SJAVOEOT

Sjavoeot, is het Joodse Wekenfeest dat zeven weken na Pesach wordt gevierd. Het is tevens het einde van de omertelling (duurt 7 weken). Oorspronkelijk was Sjavoeot het feest waarop de 'eerstelingen' van de oogst (datgene wat het eerst wordt geoogst) aan God werden geofferd, maar later werd dat de herdenking van het verkrijgen van de Thora (de wet, met name de 10 Geboden) op de Sinaï; dit wordt Matan Tora (geven van de Thora) genoemd. Volgens latere joodse verklaringen is het proces van het ontvangen van de Thora toen echter pas begonnen en is dat een continu doorlopend proces.

Sjavoeot is een tweedaags feest, dat begint bij zonsondergang van 5 Sivan en duurt tot het invallen van de nacht van 7 Sivan. Of van zonsondergang 4 juni 2022 tot de nacht valt op 6 juni 2022. Het valt samen met de dag dat God de Thora gaf aan het Joodse volk op de berg Sinaï meer dan 3000 jaar geleden. Het komt na 49 dagen van de omertelling.

Het geven van de Thora was een verreikende spirituele gebeurtenis - een die voor altijd de essentie van de Joodse ziel raakte. De Joodse wijzen hebben het vergeleken met een bruiloft tussen God en het Joodse volk. Sjavoeot betekent ook "eed", want op deze dag zwoer God eeuwige toewijding aan de Joden, en de Joden beloofden op hun beurt eeuwige trouw aan Hem.

In de oudheid werden op Sjavoeot twee tarwebroden geofferd in de Heilige Tempel. Het was ook in deze tijd dat mensen bikkurim, hun eerste en meest uitgelezen vruchten, begonnen te brengen om God te bedanken voor de milddadigheid van Israël.

Synagoge

De synagoge wordt ook wel tempel of sjoel genoemd. De plattegrond hierboven is van een liberale synagoge. In deze synagoge mogen bijvoorbeeld mannen en vrouwen door elkaar zitten.

Ark
De ark is een kast of een nis aan de oostkant van de synagoge. In de ark worden de Tora-rollen bewaard.

Stoelen
Vlak bij de ark staat de stoel van de rabbijn: de geestelijk leider van de synagoge. Daar tegenover staat de stoel van de voorzanger. Deze leest tijdens diensten vanaf de lessenaar voor uit de Tora. Hij gebruikt een jat bij het lezen omdat het verboden is om de rollen met je handen aan te raken.

Rituelen

Tijdens Sjavoeot is de tempel of sjoel met bloemen versierd, en dan vooral de heilige ark waar de Thora rollen in opgeborgen zijn en de bima, de verhoging waarop de lessenaar staat waar de Thora gelezen wordt.

Vanwege het centraal stellen van de Thora bestudeert men tijdens dit feest de Thora plus allerlei commentaren daarop. Het is gebruikelijk om op de eerste nacht van Sjavoeot de gehele nacht wakker te blijven en in de synagoge of beet midrasj te leren tot de ochtend en dan vroeg sjachariet te gaan bidden. Voor deze nacht is een speciaal leerprogramma beschikbaar dat elk jaar op die nacht wordt beoefend; het bestaat uit bepaalde selecties uit de Talmoed. Dit leerprogramma heet de 'orde van de nacht van Sjavoeot' (tikkun leil shavuot). Daarnaast is het gebruikelijk om melkproducten te nuttigen zoals kaas.

Tijdens sjachariet worden extra gebeden gezegd waaronder het Aramese Akdamut en wordt er uit de Thora gelezen: op de eerste dag Exodus 19:1-20:23, en op de tweede dag Deuteronomium 14:22-16:17. De maftir leest op de eerste dag Numeri 28:26-31, en de haftara is op de eerste dag Ezechiël 1:1-18 en 3:12. Op de tweede dag leest de maftir hetzelfde als op de eerste dag, maar de haftara is dan Habakuk 2:20-3:19. Verder wordt het boek Ruth gelezen waarmee men ook de relatie met het oogstaspect van dit feest wil aangeven.

Na Sjavoeot zijn huwelijken weer toegestaan, mogen mannen zich weer scheren en mag er weer naar instrumentale muziek worden geluisterd. Al deze activiteiten waren tijdens de omertelling die met Pesach begon, opgeschort.

Omertelling

De Omertelling (of Sefirat Ha'omer) is de verbale telling gepaard gaand met het opzeggen van een zegening van de 49 dagen tussen Pesach en Sjavoeot en Sjavoeot (Wekenfeest) zoals is bepaald in Leviticus 23:15-16.

Lev 23:15-16: Vanaf die dag na de sabbat, vanaf de dag dat de schoof omhooggeheven is, moeten zeven volle weken worden afgeteld, tot de dag na de zevende sabbat. Vijftig dagen moeten jullie aftellen, en dan moeten jullie de Heer een graanoffer aanbieden uit de nieuwe tarweoogst.

De dagen worden plechtig geteld ter herdenking aan de Omer-ceremonie die werd gehouden in de Tempel van Jeruzalem. Een omer was een maat voor gerst, dat in de Omertijd elke dag als offer werd gebracht.

De Omertelling symboliseert de periode dat God de Joden bevrijdde uit Egypte, totdat zij de Thora ontvingen. Deze periode - tussen Pesach en Sjavoeot was oorspronkelijk de oogsttijd. Door het elke nacht tellen van de voorbije dag, wisten de landarbeiders buiten op de velden wanneer het Sjavoeot zou zijn.

Deze periode als een periode van rouw beschouwd. Tijdens de Omertelling gelden er allerlei beperkingen voor Joden, waaronder een verbod te trouwen, naar muziek te luisteren, zich te scheren, of grote nieuwe aankopen te doen. Omdat op de 33e dag van de Omertelling er een einde kwam aan de sterfte onder de leerlingen van Rabbi Akiwa, gelden verschillende geboden juist weer niet op die dag, en vinden er veel huwelijken plaats. Deze feestdag wordt Lag BaOmer genoemd.

De 10 geboden (of Aseret Hadibrot, "De tien uitspraken", in het Hebreeuws) werden door God aan het volk van Israël meegedeeld op de berg Sinaï, 40 dagen na de uittocht uit Egypte. De gebeurtenis staat bekend als het geven van de Thora. God kerfde toen de Tien Geboden op twee stenen tafelen, die hij aan Mozes gaf. De Tien Geboden zijn niet het geheel van Gods instructies voor Zijn volk (er zijn 613 geboden). Ze bevatten echter de kern waaruit de andere voortkomen.