Elk jaar, op de laatste donderdag van januari, hebben we weer gedichtendag. Nu toch al even een kijkje nemen op de site, want veel activiteiten gaan door vóór gedichtendag zelf, en voor andere moet je vooraf inschrijven, ... Hier vind je alles wat je over gedichtendag 2009 moet weten.
Nog enkele verlate nieuwjaarscadeautjes kwamen op mijn werktafel terecht, met de vraag: 'mooi inpakken, aub'. Het ging om cadeautjes met een strakke, mooie balkvorm, er was voldoende tijd om desnoods 12 keer te herbeginnen, er was een grote voorraad sterk, zelfgekleurd papier voorhanden, dus de dag kon niet meer stuk. Strakke balkvormen (zoals boeken, doosjes zeep, doosjes parfum, enz.) zijn erg geschikt om 'Japans' in te pakken. 'Japans' betekent hier dat het object niet parallel met de rand van het papier gelegd wordt, zoals we gewend zijn, maar dat het object een hoek van 45° maakt met het papier. En hoe het dan verder gaat, kun je zien in het volgende filmpje.
Altijd rond half januari valt in mijn brievenbus de zorgvuldig verpakte Koppermaandagprent van Stichting Drukwerk in de Marge. We kennen Koppermaandag (eerste maandag na Driekoningen) sinds de 13de eeuw, maar het is in de 18de en 19de eeuw dat zetters en drukkers die dag benutten om hun ambacht en hun vakmanschap in de verf te zetten. Ze doen dat door het drukken van een bijzondere prent, speciaal voor dat doel ontworpen. Drukwerk in de Marge probeert nu al enkele jaren dit koppermaandaggebruik nieuw leven in te blazen, vandaar dat cadeautje-vol-papierplezier rond half januari. Op Wikipedia kun je vrij veel lezen over Koppermaandag, maar beeldmateriaal is eerder schaars. De prent van vorig jaar kun je hier bekijken. Meer informatie natuurlijk ook op de website van drukwerk in de marge.
Heb je weerstand tegen het zomaar in de boze buitenwereld loslaten van je boeken? Dan kun je toch zo goed als gratis aan nieuw lees- en kijkvoer geraken door boeken te moochen. Op www.bookmooch.com kun je (als je jezelf geregistreerd hebt) boeken bekend maken die je wil ruilen voor andere. Zodra je 10 boeken op je lijstje hebt gezet, kun je zelf boeken beginnen ontvangen uit België; vanaf 20 kunnen ze ook uit het buitenland komen ... Je beslist zelf naar waar jij boeken wil opsturen, zodat je de verzendkosten onder controle kunt houden. Hoe vind je dan boeken die jou interesseren en mensen die jou dat boek willen toesturen? Je kunt het hele bookmoochbestand doorzoeken zoals je www.amazon.com of www.bibliotheek.be doorzoekt, èn je kunt boeken op je wishlistzetten. Zodra er een boek beschikbaar is van jouw wishlist, krijg je een mailtje. En als je dan klikt op mooch this book, is het alleen nog wachten op de welbekende plof in de brievenbus!
Ik heb mijn aller-, allereerste zwerfboek gevangen! Wist jij ook niet dat dat bestond? Ik liep er zomaar tegenaan: ik vond een boek, en er stond op: "Gefeliciteerd, je hebt een zwerfboek gevangen. Kijk snel in de kaft!" Blijkt nu dat allerlei mensen boeken registreren op www.BookCrossing.com. Daarna laten ze die boeken los in het wild, in de hoop dat ze gevonden worden door iemand die er blij mee is. Met een beetje geluk laat die goede ziel uit dankbaarheid een melding achter op de website, en geeft hij/zij het boek de vrijheid terug eens het uitgelezen is, ... BookCrossing staat voor een hele organisatie: er bestaan officiële BookCrossing Zones waar je boeken vrijlaat en waar je kunt gaan vangen, je kunt inschrijven op 'release alerts', zodat je verwittigd wordt als er in jouw stad een boek vrijgelaten wordt, je kunt op de site allerlei spulletjes kopen die BookCrossing vergemakkelijken (bijv. waterdichte verpakkingen voor als je je boeken het liefst de vrije natuur in stuurt), je vindt zelfs een zeer uitgebreide nederlandstalige site over en voor Bookcrossers (o.m. met de beschrijving hoe je precies tewerk moet gaan), ... Ik heb nog ergens een leuk origamiboekje liggen dat ik per ongeluk twee keer gekocht heb. Ik laat het binnenkort vrij, in plaats van het tweedehands te proberen verkopen.
Alles, maar dan ook alles wat er te weten valt over handgeschept papier lees je op deze site: de geschiedenis van het papier en het papier maken, papiermusea en papiermolens, instructies om zelf papier te maken, producenten van handgeschept papier, papierkunst (gaan kijken!), woordenlijsten, organisaties, workshops, .... Onmiddellijk bookmarken, denk ik zo.
Dat we onze digitale plaatjes in prachtige fotoboeken kunnen laten afdrukken via allerlei fotowebsites hebben we ondertussen allemaal ontdekt. Slechts een stapje verder is het om niet alleen foto's, maar ook tekst in die boeken op te nemen. Je eigen reisboek ligt voor het grijpen, of een familiekroniek, of een portfolio met de nodige toelichting. Het is allemaal mogelijk via www.blurb.com. Eerst haal je de nodige software binnen (Booksmart), waarna je op een schoteltje krijgt wat er zoal op jouw maat gemaakt kan worden: het formaat, de achtergrond, de kleuren, de hoeveelheid foto's, hoeveel pagina's en welke pagina's, de plaats van de foto's, foto's en tekst, alleen tekst, tekst in kolommen of niet, soft- of hardcover, een losse wikkel rond je hardcover, een titelpagina, een collatiepagina, paginanummering, ... Kortom: alles. Voor een softcover van ongeveer 40 bladzijden zou je zo'n 10 betalen; hardcover op het eerste zicht ongeveer het dubbele.
Een wenskaart is bij voorkeur een eenheid van beeld en vorm. Tekst mag erbij, maar hoeft niet echt. Soms krijg je echter een kaart waar de tekst al de rest overklast. Wij vonden in onze brievenbus de volgende (goed voor een zeer eervolle vermelding in onze officieuze wenskaartenwedstrijd):
neem zand in je hand laat het zacht glijden ... houd het niet tegen in dit jaar negen!
De winnaar van onze officieuze jaarlijkse wenskaartenwedstrijd zie je hieronder. Geen spectaculair vouwsel, geen peperduur papier, geen ingenieuze envelop, maar hoeveel papierplezier spreekt hieruit! Ik heb de kaart bestudeerd met een loep, ondersteboven en achterstevoren gekeerd, maar ik heb geen enkele vermelding gevonden van fotograaf, firma, of copyright. Ik ga er vanuit dat de afzenders dus ook de makers zijn. Respect!
Zo'n blog is een leuk ding: op 5 minuten voeg je een bericht toe, zonder dat je veel moet weten over html of websites maken, en je bereikt meteen een massa mensen. Minder leuk is dat het in een blog erg moeizaam zoeken is: een bericht terugvinden van een aantal weken of maanden geleden is een hele klus. Toch kun je met enkele kneepjes ook een blog als documentatiecentrum gebruiken. Hoe werkt dat? Veronderstel dat je de twee Atelier-Plano-berichten zoekt die over Moleskine-boekjes gingen. Je gaat eerst naar Google, en daar geef je in als zoektermen Moleskine Plano. Google zoekt voor jou alle websites die die twee woorden bevatten, en je krijgt bovenaan je resultatenlijst meteen Atelier Plano voorgeschoteld. Als je daarop klikt opent de bladzijde met die 14 berichten waar 'Moleskine' ergens in voorkomt. Moet je dan die 14 berichten allemaal doornemen? Nee hoor! Je drukt ctrl+F, en je krijgt een zoekschermpje waar je een woord kunt ingeven dat op die bladzijde gezocht zal worden. 'Moleskine' dus. Voilà, daar is het bericht dat je zocht. Even oefenen met 'stijfsellijm'. En dan met 'leder'. Zie je wel dat het werkt?
Over het algemeen zijn boekenmensen papiermensen. Sommigen echter zijn ook textielmensen, en zijn graag in de weer met stofjes, lint, knopen, naald en draad. Dat soort boekenmensen maakt dus boeken die zeker gedeeltelijk, maar soms ook helemaal, uit textiel bestaan! Sue Astroth is zo iemand. Ze schrijft er zelfs boeken over: "Make Spectacular Books - Fabulous Fabric, Skewer & Folded Books" is er één van. In het boek worden zo'n 20 projecten van A tot Z uitgewerkt en uit de doeken gedaan. Vooral interessant is natuurlijk hoe ze het textiel bewerkt om het samen met papier te kunnen verwerken, en hoe ze textiel en papier met elkaar verbindt. Op Amazon kun je een stuk van het boek bekijken, en op de website van C&T publishing vind je ander werk van haar en een korte voorstelling van wie zij is. Ben je zelf ook een beetje textielmens, neem dan de tijd om even rond te lopen op de site van deze uitgever.
'Knotologie' klinkt als een soort vreemde ziekte, als je het mij vraagt. Toch is het iets erg leuks en verrassends. Bedacht door Heinz Strobl, en te bekijken op het internet op de website Orihouse (doorklikken op Knotology). Knotologie houdt zich bezig met het vouwen en weven van repen papier, tot de meest indrukwekkende bollen, ringen, geometrische figuren, ... Alweer een tak van de origami die we nog niet kenden! En het is altijd heerlijk als je meteen aan de slag kunt met de werkbeschrijvingen en de diagrammen. Alleen opletten dat je jezelf niet verliest in die lange repen papier. Als je nog wat langer bij Orihouse blijft hangen, en ook een kijkje neemt in de andere kamers, zul je begrijpen dat we deze site zonder enige twijfel meteen toevoegen aan onze lijst met superfavorieten. En we komen er nog op terug, wees gerust.
Atelier Plano verzorgt workshops. Gewone workshops, die één dag duren, miniworkshops van een uur of twee, en ook wel eens microworkshops: een half uurtje, één techniek. Weinigen weten dat wij ook veel langere programma's verzorgen: twee volle dagen of zelfs vier volle dagen, alleen of in samenwerking met andere lesgevers. Die programma's gaan dan door in de VSPW, Ed. Tinelstraat 92, 9040 Sint-Amandsberg, in het kader van de opleidingen opvoeder/begeleider (graduaat orthopedagogie) of creatief agoog (Balans) die daar doorgaan. Binnenkort start er zo'n vierdaagse opleiding 'woord en papier', waarin je eerst twee dagen aan de slag gaat met creatief schrijven (onder begeleiding van Hedwig Aerts), en daarna twee dagen lang allerlei papiertechnieken aangeleerd krijgt (begeleiding Gerda Dekempe - Atelier Plano) om je eigen teksten in een mooie vorm te gieten. Je eindigt de opleiding met prachtige, helemaal zelfgemaakte eindproducten: je eigen teksten in je eigen boek(je) bijvoorbeeld, en je hebt gaandeweg véééél techniek en materialenkennis opgepikt. En voor al die mensen die al eens op de wachtlijst van Atelier Plano terechtgekomen zijn: we hebben nog een aantal plaatsen vrij. De opleiding gaat door op 2 en 3 februari (woord) en op 2 en 3 maart (papier), kost 210 (maar je kunt met opleidingscheques betalen, wat betekent dat je maar de helft zelf betaalt), en alle materialen, koffie, thee en water zijn inbegrepen. Wil je meer informatie, neem dan een kijkje op de website van de VSPW. Wacht echter niet te lang om je aan te melden als je interesse hebt: de uiterste datum om in te schrijven is 16 januari 2009.
Sommige kaarten met eindejaarswensen zijn echte pareltjes. Voor je ze weggooit of opbergt in je archief, loont het de moeite om uit te zoeken waar ze vandaan komen. Vaak krijg je op de achterkant van de kaart een firmanaam of een webadres te zien, of lees je dat de kaart gemaakt is in een papieratelier door mensen met een beperking. Even googelen of recht naar de website surfen levert dan dikwijls een heel inspirerend kwartiertje op. Twee firma's sprongen mij in het oog, in de voorbije weken: Paperclip (zeker eens naar de Valentijnskaarten gaan kijken) en Buromac. Trek bij nader inzien toch maar meer uit dan een kwartiertje ...
Wil je deelnemen aan deze welbekende wedstrijd voor boekbinders, dan heb je nog tijd tot 15 mei om je inzending klaar te stomen... In september volgt dan een tentoonstelling van de ingezonden werken. Plan je rond die periode een reisje naar Frankrijk, voorzie dan zeker een stop in St-Rémy-lès-Chevreuse (zo'n 40 km ten zuidwesten van Parijs). Meer informatie hier.
Bij Dille & Kamille vind je momenteel in de winkelrekken enkele interessante papierproducten: kleurrijke papieren cakevormpjes (0,75 ) (behouden die eigenlijk hun kleur als je er cakejes in bakt?), zelfklevende etiketten (groot of klein) die er helemaal uitzien zoals de welbekende ouderwetse etiketten (1,25 per vel), een schrift (A4) waarvan de bovenste helft van de bladzijden blanco is en de onderste helft gelijnd (0,60 ). Voor kinderen en grote mensen die hun schrijfsels graag illustreren, of die hun tekeningen graag voorzien van tekst.
Dat de Openbare Bibliotheek je kan helpen met het opsporen van krantenartikels werkt als volgt. Ofwel houdt je bibliotheek de papieren exemplaren van de belangrijkste kranten en tijdschriften netjes bij, ofwel biedt ze je toegang tot Mediargus, ofwel doet ze beide. Als je Mediargus nog niet kent, dan moet je het volgende toch zeker lezen. "De persdatabank Mediargus biedt u het archief van de Vlaamse kranten, de publicaties van de Roularta Media Group en de berichten van het persagentschap Belga. Op initiatief van de Vlaamse openbare bibliotheken worden ook elektronische krantenknipsels verzameld over meer dan 100 verschillende onderwerpen: de persmappen. Elke knipselmap bevat ongeveer 40 krantenartikels en wordt door de openbare bibliotheken up-to-date gehouden, zodat u steeds over actuele documentatiemappen beschikt." (www.mediargus.be/vcob). Op diezelfde website vind je ook een lijst met Openbare Bibliotheken die je gratis toegang bieden tot Mediargus. Voor Oost-Vlaanderen alleen al gaat dat over tientallen gemeenten, van Aalst tot Zwijnaarde. Welke titels kun je raadplegen via Mediargus? "De titels van de dagbladen zijn : De Morgen (1998 - ...), De Standaard (1998 - ...) , De Tijd (1988 - ...), Gazet van Antwerpen (1996 - ...), Het Belang van Limburg (1993 - ...), Het Laatste Nieuws (1999 - ...), Het Nieuwsblad (1998 - ...), Het Volk (2000 - ...), Metro (2000 - ...). De titels van de magazines zijn : Bizz Français (1999 - ...), Bizz Nederlands (1999 - ...), Industrie Français (1995 - ...), Industrie Nederlands (1995 - ...), Klasse (1990 - ...), Knack (1995 - ...), Le Vif Express (2001 - ...), Tendances (1995 - ...), Tertio (2005 - ...), Trends (1995 - ...), Wablieft (1995 - ...)". (http://zoeken.bibliotheek.gent.be/).
Ook dit bericht gaat over vouwen. Erik Demaine is 27, en bekleedt voor een half jaar de Internationale Francqui Leerstoel aan de ULB. De man houdt zich bezig met - geloof het of niet - origamiwiskunde! In het kort komt origamiwiskunde hierop neer, dat je een rekenmethode zoekt die je vertelt hoe je met zo weinig mogelijk vouwen en met een zo klein mogelijk stuk papier eender welke driedimensionele vorm kunt vouwen. Het wetenschapskatern van De Standaard van 24/12/2008 besteedt een dubbele pagina aan het fenomeen origamiwiskunde en aan het fenomeen Erik Demaine. Kun je dat nummer van De Standaard niet meer te pakken krijgen in de krantenwinkel, probeer het dan in de Openbare Bibliotheek; men kan je er ongetwijfeld verder helpen.
Nog even terug naar de mooie doosjes met chocolade van 31/12/2008. Toevallig zat er in het programma van de workshop vouwen een doos die erg verwant is aan die chocoladedoosjes: zij bestaat uit twee vierkanten karton die alleen maar gerild zijn, en niet gelijmd. De punten van het deksel worden vastgehouden door de bodem van de doos, en de bodem wordt in bedwang gehouden door het deksel. Vandaar ook de naam. Wil je ze zelf maken, dan zal één weetje je veel tijd en experimenteren besparen: de zijden van het deksel moeten 3 mm langer zijn dan de zijden van de bodem, althans voor een doos met een grondvlak van ongeveer 12 cm zijde.
Onlangs gelezen in mijn trouwe krantje: rond deze tijd zou er in de krantenwinkels het nulnummer moeten liggen van 'Luck', een magazine dat alleen maar goed nieuws brengt. 'De boekskes' zijn niet meteen my cup of tea, maar dit nulnummer zal ik toch gaan halen ('t is namelijk gratis). Wil je vooraf weten of het de verplaatsing naar de krantenwinkel waard is, neem dan even een kijkje hier.
