . --Zowel de substantie als 'het zijn' zelf blijven onbekend, omdat ze transcendent zijn .
--'Das Ding an sich' is aldus het 'noumenon' bij uitstek ; en heeft een 'innere'- een inhoud, die transcendent is aan onze 'gemeende' ruimte en tijd ; en aldus ook aan wat wij 'stoffelijke materie' noemen . --M.a.w. 'Das Ding an sich' moet van een 'geestelijke', ideële orde zijn; en moet het 'innere' zelf een faculteit van 'wil' en 'bewustzijn' zijn ...
--De meta-fysica ( lett. na de fysica) gaat per definitie op zoek naar hetgene de empirische wereld te buiten of te boven gaat ; nl. hetgene, dat niet door de exacte wetenschappen kan onderzocht worden ; zoals ook het 'innere der dingen' . --Want inderdaad bij iedere splitsing of deling, zelfs van de allerkleinste deeltjes, komt men steeds weer voor nieuwe 'vormen' te staan, en kan men nooit het eigenlijke innere zelf ervaren . --Dat innere kan dan alleen onrechtstreeks waargenomen worden , en de kleinste partikeltjes zelf kunnen bij iedere waarneming terug in het 'niets', of in een ongekende energie verdwijnen . --Terecht wordt het 'innere der dingen' als transcendent beschouwd .
--Het beroemde of beruchte 'innere der dingen', dat men volgens Kant niet kon kennen, is dan ook een top-probleem of vraagstuk in de meta-fysica . En misschien is dit innere wel het 'zijn' zelf . --Het Zijn waar Heidegger steeds op zoek naar was, trouwens net als vele andere filosofen .
--Men zegt, dat filosofen de schoolmeesters van het heelal zijn ; juist omdat ze steeds naar de allerlaatste, allerdiepste en meest principiele vragen op zoek gingen ; om daarna hun inzichten en verworvenheden aan anderen kenbaar te maken .
--Twee van die top-schoolmeesters waren ongetwijfeld Kant en Aristoteles .
--Kant, van wie het adagium 'het innere der dingen kan men niet kennen' ; waardoor hij wees op de transcendentie van onze realiteit ; en waarmede hij ook grens en beperking, en misschien ook wel een einde wilde maken aan alle meta-fysica . --Kant, die het ook had over de antinomieën van de ruimte en de tijd, die zelf slechts à prioriteiten van en in de 'geest' waren ; en waardoor hij de deur opende naar idealistische systemen, zoals : idealisme, panpsychisme, pantheisme, solipsisme en... supra-solipsisme .
--Aristoteles zag de 'zijnden' en de substanties als : enerzijds de vormen, die de buiten-wereldse ideeën van Plato binnen in onze realiteit zelf plaatsten ; en anderzijds de 'materie' ; niet zozeer 'stoffelijk' bedoeld ;=want stoffelijke eenheden moeten per sé reeds van een vorm voorzien zijn . --En die materie, volgens Aristoteles, was zelf de aanzet naar en tot die vormen . --Het woord 'materie' komt immers van het woord 'mater' -moeder, voortbrengster van... de vormen ; en aldus van de substanties, de dingen... Die materie is aldus ook het 'innere der dingen' .
--Aristoteles zegt letterlijk in zijn boek 'De Fysica', dat de :'eerste materie' verlangt naar de vormen, en dat die 'materie' , die in alle dingen dezelfde moet zijn, noch een element, noch een hoedanigheid is; doch slechts de potentie is tot de actualisering van de vormen . --Aristoteles kende aan het 'innere der dingen'- de 'materie'- eerder een psychologische inhoud van 'verlangen naar.., en gedreven zijn tot...', en tegelijkertijd een teleologische eigenschap toe ...
--'Materie' aldus onstoffelijk voorgesteld, is misschien wel het 'zijn' zelf, en aldus het substraat van alles ... --Het ongekende innere der dingen dat zijn vormen 'schept', en aldus de voortbrenger is van die dingen, die zelf zodoende slechts een ideeële of spiritualistische en 'energieke' inhoud kunnen hebben .
--Wat dit dan ook moge wezen ???
--Het 'innere der dingen' en het 'zijn' zelf kan niet empirisch gekend worden ; maar kan enkel, net als ons eigen bewustzijn, in ons allerdiepste 'ego' intuitief aangevoeld worden .
--"Cogito, ergo Esse.." .
--Kortom het 'innere der dingen' blijft een mysterie, dat slechts nauwelijks kan verhelderd worden .
---Filosofie en meta-fysica zijn vooral een zoeken naar het onbekende, het mysterieuze, naar wat de wetenschap zelf niet kan vinden .
--Cyriel Verschaeve -priester, dichter, redenaar en filosoof, - niet overal geprezen, om andere redenen dan -..., had het in een redevoering van 1920 over het 'mysterie' en onze houding, die we kunnen aannemen tegenover het mysterieuze . ---Hier volgen enige typische uittreksels ter overweging...,...en meer niet ...
*...donker is 't eerst ; nog voor de dag heerst...
*..'t licht is zwak ; 't donker geweldig..
*..'t gebied van 't verlichte is klein, datgene van 't in duister gedompelde is ontzagelijk groot...
*..'t gekende ligt beperkt binnen enge palen ; 't ongekende ligt zonder perken uitgestrekt...
*.. en over 't ongekende heen, en midden in 't hart der dingen schuilt dan nog ' t onbekende, 't echte mysterie ..
* Ik zal het mysterie voor U niet ophelderen ; maar trachten met enkele vragen te benaderen : a) Waaruit komt het mysterie voort ? b) Wat is onze houding tegenover het mysterie ? c) Wat betekent het mysterie voor onszelf ?
* a) Het mysterie komt vooral uit onze stoffelijkheid voort ; dus niet uit onze diepte, die de ziel is ; maar uit de oppervlakte, die ons lichaam is .
* Dit blijkt duidelijk uit onze wanverhouding tot de wereld ...
* We zijn te klein en te groot : te klein voor de oneindige natuur ; en te groot voor de micro-natuur ...
* In de oneindige verte van het grote ; en in de nabijheid van het kleine blijft het geheim bewaard .
* We zijn een nietig schakeltje tussen twee eindeloosheden .
* Onze stoffelijkheid is dus de oorzaak van het mysterie ...
* b) oplossing : onze houding tegenover het mysterie : Het stoffelijke bekampt men niet met stoffelijke oplossingen ; maar met geestelijke oplossingen .
* Mijn oog ziet slechts één punt in scherpe duidelijkheid, en daaromheen een groot veld van verstrooidheden ...; waarom zou mijn geest anders aangelegd zijn ?
* Kardinaal Newman.. bad aldus tot God :.. om geen klaarte, die 't heelal verlicht , maar om genoegzaam licht om de volgende stap te kunnen zetten...
*... recht in het donkere, om klaarte te vinden over het donkere ...
* Recht door de paradoxen : "..de duisternis van het mysterie is het Goddelijk licht "...
* c) Wat is de betekenis van het mysterie voor ons ?
* Ik ben een ziel omspoeld door oneindigheid "gnoti seauton" klinkt het in het grieks : of "ken je zelf" ....
* Ik ben een stofje omgeven van onbegrensde grootheid ; dat is mijn plaats ...Wat mij omvat, kan ik zelf niet omvatten ...
* Die oneindigheid omspoelt mij niet alleen ; maar zet al mijn hartstocht, mijn droom, mijn werkkracht en heel mijn diepste menselijk wezen naar haar toe in beweging ...
* ...ben ik klein en is zij ongemeten ; 't doet er niet toe : er is een betrekking, een band en een aantrekking tussen ons ; dus ook een gelijkenis ...
* Al het gelijkende streeft naar 'eenheid' en vereniging .
*Het mysterie is geen donkere poort, maar een hoop en een verwachting van liefde .
* Is Liefde ook niet de enige reden, die God tot zijn schepping dreef ?
dixit Cyriel Verschaeve,
---In die laatste zin ligt m.i. gans het mysterie verborgen... Immers vraag blijft wel ; wat is God ? wat is Schepping ? wat is Liefde ?
---Heeft het mysterieuze te doen met het niet-stoffelijke- het geestelijke- wat dit ook moge wezen ?
---En kan men aan het stoffelijke voorbijgaan en het ontkennen, om het mysterie in het licht te zetten ?
Contradictie of Dualisme in het Cognitief Systeem ?
Eet ons Cognitief systeem van twee walletjes ?
---"Nihil est in intellectu, quin prius fuerit in sensu" .
---Alles wat in ons brein, onze geest of in ons geheugen opgeslagen is, werd via onze zintuigen binnen gebracht . Zo denkt men reeds sedert de Griekse oudheid ...
---Dat laat vermoeden, dat we enerzijds gecentraliseerd zijn in ons 'ego' ; en dat er anderzijds het 'alter-ego' en de externe materiele wereld bestaan ; waarmede het ego dan in relatie staat .
---Zodoende is ons cognitief systeem dualistisch van aard ? Een ego en een niet-ego ? Of geest en materie ?
---Zo zijn er de 'intellectus agens', de ordinator of de Pc., die ons geheugen en ons brein beheert ; en anderzijds de materiele prikkels, die we van buitenuit (ook soms van binnen-uit) via onze zintuigen ontvangen .
---Alle substanties, die wij waarnemen of kunnen waarnemen, zouden aldus bestaan in de ruimte en in de tijd ? Dat zijn immers de voorwaarden à priori van hun 'er-zijn' .
---Maar de ruimte en de tijd zelf zijn echter slechts à priorismen in onze geest ...,volgens Kant al, die het verder ook had over de antinomieën van de ruimte en de tijd ...
---Zowel ruimte als tijd waren volgens Kant slechts 'vormen', ideeën en middelen tot het 'scheppen' of het ons voorstellen van alle substanties en zijnden ...
---Zo wordt onze cognitieve faculteit een 'monisme' van geestelijke interacties .
---En toch blijft een ander soort dualisme over ; een dualisme binnen de schoot van het ideeële en bewuste zelf ...
---Enerzijds de vormen, de empirische waarneembare objecten, de uiterlijkheden van de dingen, die zelf als ideeën er zijn en gepercepteerd worden ; en anderzijds het 'innere' der dingen - het innere van de materie en de substanties, dat verantwoordelijk is voor die vormen ; dat innere dat ook al volgens Kant niet kon gekend worden ; juist omdat het aan onze zintuigen voorbijgaat, en aldus transcendent is .
---Van dit 'innere der dingen' maakt de 'intellectus agens', -het goddelijke gedeelte van onze ziel volgens Aristoteles-, deel uit ...
---Als het uiterlijke en de vormen causaal ontstaan en weer vergaan ; is het innere vrij, niet gedetermineerd en oorzakelijkheid op-zich .
---De vormen, dus de dingen zelf, zoals ze aan ons verschijnen, zijn de werkingen van het 'innere' . Zo is ook de 'intellectus agens' in onze ziel of in ons brein het actieve gedeelte, dat de gegevens, die zich op de tabula rasa van ons geheugen ingeplant hebben, vrij bewerkt en verwerkt ...
---Zo zijn het innere en uiterlijke van de dingen toch 'één' ...En zo is ons cognitief systeem één en een wisselwerking tussen het transcendente innere en het empirische uitere, dat door en in dit innere zijn bestaan bezit .
---Er bestaat aldus een verhouding en noodzakelijke relatie -volgens Heidegger- van het ongekende substraat van alles, nl. het 'Sein' en het 'Dasein' (of het er-zijn) , dat er uit voortgekomen is .
---Enerzijds wordt een einde gemaakt aan dualismen zoals lichaam en ziel, materie en geest . Maar anderzijds is ook in de natuur van de dingen zelf een eigen dualisme aanwezig ; nl. het innere, dat m.i. 'bewuste-energie' moet zijn, en anderzijds het uiterlijke van de fenomenale objecten, die slechts als vormen of ideeën bestaan , en ontstaat uit dat 'innere' zelf ...
---Ook onze geest en onze verstandelijke faculteiten, zoals verstand en wil, zijn zodoende slechts één centrum van interactie van 'ideeën', wat die dan ook mogen wezen ?
--De moderne wetenschappen geven ons nieuwe visies op onze wereld en op onze identiteit . --De klassieke beelden van de cosmos en van het ego waren slechts deducties en conclusies van een oude logica, die stoelden op 'valse' praemissen van het fenomenale materialisme . --De nieuwe ideeën kwamen vooral uit de Quantum-fysica, maar ook uit ervaringen, die oosterse vormen van meditatie opleverden .
--Deepak Chopra ( India, 1947-geneesheer en filosoof ) zocht om oude indische, vedantische zegswijzen of Soetras te rijmen aan de meest moderne, wetenschappelijke inzichten van de Quantum-fysica en andere denkbeelden .
--Volgende Soetras zetten ons aan het denken ; en zijn een ware Yoga voor de geest :
* Het stoffelijke heelal en het stoffelijk lichaam, die ik met mijn zintuigen waarneem, zijn slechts één aspect van de realiteit .
* Alle stoffelijke dingen zijn opgebouwd uit atomen .
* Atomen zijn opgebouwd uit sub-atomaire deeltjes, die zich met de snelheid van het licht door de enorme lege ruimtes verplaatsen .
* Sub-atomaire deeltjes zijn geen stoffelijke dingen, ze zijn schommelingen van energie en informatie in een reusachtige lege ruimte .
* Sub-atomaire deeltjes schieten het bestaan in en uit, afhankelijk van de vraag, of ik ze waarneem, of niet .
* Voordat ik besluit sub-atomaire deeltjes waar te nemen, zijn ze waarschijnlijkheids-golven en wiskundige schimmen in een veld van oneindige mogelijkheden .
* Wanneer ik besluit de sub-atomaire deeltjes van de wiskundige schimmen waar te nemen, verstarren de schimmen tot 'tijd-ruimtelijke' gebeurtenissen of deeltjes, die zich manifesteren als materie .
* De wezenlijke aard van mijn stoffelijk lichaam en die van het ogenschijnlijk vaste heelal is onstoffelijk . Ze bestaan uit non-materie .
* Mijn zenuw-stelsel kan deze kwantum-gebeurtenissen niet uitwerken---; daarom decodeert het de 'soep' van energie en informatie tot 'stoffelijke' lichamen .
* Met mijn besluit een waarnemer te worden, creëer ik de ervaring van mijn stoffelijk lichaam en die van het stoffelijk heelal .
* Mijn hersenen zijn een sensor, die zich afstemt op een niet-plaatsgebonden alomtegenwoordig vibrerend veld van oneindige frequenties .
* Gedachten zijn belevingen . Misschien is de gedachte de denker in vermomming, en is de beleving de belever in vermomming .
* De Geest is de werkelijkheid .
* Geest en materie zijn één .
* De waarnemer en het waargenomene zijn één .
* De Geest is het onmeetbare potentieel van al wat is ; en hij is 'Ik' . Hij is het veld .
* Trillingen in het veld zijn gedachten in het bewustzijn = quantum-gebeurtenissen .
* Wanneer deze trillingen condenseren of verstarren ontstaat materie .
* Materie is de geboorte van deeltjes uit golven .
* Al wat bestaat is 'Ik' in interactie met 'mijzelf' ; terwijl ik mijzelf ervaar als geest, intellect, wil en materie .
* 'Ik' ben dat wat buiten, voor, en na alle vormen en verschijnselen is ..
* Het vereningd veld is het veld van de dimensieloze werkelijkheid . Het is de potentiele capaciteit van alle informatie-energie en materie in het heelal .
* Het verenigd veld is het bewustzijn van de natuur .
* Ik ben het veld, de 'zelf' en het deeltje ...
* Ik ben het 'bestaan' ...
* In mijn wezen ligt het Heelal .
* De wereld speelt sich slechts af als een verschijningsvorm van het 'bewustzijn' .
* Ik ben oneindig, onsterfelijk, en verlicht .
* Keer tot de diepste stilte en besef, dat ge de 'God ' bent ; de bron, die de totaliteit van de werkelijkheid voortbrengt, ordent en regelt ...
---Aldus Deepak Chopra ...
---Quid ? om over te filosoferen ? --Zijn deze soetras slechts poëtische ontboezemingen , of zijn ze vormen van New-age, exacte wetenschap of filosofie ?
--Men kan ze ridiculiseren, verifieren, accepteren ; maar men zal er zeker over speculeren, mediteren en meta-fysiceren .
--De moderne mens moet weer durven denken, en niet alleen 'zien' ; t.t.z. hij moet weer filosoferen, redelijke hypothesen maken ; en niet enkel 'zien' of menen te zien bij middel van wetenschappen of experimenten; want dit 'zien' zelf is soms ook wat troebel ...
---En tenslotte heeft de gedachte en de idee toch het laatste woord ...
--De voornaamste wetten van de fysica zijn misschien wel de : 'wet van behoud van energie' en de beroemde formule of wet van Einstein , E=mc2.
--Behoud van energie wil zeggen, dat de totale energie in een bepaald systeem of ruimte onveranderd blijft na gelijk welke omzetting of beweging er in die ruimte ook plaats zou vinden .
--E=mc2 zegt, dat energie gelijkwaardig is aan massa . M.a.w. massa of materie kan in een hoeveelheid energie omgezet worden, en vice-versa ...
--De Quantum-mechanica heeft Einstein gelijk gegeven en zijn formule bewezen .
--Men stelt vast, dat de kleinste sub-atomaire deeltjes weer verdwijnen in het niets als het ware ; een niets dat toch gelijkwaardig als energie blijkt te zijn aan in gedaante-veranderde materie-deeltjes . Ook hier wordt massa energie en omgekeerd ...
--Wat wij massa of materie noemen, is slechts een tijdelijke verschijningsvorm van energie.
--Einstein zelf beweerde, dat "de hele massa van een lichaam de uiting is van zijn inwendige energie" ...
--Misschien zijn wij zelf als mensen een vorm van 'energie'; en gezien de wet van behoud van energie en de gelijkwaardigheid van massa en energie, zijn we aldus ook wel eeuwig en onvergankelijk ? En misschien zijn we net als die sub-atomaire deeltjes slechts fenomenale gedaanten van onze eigen energie ; en kunnen we zowel als massa of als energie bestaan ?
--Wat drijft dan die energie om zich te openbaren als massa of materie en vice versa ?
--Is die energie in 'kennis' van die fenomenale gebeurtenissen en mutaties van energie naar massa en omgekeerd ?
--Of is die energie het 'bewustzijn' zelf, dat het substraat is van alle zijnden ?
--Bewustzijn op zich is immers niets anders dan energie of werking ; daar het ook niets anders is dan tegen- of voorstelling van subject tot object ...
--Is het een bewustzijn als energie met een wil en zelfs met een doel ?
--Is alles dan niet één 'bewuste' eenheid, waarvan ook wij deel van uitmaken, en ook ons 'behoud' in vinden ?
--Het is moeilijk steeds nieuwe onderwerpen aan te snijden , en ook om niet al te veel in herhaling te vallen ...
--'Inzicht in filosofie' is en was het doel van 'Visie op Filosofie' . --Dieper ingaan op de allerlaatste levensvragen, die de mens zich kan stellen, en die de wetenschap zelf niet kan oplossen ; zoals daar zijn :
Bestaat God wel ?- Hebben we een ziel ?- Wat blijft er van ons over na de dood ?- Is er een absolute moraal ? - Is de mens vrij in zijn denken en in zijn 'doen' ?- Heeft het leven en heeft alles een zin en een doel ?
--Al deze klassieke en ook primaire vragen zijn hier wel al eens aan bod gekomen, zij het rechtstreeks of op een indirecte wijze .
--En meestal werd getracht er een oplossing aan te geven ; er tevens van uitgaande, dat veel van die vragen zelf wel eens onjuist of verkeerd konden gesteld zijn ; of dat woorden als God - ziel - vrijheid - op zich reeds leiden tot vooroordelen ; en als verouderde en onpraktische begrippen nog in de meta-fysica en in de filosofie gangbaar zijn .
--Begrippen als Holisme-, Ietsisme-, en Supra-solipsisme werden hier de 'nieuwkomers', die voor de moderne mens meer aanneembaar kunnen zijn ; en ook tot meer bevredigende hypothesen en conclusies leidden .
--De onderwerpen waren ook uiteenlopend ; maar het doel of de strekking er van was steeds te verwijzen naar een 'reële , maar tevens 'transcendentale' grond of principe van onze fenomenale wereld en voor ons eigen 'ego' .
--Het besluit was steeds : "er is meer..." .
--Men moet er ook van uitgaan, dat meta-fysische vragen alleen kunnen beargumenteerd worden en meestal of nooit echt kunnen 'wiskundig' bewezen worden .
--Maar filosoferen blijft wel de meest hoogstaande bezigheid voor de mens ( advies ook van Aristoteles) ...
--Misschien is het wel onze plicht en ook ons doel ?
Ik ben Valère De Brabandere
Ik ben een man en woon in Tielt (België) en mijn beroep is gepensioneerde ambtenaar.
Ik ben geboren op 27/02/1935 en ben nu dus 90 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: o.a. filosofie.
