Ik had me uiteindelijk tegen beter weten in, toch laten overhalen om mee te doen aan dit avontuur. Dus alles wat ons, mij die dag overkwam, was eigen schuld hele dikke bult. We gingen met een groepje van vier meisjes regelmatig naar Riverclub. Een hotel/priveclub waar je onder andere kon zwemmen. Als lid mocht je vrienden meenemen. Menige maandagmorgen werd aan de rand van het zwembad doorgebracht in plaats van in de klas. Voor wat betreft het toegelaten worden tot de club waren er geen problemen, mijn Pa was lid dus ik mocht vrienden meenemen. Verder werden er geen vragen gesteld over het uur van ons uitstapje en of we niet op school moesten zijn. Vier jongedames die ook nog netjes iets te eten bestelden waren maar al te welkom. Die uitstapjes zo onder meisjes alleen, werden zorgvuldig gepland. Wij zorgden ervoor om voldoende geld opzij te houden zodat we tenminste eens per maand die kant op konden. Twee van ons die waren ook al een paar keer naar Krasnapolsky, een vrij nieuw luxe hotel in de stad geweest, met andere vriendinnen. Ook om te zwemmen. Ik verbaasde mij daarover want iedereen wist dat Krasnapolsky een luxe hotel was/is en dat hun zwembad exclusief aan klanten was voorbehouden. Die twee hielden echter vol dat wij het met ons groepje van vier ook moesten proberen daar in Krasnapolsky. Was leuk, was luxe en het zou vooral een kiek zijn. Nu heb ik een hele alerte krabyasi, die me meestal duidelijke seintjes geeft voor naderend gevaar of foute boel. Ik toonde me niet enthousiast voor dat Krasnapolsky project, want 't idee trok me niet aan. Als je ergens geen lid bent, niet eens lid kan zijn, leek 't mij vragen om problemen als je daar gewoon vrij en blij gaat zwemmen. Ach. . . . . vonden die anderen, we zijn al met zn vieren geweest, soms zelfs met zes, nog nooit heeft iemand ons iets gevraagd!"En hier bij Riverclub zijn we toch ook al twee keer zonder jou gekomen en we mochten gewoon naar binnen, niemand heeft iets gevraagd of vervelend gedaan!" Ik dacht bij mezelf dat komt omdat men zeker denkt dat jullie lid zijn en dat ik gewoonlijk met jullie mee mag, en niet omgekeerd! Ik hield wijselijk mn mond. A no ala sani ju abi fu taki. En mensen snappen je vaak ook totaal niet, vooral niet op die "vrije blije leeftijd" die we toen hadden.
Ego Het plannetje Krasnapolsky nam steeds vastere vormen aan, want inmiddels waren al drie er helemaal voor te vinden. De vierde, ik, hield mn poot echter stijf want het plannetje trok me niet aan. Dus zei ik "gaan jullie maar zonder mij en vertellen jullie me hoe leuk 't was". Dat zeiden we en deden ze. Ohhhh 't was echt gezellig, wat hebben ze een dolle pret gehad, maar eentje ontbrak, dus a sani no bin gezellig soh. Hun woorden hoor! Lief en ego strelend als hun verklaring was, mi fergit mi krabyasi en ik liet me overhalen. De volgende keer zouden we dus naar Krasnapolsky gaan. Ik stelde echter één voorwaarde! Aangezien geen van ons lid of wat dan ook daar was, moesten we genoeg geld hebben om daar iets te eten te bestellen, zodat no wan sma no kan yagi unu! "Ach. . . .waarom ben je zo paranoide! Niemand heeft ons iets gezegd en we hebben niet eens iets besteld, toen we er waren. We hebben gewoon gezwommen, aan de rand van het zwembad gelegen bijna 2 uren en niemand heeft ons lastig gevallen."Ik bleef erbij dat we, als we gingen iets moesten nuttigen, noso mi no e go! Mn krabyasi zei me stilletjes, er rekening mee te houden dat de ene de andere niet is in Suriname. Vooral in Suriname niet. Het land waar de synagoge en de moskee naast mekaar staan en we onnoemlijk veel van elkaar houden! Woei!
Uitsmijter Goed we verschoven onze uitstap een maand vooruit, zodat iedereen genoeg had om uitgebreid eten te bestellen eens we in Krasje zouden zijn. De dag brak aan. Eerst naar school twee uurtjes volgen en dan naar Krasnapolsky. Niet beneden op de hoek zoals vaak, maar boven richting zwembad. De anderen kenden de weg, we namen de lift en kwamen op de etage aan. Het was een uur of elf dus we gingen naar de bar annex restaurant om naar de menukaart te vragen. De bardame en heer keken een beetje verbaasd, maar we kregen de kaart, bekeken onder veel en vooral luid gegiechel de menukaart en bestelden uiteindelijk "uitsmijters". De bardame vroeg voorzichtig als we wel wisten wat "uitsmijters" waren! Het varkentje in mij begon te knorren vooral daar ik vond dat de bardame steeds stuurser werd. Ik verdrong die kleine agu en vertelde haar poeslief dat we het wel wisten omdat we dat al tig keren elders hadden besteld. De barman bleef zn vriendelijke zelve en hij was 't, die onze bestelling kwam brengen toen die gereed was. De bardame was glazen aan het wassen achter de bar en gluurde steeds venijniger in onze richting, maar ik vond, in het bijzonder naar mij. Glazen werden driftig gespoeld en afgedroogd, met bruuske bewegingen werd het vaatwerk onder handen genomen. Arme glazen waren volgens mij nog nooit zò gepolijst! Ik kreeg een ongemakkelijk gevoel en wilde eigenlijk weg. Maar eenmaal in 't schuitje, doorvaren. Na die heerlijke uitsmijters te hebben verorberd en nog een beetje te hebben gezeten aan de bar, gingen we richting kleedkamers. De barman zn geluk kon niet op. Hij straalde van alle kanten. Bardame echter, stond nu echt op ontploffen! Ik meldde aan de andere drie dat we er rekening mee moesten houden dat wij eruit gezet zouden worden, ik voelde dat met elke vezel in mn lijf. "Hou op hoor! Waarom? Tyuri" Nee noh? Un sa syi dacht ik bij me zelf. Ik was inmiddels klaar voor de oorlog die zeker zou komen. Eenmaal mentaal ready voor de slag, genoot ik met volle teugen van onze uitstap. Niet voor heel lang. Ik voelde me opeens bekeken en zocht vanwaar die slechte vibes kwamen. Oh, daar bij de bar was bardame versterkt met wat nu een interieurverzorgster heet. Was een bigisma, of misschien zag ze er gewoon ouder uit dan dr leeftijd. In de jaren zeventig hadden Surinaamse vrouwen nog de neiging al vrij jong te slonzen, dus misschien was die mevrouw niet eens zo oud. In ieder geval wel iemand om respect voor te hebben, gewoon al omdat ze ouder was. Voor bardame had ik geen respect, ze had bij wijze van spreken nog met ons in de schoolbanken kunnen zitten, dus. . . . Enfin, nu keken dus twee paar venijnige ogen mij de grond in. Althans daar deden zij een poging toe. Verloren moeite. I was standing tall. Barman werd erbij gehaald en er werd gesjusju. Hij scheen niet over te halen te zijn, want hij haalde zn schouders op en liep weg. Onze kant op. Hij kwam vragen of wij nog iets wilden drinken. Ik zei nee, we hebben net gegeten en gedronken, dus nee. Ik vermoed dat hij zich gewoon van dichtbij wilde verlekkeren en helemaal niet geïnteresseerd was in een bestelling. Wij bleven ons ondertussen vermaken, was gezellig maar die priemende ogen lieten ons, mij, niet los! Zooooo, opeens zag ik een "gedaste" meneer bij de bar. Hij was in gesprek met de barman en het leek over 't werk te gaan. Hij sprak even later met bardame en ook dat leek over het werk te gaan. Maar toen kwam interieurverzorgster met zowaar nog een bezem in de hand, gehaast met die meneer praten. Ze betrok bardame in het gesprek, maar die deed niet van harte mee. Ik volgde alles op de voet. Ik verstond niet wat er werd gezegd, maar ik wist zeker dat het over ons ging. De meneer keek eigenlijk schichtig naar ons om, alsof hij niet zo goed wist wat te doen met hetgeen hem werd toegesist door interieurverzorgster. Ok, dat ziet er niet slecht uit. Of hij komt op ons af, en dan pak ik hem in. Of hij durft niet en laat 't maar gaan. Maar nee, hij zwichtte voor het postuur, die vuur schietende ogen en die bezem! Hij liep dus op ons af! Ik zei aan de andere drie om mij aan het woord te laten. De adrenaline gierde reeds door mn lijf. Mn krabyasi ging tekeer in mn hoofd:"ik had je gezegd niet te komen! Yesi lek' bofru b'a!" Ok Krabyasi, nu ben ik hier dus help me dit heel goed aan te pakken. Hij was er bijna, want heel snel liep die niet. Alsof zn benen een beetje verzwaard waren. Verzwaard door ongemak misschien? A man doro na unu, maar oh wonder hij richtte zich tot mij? Hij vroeg wie ons had gezegd dat we hier zomaar mochten komen zwemmen? Het zwembad was uitsluitend voor gasten van het hotel. Ik antwoordde dat mijn vriendinnen dat vaker deden en dat er nooit eerder problemen waren. Dat wij ons wel degelijk bewust waren van het feit dat het zwembad alleen voor gasten bestemd was, maar dat niemand ons ooit nog had tegengehouden. Ik gaf toe dat de anderen al vaker waren gekomen, maar dat het voor mij de eerste keer was. En dat ik het toch wel vreemd vond dat we voor een behoorlijk bedrag hadden geluncht en dat we toen geen paria's waren? Oh nee, zegt die goeie man zover hoef ik 't niet te zoeken, paria's zijn we niet! Maar. . . . . . . we hadden geluncht? Ik bevestigde dat, en riep naar de barman om even te komen. Die kwam en ik vroeg hem als hij de reeds betaalde rekening aan de baas kon laten zien. Die jongen kende het bedrag uit het hoofd. Dus hij noemde het gelijk. Ik zag de adamsappel van bedrijfsleider duidelijk in zn hals bewegen. Hij wist niet zo goed wat te zeggen. Ik bedankte voor 't feit dat hij ons, mij in ieder geval netjes had aangesproken en verontschuldigde ons voor het feit dat we "zomaar" van het zwembad gebruik hadden gemaakt. Maar dat hij hopelijk ook wel doorhad dat we in ieder geval geld hadden uitgegeven in het restaurant en dus toch niet "zomaar" daar waren binnen geslopen. Zn mond was vol, zn schouders hingen er maar een beetje bij. Hij wist niet zo goed hoe het gesprek te beëindigen, dus deed ik het maar voor hem. Ik zei dat we ons meteen zouden omkleden en vertrekken, maar dat ik toch nog een vraagje had. Waarom had ie persé mij aangesproken? We waren met zn vieren. Hij antwoordde niet, maar de ogen zijn de spiegel der ziel, dus ik had mn antwoord.
Vrouwtje Bezemsteel Deze hele sketch werd live en op de voet gevolgd door bardame en mevrouw Bezem. Ik sprak luid en duidelijk. Mevrouw Bezem kon niet ieder woord volgen, wegens te kort op school en te lang de bezem in de hand. Dat weet ik zeker. Nanga ala lespeki, maar op dat moment zat er geen graadje beschaving in mij. We pakten onze spullen en liepen naar de kleedkamers. Ik liep demonstratief langs die twee klokkenluiders, want dat waren ze. En wàt zei mevrouw Bezem? Blakasma ptjin nanga law. . . . . Jaaaaa de barman, de bardame, mevrouw Bezem en IK, leken op elkaar. Mijn vriendinnen en de bedrijfsleider niet. Un begrijp? Ik liep langs, keurde haar geen blik waardig en ging me omkleden. Mn vriendinnen lagen in een deuk. Ik lachte niet. Ik was bloedserieus en verbeet mn woede om vooral niet uit te vallen tegen zo een rotwijf die alleen maar omdat, of juist omdat ik op haar leek, met zo een actie kwam. A tori no keba eteh. We waren nog niet klaar met ons om te kleden en dat mens deed de lichten in de kleedruimte uit! Aaaay toen kon ik ptijn agu niet meer rustig houden. A agu djompo kon na dorosey! Ik ging naar buiten en trof dat mens op de gang. Ik siste uit woede, maar ook omdat ik niet wilde dat anderen het hoorden. Toch nog die verdomde eerbied voor volwassenen toch. "Mi bing kan deh ju ptjin, mi no du ju noti, mi no du ogri maar yarusu nanga dong, mek yu du san yu du. Blakasma nanga law! Mars go wroko en figi ala deng uku bun!" En weg was ik. De anderen waren me al voor. " Wat heb je dr gezegd? Wat heb je dr gezegd?" Ik antwoordde niet, maar kon toen wel lachen want mevrouw Bezem haar gezicht na mijn gesis! Oh lord! Hadden we toen maar al mobieltjes, ik zou haar zeker hebben vereeuwigd.
Staartje Die anderen vroegen zich luidop af waarom er eerder geen enkel probleem was en nu opeens wel. En ze hadden nog erbij nooit iets te eten besteld. Nu hadden we juist uitgebreid gegeten. Is toch raar? En bij River Club was 't beter dan, want daar waren ze zelf zonder mij gegaan en niemand had iets gevraagd of ze gezegd dat ze niet mochten zwemmen omdat ze geen lid waren. Is toch vreemd vonden ze. Is niet vreemd. IS SURINAME. Nu 38 jaar later nog steeds. Pffffffffttttt Begrijpe wie begrijpe kan. We houden van elkaar hoor. A winsi peh tata komopo. Waaaaai is waar noh??? Aan jullie 't antwoord.
Maar Sranan ik krijg maar geen genoeg van je hoor. Mi lobi lobi kondre.
Reacties op bericht (2)
17-10-2014
blakamang ptjin
Vaak klagen mensen over discriminatie, zeker hier in Europa. Maar pijnlijker is het dat zwarte mensen elkaar discrimineren en of jaloers zijn op elkaar. Hopelijk wang dej ding ai sa opo. Hoop doet leven. Maar je hebt weer een prachtig stuk op papier gezet. Trots op je!
17-10-2014 om 21:10
geschreven door Gladys
blakaman ptjin
De volgende eeuw zal het er hopelijk anders uitzien!
Dat het er nog steeds zo aan toe gaat.........zucht..... nan bai na moula, hendenan bobo asta na Korsow ta menos pompa hende hombu
