Waarom laten priesters een stukje van de hostie in de kelk vallen? Philip Kosloski 16/1/2020

De symboliek van deze handeling herinnert aan de eenheid van de kerk en de spirituele verbinding tussen elke misviering.

Tijdens de Mis in de Romeinse ritus van de Katholieke Kerk is het je misschien opgevallen dat de priester een klein deeltje van de geconsacreerde hostie breekt en in de kelk met geconsacreerde wijn laat vallen. Het is een ritueel, dat gemakkelijk wordt gemist omdat het zo snel gebeurt. Maar de symboliek erachter is diepgaand.

Volgens Nikolaus Gihr in het boek Het Heilig Misoffer, heeft de handeling om een deeltje van de H. Hostie in de kelk te laten vallen zijn oorsprong in de vroege kerk en was het een gewoonte dat bedoeld was om de eenheid met de paus en de plaatselijke bisschop aan te duiden.

Deelname aan hetzelfde H. Offer werd beschouwd als een teken en een plechtige gelofte aan de kerkelijke Gemeenschap; om dit te bewijzen en in stand te houden, stuurden Pausen en bisschoppen deeltjes van de geconsacreerde Hosties naar andere bisschoppen of priesters, die deze in hun kelk lieten vallen en consumeerden ... Tot ongeveer de 9^de eeuw bestond deze gewoonte in Rome. Daar zond de Paus op zon- en feestdagen de Eucharistie naar de priesters die de H. Missen opdroegen in de kerken in de stad, als een symbool van gemeenschap met het kerkelijk Hoofd en als teken dat ze bevoegd waren om de H. Mis te celebreren.

Het was een zichtbare en concrete herinnering dat ze verenigd waren met de Paus en bisschoppen telkens wanneer ze de H. Mis celebreerden.

Een ander aspect van dit ritueel was de verwijzing naar de eenheid van de viering van de H. Mis, dat een representatie is van het Offer van Jezus op het Kruis. Katholieken geloven dat Jezus niet elke keer opnieuw wordt geofferd bij elke Mis, maar dat de Eucharistie een mystieke deelname is aan het ene Offer dat plaatsvond op de Calvarieberg.
Vroeger was het gebruik enigszins anders. Omdat de Hosties veel groter waren, werd één van deze drie delen onderverdeeld in verschillende deeltjes en verdeeld onder de aanwezigen, of naar de afwezigen gestuurd, of in de kelk geplaatst bij de volgende Misviering... Een deeltje dat eerder geconsacreerd was, werd bewaard en verenigd met het Kostbare Bloed bij het volgende Offer, om de voortdurende opvolging van het Offer te vertegenwoordigen, evenals de eenheid met het laatste Offer met de huidige Misviering.
Daarom geloven historici dat er enkele eeuwen lang twee deeltjes in de kelk zaten, één van de Paus of bisschop en één van een eerdere Misviering.

De symboliek van deze handeling wijst ook op de eenheid van het Lichaam en Bloed van Jezus in de Hostie, aangezien zowel de Hostie als de geconsacreerde wijn de gehele aanwezigheid van Jezus’ lichaam, bloed, ziel en goddelijkheid bevatten.

Het herinnert ons eraan dat elke handeling van de priester tijdens de H. Mis geworteld is in bijna 2000 jaar geschiedenis en traditie en doelbewust is om ons veel diepe spirituele waarheden te leren.