Overweging

ECCE
CRUCEM DOMINI !
O CRUX
AVE, SPES UNICA !
Ziehier het Kruis van de Heer!
O Crux
ave, spes unica, hoc Passionis tempore!
Piis adauge gratiam, reisque dele crimina.
O Heil aan het Kruis, onze enige hoop in
deze Passietijd,
Verleen een vermeerdering van genade aan
gelovigen
en veeg de zonden van de schuldigen uit.
Jesaja 52:13-53:12: Ja, Mijn dienaar zal slagen, Hij zal groots zijn,
hoog verheven in aanzien. Daarom ken Ik Hem een plaats toe onder velen en zal
Hij met machtigen delen in de buit, omdat Hij Zijn leven prijsgaf aan de dood
en zich tot de zondaars liet rekenen. Hij droeg echter de schuld van velen en
nam het voor zondaars op.
Hebreeën 4:14-16; 5:7-9: Nu wij een hooggeplaatste Hogepriester hebben die de
Hemel is doorgegaan, Jezus, de Zoon van God, moeten we vasthouden aan het geloof
dat we belijden. Want de Hogepriester die wij hebben is er een die met onze
zwakheden kan meevoelen, juist omdat Hij, net als wij, in elk opzicht op de
proef is gesteld, met dit verschil dat Hij niet vervallen is tot zonde. Laten
we dus zonder schroom naderen tot de troon van de Genadige, waar we telkens als
we hulp nodig hebben barmhartigheid en genade vinden.
Christus heeft tijdens Zijn leven
op aarde onder tranen en met luide stem gesmeekt en gebeden tot Hem die Hem kon
redden van de dood, en werd verhoord vanwege Zijn diep ontzag voor God. Hoewel
Hij Zijn Zoon was, heeft Hij moeten lijden, en zo heeft Hij gehoorzaamheid
geleerd. En toen Hij naar de uiteindelijke volmaaktheid gevoerd was, werd Hij
voor allen die Hem gehoorzamen een bron van eeuwige redding.
Een meditatie over de ontroerende
tekst van Jesaja brengt ons het mysterie van onschuldig lijden en Zijn plaats
in het goddelijk Plan voor de redding van de mensheid.
In gedenkwaardige termen verwijst
Jesaja naar het lijden van de dienaar als de tuchtiging die ons Vrede brengt en
ons juist voor God brengt. De moderne geest heeft moeite met het idee dat we
een Verlosser nodig hebben en redding. De brief aan de Hebreeën versterkt
de gedachte aan Jesaja door te verklaren dat Christus door zijn gehoorzaamheid
in het Lijden de bron van redding voor allen is geworden.
Hoewel de wreedheid van het Lijden
van de Heer op geen enkele manier onderschat wordt, blijft Christus op de een
of andere manier soeverein over wat er met Hem gebeurt. De H. Augustinus
herhaalde vaak dat Christus vrij koos wanneer Hij geboren werd, en vrij koos
wanneer Hij Zijn leven zou geven.
De plechtige en sombere liturgie
van Goede Vrijdag leidt ons naar de diepten van de zelfontlediging van
Christus, waarover de H. Paulus spreekt in zijn brief aan de Filippenzen. Zijn
dood zou niet het einde van Zijn verhaal betekenen, maar het was het einde van Zijn
aardse leven, en benadrukte de realiteit van Zijn Menswording toen Hij de dood
proefde.
Er is ook een soort leegte in de
liturgie van Goede Vrijdag. We hebben het verhaal gehoord, het Kruis vereerd
waarop Hij heeft geleden en stierf, en uiteindelijk verlaten we de kerk in
stilte. Het Lijden, dood en Verrijzenis van Christus is een geschenk van God
aan ons, mensen. Het is de openbaring van die Liefde en gemeenschap in het hart
van de Godheid die we alleen kunnen ontvangen maar nauwelijks begrijpen. In de
woorden van Johannes: God hield zoveel van de wereld dat Hij Zijn eniggeboren
Zoon gaf (Johannes 3:16).
Een daad van zelfontledigende en liefdevolle
dienstbaarheid
Psalm 30: Hoog wil ik U prijzen, Heer, want U hebt mij gered en mijn vijand geen
reden gegeven tot vreugde. Heer, mijn God, ik riep tot U om hulp en U hebt mij
genezen. Heer, U trok mij uit het dodenrijk omhoog, ik daalde af in het graf,
maar U hield mij in leven. Zing voor de Heer, allen die Hem trouw zijn, loof
Zijn Heilige naam. Zijn woede duurt een oogwenk, Zijn Liefde een leven lang,
met tranen slapen we s avonds in, s morgens staan we juichend op. In mijn
overmoed dacht ik: Nooit zal ik wankelen. Heer, U had mij lief en ik stond als
een machtige berg, U verborg Uw gelaat en ik bezweek van angst.
U, Heer, roep ik aan, U, Heer,
smeek ik om genade. Wat baat het U als ik sterf, als ik afdaal in het graf? Kan
het stof U soms loven en getuigen van Uw trouw? Luister, Heer, en toon Uw
genade, Heer, kom mij te hulp. U hebt mijn klacht veranderd in een dans, mijn
rouwkleed weggenomen, mij in vreugde gehuld. Mijn ziel zal voor U zingen en
niet zwijgen. Heer, mijn God, U wil ik eeuwig loven.
Hoe kunnen we ten diepste begrijpen
wat er met ons is gebeurd in de dood en Verrijzenis van Jezus? Het Evangelie
van Johannes biedt een reeks "lenzen" aan waardoor het mysterie kan
worden benaderd. Dit zijn: liefde, dienstbaarheid (het wassen van de voeten),
bevrijding (het Pesach), genezing (het verheffen van de Mensenzoon) en de
nieuwe Schepping (het is volbracht). Elk verdient een langdurige overweging.
Volgens Johannes worden we gered van kwaad, dood en zonde, door: LIEFDE DIENSTBAARHEID
BEVRIJDING GENEZING EEN NIEUWE SCHEPPING.
Deze verlossende gebeurtenis
speelt zich in ieder van ons af door de gave van de Heilige Geest. De genezende
metafoor, gevonden in Johannes 3:13-16, is een echo van Mozes en de bronzen
slang. Het beeld van "verheffen" (Johannes 8:28; 12, 32, 34)
combineert het fysieke Kruisverheffing en het spirituele verheffen tot Verrijzenis,
tot 1 enkele gebeurtenis voor deze Evangelieschrijver. De Kruisverheffing
herinnert de Bijbellezer ook aan de vierde Lijdende Dienaar uit Jesaja hoofdstuk
40 tot 55:
Jesaja 52:13: Ja, mijn dienaar zal slagen, hij zal groots zijn, hoog verheven in
aanzien.
Het "verheffen" van de
"dienaar van de Heer" is een daad van liefdevolle dienstbaarheid - al
voorafgebeeld in de voetenwassing (enkel bij Johannes vermeld). Tegelijkertijd
is dit de uitwerking van Jezusÿ Liefde, want we lazen vlak voor de voetwassing:
"Hij heeft degenen liefgehad die van Hem waren in de wereld, Hij hield van
hen tot het einde." Op deze manier is Jezus ons Pesachlam, degene die ons
vrijmaakt.
Dit evangelie geeft ons een diepe
maar eenvoudige boodschap: God, de Schepper, heeft de mensheid van de dood
genezen door Zijn Zoon te zenden in een daad van zelfontledigende en
liefdevolle dienstbaarheid, die ons bevrijdt van de macht van dood en zonde.
Gods liefdevol herstel is een nieuwe schepping, in ons tot stand gebracht door
de Heilige Geest.
Het Johannes-evangelie zegt niets
van Jezus' dood als betaling of straf. In plaats daarvan onthult het Kruis het Hart
van God, dat van ons houdt, ons geneest en ons dient. Deze leer moet voor ons altijd
adembenemend zijn. - meditatie van
Kieran J. O'Mahony OSA
|