Wij hebben leuke herinneringen overgehouden aan de gesprekken van gisterenavond.

Vóór halfnegen ben ik al aan het stappen. Villambistia ligt op ongeveer 800 m hoogte en we moeten terug naar hoger vandaag.

Via Espinosa del camino naar Villafranca Montes de Oca valt het nog mee. Maar vanaf het centrum van dit laatste dorp is het stijgend naar een plateau en wéér stijgen. Onderweg loop ik voorbij een Engelsman die moeite heeft om vooruit te komen. Als ik vraag of het nog gaat, zegt hij dat alles OK is, maar dat zijn benen vermoeid zijn.

Even voorbij de top, Alto de Valbuena op 1.162 m, kom ik bij de Australische en het meisje uit de USA van eergisteren. Zij zijn vanmorgen in Belorado vertrokken en stappen tot Agés. Dit dorp ligt 2,5 km vóór Atapuerca. Hey girls, Adios,…

Op weg naar San Juan de Ortega kom ik bij Serena, de Italiaanse die Engels spreekt, van gisteren aan tafel. Wij hebben het uiteraard over de gesprekken tijdens de maaltijd gisterenavond. Serena zegt dat ze het fantastisch vindt hoe de vertalingen Nederlands-Engels-Italiaans-Spaans en omgekeerd verlopen zijn. Ze klaagt ook wel een beetje van vermoeidheid in de benen. Ze stapt vandaag ook tot Atapuerca. Als een Italiaanse vriendin van Serena ons inhaalt laat ik de beide dames verder in het Italiaans praten en neem afscheid. Buen camino!

In de kerk van San Juan de Ortega loop ik Manuel tegen het lijf. Hij klaagt over het weer, omdat het de ganse dag al aan het miezeren is en het niet warm is. Adios Manuel!

Verder via Agés naar Atapuerco waar Christiane op een parking op me wacht. Na verfrissing ga ik op zoek naar een bakker en… Daar kom ik een jongeman tegen die me in het Spaans probeert de weg naar de parochiale albuerge te vragen. Martijn is Nederlander en komt uit Arnhem. Hij is vertrokken in Pamplona en wil op 32 dagen in Santiago zijn. Hij is zo vol lof over de opvang, gebedsdienst, eten helpen bereiden, maaltijd verorberen én de reflexie van de dag in Grañon en Tosantos, dat hij van geen ophouden weet. Martijn heeft, zowel in Grañon als in Tosantos in de parochiale albuerge geslapen. Ik wens hem nog veel succes met zijn camino, dag Martijn!

Wij eten vanavond in een restaurantje in Atapuerca, waar we met tien aan één tafel zitten. Twee Spaanse vrouwen met twee meisjes, één Amerikaan, één Australische en twee Canadezen en wij. De Canadese man en zijn dochter gaan voorop in het gesprek, want ze worden begrepen door iedereen behalve de twee Spaanse vrouwen. Maar die krijgen de vertaling van hun dochters. Het gaat voornamelijk over de camino. Na het eten wil de patron van de zaak dat iedere nationaliteit een liedje komt zingen in zijn eigen taal. Dat zijn dus zes liedjes, want aan een tweede tafel zitten zes Italianen. Hilariteit alom en de Belgen mogen beginnen: "Ik heb de zon zien zakken in de zee..." en als slot een samenzang van de grote hit van Samantha: "Eviva Espagna..."

Internationale folklore, amusement na een dag stappen...

"Camping Bañeres" is een moderne, heel nieuwe camping. Maar voor ons ook de duurste tot nu. En daarbij hebben we dan ook nog slecht geslapen vannacht. Het is erg koud vanmorgen. En de lucht is in twee delen verdeeld. Boven Logroño, waar wij al gepasseerd zijn, is het donkergrijs. Boven Burgos, waar wij nu naartoe gaan, helder blauw, 't zou kunnen warm worden…

Als we over de N - 120 terug naar de startplaats rijden, zien we tientallen pelgrims die naast deze weg, op de camino, al bezig zijn om de afstand tussen Santo Domingo de la Calzada en Grañon te overbruggen. Christiane zet me af in Grañon en ik zit onmiddellijk op de etappe van vandaag. Ook ik neem mijn plaats in, in de lange sliert van pelgrims, die zich op de weg naast de N - 120 van dorp naar dorp verplaatst.

Redecilla del Camino, Castildelgado en Viloria de Rioja zijn dorpen waar de inwoners de pelgrims zo gewoon zijn dat ze nog niet eens opkijken als je goeiendag zegt. In Villamayor del Rio staan er een aantal banken onder de bomen op het kerkplein. Enkele minuutjes rust nemen om te drinken en een koekje te eten. Er zit ook een Duits gezin, vader, moeder en twee opgroeiende dochters, op het kerkplein. Enkele minuten later komt er een jongeman het kerkplein opgestapt. Hij richt zich naar de jonge meisjes en stelt hen een vraag. Aan hun houding zie ik dat ze het niet begrepen hebben. Dan haalt de jongeman een hoedje uit zijn rugzak. Oei! Dat is mijn hoedje… De jongeman brengt het mij. DANKUWEL, Dankuwel,… Hij heeft het hoedje gevonden in de afdaling na Viloria de Rioja. De jongeman komt uit Polen, maar spreekt goed Engels. Nogmaals bedankt en daarna is hij weg.   Ik wist zelfs nog niet dat ik mijn hoedje kwijt was omdat ik het vanmorgen niet heb opgezet. Maar ik zal het nog nodig hebben want de zon begint er door te komen.

In Belorado ben ik in gedachten nog altijd met mijn hoedje bezig dat ik vergeet in de toeristische dienst binnen te stappen.

Mijn hoedje - toeval ?

Neen, nog eens, ik ben er van overtuigd dat toeval niet bestaat en dat àlles voorbestemd is.

Christiane heeft laten weten dat ze de mobilhome in Villambistia al twee keer heeft moeten verplaatsen. Maar bestaan niet àlle goede werken uit drie?

Het was een zware etappe vandaag, omdat alle gepasseerde dorpjes op een heuvel liggen. En dat de stoffige weg van de camino ook gebruikt wordt door de boeren, of omgekeerd, die nu bezig zijn met het stro binnen te halen.

Wij zijn vanavond voor het eerst gaan eten in een albuerge. Aan tafel gegaan met een Italiaanse, een Spanjaard en twee Nederlanders. De Italiaanse, Serena, komt uit de streek tussen Milaan en Turijn en is aan haar 1ste camino bezig die in SJPdPort begonnen is. De Nederlanders, Alice en Rein beiden zeventigers, komen uit Groningen en zijn aan hun 3de camino bezig - 2005 - 2008 - en zijn nu in Roncesvalles vertrokken. En de Spanjaard, Manuel, komt uit Andalusië en is aan zijn 9de camino bezig. Hij heeft al 8 keer de camino Fances gelopen vanuit Roncesvalles en ook de 9de keer gaat hij hetzelfde doen. Zijn eerste was in 1994. Het gesprek wordt onmiddellijk op gang gebracht door Alice. Om iedereen in het gesprek te betrekken wordt hetgeen onder de Nederlandstaligen gezegd wordt, vertaald naar het Engels, een taal die Serena begrijpt, die het op haar beurt aan Manuel vertelt in het Italiaans omdat hij die taal begrijpt.

Echt een gezellige avond!

We staan vlakbij de camino geparkeerd en ik ben vroeg op de baan, 8 u 30! Ik zie een tiental pelgrims voor me uit wandelen. Waarschijnlijk zijn zij allemaal vertrokken in Najera en stappen ze tot Santo Domingo de la Calzada.

Aan een afslag naar rechts komt er een groepje samen omdat de eerste drie naar links waren gegaan en de mevrouw vóór mij dat goed heeft opgemerkt: we moeten naar rechts.

Dan lopen we een aantal kilometers langs de autostrade.

Verder tussen de velden kom ik drie politieagenten te paard tegen. Ook op de camino…

Net vóór Cirueña, in een klimmetje, kom ik bij een Italiaan en een vrouw uit de U.S.A. Ze spreken beiden Frans en Engels. Een beetje verder komt er, aan de andere kant van de weg, een vrouw naar ons toe gelopen. Ter hoogte van ons stopt ze, draait zich om en loopt terug. De Italiaan kent haar. Het is een Australische pelgrim waarvoor de camino niet zwaar genoeg is. Ze heeft haar rugzak afgezet en gaat nu een beetje lopen om te ontspannen. De vrouwen gaan in Cirueña een koffietje drinken.

Ik stap verder naar Santo Domingo de la Calzada en ga binnen in het toeristisch bureau. De twee dames aan de balie zijn helemaal niet vriendelijk en behulpzaam. Zij spreken geen Engels en slechts een beetje gebrekkig Frans.

Ik wil binnengaan in de kathedraal om de haan en de kip te zien. Maar dat kan enkel met een ticket. Dat ticket moet ik kopen in een winkel aan de overkant van de straat. Prijs: 4,00 € - Verminderde prijs voor pelgrims: 3,00 € Er is een heel museum opgezet in het klooster naast de kerk, met relikwieën, authenthieke perkamenten, schilderijen en andere kunstwerken… Ook in de kathedraal kan je nog uren verblijven, maar ik wil nu toch de haan en de kip zien. En ja, daar zitten ze, achter glas, ongeveer drie meter boven de vloer. Een witte haan en een witte kip.

Maar dan moet je het hele verhaal van Santo Domingo de la Calzada kennen om dit te begrijpen.

Daarna nog 6,5 km naar Grañon waar Christiane op me wacht.

Voor overnachting verhuizen we naar "camping Bañeres" die ten noordoosten van Santo Domingo de la Calzada ligt en dus moeten we ongeveer tien kilometer terug rijden.

Wij hebben gisteren rond 17 u 00 een onweer over de camping in Navarrete gehad. Wij zijn er gelukkig heelhuids doorgekomen, maar de Nederlanders die naast ons staan met de caravan, hebben wel wat schade geleden. De sterke rukwinden hebben de voortent omhoog geblazen zodat ze loodrecht omhoog op de caravan stond. Bij het neerkomen zijn er enkele steunpalen geplooid. Maar het viel nog mee, zei de man als het onweer over was.

De etappe start vandaag aan de kerk van Navarrete op ongeveer 540 m hoogte. Wij zitten hier nu in een streek waar er nogal wat pottenbakkers zijn. De hellende weg naar Ventosa valt mee. Aan de kerk ontmoet ik twee Fransen, man en vrouw, uit de buurt van Clermont-Ferrand. Zij zijn ongeveer 120 km naar Le Puy-en-Velay gespoord om daar hun camino te starten. Zij hebben in Frankrijk op campings gekampeerd met hun tent. Maar in Spanje hebben ze tot nu altijd "wild" gekampeerd omdat ze vinden dat de campings te duur zijn. Ik ben de éérste Belg die ze in Spanje ontmoeten.

Au revoir!

Ik ga in de café / Bar een "café con leche" (koffie met melk) drinken. En ik krijg van de uitbater, van de zaak die "café / Bar Buen Camino" noemt een stempel in mijn boekje.

Dan verder naar de top van "Alto de San Anton" op 715 m is niet zo moeilijk, enkel de laatste honderden meters zijn wat steiler. Ik heb ondertussen weer een aantal pelgrims gezien, maar allemaal nieuwe gezichten.

Vóór Najera ga ik eten en dan zie ik er een aantal die ik al ben voorbij gegaan, maar ook een deel die nog achterop kwamen. In het centrum van Najera houden de meesten halt omdat hier véél albergues (refuges) zijn en omdat dit dorp de aankomstplaats is van een etappe in de gids.

Ik merk dat héél duidelijk omdat ik de 5,8 km naar Azofra helemaal alleen moet stappen.

Christiane heeft hier een parkeerplaats gevonden waar wij gaan overnachten.

Wij hebben ons gisteren nog verplaatst van de ene parking (achterkant dorp) naar de andere aan de voorkant. Dit is een parking aan een school.

't Is nog vakantie, dus,…

Ik ga richting centrum, dus steil omhoog en via trappen tot aan de kerk en daar start de etappe.

Er is weinig volk op de been want hier is gisteren ook gefeest.

Als ik het dorp uit ben zit ik al gauw op de herkenbare, smalle weg van de camino. Ik word voorbij gefietst door ontelbare fietsers, al dan niet op weg naar Santiago.

Na ongeveer 5 km moet ik via een brug de N - 111 oversteken. De brug is nog vrij recent aangelegd om de vele voetgangers en fietsers veilig aan de overkant te krijgen.

In één van de buitenwijken van Logroño zie ik al van op afstand de oude vrouw zitten die ook in de reportage van "Man bijt hond" zat enkele jaren geleden. Héél vriendelijke vrouw! Ik zeg goeiendag en neem mijn stempelboekje. De vrouw reageert onmiddellijk als ze mijn boekje ziet: "Belgica"! Roept ze. Ik zeg, ja. Zij herkent de Belgen blijkbaar aan hun stempelboekje. Ik doe mijn verhaal en vraag of ik met haar op de foto mag. Zij roept haar dochter om een foto te maken. Gracias y adios! (bedankt en tot ziens)

Voor het centrum van Logroño, aan de brug over de ebro (rivier), zie ik een ooievaarsnest op een stevige electriciteitspaal.

De camino door de stad Logroño stappen is niet moeilijk want deze is de hele weg aangegeven met pijlen op de grond, alleen moet je er op letten,want er is zoveel te zien in deze stad.

Wanneer ik onder de A - 12 door ben kom ik op een wandelweg terecht. Het is zondag en ook de Spanjaarden profiteren ervan om een eindje te gaan stappen. Dit gebied noemt "Parque de la Grajera" en de wandelweg die ik volg is ongeveer 8 km. Ongeveer halverwege stap ik gedurende méér dan één kiometer langs een meer. Water is voor mij altijd rustgevend! Hier rond het meer is er heel veel volk.

Verder richting Navarrete moet ik nog onder de autostrade door om dan de klim naar de kerk aan te vatten.

Het bureau voor toerisme ligt vlak tegenover de kerk, op de weg die naar Entrena loopt en ook de weg waar de camping ligt waar Christiane al is aangekomen.

Het feest in Los Arcos heeft de ganse nacht geduurd. Rond 7 u 00 vanmorgen zijn de laatste jongeren, een groep van 40 à 50 jongens en meisjes, nog op "kroegentocht". De stadsdiensten zijn ondertussen al druk in de weer om alles proper te vegen. Sommigen met borstel en schop. Anderen daarna met de brandweerslang om alles schoon te spuiten.

Ik stap 150 m van de parking naar de kerk en ga van daar het dorp uit. Gedurende ongeveer vijf kilometer ontmoet ik niemand, helemaal niemand… Dan gaan er mij, enkele meters voor een afslag naar rechts, twee jongens voorbij. Ze zeggen goeiendag en stappen rechtdoor. Ik wacht aan de afslag naar rechts en roep op hen. Ze komen terug. Ze hadden de afslag niet gezien omdat ze tegen mekaar aan het praten waren. Het zijn twee jongens uit Barcelona en ze spreken heel goed Engels. Ze zijn aan een 7-daagse tocht bezig van SJPdPort naar Logroño. Vandaag is hun laatste stapdag en ze willen in Logroño geraken, 9,5 km voorbij Viana. Dag jongens, en nog een goede terugreis!

In de klim naar Sansol kom ik bij een vrouw, de vijftig gepasseerd, die staat uit te blazen van de bergop. Het is een Amerikaanse uit Seattle - USA. Zij doet de camino al voor de derde keer vanuit SJPdPort. In 2001 heeft zij hem met haar zus gedaan. In 2003 met haar zoon en nu met haar kleinzoon. Als ik haar vraag of ze tot in Compostela gaat wandelen, zegt zij dat het van haar kleinzoon afhangt. Zij zal zien hoe ver hij geraakt. Als zij hoort dat ik uit België kom, zegt zij dat zij het land niet kent maar het op "the map of Europe" (kaart van Europa) wel weet liggen.

Have a nice trip! (nog een fijne tocht).

Van de kerk van Sansol, naar deze van Torres del Rio is maar 800 m. Maar éérst een afdaling en dan weer omhoog.

De overige 11 km tot Viana gaat door ruig, ruw landschap. Maar de panorama's zijn er niet minder mooi om.

Christiane wacht op mij aan de kerk in Viana. De mobilhome staat een paar honderd meter verderop.

Het is 12 u 45 en wij gaan eerst iets eten in één van de vele bar / restaurantjes hier in dit dorp.

Voor 13 € 50 per persoon :

- voorgerecht (keuze uit 5 verschillende)

- hoofdgerecht (ook keuze uit 5)

- nagerecht (keuze uit 7)

- een fles witte wijn voor 2 personen

- én water inbegrepen.

Voor een koffie (met melk) betalen we één euro.

Van de camping naar het centrum is nog goed 1,5 km. Er zijn geen pelgrims meer te bespeuren, ze zijn allemaal al vertrokken. t Is 9 u 15.

Twee kilometer verder, in Ayegui, is er een vriendelijke dame die me de weg wijst naar het "monasterio" van Irache. Ik zie het al liggen in de verte, maar eerst helemaal naar beneden om er dan naar toe te klimmen. Juist vóór het monasterio is er een wijnhandelaar (bodega). Er staan twee kraantjes aan de muur, uit het rechtse komt water, uit het linkse komt rode wijn. Aanschuiven! Het duurt wel even voor ik aan de beurt ben, want er zijn er die halve-literflessen aan het vullen zijn en telkens als je aan de hendel trekt komen er maar enkele centiliters uit. Ik neem ook een beetje, trek drie keer aan de hendel, om te proeven. Als ik mij aan de kant zet, hoor ik een koppel, man en vrouw, Frans praten. Ik heb hen al enkele dagen gezien en dacht dat het Spanjaarden waren. 'n Speciaal koppel! Hij, Olivier, is afkomstig uit Perpignan. Zij, Marcina, komt uit de Elzas. Zij zijn vertrokken in SJPdPort, zonder geld en proberen met bedelen te overleven. Zij hebben één nacht onder de blote hemel geslapen en zijn nat geworden van de regen. Op weg van Roncesvalles naar Zubiri hebben zij een tent gevonden langs de weg en nu slapen zij in een tent. Zij hebben ook een kat mee. Olivier is al tweemaal van SJPdPort naar Santiago gestapt en heeft dan in albuerges (refuges) geslapen. Maar hij vindt dat gejaag 's morgens niet goed. Sommigen vertrekken al vóór 6 u 00 's morgens met een lamp op hun hoofd. Daarom wil Olivier het nu doen volgens 'l'esprit du vrai pèlerin" (de geest van een échte pelgrim) Zonder geld, zonder plannen voor overnachting. Zij zijn wél vergeten dat het vandaag 15 augustus is en daardoor zijn de winkels gesloten en zij hebben nog niets gegeten. Het is nà 10 u 00. Ik geef hen ieder één boterham (twee stukjes stokbrood met boter en speculoospasta) en een koekje. De dankbaarheid die uit hun ogen straalt weekt emoties in mij los. Toch eerst nog een foto maken en dan verder.

In Azqueta op een pleintje staan vier bankjes waar ik even een rustpauze neem.

De kerk in Villamajor de Monjardin, op 675 m hoogte, is héél donker als ik er binnenkom, omdat ik van het zonlicht in het duister stap. Maar na enkele seconden wordt het blijkbaar klaarder. Er zijn slechts vijf vensters in deze kerk, waarvan er drie de vorm hebben van omgekeerde schietgaten.

Een eind verder kom ik Anna en Gorden tegen, uit Tasmanië - Australië. Anna heeft al vier weken gestapt in Italië en Frankrijk. Haar man Gordon is deze week afgekomen en ze zijn nu samen aan de camino begonnen.

Wanneer ik in Los Arcos toekom, Christiane staat op een parking, verneem ik dat er straks om 18 u 00 een "stierenloop" is.

Wij om 18 u 00 daar naartoe. Wij hebben gedurende twee uur een schouwspel gezien van jongeren die trachten de horens van de stier te ontwijken en een ring op één van de horens te schuiven. Dit alles begeleid door aangepaste muziek. Spanje én de camino op zijn best… Olé!

Wij hebben ons gisterenavond nog wat korter naar het centrum geparkeerd. Handig om een brood te halen 's morgens én wij blijven op de camino staan. Ik verlaat de mobilhome om 8 u 45. Goed op tijd, naar onze normen, héél laat, volgens de camino-normen, want de meesten vertrekken tussen 6 u 00 en 8 u 00. Omdat de pelgrims in de refugio's bijna allemaal om 8 u 00 moeten buiten zijn.

De bekende brug over en dan richting Lizarra / Estella. Na goed 1 km over een grintweg, die vlot stapt, begin ik aan een klim die méér dan een half uur duurt, om tussen twee bergtoppen door in een ander landschap te geraken. Eens boven gekomen moet ik terug afdalen, vrij makkelijk.

In het dorpje Cirauqui stap ik via smalle straatjes tot boven op het kerkplein. Maar de inwoners moeten hier ook allemaal naar omhoog om aan de kerk te komen.

Op weg naar Lorca, ook een vrij steile klim, de derde al vandaag, kom ik achter vijf jongemannen. Ik ga de ene na de andere voorbij. Ik hoor degene die een eind voorop loopt voortdurend op de andere roepen. Het zijn Italianen. Hij kijkt om, ik zit al in zijn spoor. Dan begint hij in het Engels tegen mij te praten. Eerst vraagt hij of ik een Spanjaard ben omdat ik tegen iedereen "Buenos dias" (goedendag) zeg. Als hij weet dat ik een Belg ben, vraagt hij of ik Engels kan praten. Hij noemt Dario en woont in Rome. Zij, Dario en zijn vier kameraden, zijn eergisteren vanuit Italië naar Saint-Jean-Pied-de-Port gekomen om tien dagen te stappen. Maar er werd héél slecht weer voorspeld om de Pyreneeën over te trekken. Dan hebben zij besloten om onmiddellijk door te reizen naar Pamplona en daar zijn ze gisteren, woensdag, vertrokken. Als Dario mijn verhaal hoort, gaat hij het als een echte Italiaan, met veel gebaren en lawaai, aan zijn metgezellen vertellen. Daarna gaan we samen op de foto.

Ik zoek in het dorp een bank om te eten. Ik zit nog maar net of d'er komt een jongedame naar mij toegestapt. Ze heeft het verhaal van Dario gehoord. Het schijnt dat jij een Belg bent, begint ze in het Frans. Ja. Waar woon je in België? Ik leg dat uit en zij herkent Edingen.

Albane, is een Française maar woont in Elsene en werkt in Brussel. Zij en haar drie vrienden zijn vandaag aan hun 5de stapdag bezig. Zij zijn vertrokken in SJPdPort en hopen, na tien stapdagen, ergens te eindigen tussen Burgos en Léon.

Tussen al deze contacten door is er vanmorgen, recht voor mij, een molshoop opgedoken. Hoe verder ik vorder wordt het een bergske. En naarmate ik Lizarra / Estella nader blijkt het een uit de kluiten gewassen col te zijn.

Christiane heeft op de camping in Lizarra een tijdje moeten wachten om de laatste campingplaats te mogen innemen. Zij heeft de voorkeur gekregen, omdat het maar voor één nacht is én omdat er een pelgrim mee is. Naar "Peregrinos" wordt hier in Spanje nog opgekeken.

De etappe van vandaag wordt in mijn gids als "middelmatig" aangegeven. Maar ik heb ondertussen al ervaren dat "niets is, wat het lijkt".

Ik ben opnieuw laat vertrokken. Omdat de camping een eind buiten de stad ligt en ik een deel van de etappe van gisteren heb moeten overdoen. Om 10 u 10 passeer ik aan het "Officina de Turismo". Er blijft nog zoveel te zien in Pamplona, maar ja,… De stad uitlopen is ook niet moeilijk. En ondertussen maak ik nog foto's van de citadel.

Na 2 km zit er een Japans meisje op een bank aan haar voet te wrijven. Ik vraag of alles OK is en ze steekt haar duim op.

Juist voorbij Cizur Menor, een Italiaanse jongeman die heel traag vordert en een beetje mankt. Ook aan hem stel ik die vraag. Hij zegt dat alles ok is maar dat hij het rustig aan doet (piano - piano).

Daarna begin ik aan de klim naar de top van "Alto del Perdon" op 770 m (Pamplona ligt op 450 m). En ik kan maar niet in mijn ritme geraken. Het gaat moeizaam. Op een iets minder steil stuk, kom ik bij Nathalie, de Italiaanse van gisteren in Larrasoana. Ze herkent mij onmiddellijk en vraagt of ik een foto van haar wil maken. Daarna stap ik verder. Nog vóór de top, in Zariquiegui, ga ik eten. Daarna verder naar de top. Maar er staat een felle, koude wind. Ik heb mijn fleece vandaag nog niet kunnen uittrekken. Maar ik heb weeral fantastische panorama's mogen aanschouwen van de hele streek rond Pamplona, dat een stuk lager ligt. Na de top ligt er natuurlijk weer een afdaling, over stenen. Gedurende bijna 4 km naar Utera toe. Dat is afzien, want afdalen is niet voor mij en zeker niet op stenen. Het 15 u 45 en ik moet nog 8 km stappen. Plots vind ik mijn ritme, mijn turbo slaat aan en ik leg deze afstand, via Muruzàbal en Obanos af in één uur en vijfendertig minuten.

Christiane staat op een parking, ongeveer vierhonderd meter vóór de kerk. Na wat rust stappen Christiane en ik naar het centrum, want ik wil een stempel. In de "Eglisia del Crucifijo" (kerk van het kruis) staat er een kruisbeeld in de vorm van een " Y " in plaats van een " + ". Blijkbaar zou dit het enige kruis, in die vorm, in de wereld zijn!!

Als we terug naar de mobilhome stappen, rond 18 u 45, komen we Nathalie (Italiaanse) tegen. Ze komt nu toe in Puente la Reina en weet nog niet waar ze zal slapen. Ze is vermoeid…

Als wij gedaan hebben met eten, rond 20 u 15, passeert de Japanse (zie nà 2 km) die deze etappe toch al mankend heeft afgewerkt. Proficiat!

Wij hebben goed geslapen, hier op de parking rond het zwembad in Zubiri. En we stonden hier niet alleen. Ik heb gisterenavond acht campers geteld die hier opgesteld stonden.

Ik ben vóór 9 u 00 al op de etappe. In en rond Zubiri zijn er enkele bedrijven die aan grintontginning doen. De etappe van vandaag loopt gedeeltelijk door zo'n gebied. Want na een korte beklimming moet ik 90 (negentig) trappen terug naar beneden.

Verder stap ik door een bos, langs een rivier naar Larrasoana. Wanneer ik daar toekom, het centrum ligt op 100 m naar rechts, staat er een jong meisje met haar armen te zwaaien en de schouders ophalend. Ik denk in mijn eigen: da's zeker een Italiaanse. Ik zeg tegen haar: It is not easy! 't is niet gemakkelijk! En ze antwoordt: tu ne parle pas Français? Ik zeg dat ik Belg ben en een beetje Frans praat. Zij is Italiaanse en kan Frans praten. Zij is vertrokken in SJPdPORT en wil doorgaan tot Burgos. Volgend jaar wil ze dan het andere stuk doen tot Santiago. Dag Italiaanse!...

In de heuveltjes vóór Irotz komt er mij een jongeman voorbij gefietst die, in het Frans, vriendelijk goeiendag zegt. Wat verder moet hij van zijn fiets omdat het té steil wordt. Ik ben daardoor heel snel terug bij hem. Hij noemt Fabrice en komt uit Parijs. Hij heeft de trein genomen tot Bordeaux en is daar beginnen fietsen. Fabrice wil voor de eerste keer naar Santiago. Dag Fabrice…

In Zabaldika staan er banken. Eten. Terwijl ik aan het eten ben passeren er meer dan veertig pelgrims. Ik kan ze makkelijk tellen want ze moeten allemaal die steile beklimming op. Ik ook! Eerst ongeveer veertig meter omhoog, dan veertig trappen en dan nog een stuk minder steil maar toch nog omhoog. Boven op het plateau lopen we nog een aantal kilometers langs de rijweg om terug af te dalen naar Arre en Burlata, de voorsteden van Pamplona.

Christiane wacht op me aan de toeristische dienst. Na een stempel willen we naar een Orange-winkel om onze "technische problemen" (gsm én internet) op te lossen. Het is 14 u 35 en de winkel heropent om 16 u 00. Dus in afwachting gaan we iets drinken. Om 16 u 00 zijn we 3de klant om onze gsm's over te zetten naar Orange-Spanje. Dat lukt vrij vlug (opgelet! Spaanse normen…) Maar dan onze domino (om te internetten)! De dame van Orange, héél gedienstig, probeert éérst met een kaart van de zaak. Njet - Nada - niks! Dan stuurt ze ons naar een andere winkel waar men domino's déblokkeert. De man in de winkel kan ons, na een tijdje, niet garanderen in hoeveel uren hij de code kan krijgen om te déblokkeren. Hij spreekt van 12 - 24u misschien wel 48 u. Daar kunnen wij niet op wachten. Wij terug naar de Orange-winkel, waar wij opnieuw ons beurt moeten afwachten. Dezelfde vriendelijke dame wil ons helpen en wij schaffen een nieuw systeem aan.

Einde verhaal, maar we zijn ondertussen bijna vijf uur verder…

MAAR wij zijn terug in contact met Belgie, dat zullen jullie ondertussen wel gemerkt hebben…

Gisteren een goede "rust-dag" gehad in camping Urrobi in Aurizberri-Espinal, 4 km verder dan Roncesvalles.

Dus moeten we nog terugkeren, en het is koud vanmorgen.

Maar ja, we zitten hier in Roncesvalles nog op 950 m hoogte, wat wil je in de bergen?

Het is 10 u 10 vooraleer ik kan vertrekken op de parking in Roncesvalles. De straat (N - 135) oversteken en ik ben op het traject van vandaag.

Het eerste dorpje waar ik passeer na 2,5 km, Auritz / Burgete, heeft een smalle hoofdstraat met aan beide zijden een gootje waar het bergwater door stroomt. Ik verlaat de hoofdweg om door het bos te stappen.

Na goed anderhalf uur begin ik toch nog aan een klimmetje, het eerste van de dag. Want ik moet "alto de Mezkiritz" (922 m) over. Daarna daal ik af naar Bizkarreta en Lintzoain.

Na het eten, een tweede klim, uitkomend op een plateau. Van daaruit zacht dalend naar Zubiri. Enkel de laatste 3,6 km zijn steiler in de afdaling.

Er zijn mij ondertussen toch al zeker tien fietsers gepasseerd op deze route. Als ik toekom in Zubiri, moet ik eerst over een bruggetje om in het centrum te geraken. In het riviertje staan en liggen zeker dertig pelgrims die vandaag in Zubiri zullen overnachten. En aan de refuges (in het Spaans: albuerges) zitten er nog véél méér…

Ik ben in een stroom, richting Compostela terecht gekomen.

Christiane staat op de parking aan het zwembad, ongeveer 200 m van de kerk.

Vandaag verlaten we Frankrijk en trekken we de grens met Spanje over. Maar vandaag ook de etappe waar we, zowel Christiane als ikzelf, al zo lang naar uitkijken: de Pyreneeën oversteken! Van 200 m boven de zeespiegel in Saint-Jean-Pied-de-Port naar 1 430 m op de top van de col Lepoeder.

In gans Frankrijk heb ik slechts enkele pelgrims geteld. Terwijl ik hier vanmorgen rond 7 u 30 terugkom van de bakker, tel ik méér dan 30 (dertig) pelgrims op twee minuten, die op weg gaan naar Roncesvalles.

Ik vertrek om 9 u 10 om de 23 km lange klim naar de col Lepoeder aan te vatten. Eén ding is zeker, niemand kent hier blijkbaar de juiste afstand: Les amis du St-Jacques spreken van 26 km, mijn gids geeft 27 km aan en onderweg worden er nog andere afstanden aangegeven.

De klim begint onmiddellijk na de brug in Saint-Jean-Pied-de-Port en blijft goed stijgen gedurende vijf-, zeshonderd meter, daardoor kan ik ook zien dat er wolken boven het stadje hangen. Net buiten het centrum moeten we kiezen tussen de GR65, die enkel bij goed weer mag bewandeld worden, en de weg via Valcarlos. Ik heb, zoals velen zal ik later merken, gekozen voor de GR65. Na ongeveer 2 km ontmoet ik twee mensen, een man en een vrouw, uit de streek en vraag hen of ze me de col Lepoeder kunnen aanwijzen, want ik zie verschillende bergtoppen voor mij. Neen, zegt de man, dat kan niet, want die zie je van hier niet liggen. Je moet eerst enkele keren van bergflank veranderen en blijven stijgen om uiteindelijk op Lepoeder uit te komen. Bedankt!

Dus ik verder op weg, het ene stuk stijgt al feller dan het andere. Ik heb me voorgenomen om vandaag zeker om de dertig minuten te drinken, want ik zweet héél veel. Na goed zes kilometer kom ik aan een eerste café / winkel / restaurantje waar je van alles kan kopen. Hier zijn al méér dan twintig pelgrims neergestreken voor een rustpauze maar ik stap door. Een beetje verder zitten drie vrouwen langs de kant van de weg een boterhammetje te eten. Een Canadese, een Zwitserse en een Nederlandse, die mekaar gisterenavond getroffen hebben in de refuge in SJPdPort en afgesproken hebben om vandaag samen te stappen. Succes dames!

Als ik ongeveer 2 u 45 gestapt heb, kom ik boven de laaghangende bewolking, fantastisch zicht!

Mààr er komt een felle wind opzetten. Ik zweet enorm en beslis om mijn fleece aan te trekken. En ik ben niet alleen, want ik passeer nu meerdere pelgrims die langs de kant van de weg iets bij aantrekken. De panorama's die ik hier kan / mag aanschouwen zijn ronduit s-c-h-i-t-t-e-r-e-n-d!

De grote bergweiden met daarboven de roofvogels, zwevend op de wind, op zoek naar voedsel, p-r-a-c-h-t-i-g!

Koeien en schapen had ik al gezien, maar nu een kudde loslopende paarden op een bergweide.

Na ongeveer 16 km, stap ik voorbij een man, een Australiër,die me vraagt hoe ver het nog is tot Roncesvalles. Ik zeg, nog ongeveer tien kilometer en vraag hem of alles goed is! Hij steekt zijn duim omhoog, maar zal nog méér dan drie uur nodig hebben om Roncesvalles te bereiken.

Een kilometer verder staat er een bestelwagen langs de weg. De man verkoopt dranken, fruit, kaas, brood, eieren, enz… Ik neem een busje fruitsap, een banaan en nog een stuk kaas. De man heeft ook de laatste Franse stempel mee.

Aan de bron van "Roland", na bijna 20 km, zitten er blijkbaar velen zonder drank, want het is aanschuiven geblazen. Ik neem uit voorzienigheid toch ook nog een litertje mee.

Om 13 u 17 ga ik de Frans - Spaanse grens over.

In de berghut Izandorre eet ik nog een boterham. Er passeren meerdere pelgrims en ik nodig hen uit om mee te eten, maar niemand blijft.

Tot er een koppel, man en vrouw, binnenkomt. Hij is Fransman, zij is Zwitserse en ze hebben twee kinderen, twee meisjes van 14 - 15 jaar. Zij hebben net hun huis in Canada verkocht en zijn nu gedurende één maand op tocht naar Compostela. Nu zijn we volledig "Vrij" zegt de man, want zij hebben zelfs géén verblijfadres niet meer… Ik ga deze vriendelijke mensen nog een aantal keren ontmoeten vandaag.

Na een halfuurtje eten en rust, moet ik mij terug op gang trekken, want de spieren verstijven veel sneller door de koude wind. Maar dat lukt vrij aardig, zo goed zelfs dat ik gelijke tred kan houden met een fietser die op een steil stuk zijn kleinste versnelling heeft gezocht.

Een Italiaans koppel, waarmee ik al enkele keren haasje-over heb gespeeld, willen weten hoe lang ik op tocht ben met "zo'n kleine rugzak". Wanneer ik hen mijn verhaal vertel, zegt de vrouw dat ik "een gelukzak" ben omdat ik niet meer gewicht moet dragen.

Daar zie ik aan de rand van de weg een houten paal met daarop "LEPOEDER - 1 429 m" We zijn er ! ! ! We zijn boven ! ! !

Nog een ander Italiaans koppel, die vlak nà mij boven komen, laten allebei een zucht van verluchting… Ik heb vandaag véle nationaliteiten gezien, ook Japanners, Engelsen en Basken ook,… Nu nog even genieten van deze top en een berichtje sturen naar Christiane, want ik heb de hele dag "géén bereik" op mijn gsm gehad.

En dan nog 3,6 km, steile afdaling, over stenen. Ik doe meer dan één uur over de afdaling, maar zonder risico's te nemen.

Op het eind zie ik het Frans-Zwitsers koppel met hun twee dochters nog eens terug. Salut!

Het is 15 u 45 en ik ga eerst naar de mobilhome om aan Christiane mijn verhaal te vertellen.

Het was mooi, mooi en nog eens…

Na wat verfrissing ga ik om een stempel in de refuge, waar een Nederlandse hospice me vertelt dat hier dagelijks 400 (vierhonderd) pelgrims passeren.

Terug buiten nemen we afscheid van de drie Parijzenaars. Zij zitten op de bus te wachten die hen terug naar SJPdPort brengt, want zij overnachten in dezelfde refuge als gisteren en morgen keren ze terug naar huis. Au revoir, mannen en bedankt voor het gezelschap,

Wij trekken verder naar camping Urrobi in Aurizberri-Espinal, want

Vrijdag en markt in Saint-Palais. Grote drukte, maar wij rijden terug naar Ostabat. Christiane zet me af aan de kerk.

Na 150 m wil ik een foto maken maar het toestel weigert. Ik ben vergeten om de batterij, die opgeladen is, terug te plaatsen… 

Dus géén foto's vandaag, MIIILJAAAARD…..

Op weg naar Larceveau loop ik tussen de bergweiden en hoor enkel de vogels en het geluid van koeiebellen.

Na 6,5 km kom ik uit het bos en het pad loopt door een bergweide (schapen)

25 à 30 m links onder mij gaat het gejaagde leven gewoon verder, snelle motoren, camions, auto's en mobilhomes razen voorbij.

En ik, ik kijk rustig naar de bergen. Twee, drie en meerdere bergtoppen naast mekaar. Wat kan het leven mooi zijn…

In Gamarthe aan het kerkhof is er een man water aan het tappen. Ik wil ook een voorraad, want het is al warmer, zwoeler dan gisteren. De man, een Fransman, is al vier dagen met zijn vrouw en zijn negen kinderen aan het stappen. Het jongste moet voortdurend gedragen worden, in een zitstoeltje op de rug van pa of ma. Hij wil weten waar ik vandaan kom en hoelang ik onderweg ben en wenst me dan nog een goede tocht.

Na 13,8 km is er de keuze:

1, ofwel de kortste route, maar de historische weg

2 ofwel, een langere weg (+ 700 m) maar de D933 vermijdend.

Ik kies voor route 1, Zo stap ik 5,500 km langs de drukke D933. Het is een keuze die je maakt. Maar ik heb tientallen wuivende, groetende handjes gezien. Een vrachtwagenchauffeur die knipperlicht en me dan uitbundig groet. Of een andere vrachtwagenchauffeur die claxonneert en me dan groet. Dat doet deugd,…

Net voor ik de weg naar La Magdeleine wil inslaan komen de drie Parijzenaars uit een zijweg. Zij hebben voor optie 2, gekozen.

Ik ga binnen in de kerk van La Magdeleine. Er ligt een pelgrimsboek en ik schrijf er een boodschap in.

Tot Saint-Jean-Pied-de-Port is het nog twee kilometer. Het stuk richting citadel is nog klimmen en dan is het afdalen naar de kerk. Halverwege de afdaling omtmoet ik Joseph en Lucie, juist waar "Les amis du chemin de Saint-Jacques" hun meldings- en infobureau hebben. Er zijn vier tafels waar je kunt aanschuiven. Ik wacht geduldig mijn beurt af, maar moet op mijn strepen staan want voorkruipers vind je blijkbaar ook in alle landen…

De man die mij helpt, vraagt mijn nationaliteit, plaats van vertrek en of ik doorga tot in Compostela. Allemaal voor de statistieken. Daarna krijg ik een aantal papieren en de uitleg over de etappe van morgen: Saint-Jean-Pied-de-Port - Roncesvalles. Dan wenst hij me "Buen camino".

Ik daal verder af naar de kerk waar Christiane op me wacht.

Eerst een verfrissende douche en dan winkelen.

Ondertussen trekt er een hevig onweer over de streek, met regen- en hagelbuien.

Wij hebben goed geslapen en de katten waarschijnlijk ook, want het schoteltje met melk is leeg. En ze hebben zich opnieuw in hun schuilplaats terug getrokken.

Vandaag vertrek ik op de camping en na 50 m zit ik op het traject. Het weer is zwoel en er is 30° graden voorspeld.

Ik passeer door Osserain-Rivareyte en door Sussante maar tussendoor toch al een flinke beklimming door het bos gehad.

Ik kom Henri tegen, een zeventiger, die met zijn hond Titu aan het wandelen is. Henri stelt vragen allerhande over mijn tocht. Hij spreekt met kennis van zaken, want hij woont hier al jaren op de route naar Compostela. Hij zegt wel dat er dit jaar weinig pelgrims passeren. Hij vermoedt dat de tocht door Spanje té zwaar is. Afwachten maar!!! Dag Henri, dag Titu. Au revoir!

In Saint-Palais ga ik op het "Office du Tourisme" binnen voor een stempel en wat info, want wij overnachten hier vanavond.

Aan het kerkhof van Saint-Palais staan er twee banken in de schaduw. Eten!

Maar op de andere bank zitten twee Parijzenaars en één man uit Amiens. Deze drie mannen doen al gedurende vijf jaar, ieder jaar een tocht van acht dagen. Zij zijn vertrokken in Mont-St-Michel. En ze willen dit jaar eindigen in Roncesvalles. Misschien zien we elkaar nog wel de volgende dagen. Salut!

Ik ga nog wat water tanken vooraleer ik opnieuw vertrek.

Voorbij het kruispunt waar het Franciscanerklooster (refuge) ligt begint de weg te stijgen. En dat blijft stijgen tot aan de zuil van Gibraltar in Saint-Saveur, gedurende 4,4 km. Daar is het een paar honderd meter plat of licht dalend om dan een klim aan te vatten van een echte pyreneeëncol. Gedurende 1,2 km héél steil omhoog en dan nog 500 m omhoog naar de kapel van Soyarce. Ik ben ondertussen de drie Parijzenaars voorbij gelopen. Maar het is de moeite waard boven! Het uitzicht dat ik hier heb is met geen woorden te beschrijven. Hoger staan dan bijna alles wat 360° rond je ligt. A - dem - be - ne - mend ! ! ! En ik ben hier niet alleen, er zijn hier koppels, maar ook ouders met opgroeiende kinderen. Ook de Parijzenaars komen toe. Ik neem wat foto's, tank nog water bij en begin aan de afdaling. Eén kilometer voor de zuil van Ostabat kom ik bij Heather, die al een poosje voor mij op stapt. Heather is een Australische die in Puy-en-Velay vertrokken is en haar tocht hoopt te eindigen in Roncesvalles. Zij heeft over twee jaar de camino Frances gelopen. Zij houdt wel van Europa maar de Franse taal valt niet mee dus spreken we Engels tegen mekaar. Na een foto nemen we afscheid.

Ik stap verder naar de kerk en kom aan de refuge Lucie en Joseph tegen.

Die zijn vanmorgen om 7 u 15 vertrokken in Sauveterre-de-Béarn en zijn nu al gedouchet. Ik naar de kerk, bij Christiane, want die zit nog altijd met een kattenprobleem. Voor een stempel moet ik in de bar / retsaurant / bakkerij zijn. Dus wij drinken hier iets en dan op weg naar Saint-Palais voor overnachting. In Saint-Palais ga ik onmiddellijk vragen waar er een dierenarts woont en ze wijzen me de weg naar een dierenkliniek enkele minuten buiten het centrum. Er is daar nog iemand aanwezig. Ik probeer ons probleem uit te leggen, maar de man zegt dat hij het ook niet kan oplossen. Ik open dan de motorkap en vraag of hij toch eens wil kijken. De twee katjes zitten daar rechts, voor de chauffeur dicht bij mekaar. De man doet dan toch een poging en neemt, na enkele pogingen, het eerste katje met de blote hand bij haar nekvel. Voor het tweede katje beschermt hij zijn hand met een handdoek. Maar ook zij moet eruit. De man zegt de katjes te houden omdat er regelmatig vraag is naar jonge katjes. Wij zijn,

nà vier dagen, van ons probleem verlost. Dankuwel.

Eerst de anderhalve kilometer van de camping naar het centrum overbruggen om dan nog een aantal foto's te maken. Want Orthez is toch een stad met geschiedenis. De stad uit en voor de A64 (Pau - Bayonne) rechtsaf naar Sainte-Suzanne. Dat valt nog mee.

De kerk van Lanneplaà ligt op een venijnig heuveltje, maar ik ga op het gemeentehuis binnen voor een stempel.

Daarna via weiden en velden naar L'Hôpital d'Orion. Op de rustplaats zie ik vier jongeren zitten. Ik groet hen en ga wat foto's maken. Ik schrijf ook een boodschap neer in het pelgrimsboek dat in de hal van de kerk ligt. Daarna terug naar de rustplaats om te eten. Daar maak ik kennis met François, Joseph, Lucie en Anaïs. Deze jongeren zijn alle vier afkomstig uit Mont de Marsan. Zij zijn daar begonnen aan hun tocht en willen stappen tot Saint-Jean-Pied-de-Port.

Na mijn eten vertrek ik terug, de anderen zijn al een tijdje op weg. Onmiddellijk een beklimming die twee kilometer duurt. Nog twee kilometer verderop loop ik Joseph en Lucie terug in. François en Anaïs heb ik niet meer gezien. Na een lange afdaling opnieuw een pittige klim door het bos van 1,2 km.

In Andrein doe ik een ommetje om aan de kerk te passeren. En ik Sauveterre-de-Béarn zit Christiane op het kerkplein op mij te wachten. Eerst naar het Office du Tourisme voor een stempel. Dan naar de camping want Christiane zit nog altijd met dat kattenprobleem (miauwen tijdens het rijden). Ze heeft al aan een man op de camping gevraagd om de motorkap te openen, maar dat lukte niet. Dus probeer ik de motorkap te openen, dat lukt na enkele pogingen. Tot mijn verbijstering moet ik vaststellen dat er een kattenjong achter het motorblok zit. Christiane spreekt van zelfs twee kattenjongen… En inderdaad, het zijn er twee. We hebben een groter probleem! Ik probeer bij de baas van de camping aan een telefoonnummer te geraken van politie, dierenbescherming, veearts,… Maar de baas gebaart van krommenaas. En zijn vrouw vertelt een aantal feiten die reeds gebeurd zijn en waarbij deze instanties niet zijn komen opdagen. De man die de motorkap niet openkreeg, probeert dan nog met een strop om de katjes eruit te halen. Maar het zijn geen katjes om zonder handschoenen aan te pakken. Christiane zet nog een schoteltje met melk onder de mobilhome, nadat ze de katjes heeft laten drinken met een stokje, gedrenkt in melk. Wij besluiten dan maar om een vierde dag met de katjes te verhuizen. Er is geen andere oplossing.

Goed geslapen! En we hebben geluk gehad gisterenavond, de kassier is niet komen incasseren.

Dus zet Christiane mij af in Labastide-Chalosse voor de start van deze etappe.

Na 200 m verlaat ik de hoofdweg al (D357) om een steile afdaling van 400 m te doen. Zo eentje waarvan je denkt dat je tenen helemaal opgerold onder je voeten zitten en je schoenen drie maten te groot worden. Ken je dat? En dan ben ik nog géén kilometer ver.

De Pyreneeën komen eraan… Na 3 km kondigt de eerste beklimming zich aan. Gedurende één kilometer gaat de weg gestadig omhoog, met af en toe een platform om wat zuurstof te tanken. Om uit te komen op het centrale plein in Argelos.

De route gaat hier naar rechts, maar ik stap nog 100 m rechtdoor naar de kerk voor enkele foto's.

Terug op de route is de weg over 600 m snel dalend om beneden onmiddellijk de volgende klim (côte de la Lèbe) aan te vatten (zeer bekend bij compostelagangers). Ongeveer zevenhonderd meter omhoog in drie stages waarvan de platforms dan toch nog méér zijn dan "vals plat".

Dit lijkt wel de beschrijving van een bergetappe uit de Ronde van Frankrijk.

Bij het binnenkomen van al die kleine dorpen staan er borden om de pelgrims te verwelkomen en te melden dat "La voie de Vézelay" is opgenomen als "Europese Culturele Reisweg"". Zo ook in Sault-de-Navailles, dat niet alleen een mooie kerk heeft, maar ook een toren en er als dorp héél verzorgd bijligt.

In Sallespisse, het centrum ligt driehonderd meter buiten de route, staat er een bank en tafel klaar, bijna op de route, eten dus…

Aan het kerkhof is er een pelgrimsbrievenbus waar ik een boodschap achterlaat. Er staan daar ook vier appelbomen - Reine des Renette - geplant door de vereniging "Les amis du chemin de Saint-Jacques".

Een paar honderd meter verder, als ik bijna boven ben op een lichte klim, word ik voorbij gereden door een vrouw met een citroën.

Dertig meter verder, een knal. Frontale botsing met een ford-fiësta die uit de tegengestelde richting komt. Ik loop naar de eerste auto, de ford, waar een jongeman in zit. Hij doet teken dat hij niet uit de auto kan. Ik loop rond de auto en trek de passagiersdeur open en zo kan de jongeman uitstappen. Hij is niet gewond maar staat te trillen op zijn benen. Ondertussen is er een bewoner, die de knal gehoord heeft, naar buiten gekomen. Ik loop naar de vrouw, maar die is op eigen houtje al uit haar voertuig gekropen. Ook zij is niet gewond. De beide voertuigen hebben een bocht van bijna 180° gemaakt en zijn serieus gehavend. Ondertussen begint de opgebelde familie van beiden aan te komen. De jongeman, een twintiger, zijn zus, zijn vriendin en haar broer. En de man van de vrouw, die boven de zestig is. En natuurlijk nog wat kijklustigen. Ik vraag aan de beide slachtoffers of ze mij nog nodig hebben en vervolg dan mijn weg.

Blijkbaar ben ikzelf toch ook een beetje van slag door dit ongeval want van de vier km tot Orthez kan ik me nog weinig herinneren.

Eerst naar "Office du Tourisme" en dan naar de camping die anderhalve kilometer buiten het centrum ligt.

Bij aankomst zegt Christiane me dat ze het miauwen van een kat gehoord heeft tijdens het rijden.

Ik kijk onder de mobilhome maar vind niets en we horen ook niets meer.

Rik en Patricia, wij houden de "kennismaking" nog "tegoed" voor als wij terug in het land zijn…

Wij zijn vanmorgen rond 4 u 45 wakker geworden van de regen. Christiane al voor de 4de keer, ik de eerste keer.

Dan toch nog geslapen en om 6 u 30 de wekker.

Ik vertrek vanaf de camping naar het centrum van Saint-Sever. Anderhalve kilometer waarvan de laatste driehonderd meters steil omhoog. Want ik wil bij de bakker nog een stokbrood gaan halen, omdat de campinguitbater ons een "baguette" had opgeschreven in plaats van een "pain". (een pain is het dubbele van een baguette) Maar een pelgrim trekt zijn plan.

Op weg naar Audignon, rond 10 u 30, krijg ik van Christiane een berichtje op mijn gsm: "Ik ben er (Labastide-Chalosse), en er staan hier Belgen in panne". Kan je hulp bieden, vraag ik. Ja, alleen morele hulp, laat Christiane weten. Doen!

Rik en Patricia, uit de buurt van Erpe-Mere, die met verlof zijn in deze streek, hebben aan de kerk van Labastide-Chalosse de sleutels op hun auto laten steken en het voertuig heeft zich automatisch vergrendeld. Patricia neemt telefonisch contact met de verzekeringsmaatschappij in België. Deze laat weten dat het twee uren kan duren vooraleer er hulp komt opdagen. Rik en Patricia zijn eigenlijk nieuwsgierig naar de reden waarom Christiane alleen met de mobilhome toekomt aan de kerk van Labastide-Chalosse. Ondertussen nodigt Christiane de beide "slachtoffers" uit voor een tas koffie. Het verhaal over onze tocht wordt dan helemaal uit de doeken gedaan. De stap naar Christiane's hobby, schilderen, aquarellen, e.d. is in zo'n gesprek vlug gemaakt. En zo draait de tijd en voelt Christiane zich niet zo alleen deze voormiddag. De depanneur meldt zich rond 12 u 30 en lost het probleem vakkundig op. Rik en Patricia vervolgen hun weg naar zee, maar beloven aan Christiane om vanavond nog eens langs te komen op de camperplaats in Amou.

Ik ben ondertussen al in Horsarrieu gepasseerd, waar ik heb gegeten en ben nu op weg naar Hagetmau (uitspraak: Azjetmoo).

Hier zijn deze dagen feesten. Het centrum van deze gemeente is afgesloten voor het verkeer. Er hangen heel veel vlaggetjes en de jongeren zijn alweer in de straten plezier aan het maken.

Van Hagetmau naar Labastide-Chalosse loop ik voortdurend over een asfaltweg.

De zon is er al vanaf 10 u 00 doorgekomen en het is warm geworden.

Na wat verfrissing rijden we naar de camperplaats in Amou om te overnachten. De camperplaats in Amou is in feite de "oude" camping, die achter het voetbal- en rugbystadion ligt, waarvan nog alles onderhouden wordt door de gemeente. Er is warm water in het sanitair, wc, douches en zelfs electriciteit. De gemeentearbeider die het gras aan het maaien is zegt dat we een plaats mogen kiezen en als we pech hebben, komt er vanavond iemand om af te rekenen…

Rond 19 u 50 rinkelt mijn gsm. Patricia laat weten dat ze laat zijn terug gekomen van de zee, maar dat ze gaan proberen om morgenavond langs te komen in Orthez. Wordt vervolgd,…

Het overschot aan kilometers tot het centrum van Mont de Marsan, dat ik gisteren niet heb gedaan, zal ik er vandaag bijnemen.

Vanaf de camperplaats is het driehonderd meter en ik ben op de route. Bij het binnenkomen van de stad, op een kruising van kleine, smalle straatjes, zie ik het uithangbord van de refuge van Mont de Marsan. Ik telefoneer naar de verantwoordelijke van de refuge. De man vraagt me om de credencial van Peter in de brievenbus van de refuge te deponeren, hetgeen ik dan ook doe. Het centrum van Mont de Marsan is heel levendig op een zaterdagmorgen. Langs de verbindingsweg tussen place Charles de Gaulle en place Général Leclerc en voor het "office du tourisme" staan vijf levensgrote bronzen beelden van vrouwen opgesteld, een gift van een plaatselijk kunstenaar aan de stad.

Net voor ik aan de kerk van Benquet kom staat er een bord naast de weg met de vermelding "Voie de Compostelle".

En de kerk van Saint Christeau is heel bouwvallig. Ze heeft nochtans een speciale façade maar de binnenkant is vervallen.

Dan verder over een asfaltweg. En ik merk dat we richting Spanje gaan, want een zijstraat heeft de naam "Route du Catalan".

Nog een aantal kilometers door het bos om dan nog een stuk "nieuw aangepaste route" te nemen. De te volgen pijlen stemmen niet overeen met de gids, maar ik kom wel aan de kerk van Sainte-Eulalie. Hier ga ik binnen en laat een boodschap achter in het boek dat er ligt voor de pelgrims. Van Sainte-Eulalie naar Saint-Sever loopt de route over de dijk van de Adour (rivier).

Christiane heeft me laten weten dat ik niet onder de spoorweg mag doorlopen, maar erover, om aan de camping te geraken. De camping ligt namelijk op de linkeroever terwijl de route over de rechteroever loopt.

Na wat verfrissing stappen we, Christiane en ik, nog naar het centrum van Saint-Sever, 1,5 km ver en het laatste stuk redelijk bergop.

Maar ja, elke medaille heeft een keerzijde, bij het terugkeren hebben we bergaf.

Hier op de camping overnachten we twee keer, want…

Vandaag een korte etappe. En ze wordt nog een beetje ingekort omdat Christiane straks op de camperplaats (vroegere camping) zal staan die vóór het centrum ligt in Mont de Marsan, vanuit de richting die ik ga lopen.

Het was heel rustig vannacht aan de gemeentelijke feestzaal van Gaillères.

Ik ben heel vroeg op stap, 8 u 35, over een asfaltweg naar Bogue. Geen drukke weg, maar de auto's die ik tegenkom groet ik zoals altijd en krijg van allemaal een handje weer.

In Bogue ga ik rond de kerk en 500 m verder kom ik op een fiets- en wandelpad op een vroegere spoorlijn. Het is er behoorlijk druk, wandelaars, joggers maar ook fietsers, skaters en zelfs een snelwandelaar. Zo gaan die zes kilometers heel snel voorbij en moet ik de camperplaats nog zoeken.

Ik vraag aan een mevrouw die met een kinderwagen aan het wandelen is of zij weet waar de camperplaats is. Bingo! Zij draait zich naar rechts en zegt: daar ligt ze, maar je moet dit wandelpad volgen tot het volgende kruispunt, daar naar rechts en aan de rode lichten ook naar rechts

en dan na 50 m ligt de vroegere camping. Dankuwel mevrouw, En inderdaad, op de meter juist.

Christiane heeft ondertussen uitgekeken en rondgevraagd naar een grootwarenhuis waar wij naartoe kunnen om onze wekelijkse inkopen te doen. Ondertussen hebben we ook nog een mobilhomeverkoper gezien en gaan daar ons product kopen voor ons chemisch toilet. Nog een afdekkapje voor over de electriciteitsaansluiting, want dat zijn we in La Réole ergens verloren en ook nog twee blokken om de mobilhome waterpas te zetten. Daarna nog iets eten en terug naar de camperplaats om te overnachten.

Het is ondertussen beginnen onweren en regenen, maar dat zal wel eens stoppen zeker,…

Wij hebben gisteren brood besteld aan de mevrouw die verantwoordelijk is voor de camping. Om 7u55 wordt het brood geleverd. Dankuwel.

Dan rijden we nog zeven kilometers terug voor de start van deze etappe.

De weg tussen Retjons en de aansluiting met de hoofdetappe is duidelijk beter bewegwijzerd als de weg naar Retjons.

Als ik enkele honderden meters terug op de hoofdetappe ben, 50 à 60 meter vóór mij, aan de kant van de weg een ree.

Ik krijg niet de tijd om mijn fototoestel te nemen of ze is al weg.

Met deze gedachte verder naar Roquefort ( voluit: Roquefort des Landes) Ik kom aan aan de kerk, na enkele foto's ga ik op zoek naar het stadhuis. Dat ligt eigenlijk rechtover de kerk. Dus, naar binnen… Op mijn vraag om een stempel legt de bediende me uit dat ze enkel de gemeentestempel heeft. (zo heb ik er al meerdere) maar dat ik voor een mooie stempel in mijn credencial (stempelboekje) naar "Café de la Pain" moet gaan. Ik de brug over de Douze (riviertje) over en er naartoe. Na een wit wijntje krijg ik van de dienster een mooie stempel en zij vraagt of ik slaapgelegenheid moet hebben voor vannacht. Natuurlijk niet, want ik stap nog verder. Merci en salut!

Drie- à vierhonderd meters voor ik aan de kerk van Corbleu (gemeente Poydesseaux) kom, vind ik het stempelboekje van Peter, de Duitser. Ik laat Christiane weten om uit te kijken naar Peter en Gisèle. Maar dit is té voorbarig. Wanneer ik het boekje inkijk, zie ik dat hij gisteren een stempel heeft gekregen ik Roquefort. Dus die zijn hier gisteren al gepasseerd. In Bostens is de kerk gesloten, maar de refuge, te bereiken via een deur in de inkomhal van de kerk is open. Ik ga eens binnen om de sfeer op te snuiven.

Niemand thuis, maar alles is er aanwezig om de pelgrims te ontvangen: kookfornuis, microgolfoven, koffiezet, tassen, borden,enz…

In Gaillères staat Christiane op mij te wachten voor de kerk. De mobilhome staat aan de feestzaal. Christiane doet nog een telefoontje naar de refuge in Mont de Marsan om te zien of Peter daar nog is, maar de vriendelijke man zegt dat zij, Peter en Gisèle, gisteren geweest zijn. Hij vraagt om de credencial morgen binnen te brengen in de refuge van Mont de Marsan.