Wat ik met 'lot' bedoel? In ieder geval de kans op een tragedie. De determinante buitenwereld, de stigmatisering, die ons leven absurd maakt en het op gewelddadige wijze in een door totalitarisme beheerste situatie brengt, doet die kans teniet. Als we alleen de werkelijkheid van de ons opgelegde determinanten beleven, en niet de verplichtingen die uit onze eigen - betrekkelijke - vrijheid voortvloeien, ontstaat de toestand waarin men niet door het lot wordt bepaald, de toestand van lotloosheid. Imre Kértesz
Lotloosheid - 'Onbepaald door het lot'. Imre Kertesz
Wat ik met 'lot' bedoel? In ieder geval de kans op een tragedie. De determinante buitenwereld, de stigmatisering, die ons leven absurd maakt en het op gewelddadige wijze in een door totalitarisme beheerste situatie brengt, doet die kans teniet. Als we alleen de werkelijkheid van de ons opgelegde determinanten beleven, en niet de verplichtingen die uit onze eigen - betrekkelijke - vrijheid voortvloeien, ontstaat de toestand waarin men niet door het lot wordt bepaald, de toestand van lotloosheid. Imre Kértesz
Dotteren is genoemd naar de Amerikaanse hartspecialist Charles T. Dotter, die deze procedure heeft uitgevonden. Andere benamingen zijn ballonverwijding, ballondilatatie of angioplastiek. Bij een dotterprocedure wordt een vernauwing van de slagader met behulp van een ballonnetje opgerekt. Voor deze behandeling kunt u in aanmerking komen als de vernauwing klachten geeft. Een vernauwing in de slagader is het gevolg van aderverkalking (atherosclerose). Bekende risicofactoren voor aderverkalking zijn roken, hypertensie (hoge bloeddruk), diabetes mellitus (suikerziekte) en een te hoog cholesterolgehalte van het bloed.
Een dotterbehandeling vindt plaats tijdens een röntgencontrastonderzoek. Daarbij wordt een slagader aangeprikt en een catheter met aan het eind een leeg ballonnetje in de slagader gebracht. Door het opblazen van het ballonnetje ter plaatse van een vernauwing, wordt deze vernauwing opgerekt. Het bloedvat wordt dan weer beter doorgankelijk. Soms is de vernauwing zo verkalkt dat het niet zal lukken om deze plat te drukken. De dotterbehandeling kan dan mislukken
Tegenwoordig bestaat de mogelijkheid om deze behandeling te combineren met het plaatsen van een buisje (een stent) in het opgerekte vaatsegment, waardoor na het oprekken het bloedvat wijder blijft.
Hoe gebeurt het onderzoek
Voor de dotterbehandeling is het nodig dat u kortdurend in het ziekenhuis wordt opgenomen, gemiddeld 1 tot 2 dagen. Soms gebeurt het ook poliklinisch.
Op de röntgenafdeling wordt u naar de onderzoekskamer gebracht. Vervolgens gaat u op de onderzoekstafel liggen. Beide liezen worden van te voren geschoren en met jodium schoongemaakt. Vervolgens wordt u met steriele groene lakens toegedekt om een infectie te voorkomen.
U krijgt in de lies een prik voor de verdoving. Wanneer de verdoving is ingewerkt prikt de radioloog de liesslagader aan. Er wordt een dun slangetje, een katheter over een geleidedraad, in de liesslagader geschoven. Hier zult u weinig van merken. Als de katheter op de goede plek ligt wordt de contrastvloeistof ingespoten waardoor de bloedvaten zichtbaar worden op de röntgenfoto. De contrastvloeistof veroorzaakt een warm gevoel. Dit trekt vrij snel weer weg, maar het is heel belangrijk dat u stil blijft liggen voor het maken van de röntgenfoto's.
Wanneer u bekend bent met een allergie voor contrastmiddelen dient u dit te vermelden aan de arts welke dit onderzoek voor u aanvraagd. Zodoende kan er rekening mee worden gehouden door bepaalde medicijnen tijdig voor het onderzoek toe te dienen. Wanneer een ernstige allergische reactie al eerder is voorgekomen zal sterk overwogen moeten worden of het onderzoek wel uitgevoerd moet worden.
Dan wordt een ballonnetje via de geleidedraad, die al in uw bloedvat zit, opgevoerd tot aan de vernauwing die gedotterd zal gaan worden. Als het ballonnetje precies op de goede plaats ligt wordt het ballonnetje tot een hoge druk opgepompt waardoor de vernauwing in het bloedvat wordt opgerekt. De ballon blijft dan enige seconden tot minuten opgepompt. Dit kan wat pijnlijk zijn. Meestal moet dit oprekken van het bloedvat enige malen achter elkaar gebeuren om een goed resultaat te krijgen. Sommige vernauwingen blijven na het dotteren spontaan terugveren. Het kan dan nodig zijn om een stent op de plek van de vernauwing te plaatsen. Een stent is een buisje van gevlochten metaal, dat er voor zorgt dat na het dotteren het bloedvat opgerekt blijft.
Na de dotterbehandeling wordt de geleidekatheter weer verwijderd en wordt de prikplaats van de slagader ongeveer 10 minuten dichtgedrukt. Tot slot krijgt u nog een drukverband in de lies en komt u weer in uw bed te liggen.
U wordt weer teruggebracht naar de afdeling, waar u ongeveer zes uur in bed moet blijven liggen. U krijgt instructies van de verpleegkundige over de gewenste bedrust
U mag na het onderzoek onmiddellijk weer eten en drinken. Het is belangrijk, dat u na het onderzoek veel drinkt, zodat u de contrastvloeistof snel kwijtraakt.
Vanaf de dag van de dotterbehandeling krijgt u medicijnen voorgeschreven. Meestal is dit acetylsalicylzuur (Aspirine, Ascal). Deze medicijnen remmen de natuurlijke neiging van het atherosclerose proces. Daarnaast moet u er voor zorgen dat de atherosclerose zo min mogelijk toeneemt. Dit doet u door zo gezond mogelijk te leven: niet roken, zorg voor voldoende lichaamsbeweging en voorkom overgewicht. Als u suikerziekte, hoge bloeddruk of een te hoog cholesterolgehalte heeft is behandeling hiervan noodzakelijk.
In een aantal gevallen komt na een dotterprocedure de vernauwing na kortere of langere tijd weer terug. De ingreep kan dan herhaald worden. Bij jongere mensen (onder het zestigste jaar) is dit wat vaker nodig omdat de vernauwing dan vaak veel elastischer is doordat er nog maar weinig kalk in zit.
Geen enkel 'invasief' onderzoek is zonder risico"s. Zo kunnen ook tijdens of na een dotterbehandeling complicaties optreden.
·Er kan een allergische reactie op het contrastmiddel ontstaan, wanneer u overgevoelig blijkt te zijn voor jodium. Wanneer u bekend bent met deze overgevoeligheid, moet u dit van te voren melden. Men kan er dan rekening mee houden en tijdig voor het onderzoek bepaalde medicijnen toedienen.
·Ondanks het drukverband kan het gebeuren dat het gaatje in het bloedvat weer opengaat en er een bloeding in de lies optreedt. Hiervoor is behandeling noodzakelijk, dit kan door langdurig afdrukken onder echocontrole of door inspuiten van een bloedstollend middel. Heel zelden is zelfs een operatie nodig, waarbij het gaatje dichtgehecht wordt.
·Er kan een bloedpropje (trombus - embolie ) in een bloedvat in het been komen. Het is dan soms noodzakelijk u snel te opereren om het bloedpropje te verwijderen.
·Daarnaast kan na het onderzoek een blauwe plek ontstaan in de lies. Dit is vervelend, maar het trekt na verloop van tijd vanzelf weg. http://www.gezondheid.be/
Stent voorkomt terugkeren adervernauwing na dotteren
Een dotterbehandeling is de geijkte manier om een verstopte kransslagader weer te openen. Toch bestaat het gevaar dat de ader zich binnen enkele maanden opnieuw vernauwt. Dit fenomeen heet restenose. Braim Rahel laat zien hoe restenose voorkomen kan worden en welke factoren het optreden ervan voorspellen.
Uit zijn onderzoek blijkt dat het direct plaatsen van een stent (een hol buisje) in de ader restenose kan voorkomen. De ader zou dan niet 'voorgerekt' moeten worden, omdat dit de vaatwand kan beschadigen. Volgens Rahel geeft deze behandelstrategie goede resultaten bij zowel patiënten die alleen met een ballon gedotterd zijn, als bij patiënten bij wie de kransslagaders chronisch en volledig zijn afgesloten.
Restenose kan ook optreden in de stent zelf. Het gebruik van een zogeheten 'cutting-balloon' kan dan uitkomst bieden, aldus Rahel. De mesjes daarin zorgen voor het vrijmaken van de stent.
Risicofactoren voor restenose zijn de hoeveelheid ontstekingsactiviteit in het lichaam en een infectie met de longbacterie Chlamydia pneumoniae.
18 mei 2005
Braim Rahel (Kerkrade, 1972) studeerde geneeskunde in Maastricht. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek in het Sint Antoniusziekenhuis te Nieuwegein waar hij na de promotie zijn opleiding zal afronden.
Het hart is eigenlijk een spier die als een pomp werkt. Het hart pompt het bloed met zuurstof en voedingsstoffen via de slagaders naar alle delen van het lichaam. Afvalstoffen worden via het bloed afgevoerd naar de nieren, de lever en de longen.
Het hart is opgebouwd uit een rechter en een linker helft. Elke helft bestaat uit een boezem (of atrium) en een kamer (of ventrikel). De rechter- en de linkerharthelft zijn van elkaar gescheiden door een tussenschot (of septum).
De beide kamers zijn met de grote slagaders verbonden. Vanuit de rechterkamer gaat een slagader naar de longen. Vandaar de naam: longslagader (of arteria pulmonalis). Vanuit de linkerkamer gaat er één naar het lichaam en heet daarom grote lichaamsslagader (of aorta).
De bloedsomloop
De bloedsomloop voor en na de geboorte is verschillend. Na de geboorte komt het zuurstofrijke bloed van de longen maar voor de geboorte komt het van de navelstreng.
Het bloed wordt uit de linkerkamer door de slagaders (arteriën) het lichaam ingepompt. Daar geeft het zuurstof en voedingsstoffen af en neemt het afvalstoffen op. Het zuurstofarme bloed keert via de aders (venen) vanuit het lichaam terug in de rechterboezem. Vanuit de rechterboezem komt het bloed in de rechterkamer en daarna in de longslagader. In de longen wordt koolzuur (een afvalstof) afgegeven en weer zuurstof opgenomen. Hierna komt het zuurstofrijke bloed via de linkerboezem in de linkerkamer, die het bloed via de aorta weer het lichaam inpompt.
Om al dit werk te kunnen doen, heeft het hart zelf bloed nodig. Dat krijgt het via een stelsel van slagaders die het hart als een krans omgeven. Zij worden daarom kransslagaders genoemd (of coronaire vaten).
Hartkleppen
Tussen de kamers en de slagaders zitten kleppen. Deze kleppen voorkomen dat het bloed terugstroomt. Tussen de rechterkamer en de longslagader zit de longslagaderklep (of pulmonalisklep). De klep tussen de linkerkamer en de lichaamsslagader heet lichaamsslagaderklep (of aortaklep). Ook tussen de boezems en de kamers zitten kleppen. De klep tussen de linkerboezem en linkerkamer heet mitralisklep. De klep tussen rechterboezem en rechterkamer tricuspidalisklep.
Het elektrisch besturingssysteem
Het bloed stroomt doordat de spierwanden van boezems en kamers ritmisch samentrekken. De gangmaker van het hart, de sinusknoop, geeft een elektrische impuls af waardoor de boezems samentrekken.
Omdat de boezems en de kamers zijn geïsoleerd, kan de impuls niet zo maar van de boezems op de kamers overgaan. De elektrische verbinding zit in de AV-knoop (atrioventriculaire knoop). Deze vangt de impuls van de boezems op en geeft het met een kleine vertraging door aan de bundel van His, een geleidingssysteem in het septum. Die zenuwbundel geeft de impuls via een fijn vertakt stelsel van kleinere vezels, de Purkinjevezels, door aan de kamerwanden waardoor deze samentrekken. Dit is secondenwerk! Op dat moment wordt het bloed de longen en het lichaam ingepompt.
Bij een volwassene trekt het hart in rust zo'n 60 tot 70 keer per minuut samen. Tijdens inspanning kan dat oplopen tot 160 à 180 keer per minuut.
Bij een pasgeboren baby kan het hart tussen de 80 en 200 slagen per minuut slaan. Hoe ouder het kind is, des te langzamer het hart gaat slaan. Bij alle leeftijden geldt een hartslag van ca. 220 en hoger als afwijkend.
Ons hart is de belangrijkste spierbundel van ons lichaam. Het stuwt ons hele leven lang, 24 uur per dag bloed door ons lijf. Bloed, dat ons lichaam van zuurstof en voedingsstoffen voorziet. Als onze bloedpomp gezond is, is hij uitstekend opgewassen tegen deze taak. Maar bij het ouder worden kan het prestatievermogen van het hart afnemen. Meestal als gevolg van een hartinfarct. Zo'n infarct beschadigt het hart. Het aangetaste hartspierweefsel herstelt zich niet na een hartinfarct. Op de plaats van de beschadiging ontstaat een litteken. Het getroffen hartspierweefsel wordt bindweefsel. En bindweefsel pompt niet mee met de hartspiercellen. Hierdoor verliest het hart aan kracht, aan pompvermogen. Maar de verzwakte spier moet dezelfde last blijven dragen. Want ons lichaam blijft om bloed vragen. Ons hart moet dus doorgaan met pompen. De kans is groot dat het verzwakte hart overbelast raakt. Op den duur kan het hart het niet meer bijbenen. Met slijtage en een verminderde pompfunctie tot gevolg. Met andere woorden: het hart faalt.
Het uur, waarin de rechtvaardige geen enkele hulp van buiten af vindt, waarin geen enkele instelling hem nog beschermt, waarin zelfs de vertroosting van de goddelijke aanwezigheid in het kinderlijke religieuze gevoel ontbreekt en waarin het individu alleen nog in zijn geweten, dat wil zeggen in het hart van zijn lijden zelf de overwinning kan behalen, dat is het moment waarop God zijn Gelaat bedekt. En dit is, de typisch joodse zin van het lijden: leren leven in eenwereld zonder God. Want deze toestand, dit lijden openbaart een God die door af te zien van elk verlossend optreden een beroep doet op de werkelijke volwassenheid van de volledig verantwoordelijke mens. Levinas.
Kertesz - De musicerende man moeten we ons natuurlijk als gelukkig voorstellen
11 augustus 1991
Alles heeft een eind genomen en is opnieuw begonnen, maar het is deze keer elders begonnen en zal misschien ook naar elders voeren.
Eergisternacht op het balkon, kouder wordende windvlagen, het grote, donkere, op een wolk lijkende bladerdak van de bomen langs de Pasarétiweg, daaronder het vage lichtschijnsel uit de huizen - even had ik het gevoel dat ik mij niet in de vertrouwde spookstad bevond.
Een bijna ondraaglijke melancholie, veel herinneringen en het gevoel dat de vergankelijkheid mij omzweefde, enkel gemeenplaatsen, enkel werkelijkheid, enkel een eentonige waarheid, als de dood.
(...)
De laatste tijd stel ik mij vaak het volgende voor: een vage gestalte, een menselijk wezen, een leeftijdloze, uiteraard bejaarde, althans oudere man. Hij komt en hij gaat, handelt zijn zaken af, leeft zijn leven, lijdt, bemint, vertrekt, keert terug, is nu eens ziek, dan weer gezond en gaat dan bijvoorbeeld zwemmen, feesten of kaartspelen.
Regelmatig echter schiet hij, zodra hij een minuutje vrij heeft, een verborgen kamertje in, waar hij vlug maar bijna verstrooid achter een aftands muziekinstrument gaat zitten om enkele akkoorden aan te slaan, waarna hij halfluid spelend begint te improviseren. Decennia achtereen speelt hij steeds nieuwe variaties op hetzelfde thema, bij elkaar genomen een eindeloze reeks. Als hij een poosje heeft gespeeld, springt hij van zijn stoel op omdat hij weer aan de slag moet, maar zodra hij weer wat vrije tijd heeft, kunnen we hem opnieuw achter het instrument zien zitten, alsof zijn leven enkel een noodgedwongen onderbreking van het spelen is. Als de tonen die hij het instrument ontlokt zouden verstarren en, zich tot een vaste vorm verdichtend, in de lucht zouden bevriezen, zagen we wellicht en grillig gevormde klomp ijskristallen die aan een verkrampte, stijve beweging doet denken; een vorm waarin bij nadere beschouwing ongetwijfeld een hardnekkige poging tot expressie zichtbaar zou zijn, hoofdzakelijk die van monotonie. Zetten we de klomp muzieknoten om, dan konden we vermoedelijk de omtrekken van een zich steeds meer verdichtende fuga ontwaren, die steeds vastberaden naar haar doel streeft, maar al strevende dat doel wegschuift of van zich af stoot, zodat de kans om het te bereiken steeds ongewisser wordt.
- Voor wie hij speelt en waarom? Dat weet hij zelf niet. Bovendien kan hij - en dat is het merkwaardigste van het geval - niet eens horen wat hij speelt. Het is alsof de spookachtige kracht die hem steeds weer dwingt achter het instrument te gaan zitten hem van zijn gehoor heeft beroofd, zodat hij alleen voor haar speelt. - Of zij de muziek wél hoort? (De vraag is zinloos, dat moet iedereen kunnen inzien, maar de musicerende man moeten we ons natuurlijk als gelukkig voorstellen.)
Imre Kertész Dagboek van een galeislaaf blz. 266-267
Heidegger - Niet meer door het Zijn van het zijnde aangesproken is de mens zonder lot
Aangesteld tot beheerder en genieter van het zijnde, niet meer door het Zijn van het zijnde aangesproken, is de mens zonder lot: schicksallos.
Terwijl het schone kunstwerk de mens uitnodigde zich naar zijn lot te voegen, zou het sublieme kunstwerk hem de ogen openen voor de lotloosheid waartoe het Gestell hem heeft veroordeeld. En juist door serieus in te gaan op deze lotloosheid zou deze zich tonen als een ultiem lot dat het Zijn, in zijn uiterste vergetelheid, de mens toebedeelt
Als in een donkere spiegel door Frank vande Veire blz 170
Een Chinese schildering op rijstpapier. In zijn meest pure vorm wordt de inkt daarvoor gemaakt uit de zuiverste as of roet met een sterke organische lijm (b.v. uit vis). Dit wordt tot staafjes gedroogd, die later, bij gebruik, met water op een inktsteen gewreven worden. Afhankelijk van de hoeveelheid water is de inkt dikker of dunner en zwarter of grijzer. Het rijstpapier schildert mee. Het zuigt de inkt en verdeelt het via nerven en haarvaten over en door het papier. De kunstenaar weet hoe het papier zuigt, hoe de inkt zich met het papier gedraagt, laat toeval en chaos een deel van de schepping zijn.
Heidegger - Kunst moet de âlotloosheidâ van het âGestellâ tonen.
In Die Frage nach der Technik (1953) stelde Heidegger dat moderne cultuur haar schroom verloren heeft. Niet de kunst maar de techniek bepaalt het bestaan. De techniek laat de natuur niet tevoorschijn komen, maar vordert haar en slaat haar op als in een bestand. De natuur wordt door de techniek permanent beschikbaar en bestuurbaar. Zo ontstaat het Gestell, een specifieke lotsbestemming van het Zijn dat onontkoombaar lijkt. Het Gestell heerst op alle niveaus van het bestaan, de politiek, de media en de kunst. Zo leidt de techniek tot een zijnsverlatenheid, het zogeheten vernutzen, tot excessieve groei, tot razende bedrijvigheid in de nu-tijd, dat wil zeggen: een permanent extatisch heden. Kunst moet zich volgens Heidegger in deze extreme zijnsverlatenheid door het Zijn laten aanstoten. Kunst moet het wezen van de techniek naar boven halen. Kunst moet de lotloosheid van het Gestell tonen.
Ik ben van mening dat alles goed is, zegt Oedipus en die uitspraak is heilig. Zij weerklinkt in de grimmige en begrensde wereld van de mens. Zij leert dat alles niet wordt uitgeput, niet is uitgeput. Met deze woorden wordt een godheid uit deze wereld verjaagd, die daarin was binnengedrongen tegelijk met ontevredenheid en de voorliefde voor nutteloos lijden. Zij maken van het lot een menselijke aangelegenheid, die onder mensen geregeld moet worden.Uit deze wetenschap put Sisyphus al zijn stille vreugde. Zijn lot behoort hem toe. Zijn rots is zijn zaak. Zo legt ook de absurde mens wanneer hij over zijn kwelling nadenkt, alle idolen het zwijgen op. Albert Camus
