Op één januari 2002 werd de Euro ingevoerd. Raus Duitse Mark, ciao Italiaanse Lira, hup Nederlandse Gulden. Weg ook Belgische Frank. Mooi zo, lekker makkelijk. Gingen we met zn allen Euros gebruiken. Enthousiasme alom.
En toch hoor ik het nog veel te vaak. Telkens wanneer het om een geldbedrag gaat. Dat vreemde zinnetje Dat zijn zoveel Belgische franken. Een fiets van 500 Euro. Dat zijn twintigduizend Belgische franken, mijnheer. Huh ? Wat is hier de bedoeling van ? Wil de spreker tonen dat hij vlot met veertig kan vermenigvuldigen ? Vaak wordt er dan ook het adjectief oude bijgehaald. Twintigduizend oude Belgische franken. Heel bizar. Alsof de spreker het zelf ook een beetje raar vindt. En dan maar schoorvoetend toegeeft dat hij wat gaat omrekenen naar een oude eenheid. Twintigduizend oude franken. Dat zijn honderdduizend nog oudere Vlaamse Schellingen. En misschien wel een miljoen nóg veel oudere Florijnen. Mensen, waar slaat dit op?
Nu ja, soms zit er wel een doordachte redenering achter dit taalgebruik. Zo kan de spreker bewust de bedoeling hebben om het Eurobedrag hoger te doen lijken, bijvoorbeeld om indruk te maken op zijn toehoorders.Zoals in Morgen gaan we kijken naar een luxe villa. Ze kost 500 000 Euro. Dat zijn 20 miljoen oude Belgische Franken. Wanneer de luisteraar niet steil achterover valt van de prijs in Euro, dan doet hij dat zeker door de prijs in Franken. Ook bij wedstrijden en loterijenwordt deze truuk al eens gehanteerd om de prijzenpot hoger te laten lijken. En Pierre, wat wint het echtpaar Notelteirs ? Het echtpaar Notelteirs wint zomaar eventjes 25 000 Euro. Dat zijn één miljoen oude Belgische franken, Walter.
Maar ook bij relatief kleine bedragen wordt er al eens omgerekend. Hier is het de bedoeling om te benadrukken dat je de gevraagde prijs schandalig hoog vindt :Wat ? Vier Euro voor een pint op de Grote Markt van Brussel ? Afzetterij ! Dat zijn 160 oude Belgische franken. En plots beseffen we allemaal dat het inderdaad best stevig doorgerekend is. 160 van die oude franken voor één schamele pint.
Maar nu wordt het interessant. Want wat vinden we van 160 oude Belgische franken voor 250 kubieke centimeter bier ? Aha. Dat klinkt weer veel redelijker, nietwaar ? Hier worden we twee keer gefopt door de omrekening. Ik pleit er dan ook voor om ook met andere eenheden te gaan omrekenen. Louter om onze toehoorders te destabiliseren. Lekker uitpakken met je nieuwe wagen en zeggen dat hij vlotjes 3000 centimeter per seconde haalt.Of scoren met de 39370 inch die je gisteren gerend hebt. Ocharme een luttele kilometer, maar dat beseft niemand. Een nog veel te weinig gebruikte taaltechniek, met veel potentieel. Zeg maar eens eerlijk, zou je deze blog ook beginnen lezen zijn als ik in de eerste zin gezegd had dat het geen blog was, maar een bonte verzameling van niet minder dan 2401 letters? Ik bedoel maar.