Was Jezus' naam echt Jezus? Door Daniel Esparza (Uit: Aleteia)

De Evangeliën, vroegchristelijke teksten en historici uit de late oudheid noemen Hem "Iesous" (een Griekse transliteratie van de oorspronkelijke Hebreeuwse naam "Joshua"), maar enkele schijnbare discrepanties in de Evangeliën zelf zouden licht kunnen werpen op deze vraag.

Alle moderne geleerden die de oudheid bestuderen (of op zijn minst een grote meerderheid van hen) zijn het erover eens dat Jezus historisch bestond, dat hij een Galilese Jood was die door Johannes de Doper werd gedoopt en onmiddellijk daarna zijn eigen bediening begon. Ze zijn het ook eens wanneer ze beweren dat hij, heel erg à la Socrates, mondeling predikte, 'Rabbi' werd genoemd en zelf geen schriftelijke documenten achterliet. De meeste van deze geleerden beweren ook dat Jezus werd gearresteerd, geoordeeld en geëxecuteerd door de Romeinse autoriteiten. Kortom, archeologisch, historisch, bibliografisch en wetenschappelijk onderzoek beweert dat er een historische figuur was met de naam Jezus die ongeveer 2000 jaar geleden leefde.

Maar was Zijn naam werkelijk Jezus? Terwijl alle Evangeliën, vroegchristelijke teksten en geschiedschrijvers uit de late oudheid in feite naar hem verwijzen als "Iesous" (een Griekse transliteratie van de oorspronkelijke Hebreeuwse naam "Joshua"), kunnen enkele schijnbare discrepanties in de evangeliën zelf licht werpen op deze vraag.

Laten we eens kijken naar de Evangeliën van Matteüs en Lucas.

Het Evangelie van Matteüs begint met een genealogie van Jezus bij van Abraham begint, via David, tot aan Jozef, waardoor Jezus wordt voorgesteld als een lid van het Huis van David. Matteüs geeft echter ook aan dat Jozef niet de natuurlijke vader van Jezus is. Er is maar één gelegenheid in het Evangelie van Matteüs waarin naar Jezus wordt verwezen als 'de zoon van de timmerman' (zie Matteüs 13:55). Integendeel, zijn Evangelie zegt duidelijk dat Maria met Jozef was verloofd toen hij haar 'zwanger van de Heilige Geest' vond. Jozef stond op het punt hun verloving te verbreken toen er in zijn dromen een Engel aan hem verscheen die de goddelijke oorsprong van het kind onthulde. De tekst zelf luidt (zie Matteüs 1:22-23):

Maar waarom zegt de Engel tegen Jozef dat hij het kind "Jezus" moet noemen, als de profetie duidelijk zegt: "zij zullen Hem Emmanuel noemen"? Er lijkt hier enige algemene verwarring bij de Engelen aan de gang te zijn, aangezien de Engel in het Evangelie van Lucas ook tegen Maria zegt dat ze het kind Jezus moet noemen (zie Lucas 1:30-31):

De Engel zei tegen haar: "Wees niet bang, Maria. Je hebt genade gevonden bij God. Je zult zwanger worden, een zoon baren en hem Jezus noemen. "

Begrepen de Engelen de profetie dan helemaal verkeerd?

Niet noodzakelijk. Er is een verschil tussen Hem aanroepen ("ze zullen zijn naam Emmanuel noemen") en Hem benoemen ("je moet hem de naam Jezus geven"). Om deze schijnbare puzzel op te lossen, moeten we de naam Immanuel en de Bijbelse traditie erachter nader bekijken.

De eerste keer dat de naam Immanuel in de Bijbel verschijnt, is in het boek Jesaja, in de hoofdstukken 7 en 8. De naam hier heeft echter op het eerste gezicht geen enkele messiaanse betekenis. Het verschijnt gewoon tussen andere namen, als een teken van Gods bescherming over het Huis van David in oorlogstijd. Om een ​​lang verhaal kort te maken (het is inderdaad een lang, vaak verwarrend verhaal), toen het Koninkrijk Juda in oorlog was met twee andere naburige koninkrijken, nam Jesaja de zoon van Koning Achaz, Shear-Jashub, mee en verzekerde hem dat zijn vijanden niet zouden zegevieren. De naam Shear-Jashub is een symbolische naam, aangezien het letterlijk vertaalt dat "een rest zal terugkeren", wat impliceert dat niet al zijn soldaten zouden omkomen in de strijd, of dat zijn volk niet zou worden verpletterd door de vijand. Jesaja verwijst ook naar een ander kind, het zijne, genaamd "Maher-Shalal-Hash-Baz", ook een symbolische naam die "haast je naar de buit" betekent. Daarna wordt een derde kind genoemd in deze teksten, Immanuel genaamd:

Toen antwoordde Jesaja: ‘Luister, huis van David. Is het niet genoeg de mensen te tergen? Moet u nu ook mijn God tergen? Daarom zal de Heer zelf u een teken geven: de jonge vrouw is zwanger, zij zal spoedig een zoon baren en hem Immanuel noemen. Boter en honing zal hij eten, totdat hij in staat is om het kwade te verwerpen en het goede te kiezen. (Jesaja 7:13-15)

Hoewel er discussie is over wat de profeet bedoelde, leggen de rabbijnse traditie en sommige geleerden uit dat hij erop wees dat elke jonge vrouw die tijdens de oorlog zwanger was, het zou kunnen overleven, en dat de naam "God is met ons" een dankbaar gebaar is voor Gods bescherming in moeilijke tijden. Het Evangelie van Matteüs begrijpt deze tekst echter anders, door Jesaja's tekst te lezen als een profetie van de komst van de Messias, de Menswording van God, letterlijk “God is met ons”.

Waarom de naam Jezus dan?

De naam Yeshua (de oorspronkelijke vorm van de Hebreeuwse naam, die zelf een afleiding is van de vroegere Yehoshua) was relatief populair in Judea in de tijd van Jezus. Men vindt in de werken van Flavius ​​Josephus, de historicus uit de eerste eeuw, minstens 20 verschillende personen die Iesous heetten. Ook is Hij niet het eerste personage dat Yeshua (Joshua) in de Bijbel wordt genoemd (zoals het boek Jozua in het Oude Testament). De naam betekent etymologisch "God redt", "Jahweh is redding", "Yah redt." Dit is inderdaad de naam die alle Evangeliën gebruiken om naar Jezus te verwijzen.

Betekent dit dat Jezus twee namen had? Een middelnaam misschien?

Wel, ook dat is niet het geval. Een Jood in Jezus’ tijd had maar één naam, soms gevolgd door ofwel "zoon van" en de naam van de vader (zo verwijst Filippus naar Jezus, "Jezus zoon van Jozef uit Nazareth" in het Evangelie van Johannes) of door de geboorteplaats van de persoon ( zoals in Marcus 10:47, "Jezus van Nazareth").

Het antwoord is dat "Immanuel" eerder een titel is dan een naam, precies zoals "Christus".

Jesaja's tekst legt ook uit dat de Messias "Wonderbare Raadgever, Machtige God, Eeuwige Vader, Vredevorst zal worden genoemd" (Jesaja 9: 6). Jeremia zegt expliciet dat "de Koning die wijs zal regeren" zal worden genoemd: "De Heer is onze gerechtigheid." Dat zijn natuurlijk geen echte namen. Dit zijn eerder attributen die beschrijven wie de Messias is. In het Hebreeuws betekenen "zo geroepen worden" en "zijn" vaak hetzelfde, dus "Immanuël genoemd worden" betekent uiteindelijk dat "Hij de God zal zijn die met en onder ons leeft". Van nature is hij de Immanuel. Bij Zijn naam is Hij Jezus, “de naam boven alle namen” (vgl. Filippenzen 28:11).