Katholieke
Jaarkalender
1. JANUARI
Maand van de Heilige Naam van Jezus
Laat in Naam van Jezus elke knie buigen, van degenen die in de Hemel, op
aarde en onder de aarde zijn en laat elke tong belijden dat de Heer Jezus
Christus in de Glorie van God de Vader is.
Litanie
en gebed tot de Heilige Naam van Jezus
Jezus, Zoon
van de levende God, heb medelijden met ons.
Jezus, glans
van de Vader, heb medelijden met ons.
Jezus,
verblindende pracht van het eeuwig licht, heb medelijden met ons.
Jezus,
glorierijke koning, heb medelijden met ons.
Jezus, zon
van de gerechtigheid, heb medelijden met ons.
Jezus, Zoon
van de Maagd Maria, heb medelijden met ons.
Beminnelijke
Jezus, heb medelijden met ons.
Bewonderenswaardige
Jezus, heb medelijden met ons.
Jezus,
almachtige God, heb medelijden met ons.
Jezus, Vader
van de komende tijden, heb medelijden met ons..
Jezus,
Verkondiger van Gods raadsbesluiten, heb medelijden met ons.
Geduldige
Jezus, heb medelijden met ons.
Gehoorzame
Jezus, heb medelijden met ons.
Jezus, zacht
en nederig van hart, heb medelijden met ons.
Jezus,
Minnaar van zuiverheid, heb medelijden met ons.
Jezus, onze
Minnaar en Redder, heb medelijden met ons.
Jezus, God
van vrede, heb medelijden met ons.
Jezus, Bron
van leven, heb medelijden met ons.
Jezus,
Voorbeeld van deugden, heb medelijden met ons.
Jezus,
ijveraar voor de zielen, heb medelijden met ons.
Jezus, onze
Toevlucht, heb medelijden met ons.
Jezus, Vader
van de armen, heb medelijden met ons.
Jezus, Schat
van de gelovigen, heb medelijden met ons.
Jezus, goede
Herder, heb medelijden met ons.
Jezus,
waarachtig Licht, heb medelijden met ons.
Jezus,
eeuwige Wijsheid, heb medelijden met ons.
Jezus,
eindeloze Goedheid, heb medelijden met ons.
Jezus,
rechtvaardige Rechter, heb medelijden met ons.
Jezus, onze
Weg en ons Leven, heb medelijden met ons.
Jezus,
Vreugde van de Engelen, heb medelijden met ons.
Jezus,
Koning van de Aartsvaders, heb medelijden met ons.
Jezus,
Meester van de Apostelen, heb medelijden met ons.
Jezus,
leraar van de Evangelisten, heb medelijden met ons.
Jezus,
Kracht van Martelaren, heb medelijden met ons.
Jezus, Licht
van Belijders, heb medelijden met ons.
Jezus,
Zuiverheid en Heiligheid, heb medelijden met ons.
Jezus, Kroon
van alle Heiligen, heb medelijden met ons.
Wees ons
barmhartig, Jezus, en spaar ons.
Wees ons
barmhartig, Jezus, en verhoor ons.
Van de
valstrikken van de duivel, bevrijd ons, Jezus
Van het
eeuwig vuur, bevrijd ons, Jezus.
Van alle
kwaad, bevrijd ons, Jezus.
Van wellust,
bevrijd ons, Jezus.
Van alle
zonden, verlos ons, Jezus.
Van Uw
toorn, verlos ons, Jezus.
Van
onverschilligheid en ongehoorzaamheid aan U, verlos ons, Jezus.
Door het
geheim van Uw menswording, verlos ons, Jezus.
Door Uw
geboorte, verlos ons, Jezus.
Door Uw
kinderjaren, verlos ons, Jezus.
Door Uw
goddelijk leven, verlos ons, Jezus.
Door Uw
verlossend werk, verlos ons, Jezus.
Door Uw
doodsstrijd en Uw lijden, verlos ons, Jezus.
Door Uw
Kruis en Uw verlatenheid, verlos ons, Jezus.
Door Uw
smarten, verlos ons, Jezus.
Door Uw dood
en Uw begrafenis, verlos ons, Jezus.
Door Uw
Verrijzenis, verlos ons, Jezus.
Door Uw
Hemelvaart, verlos ons, Jezus.
Door de
instelling van Uw allerheiligste Sacrament, verlos ons, Jezus.
Door Uw
vreugden, verlos ons, Jezus.
Door Uw
Glorie, verlos ons, Jezus.
O goede Jezus, heb in Uw grote Barmhartigheid medelijden met mij. O
Barmhartige Jezus, door Uw Kostbaar Bloed dat U voor de zondaars hebt willen
vergoten, smeek ik U om al mijn ongerechtigheden weg te wassen en genadig naar
mij, een arme en onwaardige zondaar, te kijken terwijl ik Uw H. Naam aanroep.
Daarom, O Jezus, redt mij ter wille van Uw H. Naam. Amen.
Betekenis
De maand januari staat in het teken van de H. Naam van Jezus. "In de
naam van Jezus moet elke knie buigen, van degenen die in de hemel, op aarde en
onder de aarde zijn" (Fil 2:10). De naam van Christus werd gekozen in de Hemel,
en de H. Aartsengel Gabriël kondigt het aan wanneer hij de Heilige Maagd
informeert over de menswording: "Zie, u zult zwanger worden in uw schoot
en een zoon baren, en u zult zijn naam Jezus noemen". Het is een naam die
geweldige implicaties heeft, want het betekent letterlijk Jahweh redt¡. Hij is
de redder. Alleen al de naam getuigt van de omvang van Zijn missie, Zijn
oneindige liefde, een liefde die ervoor zal zorgen dat Hij Zichzelf voor ons
offert.
De naam van Jezus is de zoetste van alle namen, en Hij die hem draagt, verdient
alle liefde. Hij die Jezus zijn Vriend noemt, kan er zeker van zijn dat deze Vriend
de meest toegewijde en onzelfzuchtige van alle vrienden is.
Jezus is ons alles. In Zijn naam mogen we tot de Vader bidden met de
zekerheid dat we gehoord worden. In Zijn naam bedient de Kerk al haar
sacramenten. In Zijn naam biedt ze al haar gebeden aan en zegent ze huizen,
velden en zieken. In de naam van Jezus drijft ze boze geesten uit, en in het uur
van onze dood draagt ze ons op: "Ga heen, Christelijke ziel." Ze
verzekert ons dat wie deze naam aanroept, gered zal worden. Wanneer onze ziel
dit leven heeft verlaten om haar eeuwige thuis te zoeken, vraagt de Kerk in
naam van Jezus: "Geef hem eeuwige rust, O Heer." Benedict Baur, O.S.B.
Geschiedenis
van het feest
Dit feest ontstond tegen het einde van de 15e eeuw en werd ingesteld door
de particuliere autoriteit van enkele Bisschoppen in Duitsland, Schotland,
Engeland, Spanje en België. De ritus en de Mis gecomponeerd door Bernardinus
deÿ Bustis (d. 1500) werden goedgekeurd door Paus Sixtus IV. Het feest werd op
25 februari 1530 officieel aan de Franciscanen toegekend en verspreidde zich
over een groot deel van de Kerk.
De ritus die momenteel wordt gebruikt, is bijna identiek aan de ritus van
Bernardinus deÿ Bustis. De hymnen "Jesu dulcis memoria", "Jesu
Rex admirabilis", "Jesu decus angelicum", gewoonlijk
toegeschreven aan de H. Bernardinus, zijn fragmenten van een zeer uitgebreide
"jubilus" of "cursus de aeterna sapientia" van een
onbekende auteur in de 13e eeuw. Voor de prachtige reeks "Dulcis Jesus
Nazarenus" (Morel, "Hymnen des Mittelalters", 67) van Bernardinus
deÿ Bustis vervingen de Franciscanen een proza sequentie van moderne oorsprong:
"Lauda Sion Salvatoris".
Uit de Katholieke Encyclopedia
Monogram van de Heilige Naam
Volgens het
oude gebruik was de naam van een persoon de uitdrukking van zijn aard, werk of
missie. De vroege Christenen gebruikten dienovereenkomstig de Naam van onze
Verlosser om aan Zijn aanbiddelijke Persoon te denken; en in hun kunst gaven ze
het de volgende verkorte of symbolische naam:
a) Het Chi-Rho-symbool: De oudste
monumenten met dit symbool dateren uit de 3e eeuw. De eerste werd gevonden op
een grafinscriptie van een consul uit het jaar 369. Vanaf de 3e eeuw hebben we
de volgende authentieke vormen: (1) de afzonderlijke letters; (2) boven elkaar
geplaatste letters; (3) het monogramkruis.
Chi-Rho met
lauwerkrans
Na de triomf
van het Christendom verspreidde het Chi-Rho-monogram zich naar alle landen en werd
het veelvuldig gebruikt. Het diende niet langer als louter een afkorting van de
Heilige Naam, maar stond als een symbool voor Christus Koning. Kunstenaars
omringden het vaak met een lauwerkrans of een cirkel. Dit betekende Christus'
heerschappij over de wereld, of Zijn triomf over alle vijanden van Zijn Koninkrijk.
b) Het IHS-symbool: De bekende afkorting
IHS is een symbool van de naam Jezus die door de eeuwen heen zijn populariteit
heeft behouden. Het dankt zijn verspreiding aan de H. Bernardinus van Siena,
die het op zijn banier liet plaatsen, omringd door twaalf zonnestralen en
bekroond door een kruis.
H. Benardinus
van Siena
Het werd al
snel het meest populaire monogram voor de heilige naam van Jezus. Door zijn
vurige woorden overtuigde de H. Bernardinus veel Priesters om de letters op
altaren of op de binnen- en buitenmuren van kerken te plaatsen. Veel Italiaanse
steden reageerden op zijn inspanningen en brachten het monogram in grote
letters op de buitenmuren van hun stadhuizen aan, zoals nog te zien is in
Siena.

IHS is de
afkorting van het Griekse ΙΗΣΟUΣ, d.w.z. Jezus (de eerste drie letters
van het woord). De oudere vorm voor de Griekse sigma, S, leek op onze
hoofdletter C. In de Christelijke oudheid komt dit monogram niet al te vaak
voor en is niet ouder dan de 5e eeuw. In de afgelopen eeuwen is de IHS ten
onrechte geïnterpreteerd als Jesus
Hominum Salvator, of zelfs Jesu
humilis societas (en beschouwd als een colofon voor de Sociëteit van
Jezus).
In Rome op het
hoofdgebouw van de jezuïeten
Een andere
interpretatie die soms wordt gemaakt is In
Hoc Signo (vinces), en uit de toegevoegde v (voor vinces) worden drie nagels gevormd.
c) Ichhtus:
komt van het Oudgrieks ἰχθύς en betekent "vis". In de
letters van dit woord zagen de vroege Christenen de kern van de Bijbelse
boodschap, het is voor christenen een belangrijke afkorting.

De letters van het woord hebben in de loop der tijd tot
verschillende Christelijke symbolen geleid. Het ichthusteken stelt
een vis voor. De vis staat in verband met het doopsel met water, maar ook met
de wonderbare visvangst.
Het is een acroniem, want iedere letter in het
woord ἰχθύς is een afkorting voor een woord. Die woorden
tezamen vormen de zin (vertaald): Jezus Christus, Gods zoon, (en / de)
Redder.

Het wagenwiel
als graffiti op een muur te Efeze.


Onder invloed van het ondergrondse karakter van
het vroege Christendom, een gevolg van de christenvervolgingen door
de Romeinse staat, ontstonden symbolen die door niet-Christenen op het
eerste gezicht niet als christelijk konden worden herkend. Binnen de eigen
kring was de betekenis wel bekend en de symbolen werden dan ook gebruikt om
erachter te komen of iemand (ook) Christen was. Dus de beginletters van Jezus
Christus, Gods Zoon en Redder vormen in het Grieks het woord ICHTHUS = VIS.
Zo konden de eerste christenen dit symbool als geheim
teken gebruiken. In de catacomben in Rome, waar de vervolgde christenen een
schuilplaats hadden, heeft men dit teken meerdere keren ontdekt. Het
woord ἰχθύς heeft in het bijzonder geleid tot twee symbolen:
- Het
zgn. wagenwiel werd gevormd door de Griekse (hoofd)letters van
het woord over elkaar te schrijven. Uit dit symbool is later vermoedelijk
het labarum ontstaan. Het labarum was
een vexillum (militaire standaard), dat het
Chi-Rho-symbool ☧ weergeeft, gevormd uit de eerste twee Griekse letters
van het woord "Christus" (Grieks: ΧΡΙΣΤΟΣ, of Χριστός)
Chi (χ) en Rho (ρ). Volgens een andere traditie zijn
het de Griekse equivalenten van de beginletters van het Latijnse Christus
Rex (Christus (is) Koning). Het werd waarschijnlijk voor het
eerst in de openbaarheid gebruikt door Constantijn de Grote.
Aangezien het vexillum bestond uit een vlag opgehangen
aan de dwarsbalk van een kruis, was het bij uitstek geschikt om de
kruisiging van Christus te symboliseren.
labarum

- Het
feit dat het woord letterlijk 'vis' betekent (het is daarmee een acroniem)
heeft geleid tot het bekende symbool van een (gestileerde) vis.
Ja, ze noemen
onze Heer zelfs "de grote en zuivere vis" (Aberkios-grafinscriptie,
ongeveer 180). Tertullianus veronderstelde dat de bevolking bekend was met het
vissymbool toen hij omstreeks 200 schreef: "Wij (Christenen) worden
geboren als kleine vissen in het water naar het voorbeeld van onze Ichthus
Jezus Christus" (Over de doop, hfst. 1).
d) Het kruis als symbool voor de
goddelijke naam. De overeenkomst tussen het Chi-Rho-symbool en het kruis is zo
duidelijk dat het niet lang duurde voordat de twee artistiek verwant werden.
Het kruis en de goddelijke naam dienen als symbolen van verlossing en als
bescherming tegen de aanvallen van demonen. Zo werd het gebruikelijk om het
kruisvormige monogram op deuren en huizen aan te brengen. Een van de meest
gebruikelijke methoden voor de kruisvormige opstelling was het gebruik van de
twee woorden Φως
en ξωη (licht en
leven), termen die Christus op Zichzelf toepaste in Johannes 8:12; 11:25.

Jezus is ons
Licht en Leven, want Hij geeft ons goddelijk geloof en genade. De liturgie
verlangt, bidt en verkrijgt licht en leven voor de levenden en de doden. Hier
hebben we de reden waarom de combinatie van de twee concepten, licht en leven,
in de vorm van een kruis zo'n populair woordsymbool werd in de vroege kerk en
vaak wordt gevonden op deuren van huizen (Syrië), op graven en ook op ampullen,
terracotta lampen en andere artikelen.
Eeuwige Vader,
die Uw mensgeworden Zoon de Heilige naam van Jezus heeft gegeven om het teken
van onze redding te zijn: Plant in elk hart, smeken wij u, de liefde van Hem,
die de Verlosser van de wereld is, onze Heer Jezus Christus; die leeft en heerst
met U en de Heilige Geest, één God, in eeuwige heerlijkheid. Amen.
Intentie tot evangelisatie - Menselijke
broederschap: Moge de
Heer ons de genade schenken om in volledige gemeenschap te leven met onze
broeders en zusters van andere religies, biddend voor elkaar, open voor
iedereen.
Feesten in
Januari
1 OLV, MOEDER GODS BESNIJDENIS VAN JEZUS VINCENTIUS
STRAMBI (+1824) MARIA, MAAGD, OLV VAN DE GENADE (13e eeuw)
2 H. BASILIUS DE GROTE (+379) EN H. GREGORIUS VAN NAZIANZE
(+390) BISSCHOPPEN EN KERKLERAARS ADELHARD VAN CORBIE (+826)
3 JEZUS' ZOETE NAAM GENOVEVA VAN PARIJS (+512)
4 FARAILDIS VAN GENT
(+750) ANGELA VAN FOLIGNO (+1309) ELISABETH ANNA BAYLEY SETON (+1821)
5 GERLACH VAN HOUTHEM (+1170) - KAREL HOUBEN (+1893) -
JOHANNES NEPOMUK NEUMANN, (+1860) BISSCHOP
6 DRIEKONINGEN - ANDRE BESSETTE (+1937)
7 RAYMOND VAN PENAFORT (+1275), PRIESTER
8 GOEDELE VAN BRUSSEL (+712)
9 ELISABETH VAN IEPER (+1660) MARIE THERESE DE JESUS
(+1622)
10 ANNA VAN DE ENGELEN (+1686) PAUL GINHAC (+1895)
11 THEODOSIUS DE CENOBIARCH (+529) - THOMAS DA CORI (+1729)
12 AELRED VAN RIEVAULX (+1166) MARIA-ICOON VAN
GALAKTROFOUSA (1237)
13 HILARIUS VAN POITIERS (+368), BISSCHOP EN KERKLERAAR
YVETTE VAN HOEI (+1228) MARTELAREN VAN RENINGELST (+1568) DESIGNATUS VAN
MAASTRICHT (+437) - STEFANUS VAN LUIK (+920)
14 PROFEET MALEACHI (ong. -450) PETRUS DONDERS (+1887)
VALENTIUS PAQUAY (+1905) ANNE DE GUIGNE (+1922)
15 PROFEET MICHA Sr (ong. -9e Eeuw) - PROFEET MICHA Jr
(ong. -8e est 8e Eeuw) PROFEET HABAKUK (ong. -7e Eeuw) MAURUS VAN SUBIACO
(+584) MAURUS VAN HUY (+ einde 7e Eeuw) LEONARD LESSIUS (+1623) ARNOLD
JANSSEN (+1909) PAULUS VAN THEBE (+342)
16 PRISCILLA VAN ROME (+98) HONORATUS VAM ARLES (+429)
17 ANTONIUS VAN DE WOESTIJN (+356) THEODOSIUS DE GROTE
(+395) MARIA VAN PONTMAIN (1871)
18 NICOLAAS MOLINARI (+1792) MARGIT VAN HONGARIJE (+1270)
19 JEZUIETENMARTELAREN (tot 1792)
20 FABIANUS (+250), PAUS SEBASTIANUS VAN ROME (+288),
MARTELAAR CARLOS MORALES (+1982)
21 AGNES VAN ROME (+304) - GERARDO VALENCIA CANO (+1972)
22 VINCENTIUS VAN ZARAGOZA (+304) ENOCH (ong -3700),
AARTSVADER WALTER VAN BIERBEEK (+1222) WALTER VAN ZANDE (+1307) LAURA
VICUNA (+1904)
23 MARIA'S VERLOVING JOHANNES DE AALMOEZENIER (+620)
GERARDUS DE RIDDER (+1587) JOSEPHUS CAFASSO (+1860)
24 FRANCISCUS DE SALES (+1622) MARIA, OLV VAN DE VREDE
(1100)
25 BEKERING VAN APOSTEL PAULUS (ong 33-36) POPPO VAN
DEINZE (+1048) MARIA-ICOON Verzacht mijn Lijden" (Utoli Moja Pecali)
26 TIMOTHEUS (+97) EN TITUS (ong +105), APOSTELEN
ALBERICUS VAN CITEAUX (+1109) ABTEN VAN CITEAUX
27 ANGELA DE MERICI (+1540) JOHANNES VAN THEROUANNE
(+1130)
28 THOMAS VAN AQUINO (+1274) KAREL DE GROTE (+814)
29 CAROLUS VAN HOCHT (+1213)
30 MARTINA VAN ROME (+226) ALDEGONDIS VAN MAUBEUGE (+684)
MUTIEN-MARIE VIAUX (+1917)
31 JOHANNES (DON) BOSCO (+1888), PRIESTER VERONUS VAN
LEMBEEK (+ 9e Eeuw)
Hoogtepunten
in januari
In het eerste
deel van januari blijven we ons verheugen en vieren we de komst van Christus in
Bethlehem en in ons hart. We hebben de prachtige feesten van Maria, Moeder van
God, waar we Maria's hoogste titel eren, en dan volgen we de Wijzen naar de
kribbe terwijl ze hun geschenken van goud, wierook en mirre brengen op
Driekoningen. Eindelijk bereiken we het hoogtepunt van dit seizoen met de Doop
van Onze-Lieve-Heer door Johannes de Doper. Met een vleugje droefheid halen we
onze versieringen weg en gaan we de liturgische periode binnen die bekend staat
als de gewone tijd waarin we ons volledig zullen wijden aan het mysterie van
Christus.
Dit is een tijd
van groei en een kans om de waardigheid van de zondag te laten schijnen en de
vreugde van Pasen en Pinksteren te verlengen.
1 januari - OLVrouw,
Moeder Gods: Het is door het maagdelijke Moederschap van Maria dat het Woord mens
werd. Door de Zoon van God die mens werd gemaakt in het Kind van Bethlehem te
aanbidden, erkennen we dat Maria de Moeder van God is. Magnificat
6 januari - Driekoningenwijwater :is het water dat tijdens de
hoogmis op die dag wordt gewijd. Het is wijwater, en als zodanig een
van de vele sacramentalia in de Kerk. Er wordt ongeveer 45 minuten
over gebeden en is daarom het sterkste wijwater. De sacramentaliën ontvangen de
kracht die de gebeden uitdrukken bij de zegening ervan.
In
het Romeins Rituaal wordt het wijdingsritueel beschreven dat alleen
op de vigilie van Driekoningen (6 januari) door een priester
uitgevoerd kan worden. De wijding geeft vier groepen van genaden: verjaagt de
duivel en zijn invloeden, roept de hulp van de Hemel, Heiligen en Engelen
af, geeft genezing naar ziel en lichaam, biedt genezing voor mensen en dieren.
De liturgie van de wijding van het
driekoningenwijwater is als volgt opgebouwd:
1 Litanie van
alle Heiligen, dat is de aanroeping van degenen die definitief de overwinning
over alle kwaad hebben behaald; de 'zegevierende Kerk'
2 Psalmen uit
de H Schrift: psalm 28, psalm 45, psalm 146 over de overwinning van Israël tegen
de vijanden in het Oude Testament, voorteken van overwinning over
geestelijke vijanden in het Nieuwe Testament
3 Het Benedictus over
de komst van de voorloper van de Messias en verlosser: Loflied van Zacharias (Lucas
1:68)
4 Het
Magnificat (Lucas 1:46) - Loflied van de H. Maagd Maria over de komst van
de Messias en verlosser zelf
5 Gewone
wijwatergebed met exorcismen over zout en water
6 Het
kleine exorcisme van paus Leo XIII of van de H. Aartsengel Michael tegen
de omzetenheid, waarin beroep wordt gedaan op alle sterke geloofsgeheimen.
7 Het Te Deum,
loflied van de overwinnende Kerk van de Heiligen in de Hemel.
Activiteit
van de maand: zegening van de woonplaats: deze zegening gebeurt
door de initialen van de drie Koningen-Wijzen Caspar, Melchior, Baltazar boven
de voordeur te plaatsen: 20 + C + M + B + 21
|