Morris: Je had het over de
valse relatie tussen Oekraïne en Polen. Het is moeilijk en ik wil een citaat
aanhalen van Anne Reeds boek Borderland en zien of je hiermee akkoord gaat.
De relatie van Oekraïne met Polen is moeilijk en
tegenstrijdig. 500 jaar lang deelden ze een gemeenschappelijke geschiedenis,
eerst onder de Poolse koningen, daarna onder de Russische tsaren. Maar net als
rivaliserende broers en zussen definiëren ze zichzelf meer door hun verschillen
dan door hun overeenkomsten - Polen glamoureus en zelfdramatiserend; Oekraïne
onuitgesproken en opgeblazen. Oekraïne heeft een hekel aan Polen omdat het in
de schijnwerpers staat; Polen neemt het Oekraïne kwalijk dat het zijn
grensgebied heeft gestolen. Oekraïners kwamen, net als de Ieren, bij elke
gelegenheid in opstand tegen hun Poolse landheren; Polen reageerden, net als de
Engelsen, met een merkwaardige mengeling van genegenheid, minachting en angst.
Krupa: Natuurlijk ben ik
vooringenomen omdat ik afkomstig ben uit een Pools gebied dat zeer onder
invloed van Oekraïne stond. Maar voor de Tweede Wereldoorlog hadden we geen
termen zoals Oekraïners. De mensen die we tegenwoordig identificeren als
Oekraïners, werden Roethenen genoemd.
Wikipedia: Roetheens en
Roetheen zijn exoniemen van Latijnse oorsprong, die vroeger in Oost- en
Midden-Europa werden gebruikt als veel voorkomende etnoniemen voor Oost-Slaven,
vooral tijdens de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne tijd. De Latijnse term
Rutheni werd in middeleeuwse bronnen gebruikt om alle Oost-Slaven van het
Groothertogdom Litouwen te beschrijven, als een exoniem voor mensen van het
voormalige Kievse Rijk, dus ook voorouders van de moderne Russen, Oekraïners,
Wit-Russen en Rusyns. Het Kievse Rijk is een
vroegmiddeleeuwse voorloper van het huidige Rusland, Oekraine en
Belarus en had als centrum de stad Kiev. Het land is ook wel bekend
als de Kievse Roes, Rijk van Kiev of het grootvorstendom
Kiev.
Het Kievse Rijk rond
1000 n. Chr.
Deze Roethenen hadden natuurlijk hun religieuze en etnische
erfdeel dat teruggaat naar het Oekraïense - Kiev Roeth, wat nu Oekraïne-Kiev
Roeths wordt genoemd. Velen van hen waren Grieks Katholiek, niet
Rooms-Katholiek, maar zij identificeerden zich als trouwe Poolse burgers. Maar
in de 30iger jaren en erna was er een hoogtepunt dat in 1942-1943 een
nationalistische beweging was in Oekraïne. Valse mensen zoals Stepan Bandera creëerde
een nationalistische beweging en ideologie en met de hulp van Nazi-Duitsland om
Oekraïne af te scheiden van Polen en van Rusland. En ze beweerden dat de historische
Oekraïense grenzen terug moest worden ingevoerd van zowel Rusland als Polen.
Stepan Andrijovytsj Bandera (1909-1959)
was een Oekraïens leider van de nationalistische Oekraïense beweging
rondom de Tweede Wereldoorlog. Na de Tweede Wereldoorlog werd Bandera door
de Sovjetautoriteiten van talloze gevallen van moord en banditisme beschuldigd.
Hij is uiteindelijk in opdracht van hen geliquideerd in München, door de KGB.
In het hedendaagse Oekraïne is hij een controversieel figuur. Door zijn
aanhangers wordt Bandera gezien als een held, door anderen (vooral de Russische
staatspropaganda), als een nazi-collaborateur.
Bandera
Mensen zoals Bandera creëerden een vijandige sfeer tussen
Polen en Oekraïne. Er was het Volyn Bloedbad waarbij Oekraïense nationalisten
in de Poolse minderheidsgebieden in 1943-1945, toen bezet door het Derde Rijk,
100.000 Polen vermoordde. Op zodanige wijze dat zelfs Duitsers en Sovjets het niet
hadden kunnen uitvinden. Dit nationalisme was in essentie een vorm van nazisme.
Maar in het algemeen ben ik met het citaat akkoord. Daarom is
het idee van een Oekraïens-Pools project, een idyllisch en vredevolle
samenleving gevaarlijk en utopisch.
Morris: Je
hebt het idee dat Oekraïne niet heel lang meer zal bestaan. En wat er over is
gewoon een massa-bloedbad is. Het zal gaan over hoe Oekraïne zal verdeeld worden.
Men spreekt over het idee van een Westerse Oekraïne die deel uit zal maken van
Polen. En dat Rusland het grondgebied inneemt tot Odessa. Zie je dit ontvouwen
of is dit gewoon wilde speculatie?
Krupa: Ik
heb niemand gezien van de Poolse regering, noch van mijn bronnen in Warshau in
het Poolse parlement die zon beweringen doen. Maar er zijn tendensen die
zouden kunnen leiden tot een dergelijke situatie, omdat we een volgzaam hulpje
zijn van de Navo. Het zou over een paar Navo-landen gaan die in West Oekraïne
gaan, maar niet onder de paraplu van de Navo. Maar ik kan mij een dergelijke
situatie voorstellen omdat de toevlucht van vluchtelingen zo groot wordt en
door offensief Rusland wordt aangedreven, dat er een protectoraat wordt
opgericht die beschermd wordt door een contingent van Amerikaanse troepen,
Poolse en Roemeense strijdkrachten in West Oekraïne.
Wat zal de reactie van Belarus en Rusland zijn op dat
gebied is moeilijk te zeggen op dit punt. Maar er zijn tendenzen, en je weet
dat er een grote Navo militaire aanwezigheid is in het Zuidoosten van Polen. Ze
brengen elke dag militaire uitrusting bij op de Jesup luchthaven dat naar Oekraïne
gaat. Dit kan vlug keren, en zoals je weet zeggen ze niet alles publiekelijk.
|