Een brief van
Mgr Lefebvre over de Vastentijd voor de traditionele Katholieken uit 14/2/1982: https://www.breizh-info.com/
Beste gelovigen,
Volgens een oude en heilzame traditie in de Kerk richt ik ter
gelegenheid van de Veertigdagentijd deze paar woorden tot u om u aan te
moedigen met heel uw ziel deze tijd van boetedoening binnen te gaan, met de
gezindheid die de Kerk verlangt en met het doel waarvoor ze het heeft
voorgeschreven.
Als ik in de boeken van het begin van de eeuw kijk naar de doeleinden
waarvoor de Kerk deze boetetijd heeft voorgeschreven, dan geven ze er drie aan:
onderdruk eerst de begeerte van het vlees,
dan de verheffing van onze zielen naar goddelijke werkelijkheden
vergemakkelijken,
en genoegdoening voor onze zonden.
Is dit niet waar Onze Heer ons tijdens Zijn bestaan hier beneden het
voorbeeld van geeft: bidden en boete doen. Maar omdat Hij lust noch zonde had,
deed Hij boete en voldoening voor onze zonden, waarmee Hij ons liet zien dat
onze boete niet alleen ons ten goede kan komen, maar ook onze naaste.
Bidden en boete doen. Boete doen om beter te kunnen bidden, om dichter bij God te komen, dat
is wat alle Heiligen hebben gedaan, wat de H. Maagd Maria in al haar
boodschappen in herinnering brengt.
Durven we te zeggen dat deze noodzaak in onze tijd minder groot is dan
in vroegere tijden? Integendeel, we kunnen en moeten bevestigen dat gebed en
boetedoening nooit meer nodig zijn dan vandaag, omdat er alles aan is gedaan om
deze twee fundamentele elementen van het Christelijk leven te verminderen en te
verachten.
Hebben we ooit meer geprobeerd alle ongeordende instincten van het vlees
onbeperkt te bevredigen, zoals vandaag, tot aan de moord op miljoenen
onschuldige mensen? We zouden ook kunnen geloven dat de samenleving geen andere
bestaansreden heeft dan alle mensen het maximale te bieden wat het leven te
bieden geeft, om te voorkomen dat ze worden beroofd van materiële goederen.
Het doel van de samenleving zou dus in strijd zijn met wat de Kerk
voorschrijft. En we begrijpen dat in
deze tijden waarin de mannen van de Kerk op één lijn staan met de geest van
de wereld, we getuige zijn van het verdwijnen van gebed en boetedoening, en
in het bijzonder in hun aspect van herstel van zonden, het verkrijgen van
vergeving voor zonden. Wie herhaalt vandaag graag de ontroerende psalm van de
"Miserere" en herhaalt met de psalmist "Peccatum meum contra me
est semper: mijn zonde ligt altijd voor mij"? En hoe kan een Christelijke
ziel de gedachte aan zonde weghouden als het beeld van de Gekruisigde Christus
altijd voor zijn ogen staat?
De Bisschoppen vroegen het Concilie om
zo'n vermindering van vasten en onthouding dat deze voorschriften praktisch
verdwenen zijn. We moeten erkennen dat deze verdwijning een gevolg is van
de oecumenische en protestantse geest die de noodzaak van onze deelname ontkent
voor de toepassing van de verdiensten van Onze Heer op ieder van ons, voor de
vergeving van onze zonden en het herstel van ons goddelijk kindschap.
Terwijl in het verleden de geboden van
de Kerk voorzagen in:
verplicht vasten gedurende alle Vastendagen behalve zondagen, quatertemperdagen
en verschillende vigilies,
onthouding voor alle vrijdagen van het jaar, zondagen van de Vastentijd
en in veel bisdommen alle zaterdagen van het jaar.
Wat blijft er vandaag over van deze
voorschriften?
vasten op Aswoensdag en Goede Vrijdag,
onthouding op Aswoensdag en vrijdagen in de Vastentijd.
Men kan zich afvragen waarom zo'n vermindering.
Wie zijn degenen die vasten? Volwassenen van 21 jaar tot 60 jaar.
Wie moet onthouding in acht nemen? Alle gelovigen vanaf 7 jaar zijn
verplicht zich te onthouden.
Wat is vasten? Het is om slechts één maaltijd per dag te hebben, waaraan twee
tussendoortjes mogen worden toegevoegd, één 's morgens en één' s avonds, niet
meer dan twee ons, of 60 g vast voedsel.
Wat is onthouding? Het zich onthouden van vlees.
De gelovigen die waarlijk de geest van het geloof hebben en die de
motieven van de Kerk, die hierboven zijn aangegeven, ten diepste begrijpen,
zullen niet alleen van harte de vervulling van deze lichte voorschriften van
vandaag vervullen, maar ook volgens de geest van Onze Heer en van de H. Maagd
Maria hun zonden dragen die zij hebben begaan en die van hun naaste, hun
familie, hun vrienden, hun medeburgers.
Dit is de reden waarom ze aan deze voorschriften ofwel elke vrijdag van
de Vastentijd vasten, ofwel zich onthouden van alcohol of wijn, of zich
onthouden van televisie. Ze zullen ernaar streven meer te bidden, vaker de
Heilige Mis bij te wonen, de Rozenkrans te bidden, het avondgebed met het gezin
niet te missen. Ze zullen overtollige goederen afstaan om de seminaries te
helpen, om scholen te stichten, om hun Priesters te helpen bij het inrichten
van de kapellen, om te helpen bij de ontwikkeling van de huizen van mannelijke
en vrouwelijke religieuzen.
De voorschriften van de Kerk hebben niet alleen betrekking op vasten en
onthouding, maar ook op de Paasplicht.
Dit is wat de capitulair vicaris van Sion op 20 februari 1919 aan de
diocesaan aanbeveelde:
1. Tijdens de Veertigdagentijd verrichten de Priesters tweemaal per week de kruisweg: een dag met de
schoolkinderen, een andere dag met de andere parochianen. Na de kruiswegstaties
zal de litanie het Heilig Hart worden gebeden.
2. Tijdens de week van Goede Vrijdag, de week voor Palmzondag, is er een triduum in alle parochiekerken.
Instructie Litanie van het Heilig Hart in aanwezigheid van het Allerheiligste
Sacrament zegening. In deze drie instructies zullen de Priesters hun
parochianen eenvoudig en duidelijk herinneren aan de belangrijkste voorwaarden
om het boetesacrament waardig te ontvangen.
3. De tijd waarin men de Paasplicht kan vervullen, is voor alle
parochies vastgelegd vanaf Passiezondag tot de 1e zondag na Pasen.
Passiezondag
(wiki)
- Judica, tweede zondag voor Pasen
(liturgische kalender van de buitengewone vorm van de Romeinse ritus)
- Palmzondag, zondag voor Pasen
(liturgische kalender van de gewone vorm van de Romeinse ritus)
Waarom zouden deze richtlijnen vandaag niet meer geldig zijn?
Laten we profiteren van deze heilzame tijd waarin onze Heer gewoonlijk
overvloedige genaden schenkt. Laten we de dwaze maagden niet imiteren die,
zonder olie in hun lamp, de deur van het huis van de bruidegom gesloten vonden
en dit verschrikkelijke antwoord "Nescio vos" hoorden: "Ik ken
je niet".
Zalig zijn zij die de geest van armoede hebben, want hunner is het
koninkrijk der hemelen; dat wil zeggen, de geest van onthechting van de
goederen van deze wereld.
Zalig zijn zij die wenen, want zij zullen getroost worden. Laten we
denken aan Jezus in de Hof van Olijven die weende om onze zonden. Het is nu aan
ons om te rouwen om de onze en die van onze broeders.
Zalig zijn zij die hongeren en dorsten naar heiligheid, want zij zullen
verzadigd worden. Heiligheid gaat door het kruis, boetedoening, offer. Als we
echt naar perfectie streven, moeten we de weg van het kruis nemen.
Mogen we in deze Veertigdagentijd de oproep van Jezus en Maria horen en
hen volgen in deze kruistocht van gebed en boetedoening.
Mogen onze gebeden, onze smeekbeden, onze offers van de Hemel verkrijgen
dat de verantwoordelijken in de Kerk terugkeren naar haar ware en heilige
tradities, de enige oplossing voor de instellingen van de Kerk om te herleven
en opnieuw te bloeien.
Laten we deze conclusie van het Te Deum graag herhalen: In te Domine
speravi, non confundar in aeternum: Op U, Heer, heb ik mijn hoop gevestigd,
ik zal nooit teleurgesteld worden.
+ Marcel Lefebvre Voormalig aartsbisschop van Tulle Stichter van de
Priesterbroederschap Sint Pius X
Quatertemperdagen
(wiki)
Quatertemperdagen zijn in de Katholieke Kerk dagen
van bezinning, gebed en vasten die vallen in de vier seizoenen.
Oorsprong
Bepaalde woensdagen, donderdagen en vrijdagen
als dagen van gebed (en boete) met betrekking tot de oogst werden al
vroegtijdig verbonden met het begin van elk van de vier jaargetijden. Omwille
van deze vier tijden (quattuor tempora) kregen deze dagen de benaming
quatertemperdagen. De quatertemperdagen van het voorjaar kwamen zo samen te
vallen in de veertigdaagse vastentijd voor Pasen. Het ontstaan van de
quatertemperdagen heeft men weleens willen verklaren door een kerstening van
heidense feesten, waarbij de goden werden aangeroepen voor de vruchtbaarheid
van de aarde. Men heeft waarschijnlijk ook rekening gehouden met de
vastentijden van de Joden in de vierde, vijfde, zevende en tiende maand.
De quatertemperdagen in de Tridentijnse liturgie
Tot 1969 in de gehele Katholieke
Kerk en thans bij katholieke gelovigen die de buitengewone vorm van de
Romeinse ritus gebruiken, vallen de quatertemperdagen als volgt:
- lente: woensdag, vrijdag en zaterdag na Invocabit, de eerste
zondag van de Veertigdagentijd
- zomer: woensdag, vrijdag en zaterdag na Pinksteren
- herfst: woensdag, vrijdag en zaterdag na Kruisverheffing (14
september)
- winter: woensdag, vrijdag en zaterdag na de gedachtenis van Sint
Lucia (13 december).
Het zijn vastendagen en boetedagen (vroeger
verplicht, nadien aanbevolen), zelfs de quatertemperdagen in het octaaf van
Pinksteren omdat in dezelfde week, op quatertemperzaterdag van Pinksteren,
traditioneel meestal de hogere wijdingen werden toegediend en voor zulk een
belangrijke aangelegenheid vroeg de Kerk om genaden af te smeken door gebed,
onthouding en vasten (zie Dom Prosper Guéranger in "Het Liturgische
Jaar").
De quatertemperdagen in de nieuwe liturgie
Bij de liturgiehervorming van 1969 die
volgde op het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) werd de viering
van bijzondere vasten- en gebedsdagen niet meer algemeen voorgeschreven in
het Romeins Missaal, maar overgelaten aan de lokale
bisschoppenconferenties. In Nederland raakten ze in de periode na 1969 in
onbruik.
In 2005 hebben de Nederlandse bisschoppen
besloten de quatertemperdagen opnieuw in te voeren in Nederland. Ze zijn
als facultatieve dagen aan de kalender toegevoegd. Voor elk seizoen hebben zij
een woensdag aangewezen:
- lente: tweede woensdag in maart. Dit valt samen met de protestantse
Biddag voor Gewas en Arbeid. Aanbevolen wordt om in het bijzonder te
bidden voor de eenheid onder de christenen.
- zomer: woensdag na Pinksteren. Aanbevolen wordt om te bidden
voor de geestelijkheid. De zaterdag na Pinksteren wordt vaak als wijdingsdag gebruikt.
- herfst: de eerstvolgende woensdag na het feest van Kruisverheffing (14
september). Aanbevolen wordt om te danken voor de oogst en te bidden voor
de vrede.
- winter: de eerstvolgende woensdag na het feest van de H. Andreas (30
november).
Bij de herinvoering van de quatertemperdagen in
2005 werd door de bisschoppen eveneens opnieuw de aandacht gevestigd op de
kruisdagen.
|