Een ontbijtje kregen we op het dakterras, met een mooi uitzicht over de stad. We bezochten een paleis en koranschool, maar het mooiste was toch weer de medina. Elke keer opnieuw je ogen uitkijken, totdat je verdwaald bent. Prachtig toch.

In de vooravond namen afscheid. Ik vertrok naar het station, klaar voor een wedren tot in Malaga, waar Nathalie de volgende dag zou landen om 16.00 uur. Thomas besloot nog twee dagen in Marakesh te blijven, de stad nog wat te bezoeken en een excursie naar het Atlasgebergte te ondernemen. Voor een diepsneeuwverhaal op sneakers, leest u zijn blog maar eens.

Mijn terugtreinreis was een leuke bedoening. Ik kwam terecht in een coupé met een fransoos die terugkeerde van een bezoek aan de Berberstammen, een professor economie aan de unief van Casablanca en een Italiaan die rondtrok met een Marokkaan die in Italië woonde. Toen bleek dat die laatste nog drie jaar illegaal in Nederland verbleven had, en dus een aardig woordje Nederlands kon klappen werd het helemaal te gek. We hebben uren zitten zeveren in een massa talen, waarbij iedereen voortdurend tolk speelde voor iedereen. Zij stapten echter af in Casablanca, waarna de fransoos en ik overbleven, knikkebollend tot onze aankomst ’s ochtends in Tanger. Vandaar moest ik echter terug zien te geraken naar Ceuta, omdat ik een heen- en terug ticket gekocht had voor de boot.  Een slechte zet zo bleek. Eerst met een bus via Tetuan naar een stadje juist voor Ceuta. Dan van daar met een taxi collectivo tot aan de grens. Daar weer heel de controle doorlopen. Dan een bus nemen tot aan de boten. De boot missen en wachten op de volgende. En uiteindelijk in Algeciras aankomen en de bus nemen naar Malaga. Twee uur te laat, maar het werd me vergeven.

11-03-2007 om 23:38 geschreven door Tom  

Met veel enthousiasme en niet gehinderd door een degelijke voorbereiding, stonden we zondagochtend op in Fez. Gewoontegetrouw waren we overdreven hard aan het lachen met alledaagse kleinigheden, toen de baas van de jeugdherberg, in traditionele outfit, zonder kloppen of iets onze kamer binnenstormde om te vragen wat er aan de hand was. Ik weet niet wat hij in hemelsnaam verwachtte aan te treffen buiten twee halfwakkere- en aangeklede kerels, en ik wil het ook niet weten, maar onze verbaasde gezichten waren genoeg om hem, nog een verontschuldiging mompelend, te laten afdruipen.

Na het ontbijt vertrokken we richting de medina. Een Marokkaanse medina is letterlijk het oude stadscentrum. In praktijk buiten een labyrint van straatjes en steegjes, winkels en verkopers, gejoel en gekrijs, kleuren en geuren een plek waarin je niet wil verdwalen en het uiteindelijk, onherroepelijk en keer op keer doet. Je kan er alleen maar aan leren wennen. De hele dag dwaalden we door de straatjes en onderhandelden we zonder veel intentie te kopen. We beluisterden een CD-venter zijn kraam om uiteindelijk een “M3P” aan te schaffen. Kregen een lederen rugzak van 50 € naar 20 €, om uiteindelijk uit te leggen dat we hem niet echt nodig hebben. (Dat was minder eenvoudig als het klinkt, zowel het afdingen als het uitleggen achteraf.)  Beklommen een dakterras en genoten van het uitzicht. Kochten baboushen, of hoe het ook klinkt of geschreven word, bij wat met stip de slechtste verkoper ooit moet geweest zijn. Sprak alleen Arabisch maar kon lachen in verschillende talen. Wij gelukkig ook.

Werden uitgescholden als we weer eens een valse gids weigerden. Verdwaalden zwaar in de buitenwijken, totdat we niets anders konden dan een klein goedlachs manneke in vertrouwen te nemen, en hij ons ook daadwerkelijk terug naar het centrum bracht. Ik gaf hem een dirham en hij begon te brullen dat hij er 10 wou. I gave him the finger, figuurlijk dan, en we kozen het hazenpad.

Het was een heel intense dag, spannend ook wel, en er waren niet zo veel toeristen daar in Fez. Op een sporadische bus na die dan en masse, cameras op schouderhoogte, en met een officiële gids de medina doorbeukt. Wat in niets te vergelijken is met hoe wij het deden. Even staan om een foto te trekken betekende bijna ogenblikkelijk een aanklampende bedelaar die geld geroken had, een gids die zijn diensten aanbood, of een dealer die zijn waren prijsde, en dat kostte je dan weer een poos om er vanaf te geraken. Dat er op zondag geen politiecontrole was in de medina, zoals we achteraf te horen kregen, zal ook wel meegespeeld hebben.

Volgende ochtend pakten we ons boeltje en vertrokken naar Mequinez. De tweede van de vier Marokkaanse keizersteden (Fez, Mequinez, Marakesh en Rabat). Mequinez was kleiner, nog minder toeristisch en had cultureel-architecturaal iets meer te bieden. Alhoewel dat een groot woord is in Marokko. We bezochten verschillende oude paleizen en een mausoleum, betaalden als toeristen wederom te veel voor een maaltijd,  maar veel stelde het allemaal niet voor. Alhoewel je dat ook in perspectief moet plaatsen. Je moet als stad al heel wat te bieden hebben om twee kerels die Sevilla gewend zijn te kunnen verbazen. De overdekte markt was echter wel de moeite, en erg fotogeniek zonder eerdervermelde consequenties. We dachten na over wat we de komende dagen gingen doen, en besloten de volgende ochtend vroeg de bus te nemen naar Marakesh.

De dichtstbijzijnde busmaatschappij lag nog in het centrum en we besloten daar gebruik van te maken. Rond zes uur ’s ochtends waren we alweer op weg. Eerst nog wat geklooid om geld af te halen, want verschillende automaten weigerden dienst of bleken onbereikbaar. (Als het portaal 1 vierkante meter groot is en daarin ligt een bedelaar te slapen, dan is het niet opportuun om half over hem hangend enkele “Marokkaanse-bedelaars-jaarlonen” uit de automaat te halen). De taxi die we erna namen, vroeg ons letterlijk waarom we als toeristen niet met de grote CTM busmaatschappij reisden.  Een teken aan de wand, zo zou blijken. Maar wat wisten wij beter. In het busstation was veel bedrijvigheid zo vroeg op de ochtend, vooral van mensen die je “op weg proberen te helpen”. En daarvoor dan ook wat geld eisen. Toen we uiteindelijk de bus in stapten en neerploften om nog wat te slapen, stormde er een kerel de bus in, recht naar ons toe. Hij had ons de bus aangewezen en daarna mijn bagage aangenomen om in de koffer te leggen. Ik had hem twee dirham gegeven, 20 cent, en hij eiste er twintig, ronduit belachelijk veel voor zijn verdienste. Zelfs in belgië zou ik dat niet geven. De bagageverantwoordelijke stond er lachend bij en zei dat zulk een dienst betaald moest worden. We konden weinig kanten uit, zaten neer en zij stonden boven ons, en een scène opzetten voor twee euro is het ook niet waard, zeker niet als je nog negen uur in die bus moet zitten. We gaven hem beiden nog wat meer, zowat tussen de twee bedragen in, en hij vertrok. De bus liep vol met Marokkanen van alle slag en soort, en wij waren uiteindelijk de enige toeristen, in tegenstelling met de rit naar Fez met CTM, waarbij de bus bestond uit toeristen en rijkere Marokkanen. De bus stopte in elk klein stadje, waarbij er mensen op en weer afsprongen, en langzaamaan wen je aan je omgeving en val je in slaap. Totdat de baby langs je de burka van zijn moeder begint onder te kotsen en een zure lucht de achtersteven van de bus vult. Of totdat je moet plassen en de chauffeur je toestemming geeft en tien seconden later begint te toeteren dat hij wil vertrekken. Of totdat je langer stopt, en bananen en water wil kopen en de prijs vraagt. Je ziet ze denken en verzinnen, een prijs zeggen die niet veel is maar veel te veel voor daar in het Marrokaanse platteland. Je zegt het en ze kijken weg en zeggen dat het de prijs is. Je zit negen uur op de bus zonder eten en hebt hun diensten nodig en betaalt dus. Maar uiteindelijk nog redelijk op tijd in Marakesh.

We stapten uit en begonnen naar het centrum te wandelen, ondertussen de ene westerse familie of toeristengroep kruisend. Het was een fijn gevoel en een teleurstelling tegelijkertijd. We konden doordat iemand gecanceld had een prachtig pension bemachtigen, liepen nog even over Djem’el Fnah of hoe het prachtige plein ook mag heten, en kropen vroeg in bed.

06-03-2007 om 13:59 geschreven door Tom