-Transcendentie is hetgene onze mogelijke ervaring overstijgt ; terwijl Immanentie alle kennis is die uit de ervaring komt .
-Hierna een samenvatting van de mening van de Franse filosoof-humanist Luc Ferry omtrent een humanistische transcendentie .
-De oudheid geloofde in de werkingen van de cosmos ; en de orde die daar heerste was een transcendente kracht, de Logos . -Het Christendom en de andere monotheïstische godsdiensten houden het bij een God als transcendentaal opperwezen, dat buiten en boven de wereld zelf staat . -Een derde vorm van transcendentie moet men eerder zoeken in de immanentie zelf ; d.i. dus in het nooit te kunnen kennen 'innere der dingen' zelf (vlgs Kant) .
-De leerling van Kant , Husserl demonstreerde het transcendent-zijn van het immanente als volgt . Hij nam een kubus of een ander rechthoekig lichaam, en liet zien, dat men in feite nooit meer dan drie zijden of vlakken van zo'n zesvlakkig lichaam te gelijkertijde kon zien . Op deze misschien naïeve manier wilde hij aantonen dat er geen absolute kennis of alwetendheid mogelijk was ; want bij de ervaring van het zichtbare- de empirie- blijft er steeds het onzichtbare verscholen . -Als tweede voorbeeld had hij het over de verre horizon ; en als men een lichaam beschouwt in de ruimte blijft er steeds op de achtergrond een quasi onzichtbare horizon, die steeds wazig blijft hoe zeer men ook nadert ; zodoende slaagt men er nooit in de laatste entiteiten te beschouwen ...
-Zodoende is 'transcendentie' iets dat ons steeds ontsnapt binnen wat ons gegeven is , de immanentie van onze empirie . -Dus transcendentie en het noumenon liggen in het immanente en het fenomenale ...; het nooit te kennen 'innere der dingen' ?
-Husserl zegt dan ook, dat als ieder bewustzijn zich van iets bewust is, dan is ieder bewustzijn zelf beperkt tot die ietsen en is zijn kennis begrensd en eindig .
-Tenslotte doet ook de transcendentie van de ethische waarden zich kennen in mij, daar ze de indruk geven van buitenaf mij opgelegd te zijn ; wat transcendentie is. -Zo kunnen we begrippen als waarheid, rechtvaardigheid of liefde als transcendent beschouwen ; ook wiskunde of logica worden niet door mij of door de mens uitgevonden, maar zijn à priori en transcendent . -Het gaat dus hier over een transcendentie, die gezien wordt in concrete ervaringen, en niet uit metafysische fictie, of als godsdienstige of ideologische constructies ; ook 2+2=4 bv. wordt mij aldus van buitenuit opgedrongen, net als de wetmatigheid in de dingen en de finaliteit die zich uit in alle evoluties en groei .
-Besluit : het transcendente is verborgen in het immanente zelf, dat de empirie van het fenomenale zelf is .
-En ook de basis van de ethiek kan men aldus in die verborgenheden van het empirische zelf terugvinden ; en zodoende zou men kunnen afstappen van een geloof in een hemel van meta-fysische ideeën of zelfs van een godsgeloof ...; want alle waarden, die mij overstijgen kunnen tenslotte in mijzelf en in mijn of ons eigen bewustzijn teruggevonden worden ...
-Van Teilhard de Chardin las ik nog het volgende :
Het gaat er in de toekomst niet langer om aan de een of andere godheid menselijke eigenschappen toe te kennen . Het is de religieuze macht van de aarde zelf die in ons een crisis doormaakt : die van haar eigen ontdekking .
-
Scepticisme- agnosticisme of ongeloof tegenover godsdienst of de godheid zelf ontstaan vooral t.o.v. de de klassiek, verouderde en bijna naïef geworden begrippen van een godals super-man of als almachtig opperwezen ,die oneindig goed is, en met andere quasi onmogelijke en onlogische attributen voorzien moet zijn . -Dergelijk scepticisme ontstaat zelfs t.o.v. het atheïsme , dat dan zelf meestal alleen en niets meer is dan een agitatie tegen een dergelijke onmogelijk sprookjesachtig persoon of wezen is .
-Maar scepticisme ontstaat in mindere mate tegen vormen van ietsisme, die voorzichtiger al zij het minder duidelijk zijn ; en wijzen naar wat absoluut of transcendent moet zijn .
Ik ben Valère De Brabandere
Ik ben een man en woon in Tielt (België) en mijn beroep is gepensioneerde ambtenaar.
Ik ben geboren op 27/02/1935 en ben nu dus 90 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: o.a. filosofie.
