Is het mogelijk om per ongeluk in zonde te vervallen? - Philip Kosloski 13/3/2022

Hoewel we zeggen dat we "in zonde vervallen", moet er altijd een vrije keuze zijn om schuldig te zijn.

Katholieken praten vaak over het idee om in zonde te vervallen. Op het eerste gezicht zou dit kunnen lijken te betekenen dat we op de een of andere manier in zonde belanden, zonder dat we ons zelfs maar realiseren wat er gebeurde.

Het is alsof we in een gat van zonde zijn gevallen, zonder te kijken waar we heen gingen.

Tot op zekere hoogte kan er enige waarheid in die verklaring zitten. We kunnen door onze acties onverwachts tot zonde worden geleid.

Misschien hebben we bijvoorbeeld een schandalige advertentie gezien tijdens het surfen op internet en er per ongeluk op geklikt. In eerste instantie zouden we geen schuld hebben als we er per ongeluk op klikken. Als we er echter voor kiezen om daar te blijven en interactie te hebben met de inhoud van de website, dan zouden we een zonde begaan.

De Catechismus van de Katholieke Kerk legt uit hoe aan de wortel van elke ernstige zonde een vrije keuze ligt.

CKK 1859: Doodzonde vereist: volle kennis en volledige instemming. Ze veronderstelt de kennis van het zondig karakter van de daad, van zijn strijdigheid met de wet van God. Ze veronderstelt ook een voldoende vrije instemming om een persoonlijke keuze te zijn. Voorgewende onwetendheid en verharding van het hart verminderen het vrijwillig karakter van de zonde niet, maar vergroten dit.

CKK 1874: Het weloverwogen, dat wil zeggen willens en wetens, kiezen voor iets dat ernstig indruist tegen de goddelijke wet en de uiteindelijke bestemming van de mens, dat is doodzonde. Deze vernietigt in ons de liefde, en zonder de liefde is de eeuwige zaligheid niet mogelijk. Zonder berouw leidt ze tot de eeuwige dood.

CKK 1860: Onvrijwillige onwetendheid kan de toerekenbaarheid van een zware fout verminderen of zelfs wegnemen. Maar iedereen wordt verondersteld de principes van de morele wet te kennen, die geschreven staan in het geweten van elke mens. Emotionele impulsen, hartstochten kunnen het vrijwillig en bewuste karakter van de fout verminderen, zoals ook druk van buitenaf of pathologische stoornissen. Een zonde uit slechtheid, door een bewuste keuze voor het kwaad, is de zwaarste zonde.

God schreef de morele orde in ons hart, dus zelfs als we niet alle wetten van de Kerk of zelfs de 10 Geboden kennen, kunnen we nog steeds een aangeboren gevoel hebben van wat goed of kwaad is.

Het is aan ons geweten ten tijde van de zonde om te weten of wat we hebben begaan een vrije keuze was, of dat het onopzettelijke onwetendheid was.

In zonde vallen is misschien mogelijk, maar als we echt zondigen tegen God, moet onze actie vrij zijn en niet iets dat we per ongeluk doen. We moeten verantwoordelijkheid nemen voor onze daden en als we een gewoonte hebben om te zondigen, moeten we loskomen van die verslaving en de prachtige genade van God ervaren.