In talrijke gedichten staat de auteur stil bij zichzelf. Hij zoekt zijn coördinaten in de maatschappij, toetst zijn verhouding tot de anderen af. Vooral de doorvoelde ontmoeting met een persoon staat bij velen centraal. In deze liefdesgedichten is het niet altijd rozengeur en maneschijn, maar dikwijls een pijnlijke breuk, die onder woorden gebracht wordt en dus beter te verwerken is. Wie zichzelf gevonden heeft, is gewapend tegen de uniformisering van de geesten, zal attenter in het leven staan, beter de echt wezenlijke dingen uit de overvloed aan faits-divers, amusementjes en schijnwaarden kunnen ziften. Poëzie ‘transformeert alles wat ze aanraakt; ze verhevigt en vernieuwt onze waarneming door ons de dingen met frisse ogen te laten ervaren, ze stoot door onze vertrouwdheid en gewoontes heen die het ware zicht op de wereld verduisteren’, argumenteerde Shelley (1821) reeds in zijn ‘A defence of Poetry’ (p. 256-275). Poëzie is dus menselijk gezien, uiterst utilitair en efficiënt. In slechts enkele verzen treedt de dichter buiten zijn kleine biosfeer en toont hij empathie, heeft hij oog voor de natuur of is sociaal betrokken.

Een gedicht is een plaats om zijn dromen te vertalen in woorden en dus een eerste stap naar de verwerkelijking. In de ingezonden teksten overheerst een eerder nuchtere instelling. Er werden flink wat prozagedichten ingezonden. Wijdlopigheid en herhaling zijn hierbij een probleem, clichés ontsieren soms.

Gevoel en intuïtie werd tot voor kort nog afgedaan als nutteloze dromerijen. Als romantische reactie kwam de oververhitte emocultuur op. Het gedicht was altijd al een plaats waar het hart mocht spreken. In de inzendingen komen inderdaad kreten, emoties, droefheid, vreugde, ironisch tandengeknars  en verontwaardiging voor. Maat houden is hier de gulden regel; maak er geen tranendal van. Een gedicht is een uitstap, een verkenning, een uitvinding om op een eigen, originele wijze wat ons beroert onder woorden te brengen. Een tegengif tegen de verzakelijking van zowat alles in onze maatschappij, tot en met de persoonlijke contacten toe.

Een gedicht is maar gedicht als er met de taal gewerkt wordt. In heel wat verzen is dit het geval en soms mondt die poging uit in puur taalplezier. Dan zijn we gelukkig. Maar er bleven nog heel wat mogelijkheden ongebruikt. Er ligt nog een uitgestrekt poëtisch continent klaar om aangeboord te woorden: metaforen, vergelijkingen, ritmiek, zuivere lyriek, verwondering en andere kleine mirakels. Wat minder kommer en kwel, wat meer geluk en schoonheid mag. De natuur is op een enkele eik of schelp na schaars aanwezig in de gedichten. Als we Shelley mogen geloven is ‘een dichter een nachtegaal die in het donker zit en zingt om zijn eigen eenzaamheid op te vrolijken met aangename geluiden’ (p. 255). Dit moet zoet klinken in Limburgse oren… Waar blijven de -desnoods rappende- nachtegalen?

Mark Meekers (Marcel Rademakers)

25-02-2013, 18:25 geschreven door Mark Meekers  

verzamelbundel

JURYRAPPORT

Voor de zesde maal werd de poëziewedstrijd “Kruip in je Pen” uitgeschreven voor studenten van de Universiteit Hasselt, Xios, Hogeschool Limburg en de Provinciale Hogeschool Limburg. De jury was samengesteld uit Greet Hendrix, Ria Snellinx, André Janssens, Jee Kast en Mark Meekers (Marcel Rademakers) (voorzitter). Ze kwam samen op dinsdag 5 februari in de PHL. Greet Roosen fungeerde als niet-stemgerechtigd secretaris.

De jury hield rekening met poëtische zeggingskracht, originaliteit, inhoud en verwoording. Ze stelde met genoegen vast dat niet alleen het aantal deelnemers maar ook de kwaliteit van de aangeboden gedichten in stijgende lijn gaat (op één smakeloze inzender na, die eerder op een gratis maaltijd aasde dan op een zinvolle tekst). Geen enkel gedicht blonk echt uit zodat de beoordeling er niet gemakkelijker om werd.

De tweede eervolle vermelding is voor ‘Route de l’amitié’, een gedicht van Lore ALDERS, studente BEW aan de U Hasselt. Het is een gaaf, actueel liefdesgedicht waarin het rijmwerk heel natuurlijk klinkt. Het laat zich zonder ‘nutteloze complimenten’ kritisch en humoristisch uit in bewoordingen die we terugvinden in avontuurlijke realitysoaps als ‘Koh-lanta’ of ‘Expeditie Robinson’.

De eerste eervolle vermelding valt Alexandra SCHOUTEN, studente van de Madfaculty, te beurt met ‘Palliatief’. In dit gedicht zijn de woorden doordacht geplaatst. Een sombere tekst die je bij je nekvel grijpt, hoewel het hier en daar inboet aan kracht door vaak voorkomende beelden. De volharding in de bewoording en de nauwgezette interpunctie houden de tekst wel recht. Een innerlijke strijd die heel gelaten wordt weergegeven. Met een sterk einde, alsof je door de ziekte uit je eigen lichaam wordt geduwd. Een mooi beeld. Het gedicht is meeslepend in al zijn somberheid en nodigt uit om herlezen te worden. Puik werk.

In het gedicht ‘Compact Disc’ zit voldoende muziek om de derde prijs te verdienen. Het werd geschreven door Didier LUYTEN, eveneens student aan de PHL (Healthcare). Dat zelfs een dagdagelijks gebruiksvoorwerp gevoelens kan oproepen, bewijst dit gedicht. De jury apprecieerde de bijzonder originele en consequent volgehouden beeldspraak. De twee zijden van een dun cd-schijfje - spiegelend aan de voorzijde, een te beschrijven blad daaronder – weerspiegelen mooi de emoties van de dichter: de vraag om ontcijferd te worden is de vraag om verliefd te mogen worden en te kunnen zingen. Als geen ander is hij erin geslaagd een poëtische tekst te brengen met twee lagen die elkaar perfect overlappen.

De tweede prijs gaat naar ‘Wat ik zei’ van Elien VALKENEERS, studente Business aan de PHL. Het gedicht is een lappendeken waar begin- en eindwoord de naad is die alles aan elkaar naait. Soms is de naad wat dunnetjes, maar de tekst kabbelt als een 'train of thought' voorbij. Een vlotte tekst die verwarring en liefde tegen elkaar uitspeelt. Elke zin is een nieuwe vol twijfel en onverwachte wendingen, verwondering en terwijl je in dit spel van woorden verder leest vraag je je af, waar dit naartoe gaat en het eindigt met ik weet het niet meer. En heel het gedicht lost op in het niets. Sterk. Een toegankelijke tekst, hoezee, die we ook heel graag op het podium zien. 

Na urenlang wikken en wegen besloot de jury unisono de eerste prijs, de Pennenvruchten Poëzieprijs 2013 toe te kennen aan het gedicht ‘Liefde in net geen lente’ van Yannick BLERVACQ, student Education aan de PHL. Hoe vat je een trauma in woorden, wanneer enkel stilte op zijn plaats is? ‘Liefde in net geen lente’ omschrijft op een serene wijze, in ritmisch afgewogen, klanktechnisch zuivere versregels hoe immens verdriet kan zijn, hoe mooi en oprecht inleving kan klinken. De jury looft de dichter voor de sobere maar krachtige beelden die een beklemmende realiteit respectvol weergeven. Zou de golf van emoties die Vlaanderen overspoelde, treffender verwoord kunnen worden? ‘Liefde in net geen lente’: een getuigenis van persoonlijke betrokkenheid, een meer dan terechte winnaar van deze zesde editie.

Mark Meekers (Marcel Rademakers)

25-02-2013, 18:17 geschreven door Mark Meekers  

MARK MEEKERS (MARCEL RADEMAKERS) tracht in 10 ESSAYS OVER HAIKU een antwoord te geven op veelgestelde vragen: 

Een vijftigtal verassende haiku’s illustreren de tekst.

een jonge merel

nippend aan mijn whiskyglas

straks komt de kater                                (Mark Meekers / Marcel Rademakers)

DE AUTEUR: Mark Meekers (Marcel Rademakers) (wonend in Heverlee) studeerde Moderne geschiedenis. Hij gaf 63 publicaties in boekvorm uit: 21 poëziebundels, 1 roman, monografieën, bloemlezingen en verzamelbundels. Hij schreef kortverhalen, essays en recensies. Oprichter van het dichterscollectief Mengmettaal, voorzitter van de Nederlands-Vlaamse Vereniging Concept, dorpsdichter van Doel (2007-09), poëzie-ambassadeur van Vlaams-Brabant (2009). “Hugo Claus en Mark Meekers zijn de meest bekroonde Vlaamse dichters” (Het goud van de Vlaamse Letteren / Poëziekrant / De Standaard). Onder zijn echte naam Marcel Rademakers is hij eveneens actief als beeldend kunstenaar. Hij richtte de internationale groepen Lumen Numen en Fusion op, exposeerde in binnen- en buitenland. Zijn visuele poëzie en beeldpoëmen maken de brug naar het beeldend werk van Marcel Rademakers. (www.markmeekers.be / www.marcelrademakers.be)

PRODUCTIEDETAILS van ‘HINK-STAP-SPRONG’: ISBN 9781291136869  / Copyright: Mark Meekers (Standaard copyrightlicentie)  / Editie: 2013 / Uitgever: Demer Uitgeverij  / Taal: Nederlands / Pagina's: 103 / Bindwijze: Perfect gebonden paperback / Inkt binnenkant: Zwart-wit / Gewicht: 0,2 kg / Afmetingen (centimeter): 15,6 breed x 23,39 hoog

‘HINK-STAP-SPRONG’ verschijnt in MAART 2013

22-01-2013, 13:25 geschreven door Mark Meekers  

Naar aanleiding van het overlijden van Thierry Deleu (1941-2013) brengt Mark Meekers als hommage een fragment uit zijn introductietekst bij de bundel “Strandjutter”.

*

Deleu is een “Strandjutter”, die geen krabben in de mand heeft, maar wel vijftig schitterende vissen, die van gezondheid blaken: een edel natuurproduct. Hij lijdt niet aan wereldvreemdheid of poësitis, dat gesubsidieerd, autistisch navelstaren.

Ik geloof niet dat hij één zin geschreven heeft die hij niet beleefd heeft. Voor Deleu staat literatuur niet los van het leven: het is op de eerste plaats communicatiemiddel, op de tweede plaats muziek.

De schoonheid schuilt in de inhoud en de aangepaste verklanking. Een poëtische mededeling is maar boeiend als er werkelijk iets mee te delen valt. In een tijd waarin leegte de levens vult, de massificatie heerst, zijn er maar weinigen die het wagen van hun poëzie een spiegelbeeld te maken.

Deleu belicht de goede kant van het leven. De natuur, de zee en de liefde maken het mooie weer uit. Leed, drama, verdriet, armoede, frustraties komen niet ter sprake. Het duistere, donkere laat hij aan de kant. Hij is een man van de ochtend, de dageraad, de morgen, het volle licht, de volle zon.

Met termen als jolijt, paradijs, vreugde, schaterlach, genot, genieten: geeft hij een positieve invulling aan het leven: “het is goed in deze tijd / te proeven tot de bodem / de rijkdom…”

Lectuur moet mentaal genot verschaffen, een streling zijn voor de geest. Deleu kent perfect de juiste balans tussen lichtjes afwijkend taalgebruik en de lustervaring van de lezer.

De warme toon, de openheid voor dingen, dieren, land en mensen, treft. Dichter Deleu blijft verwonderd en dat is niet verwonderlijk want de sleutel hiervan ligt in een liefdevolle blik. Hoewel de leefstreek van de dichter beperkt is, gaat er een weids gevoel van uit. De brede gezonde adem die door zijn verzen waait, kan de amechtige, kleine geesten in de grootstad reanimeren. Er lopen weinig strandjutters van die soort in de literatuur rond. Hun gevonden schatten worden nauwelijks nog aanvaard. De hand van de consumptiemens is er te klein voor geworden. Deleu weet dat: “Ik ben een vlinder van verleden tijd”: maar dit betekent niet dat hij uit- of afgeschreven is. Hij wil van alle tijden zijn en vereenzelvigt zich met het tijdloze: “eindeloos de zee in mijn mistige blik”.

Thierry is een man met beide voeten op de grond, maar die wel zalige, poëtische engelensprongen maken kan. In “Strandjutter” staan 50 dergelijke woordvoltiges. Ik raad iedereen aan om mee te buitelen.

(Mark Meekers / Marcel Rademakers)

22-01-2013, 13:08 geschreven door Mark Meekers  

03-11-2012, 13:44 geschreven door Mark Meekers  

29-10-2012, 13:48 geschreven door Mark Meekers  

19-09-2012, 00:00 geschreven door Mark Meekers  

18-09-2012, 12:41 geschreven door Mark Meekers  

18-09-2012, 12:26 geschreven door Mark Meekers  

Marcel Rademakers (Mark Meekers)

18-09-2012, 12:06 geschreven door Mark Meekers  

In 1991 verdween het Europees Poëziecentrum dat in Leuven gevestigd was en daarmee kwam ook een einde aan een mooie reeks publicaties en nooit geëvenaarde Europese Poëziefestivals (Mario Luzi, Padron, Homero Aridjis, Seamus Heaney, Desmond Egan, André Chouraqui, Casimiro de Brito  etc.) De Leuvense Schrijversaktie, die regionale poëzieavonden en publicaties uitgaf verdween eveneens van het poëtisch toneel en moest plaats maken voor het Gentse Poëziecentrum. Om dit vacuum aan te vullen en te voorkomen dat Vlaams-Brabant een poëtisch niemandsland zou worden, besliste Mark Meekers (Marcel Rademakers) om een aantal ex-medewerkers en aankomende talenten bij hem thuis uit te nodigen. Hij had reeds een tweetal internationale groepen opgericht voor schilders en beeldhouwers en wist dat je in groep meer invloed hebt en luider kunt roepen dan uit één mond.

Tijdens deze eerste vergadering in Heverlee, betreurde iedereen het heengaan van Eugène Van Itterbeek, de bezieler van het poëziecentrum, maar werd de situatie ook kritisch geëvalueerd. De ter ziele gegane organisatie was te elitair, had te weinig aandacht besteed aan eigen, Vlaamse auteurs en was er nauwelijks in gelukt om een geïnteresseerd kliënteel op te bouwen.

Op Meekers' voorstel werd besloten (door o.a. Karel Sergen, Johan van Cauwenberge, Guido Cloet, Lieve Devijver, Paul Loeckx, Anne Wiering) om een dichterscollectief op te richten. Mijn voorstel om het “Heavymettaal” te noemen (met een wat revolterende verwijzing naar de rockgroep “Heavy metal”) werd door Karel Sergen omgeturnd tot “Mengmettaal”. Mark Meekers werd tot voorzitter gekozen, Lieve Devijver tot secretaris.

We zouden een losse structuur hanteren, waarbij elk lid als creatief artiest in zijn eigenzinnigheid werd gerespecteerd en voorstellen kon doen en initiatief kon nemen. Dank zij deze vrijheid bestaat de groep na achttien jaren nog steeds. Politiek engagement kan, maar geen partijpolitiek (hoe voor de hand liggend ook voor sommige leden). Voor Mengmettaal activiteiten worden altijd alle leden uitgenodigd tot deelname en inbreng. Nieuwe leden worden met instemming van de meerderheid gecoöpteerd.

Met de tijd breidde het collectief zich uit tot maximaal dertig gelijkgestemden. Gerda De Preter, Cyriel Gladines, Mark Naessens, Alfred Warrinnier, Reine Wellens, Wim Menheer, Bernard de Coen, Ann van Dessel vervoegden de groep. Mark Meekers merkte hen op als juryvoorzitter of succesvol deelnemer aan poëziewedstrijden. Hij koos beloftevolle, getalenteerde dichters, die in de actualliteit stonden. Hoewel onze auteurs bij verschillende uitgeverijen aan het woord komen (Uitgeverij P, Lannoo, Davidsfonds, Querido, Kramat, Ellessy e.a.) bestaat de nood voor Mengmettaal om ook eigen (ambachtelijke) publicaties, flyers, verzamelbundels, bloemlezingen en een ledenblad (“Mengmettaaltje” op 800 exemplaren) uit te geven.

Mengmettaal had / heeft een eigen poëtica die in grote lijnen geformuleerd werd in een “Poëtisch Credo”. We zouden reageren tegen de high brown, hermetische dichtkunst, die modieus postmodernistisch was en waarvoor universitaire studies en een biliotheek binnen handbereik onmisbaar waren om er grip op te krijgen. We wilden ons afzetten tegen de ivorentoren-, loftgedichten, canapé-poëzie.

In de Mengmettaal-poëtica primeert de inhoud, vent komt voor vorm. Scherp werd dit geformuleerd in de oneliner: “Poëzie is software voor de ziel.” We zijn niet weg van het experiment om het experiment, maar zeker niet wars van vernieuwing als ze poëtisch functioneel is. Een groep is een middel om een poëtische visie scherp te stellen. We wensten een poëzie die niet levensvreemd is en durfden tegen de verbale l'art pour l'art- acrobatiek in, de sociale functie van poëzie beklemtonen. We wilden een ruim publiek uit alle bevolkingslagen bereiken. Goede poëzie moet niet per se frusterend onleesbaar zijn (de moeilijheidsgraad is geen literair criterium). Daarom lazen we in ziekenhuizen, bejaardentehuizen, hogescholen, op trein en bus. We organiseerden als pluralistische, multiculturele organisatie lezingen en avonden met allochtone dichters, steunden de Koerden, schakelden Afrikaanse auteurs in, ijverden met straatoptredens voor meer verkeersveiligheid, autoloze zondagen, klaagden verkeersagressie aan, schreven gedichten voor nieuw in te richten begraafplaatsen, leidden tal van literaire wandelingen. We hielden stands open, traden op markten en tuinbeurzen op, gaven workshops, schrijfcursussen, poëzielessen in scholen en vormingswerk.

We wilden poëtisch leven in de Oost-Brabantse brouwerij brengen. Daarom organiseerden we poëzieavonden met indivduele dichters, historici, filosofen, dichtersgroepen en tijdschriften. We gingen ervan uit geen establishmentpoëten te brengen, maar wel auteurs die wij origineel, authentiek en kwalitatief hoogstaaand(er) vonden. Ook jonge beloftevolle elementen lieten we graag aan het woord. We organiseerden voor hen een tweejaarlijkse poëziewedstrijd, in samenwerkig met Galerie Hannah, die telkens een ruime landelijke en internationale respons kent. Bij elke gelegenheid schakelden we eigen auteurs in om podiumervaring op te doen. Muziek kreeg altijd een plaats, van rock over klassiek tot liederen van een Russische operadiva.

Zoals de naam “Mengmettaal” het zegt sloten we ons niet op in een dichterlijk sprookjeskasteel, maar wilden we poëzie buiten het boekje brengen, door het te mengen met andere kunstvormen: Muziek was er altijd bij, we vertaalden Pierrot Lunaire uit het Frans / Duits en brachten opvoeringen tijdens het Festival van Vlaanderen. We lieten danseressen (zelfs buik-) parallel evolueren met poëzie, brachten gedichten tijdens muzikale evenementen van fanfares en harmonieën, schreven bij tentoonstellingen van individuele kunstenaars, voor exposities in de Kruidtuin of in het beeldenpark Spaas.

Onze natuurgedichten klonken in de modeltuinen van Geerts (Herent) of Hoegaarden. Wij plantten onze poëziepanelen en spandoeken op straten, pleinen en hovingen van kastelen. We werken samen met het Leuvens museum en schreven gedichten bij de collectie kunstwerken. In het filmmuseum projecteerden we films van Jos Jacobs, die zestig jaar voor Oosterhoff gelijkaardige experimenten met gedichten van Van Ostaijen realiseerde. We exposeerden beroepsfotografen die we met poëtische foto's de blikken lieten innemen.

De Mengmettaal-auteurs gingen in grote lijnen akkoord met de gestelde doelen en vulden die op een persoolijke manier in. We steunen elkaar, lezen elkanders werk, geven raad, altijd met de bedoeling het eigen karakter, de eigen stijl van elke dichter te ontbolsteren. De bekommermis voor elkanders werk is voor verschillende auteurs heilzaam geweest. Ze durfden publiceren, optreden en de kwaliteit van hun gedichten ging er zodanig op vooruit dat de Mengmettaal-auteurs het gros van de literaire wedstrijden binnenhaalden, bij degelijke uitgeverijen konden aankloppen en in tijdschriften konden publiceren. Ze wonnen proviciale poëzieprijzen (Anwerpen / Limburg), werden genomineerd in de internationale poëzieprijzen, bemanden de jury van heel wat literaire wedstrijden. Ondanks de diametraal tegengestelde poëtica van een bloemlezer als Van Bastelaere werden een vijftal dichters opgenomen in zijn “Hotel New Flandres, 60 jaar Vlaamse poëzie.” Belangrijk is dat we een fijner oog voor kwaliteit gekregen hebben, kameraadschappelijk op elkander kunnen steunen en er blijven in geloven dat we een bijdrage leveren tot cultureel en geestelijk welzijn.   

Mark Meekers (Marcel Rademakers), voorzitter (1991-2006)

11-06-2012, 00:00 geschreven door Mark Meekers  

HET CONCEPT VAN CONCEPT

Openheid was een van de kenmerken van Concept: “Concept (is) een culturele vereniging die zich het bevorderen van de literatuur en de kunst tot doel stelt; in het bijzonder de Vlaamse en Nederlandse literatuurliefhebbers met elkaar in contact poogt te brengen; relaties tracht te onderhouden met auteurs uit alle Nederlandssprekende taalgebieden.”

Nadien werd het voorvoegsel “multi” eraan toegevoegd en werd Concept een “Multiculturele Literaire Vereniging”. Vanaf 1992 werd ook uitdrukkelijk Zuid-Afrika bij het project betrokken en wilde men: “In het bijzonder de Nederlandse, Vlaamse en Zuid-Afrikaanse literatuurliefhebbers met elkaar in contact brengen.”

Op diezelfde website van Concept is te lezen dat “de vereniging… geen onderscheid (maakt) tussen auteurs van het eerste, tweede en derde circuit.”

Concept was een Vereniging Zonder Winstoogmerk, die haar onkosten dekte met de contributies van leden, abonnees en donateurs. De gedegen boekhoudkundige kennis van Suzanne Gossé zorgde ervoor dat de vereniging een gezond bestaan kon leiden. “Neen, we hebben er nog nooit een frank, een cent of eurocent aan overgehouden. Laat staan dat Roger of ik of iemand anders, bijvoorbeeld de schilder Hans Hogendoorn, die elk jaar een schilderij of collage maakt voor een nieuw omslag, enige vergoeding heeft gehad.” Ook de redacteurs werkten Pro Deo, voor de mooie ogen van de literatuur. “Voor cultuur is er nooit geld, maar voor kanonnen is er geen enkel probleem”, mopperde Wastijn aforistisch.

De vereniging en het tijdschrift hebben het zonder overheidssteun gerooid. “… Een pluspunt, want daardoor verkeert het in de luxueuze positie dat het niemand naar de mond moet schrijven, geen ideologische of partijlidkaart moet voorleggen, niet als speelplaats fungeert voor universitaire faculteiten, zich niet verlaagt tot onwelvoeglijke ons-kent-ons-strijkages.” Aldus Mark Meekers. Concept ging prat op zijn ongebondenheid, die slechts aan het lidmaatschap geknoopt was. In een interview voor Meander omschrijft Meekers het als “… een project, dat ook in Vlaanderen vrij uniek is.”

Mark Meekers (Marcel Rademakers)

01-03-2012, 00:00 geschreven door Mark Meekers  

CONCEPT, EEN LITERAIR-CULTURELE VERENIGING

Uit de ontmoeting van Roger Wastijn (Eernegem) en Ton Luiting (Hilversum) ontstond de kiem van wat later de “Literaire multiculturele Vereniging Concept” zou worden. Roger Wastijn was bankbediende en succesvol zakenman, die op een bepaald ogenblik zijn winstgevend biobedrijf verkocht om terug te keren tot zijn oude liefde, de poëzie, die hij reeds vanaf zijn middelbare studies het hof maakte.

Ton Luiting (1936) was een veelkleurige vogel, pianostemmer, technicus, nu eens met het linker- dan weer met het rechterbeen in de politiek, radioproducer, televisieregisseur en cultureel journalist en had reeds enkele bundels gepubliceerd.

Roger Wastijn (1928-1998) ging aan boord van het Vlaamse jongerentijdschrift “ ’t Kofschip” (een geheugensteuntje om de stemloze medeklinkers te onthouden, die bepalend zijn voor de schrijfwijze van de voltooide deelwoorden). Toen Raoul-Maria Depuydt zijn boot ook  richting Holland stuurde, monsterde hij Luiting aan als redacteur. Roger en Ton konden het uitstekend met elkaar vinden (2): “Er moet een lichtflits van herkenning zijn geweest”, citeert K. Koopman: “Wij zijn broeders. Soortgenoten. Lotgenoten. Vrienden voor het leven. Dichters, maar ook wegbereiders voor andere Nederlandstalige dichters.” 

In 1986 ontstond echter muiterij op de schuit en L. & W. sprongen overboord om een eigen tijdschrift op te richten: “De Koofschep”. Roger Wastijn omschreef het doel als volgt: “Over de steeds meer zonder betekenis wordende staatsgrens, die het Nederlandstalige cultuurgebied scheidt, nauwe contacten te leggen en te onderhouden… zodat uiteindelijk de kloof tussen Noord en Zuid naar de vergeethoek wordt geschreven.” Wanneer de kracht van die ironische allusie uitgewerkt was werd de naam veranderd in het postmodernistisch aandoende: “Concept”. Na een maidentrip van twee jaar was het in 1988 duidelijk “dat we samen met een eigen tijdschrift en de uitgave van een jaarlijkse poëziebundel zouden doorgaan. We wisten toen dat ons tijdschrift levensvatbaar was.”

Tot aan zijn overlijden was Roger Wastijn voorzitter van de “Multiculturele literaire vereniging Concept”. Hoewel Roger wars was van elke verering gingen er stemmen op om een monument voor hem op te richten. Het kreeg de titel: “Wij zijn reizigers” naar een van zijn gedichten. Beeldhouwer Chris Ferket nam die taak ter harte. Het monument kreeg een plaats op het marktplein in Eernegem. Het werd in 1999 onder grote belangstelling ingehuldigd.

Ton Luiting volgde hem op en zette met bravoure de traditie verder. In 2008 haakte hij af wegens gezondheidsredenen en nam Mark Meekers zijn plaats in. Meekers was winnaar van de Concept Poëzieprijs, had de correcties van tijdschrift en publicaties op zich genomen, als kernredacteur de ingezonden kopijen beoordeeld en talrijke gedichten, essays en recensies geschreven, waarvoor hij de Roger Wastijnprijs ontving. Met vernieuwd enthousiasme ging de equipe bestaande uit Riet De Bakker, Helma Michielsen, Atze Van Wieren en Eke Veenbrand ermee door tot aan het jubileum van vijfentwintig jaar Concept. De ploeg oordeelde dat de vereniging haar doel grotendeels bereikt had, haar bijdrage aan de literatuur en de maatschappij geleverd had en de jonge garde het woord “idealisme” nauwelijks nog kende zodat een eventuele aflossing van de wacht niet in het verschiet lag.

Mark Meekers (Marcel Rademakers)

Bijlagen:
concept20113.jpg (166.7 KB)   

EEN VERBARIUM 1986-2011

Indien “Verba volant, scripta manent”, “Woorden vervliegen, geschriften blijven” op waarheid berust heeft Concept voor een uitgebreid en waardevol legaat gezorgd, dat in 5580 bladzijden van het tijdschrift, 3939 pagina’s van de thematische verzamelbundels en 1051vellen van occasionele uitgaven opgeslagen ligt. De Franse dichter Jacques Prévert tempert echter onze verwachtingen want: “Les feuilles mortes se ramassent à la pelle” (“Dode bladeren worden met de schop opgeschept” ). Slechts enkele bladeren zullen opgenomen worden in een herbarium, enkele bladen in een anthologie.

Een historisch overzicht en een bloemlezing van de gedichten werd gebundeld in:

Mark Meekers (Marcel Rademakers), VERBARIUM. De mooiste gedichten uit 25 jaar CONCEPT,  uitg.: Concept, Brugge - Nuenen, 2011, 96 p. , kaftontwerp: Marcel Rademakers ( ISBN/EAN 9789081679312)

-

"Mark Meekers, de laatste voorzitter van de club, de bundel Verbarium uit met een selectie van 75 gedichten uit de 4642 gedichten die in totaal voor al die jaarlijkse poëziewedstrijden werden ingezonden. Uiteraard zijn daarbij alle prijswinnaars vertegenwoordigd en Concept had daarbij het statusverhogende geluk dat de laatste prijs gewonnen werd door de dichter die ook de Turingprijs won, Henk van Loenen, alias Juliën Holtrigter.
De bundel bevat trouwens meer bekende namen, zoals Ina Stabergh, Fernand Florizoone, Mark Meekers zelf, Hannie Rouweler, Karel Wasch, Patricia Lasoen, Jan Van Meenen, Jos Steegstra, Inge Boulonois en de momenteel zeer succesvolle Sylvie Marie. Het zijn misschien (nog) niet de allergrootsten uit dichtersland, maar ze bewijzen wel dat Concept niet als marginaal kan worden weggezet." (Joop Leibbrand)

*

Wanneer je helemaal niets van Concept weet en alleen deze verzamelbundel leest, zul je daar volmondig mee instemmen, want het door Mark Meekers samengestelde Verbarium, de mooiste gedichten uit vijfentwintig jaar Concept is een mooie bloemlezing, een prachtige verzameling van goede tot uitstekende gedichten, ingeleid door een uitstekende inleiding, waarin Meekers terugblikt en het verschijnsel Concept een historische samenvatting geeft die, op een enkel detail na, zo de geschiedenisboeken in kan. (Paul van Leeuwenkamp)

28-02-2012, 00:00 geschreven door Mark Meekers  

Ter gelegenheid van de vijfde editie van de poëziewedstrijd "Kruip in je pen", uitgeschreven voor studenten van de Universiteit Hasselt, de Xios Hogeschool Limburg en de Provinciale Hogeschool Limburg, schreef Mark Meekers (Marcel Rademakers) de inleiding bij de verzamelbundel "Pennenvruchten. Poëzieprijs 2012". Hierin verduidelijkt hij de visie van de jury.

Voor de vijfde editie van de poëziewedstrijd “Kruip in je pen” werden 64 gedichten ingezonden. Dit succes staat in contrast met de ademnood waarin de poëzie in Vlaanderen verkeert. Er blijven nog maar twee poëzie-uitgeverijen over en de verkoop halveerde op vijf jaar tijd. Het past in de algemene trend waarbij cultuur gedevalueerd wordt tot amusement, de infantilisering van de media en het analfabetisme toenemen.

Gedichten zijn een geschikt middel om gedachten en emoties vorm te geven, te verwoorden. Dit contact met de taal draait soms uit op een botsing, een kortsluiting, maar voor de meeste poëten is het een diepsnijdende ontmoeting. Ze bieden ons een inkijk in een caleidoscoop van thema’s, stijlen en genres.

Naast enkele surrealistische uitschieters komen de individuele, erg ego-betrokken “dingen des levens” aan bod: sterfgeval, ziekte, een misgelopen liefde. Vrolijke, gelukkig getinte gebeurtenissen krijgen zelden een plaats. In talrijke verzen zoekt de auteur naar zijn coördinaten in deze wereld, in deze tijd.Soms vergeet de auteur in spe dat de lezer meeleest en pas door zijn aandacht het gedicht tot leven komt. Een tekst wordt maar gedicht door de gehanteerde taal. Een gedicht moet daarom in feilloos Nederlands gesteld zijn. De invloed van gsm- en twittertaal is nefast en er moet nog heel wat bijgeschaafd worden.

De verwoording is vrij conventioneel, zelden hermetisch met amper een spoor van experiment. Er wordt te weinig rekening mee gehouden dat poëzie de dagelijkse, conventionele taal te buiten gaat, een vrijplaats is waar de woorden anders dan logisch mogen worden gebruikt. De verzen zijn meestal te letterlijk, zelden via metaforen in een andere toonaard gezet. Lyriek wordt teveel verward met emoties, wat tot een tsunami van tranen leidt. Rijmwerk en cliché schaden de authenticiteit.

Talrijke inzenders hebben getracht de taalalchemie tot een goed einde te brengen, ontdekten misschien een eigen stem, in de keuze van hun onderwerp, hun visie of hun persoonlijke verwoording. Allen stonden ze een moment stil om even naar het ritselen, het fluisteren, het kermen, het juichen van hun binnenste te luisteren, om even meer individu, persoon te worden.Een gedicht moet boven de woorden uitgroeien, contact leggen door zijn evocatieve kracht, zodat er een boventoon klinkt. Waar die wonderlijke magie opduikt ontstaat een echt kunstwerk in taal. We feliciteren de enkele inzenders die met Baudelaire kunnen zeggen: “Jullie gaven me modder en ik heb er goud van gemaakt.”

Mark Meekers (Marcel Rademakers)

14-02-2012, 17:55 geschreven door Mark Meekers  

Voor de vijfde maal werd de poëziewedstrijd “Kruip in je Pen” uitgeschreven voor studenten van de Universiteit Hasselt, Xios, Hogeschool Limburg en de Provinciale Hogeschool Limburg. De jury, samengesteld uit Greet Hendrix, Ria Snellinx, André Janssens en Mark Meekers (Marcel Rademakers), vergaderde in de Universiteit Hasselt. Mark Meekers (Marcel Rademakers) fungeerde als voorzitter, Alain Vranken als niet- stemgerechtigd secretaris.

Juryverslag

1ste prijs
“Up and downs” –  Jessie De Laender (studente UHasselt)

Een aangrijpend, helder, kort en krachtig geformuleerd gedicht, dramatisch maar beheerst en sober, dat in een actuele taal een kankercasus schetst. Een emotioneel spel dat aarzelt tussen genezing en fatale afloop, angst en hoop, met een prachtige, prangende slotzin die dan toch weer het ergste laat vermoeden.

2de prijs
“Maandans” – Nathalie Lievens (studente PHL)

Een door en door romantisch liefdesgedicht over hunkering en toenadering, met enkele opvallend nieuwe woorden, prettig geformuleerd en afgerond met een zacht ironische sneer.

3de prijs
“Nooit zag ik iemand” – Yannick Blervacq (student PHL)

Na een vertwijfeld afscheid volgt de hoopvolle start van een nieuwe relatie. Dit gedicht is een sensitieve weergave van een zoektocht naar de persoon “die je bijstuurt en ommuurt als het even niet meer gaat”. Een sterk zintuiglijk verhaal met soms originele beelden, veelal zeer krachtig verwoord, spontaan en klankrijk.

1ste eervolle vermelding
“Stijf van ’t dansen” – Jo Pieck (student PHL)

Zeer zegbare poëzie, fris, onstuimig, exuberant-spontaan, ontembaar, zonder zorgen. Maar ook, en vooral: zichzelf gevonden, het harnas overboord, na een lange onbegrepen zoektocht. Een wervelwind van klank, en – soms onconventionele – beelden, een gevecht tussen conventie en vernieuwing.

2de eervolle vermelding
“Zelfs als ik wandelen kon” – Eline Ordies (studente UHasselt)

Een verrassende combinatie van wandelen en taal, met een mooie metafoor in ‘woorden die ik over het pad der stilte had  gestrooid’. Het  onvermogen tot communicatie wordt  geuit met de paradox ‘mijn lippen vormden een woordloze spraakwaterval’.
Hersenschade  door bv. een infarct in het spraakcentrum van Broca,  heeft tot gevolg  dat je moeilijk woorden  vindt,   dat je geen verstaanbare taal meer  kan uitspreken.  Alleen een gewiekste wandelaar kan hieruit wijs geraken, tenminste zo interpreteerde de jury de laatste verzen.

14-02-2012, 17:28 geschreven door Mark Meekers  

Dichter Herman Rohaert had het briljante idee om een project op te zetten, waarbij tien Vlaamse en tien Nepalese dichters elkaars verzen vertaalden. Het resulteerde in drie poëzievoorstellingen (op 26 januari 2012) in de Academiezaal te Sint-Truiden. Video, dans en muziek kleedden de teksten in. De drie uitverkochte vertoningen van "Frit Nepal" werden door meer dan 1000 luisteraars gesmaakt. Wie doet beter op Gedichtendag?

Mark Meekers (Marcel Rademakers) was samen met o.a. Karel Sergen, Luc Vandeborght, Martin Carette, Cyriel Gladines en Ann Van Dessel een van de gegadigde dichters. Hij schreef:

ANDERZIJDS

vanaf welk punt op de kleurschaal word je

vreemd, sta je op de zwarte lijst? als je geel

pist van nijd, het bruin bakt bij de burger?

moet er boerenkool met worst op tafel?

wij nemen toetelhondjes in de krultang,

zij hoeden onze kinderen. wij stofzuigen

het strand, geven de zee water. zij vegen

onze peuken en schaduwen, blaffen als

de hond verkouden is. worden zíj ooit wíj?

zij penetreren onze dochters, terwijl wij

in vitro fertiliseren. wij stoven tahin onder

kroonluchters, zij wassen onze incontinente

moeders. wordt hun voorbeeld te aanstoot-

gevend, doorzeven we hen met blikken,

hebben we nog wetten en vliegenmeppers.

je zou het hier voor minder koud hebben.

Mark Meekers (Marcel Rademakers)

27-01-2012, 00:00 geschreven door Mark Meekers  

Het gedicht “Bij stem” van Mark Meekers (Marcel Rademakers) werd ten gehore gebracht tijdens de poëzieavond, georganiseerd door de Bibliotheek van Kortenberg (Vlaams-Brabant) op Gedichtendag.

BIJ STEM

van Kortenberg tot Tian an men, van Winter-

paleis tot Libische lente dezelfde roep om

een stem. oude denkbeelden verbrijzeld.

geen gebogen hoofd, geen geknielde angst

meer, maar met mondjesmaat het woord.

vrijheid is een open huis, waar elk van ons

een steen aandraagt, woning zonder wanden

waar elke vogel juweliert met eigen wijze

bek. alle licht mag er schijnen uit oost en

west uit sterren manen en kruisen. elke

dag de andere zien als in je eigen spiegel,

de kleine Bastille van onverschilligheid

bestormen, veren en pek afzweren want

haat maakt scherven, de blinde vlek deint

snel uit. vrijheid danst op broze enkels en

wetten zijn zo met de zweep geschreven.

Mark Meekers (Marcel Rademakers)

26-01-2012, 00:00 geschreven door Mark Meekers  

Mark Meekers (Marcel Rademakers)

De organisatie Opdonder 4, partner van het Stedelijk Museum Sint-Niklaas, organiseerde op donderdag 24 november 2011 in het Stedelijk Museum Sint-Niklaas, (Zwijgershoek 14, aanvang 20.00 uur), een druk bijgewoonde poëzieavond “DOELSE DICHTERS”.

Nelly Maes leidde in. De dichters Mark Meekers, Frank Devos, Hilde Van Cauteren lazen hun composities. Herman Van Puyenbroeck bespeelde de cello en blonk uit in een stuk van Pergolesi. Michael De Meirleir illustreerde inventief met film en foto.

Op initiatief van Hilde Van Cauteren (derde dorpsdichter van Doel) kwamen op zondag 13 november (2011) Daniel Billiet en de vorige dorpsdichters Frank De Vos en Mark Meekers (Marcel Rademakers) samen in Doel om opnames te maken in het kader van het Poëtisch Adoptieproject Doel.

Ze kozen een locatie uit en lazen het daarbij passend gedicht. Gido VanGent haalde zijn beste vingers boven en zorgde voor een sfeervolle muzikale begeleiding. De nevel legde een koude sluier over het dorp, maar warme tomatensoep bracht het gezelschap terug op temperatuur.

Mark Meekers (Marcel Rademakers) adopteerde een huis dat ooit op de hoek van de Vissersstraat en de Pastorijstraat stond. De leegte is overwoekerd met onkruid en woorden:

 -

KADASTRAAL INKOMEN: NIHIL

geen erfgoed of paleis, wel erg goed: eigen

haard was goud waard. noem het een nest

van steen. er werd warmte gebakken. onze

schaduwen kusten elkaar op de zwarte mond.

kinderen luisterden zich in slaap bij het

xylofoonspel van stortbuien op de pannen.

de toekomst was er thuis. wij stonden als

een heilige familie onder een glazen stolp.

tot een tik van Hogerhand ons kraakte,

scherven maakte. wat konden wij, lagere

dieren meer dan opspringen, grommen tegen

de graafmachines? ik bel aan de deur van

het huis dat er stond. ze verloor haar stem.

ik klop bij de leegte aan, die ik doorslik en

herkauw, herkauw. mijn toekomst is over-

woekerd met kommer en judaspenningen.

Mark Meekers

13-11-2011, 00:00 geschreven door Mark Meekers