Ik zat op de Fréderic Chopin luchthaven van Warschau. Eigenlijk had ik op dat moment op een terrasje in Istanbul moeten zitten. Maar één en ander was misgelopen. Te lang om te vertellen hier. Er was wat geschoten, er was een dode gevallen en een incompetente idioot bij Interpol in Genève was oorzaak geweest van deze ellende. Enfin, verder geen boeiend verhaal. Feit was dat ik daar in Polen de mistige landingsbaan 35 overschouwde vanuit de terminal en dat ik dus niet genoot van een kopje appelthee aan de Bosporus.
Ik hou niet van luchthavens. Luchthavens zijn magneten voor zonderlinge figuren. Er komen reizigers natuurlijk. Die ook. Dat is het probleem niet. Reizigers, die heb je overal. Die zijn er thuis ook bij wijze van spreken. Nee, ik bedoel die maffe types die eigenlijk niets op een luchthaven te zoeken hebben, maar toch menen er te moeten rondhangen. Verzamelaars van buitenlandse kranten bijvoorbeeld, die ze daar uit vuilnisbakken komen vissen. Of mensen die verslaafd zijn aan elektronische aankondigingsborden. Die laatste vind je ook wel op bus- en treinstations, maar toch vooral in luchthavens. Dat soort volk.
De man op de stoel naast me. Hij stoorde me uitermate. Hij droeg rubberlaarzen, sowieso zeldzaam reisschoeisel en hij maakte een enorme herrie door op een ouwerwetse typemachine te tokkelen. Het geklop van de hamertjes en de luide "TING" aan het einde van elke regel werkten buitengewoon op de zenuwen, zeker wanneer je erop ging letten.
Toegegeven, mijn moeder, die had ook zo'n oude typemachine. Maar dat was in de jaren '80. Ik vind dat anders. In de jaren '80 konden de mensen een pak meer van elkaar verdragen dan nu. En alles maakte meer lawaai in die tijd. Trouwens, mijn moeder gebruikte haar typemachine nooit in luchthavens. Nooit op openbare plaatsen in het algemeen. Ze had hem nodig voor haar werk. Mijn moeder was poetsvrouw op het ministerie van netheid en hygiëne. Dat bestond toen nog, voor het begin de jaren negentig sneuvelde in de besparingsrondes van Dehaene I. Het was een plek waar poetsvrouwen hoog in aanzien stonden en waar een schrijfmachine één van de vele extra-legale voordelen was.
Ik heb de man aangesproken. Gevraagd waarom hij in godsnaam een mechanische, niet eens een elektrische typemachine gebruikte, gezeten aan terminal 26 van de luchthaven van Warschau. Zijn eerste antwoord, "dat er geen stopcontacten waren voor een elektrische machine" vond ik redelijk belachelijk en was niet van die aard dat het mijn wrevel kon wegnemen. Toen hij dit zag, glimlachte hij, waarbij zijn zwarte zonnebril fijntjes langs zijn neusbrug omhoog kroop. "Ik wil een statement maken," zei hij zachtjes.
De kerel trok zijn wollen wanten uit en reikte me de hand. "Paul Jambers is de naam". "Zoals de bekende Vlaamse TV-maker ?", vroeg ik ietwat lullig. De man verklaarde echter wat ik zelf al had kunnen bedenken. Hij was een geboren en getogen Pool en derhalve geenszins vertrouwd met de Vlaamse media. Hij kende geen andere Paul Jambers, hij verklaarde wel een oom te hebben, die Pol Jambers heette. Maar die was van zijn leven niet in Vlaanderen geweest. Die was varkensboer in Krakow en had die stad nooit verlaten.
"Jouw typemachine is een statement?", vroeg ik. "Jazeker, mijn Vlaamse vriend, een statement tegen Steve Jobs. Dat arrogante baasje van Apple. Die ervoor heeft gezorgd dat onze openbare pleinen en gebouwen, onze scholen en crèches, onze parken en stations..." Ik maakte hem duidelijk dat hij de opsomming mocht afbreken en zijn punt diende te maken. Mijn vlucht naar Bratislava ging weldra boarden en bovendien was de dwerg die ik schaduwde onverwacht gaan plassen. "Overal lopen die bepukkelde tieners. Met hun Macs. En hun iPhones, iPod in de oren, Ipad op de schoot en een debiele Apple iPet op hun hoofd. En maar opscheppen met hun prullen. Van hotspot naar hotspot trekken ze als een kudde dwaze moeflons En maar stoer doen met de Bluetooth. En wappen op het web. Degoûtant vind ik."
"En als euh ... als statement kom jij met je wollen wanten hier op een schrijfmachine tokkelen?," vroeg ik ongelovig. "Je bent een rare kerel, Paul Jambers!". Maar hij hoorde me niet eens. Hij was op dreef en onverstoord praatte hij verder over zijn eigenaardige missie. "Wist je dat, wanneer je een e-mail verstuurt vanaf zo'n iPad, die iPad automatisch de tekst -verstuurd vanaf mijn iPad- meestuurt ? Gewoon zodat de ontvanger zeker weet dat de zender een iPad heeft. Dat is toch grotesk. Als je iemand opbelt, dan zeg je toch ook niet dat je even met je Siemens S50 belt. Of...of... als jij nou je kinderen naar school brengt, ... heb je kinderen ?" Ik schudde ontkennend mijn hoofd. "Wel, als jij je kinderen naar school brengt, hang je dan een bordje rond hun nek? Met daarop -deze kinderen werden naar school gebracht met een BMW Z5- ? Nee toch. Begrijp je mijn ergernis ? En daarom voer ik deze strijd. In mijn eentje, tegen het hele Apple imperium. Ik, met mijn schrijfmachine. Een oerdegelijke trouwens, dat mag gezegd. Wil je ze zien ? Het is een type X22 van Texas Instruments. Ik heb 'm indertijd 5700 Zloty betaald. Voor zo een bedrag moest je in de jaren '80 drie maanden frambozen sorteren in de fruitfabriek van Bydgoscz. Jongens, dat was me een fabriek..."
Ik had mijn interesse in de man alweer verloren toen ik twee hostessen van Air Berlin voorbij had zien flaneren. "Ik geloof dat ik u maar even laat, mijnheer Jambers," brak ik het gesprek abrupt af. Succes met uw X22". Ik stond op en verdween in de herentoiletten, zonder een woord van afscheid. De dwerg stond er gelukkig nog, pogend boven de plasbak uit te komen. Ik wachtte tot hij klaar was en volgde hem naar buiten. Nog net zag ik mijnheer Jambers tastend met zijn witte stok de hoek om schuifelen. Zijn rubberlaarzen piepten over de geboende luchthavenvloer, nog lang nadat hij uit het zicht verdwenen was.
