Mère Barat

De Heilige Madeleine-Sophie Barat werd in 1779 geboren in een familie van kuipers in Joigny (Bourgondië), halfweg tussen Parijs en Dijon.  Zij sterft op Hemelvaartsdag 1865 in Parijs.
Op twintigjarige leeftijd sticht ze samen met jezuïet Joseph Varin, bevriend met haar broer-priester, een nieuwe congregatie onder de naam Les Religieuses du Sacré Coeur de Jésus. Deze orde gewijd aan de verering van het Heilig Hart van Jezus, zet zich in voor het onderwijs aan jonge meisjes. In 1801 opent ze in Amiens het eerste klooster. Amper 26 jaar wordt ze tot algemeen overste van de nieuwe congregatie verkozen. Ze bezoekt over een periode van veertig jaar de meer dan honderd kloosters die onder haar bezielende leiding in verschillende landen tot stand kwamen.

In België richt zij onder andere in 1836 een huis voor religieuzen op in Sint-Pieters-Jette (1). In 1904 brachten de uit Frankrijk verdreven religieuzen van het Heilig-Hart het lichaam van hun stichteres, de ondertussen ‘eerbiedwaardige’ moeder Barat, over naar deze gemeenschap in België. Haar ongeschonden lichaam (2) werd gedurende bijna honderd jaar bewaard in een schrijn in het Heilig-Hartklooster aan de Heilig-Hartlaan te Jette. In 1908 werd ze zalig verklaard en toen werd een neogotisch schrijn in verguld brons ontworpen door een zekere Scherer en gerealiseerd door de edelsmederij Bourdon uit Gent.
De heiligverklaring door paus Pius XI volgde in 1925.

In 1998 verhuisde de kleiner geworden zustergemeenschap van de Heilig-Hartlaan in Jette naar de Overvloedstraat in Sint-Joost-ten-Node.   De zusters namen het schrijn met hun stichster mee naar hun nieuwe onderkomen.  In juni 2009, na 105 jaar, keerde het lichaam van Mère Barat terug naar Frankrijk en kreeg haar schrijn een definitieve plaats in de Heilig-Hartkapel van de Sint-Franciscus-Xaveriuskerk te Parijs, place du Président Mithouard, ten zuiden van de Dôme des Invalides (3), dicht bij de plaats waar ze lange tijd heeft geleefd.  Het moederhuis van de orde bevond zich in het Hôtel Biron (4),
                                
                                      

(1) Thans Jette.

(2) Bij het openen van de kist in 1893 heeft men haar lichaam intact teruggevonden, onverklaarbaar want ze zou niet gebalsemd zijn geweest. In 1908 heeft men een gezichtsmasker aangebracht.

(3) Metrohalte St François Xavier.

(4) Hier aan de boulevard des Invalides is nu het Musée Rodin gevestigd.

Foto 1: glasraam uit de reeks heiligen met een speciale devotie tot het Heilig Hart in de Basiliek van Koekelberg, vooraan rechts op de tweede verdieping van de kooromgang.

Foto 2: schrijn met het lichaam van Mère Barat in de Franciscus-Xaveriuskerk te Parijs.

Michel Govaerts, oud-leerling van de Heilig-Hartschool (1949-1951).

Bronnen: Kerk & Leven (13 mei 2009), www.rscj.com, www.rscjinternational.org, Franse Wikipediapagina 'Madeleine-Sophie Barat'.