De rotsen en puin werd naar haar gegooid en zorgde voor
diepe wonden en snijwonden aan haar nek en rond haar hart kwam er bloed uit. Er
was niet op haar geschoten, maar iets had haar proberen treffen, puin en een
rots hadden haar doorboord of had een scherpe rand achtergelaten. Ik zag drie
van de stekels op haar kroon dat waren afgebroken. Er waren scherpe randen te
zien. En de rechterhand die de toorts vasthield kwam naar beneden om de tablet
met de onafhankelijkheidsverklaring (4 juli) veilig te stellen. Ze beschermde
het boek om het op zijn plaats te houden. Ze had het moeilijk om op haar sokkel
te blijven, en gleed bijna van haar sokkel. Maar ze wilde niet wijken. Er was
een grote neerslag van troep en puin die haar rechtstreeks in het gezicht trof.
Ze stapte van de sokkel af toen ze viel door de kracht van de troep in haar
gezicht. Ze hield nog steeds de toorts vast en de onafhankelijkheidsverklaring.
De toorts bleef echter flikkeren als een licht dat op het punt stond uit te
gaan.
De onafhankelijkheidsverklaring die ze in haar linkerarm
hield was gekreukeld en er waren grote stukken en brokken die eraf vielen. Ik zag
dat het vrijheidsbeeld bleef proberen met haar hand het tablet veilig te
stellen. Ze probeerde de stukken te grijpen, maar ze bleven vallen. Ze huilde.
Ze vocht om haar waardigheid te behouden. Ze probeerde de stukken die ze had
vastgehad te grijpen, maar ze wist duidelijk dat ze in een strijd verwikkeld
was en een kracht tegen haar vocht en haar versloeg. Ze probeerde wanhopig
stand te houden, en je kon de vurigheid op haar gezicht zien. Ze probeerde kost
wat kost te vechten en winnen. Maar het ging niet. Toen verschenen de schepen
met de mannen en ze gooiden touwen rond haar armen en benen en bleven proberen
haar op de grond te krijgen. Ze trokken, en trokken en uiteindelijk viel ze op
haar knieën. Het was zoals in Gullivers reizen waar de reus omver ligt.
Gullivers reizen is
een satirisch boek uit 1726 van de Ierse schrijver Jonathan
Swift. De gebruikelijke Engelse benaming is Gulliver's Travels. De
volledige titel luidt echter: Travels into Several Remote Nations of
the World, in Four Parts. By
Lemuel Gulliver, First a Surgeon, and then a Captain of Several Ships. Uit Swifts correspondentie blijkt dat hij
aan Gulliver's Travels begon tegen het einde van 1720, en het
voltooide in het najaar van 1725.
Het boek wordt wel gelezen als roman, maar is eigenlijk een
verzameling van vier losse verhalen, die met elkaar verbonden worden door de
hoofdpersoon, die in het boek niet bij name genoemd wordt. Gulliver is de
schuilnaam van de schrijver.
Gullivers reizen is
in de eerste plaats een scherpe satire op de Engelse (en Europese) samenleving,
het hof, de wetenschap en de menselijke moraal. Daarnaast is het ook een
parodie op het verschijnsel reisverhalen..
Het werk was vanaf het moment van verschijnen een succes en
is dat sindsdien gebleven. Het wordt beschouwd als Swifts meesterwerk en als
een klassieker in de Engelstalige en in de wereldliteratuur. Het is ook
populair geworden als kinderboek, waarvoor de eerste twee delen werden bewerkt,
en de minder fatsoenlijke scènes verwijderd zijn.
Deel 1: Een reis naar Lilliput
Eerst wordt een korte beschrijving gegeven van het leven
van Lemuel Gulliver vóór zijn reizen. Hij is een man van middelbare
leeftijd, afkomstig uit de middenstand. Hij heeft zich aan de Universiteit
van Leiden gekwalificeerd als arts en voelt zich aangetrokken
tot het reizen.
Op zijn eerste reis vergaat zijn schip en spoelt hij aan op
het eiland Lilliput, dat bewoond blijkt te zijn door minuscule mensen, die
een lengte hebben van ongeveer 15 centimeter. Alles op het eiland is 12 keer zo
klein als in de wereld der mensen. De Lilliputters beschouwen hem aanvankelijk
als hun gevangene en behandelen hem ook zo. Hij weet de bevolking echter te
overtuigen van zijn goede bedoelingen, wordt ontvangen aan het hof en krijgt
een eigen woonplaats toegewezen.
De satire in dit deel richt zich op de gewoonten aan het
hof van koning George I, op de strijd over welke godsdienst dient te
overheersen (aan welke kant maakt men zijn eitje open: aan de bolle of aan de
spitse kant) en op de strijd tussen de politieke partijen, de Tories en de
Whigs (draagt men lage hakken of hoge hakken).
Gulliver raakt betrokken bij de strijd tussen Lilliput en
het nabijgelegen eiland Blefuscu (hetgeen verwijst naar de
verhoudingen tussen Engeland en Frankrijk). Hij helpt de inwoners van Lilliput
door de vloot van Blefuscu te stelen, maar weigert verder te gaan dan dat. Dan
wordt hij van verraad beschuldigd en veroordeeld tot het ontnemen van zijn
gezichtsvermogen. Net op tijd weet Gulliver te ontkomen naar Blefuscu, en na
een kort verblijf kan hij het land verlaten in een aangespoelde boot. Hij wordt
opgepikt door een Engels schip, waarmee hij terugkeert naar huis.
Deel 2: Een reis naar Brobdingnag
Na een verblijf van twee maanden bij zijn gezin, gaat
Gulliver opnieuw op reis. Tijdens een zware storm wordt zijn schip uit de koers
gedreven. Bij land aangekomen gaan de mannen van boord om water te halen. Zij
worden echter aangevallen door een man van enorme afmetingen die hen terug de
zee in jaagt. Gulliver blijft alleen achter in een korenveld. Daar wordt hij
ontdekt door een reus van een man. De situatie waarin hij verzeild raakt is op
dit punt precies omgekeerd ten opzichte van die in Lilliput: daar was hij de
reus, hier is hij de dwerg.
De man neemt Gulliver mee naar huis en laat hem over aan de
zorgen van zijn dochter, die hem goed behandelt en hem de taal van het land
leert. Hij is echter steeds in gevaar door enorme ratten en andere wezens die
hem belagen. De boer besluit echter om Gulliver voor geld tentoon te stellen,
waarvan zijn gezondheid ernstig te lijden heeft. Dan wordt hij bij wijze van
huisdier gekocht door de koningin. Aan het hof heeft hij een goed leven, maar
ook hier moet hij steeds op zijn hoede zijn voor wespen, katten, honden, een
aap en de jaloerse dwerg van de koningin. Hij komt tot het besef dat de mensen
van Brobdingnag, ondanks hun enorme omvang, zeer goedhartig zijn en elke vorm
van tirannie en verdrukking afwijzen. Als Gulliver aan de koning in trotse
bewoordingen de situatie in Engeland en Europa uitlegt, is deze geschokt en
concludeert dat het hier wel om een zeer minderwaardig volk moet gaan.
Twee jaar later, tijdens een reisje naar de kust, wordt de
speciaal voor hem gebouwde reiskist opgepikt door een enorme vogel, die hem
meeneemt en in zee laat vallen. Daar wordt hij ontdekt door een Engels schip en
wederom keert hij terug naar huis.
Deel 3: Een reis naar Laputa, Balnibarbi,
Glubdubdribb, Luggnagg en Japan
Na een kort verblijf thuis, wordt Gulliver zonder veel
moeite overgehaald opnieuw een reis te ondernemen. Deze keer wordt zijn schip
echter overvallen door piraten. De bemanning wordt gevangengenomen, maar
Gulliver wordt in een sloep overboord gezet. Hij komt terecht op het eiland
Balnibarbi, een rotsig eiland ten westen van Japan, dat een kolonie blijkt te
zijn van het vliegende eiland Laputa. De bewoners van Laputa zijn alleen
geïnteresseerd in muziek en wiskunde, en zijn voortdurend verdiept in
gedachten. Hoewel intellectueel vergevorderd, zijn ze niet in staat tot enig
praktisch werk. Hun kleding past niet en hun huizen zijn wrakken. De koning van
Laputa houdt de bewoners van Balnibarbi strikt onder de duim, door hen in het
geval van opstand te bekogelen met stenen of hun zonlicht of regen te
onthouden. Gulliver bezoekt de hoofdstad Lagado, en maakt daar kennis met een
gezelschap van wetenschappers die zich bezighouden met totaal onpraktische
zaken als het onttrekken van zonlicht aan komkommers, het zachtmaken van marmer
om te dienen als vulling voor kussens en het terugbrengen van menselijke
uitwerpselen tot hun oorspronkelijke staat van voedingsstof. Kleuren worden op
de tast uitgekozen door blinden en huizen worden gebouwd van het dak naar
beneden.
Van Lagado reist Gulliver naar Glubbdubdrib, een eiland van
tovenaars. Daar wordt hij op magische wijze in staat gesteld te spreken met de
groten uit de geschiedenis, zoals Alexander de Grote, Hannibal en Caesar. Zij
hebben allen teleurstellende antwoorden op Gullivers vragen: de historische
verslagen blijken grotendeels onjuist. Ook concludeert Gulliver dat het mensdom
er in de loop van de eeuwen alleen maar op achteruit is gegaan.
Vervolgens belandt hij in Luggnagg, waar hij de
Struldbruggs ontmoet, een ras van zeer oude, onsterfelijke mensen. In
tegenstelling tot wat Gulliver verwacht zijn zij zeer ongelukkig met hun
bestaan. Zij sterven weliswaar niet, maar worden wel ouder, zwakker en seniel,
verliezen hun levenslust en kunnen alleen nog verlangen naar verlossing en dus
de dood. Zij kunnen echter niet sterven.
Via Japan reist Gulliver terug naar Engeland.
Deel 4: Een reis naar het land van de Houyhnhnms
Hoewel Gulliver na zijn laatste reis vastbesloten was thuis
te blijven, trekt hij er opnieuw op uit, nu als kapitein. Deze keer krijgt hij
te maken met muiterij. Hij wordt gevangengenomen en uiteindelijk overboord
gezet. Hij komt terecht in een land waar hij een smerig ras ontmoet van
aapachtige gedegenereerde wezens die Yahoos worden genoemd. Zij bevuilen hem,
maar vluchten bij de komst van een groep paarden, Houyhnhnms geheten, die de
baas blijken te zijn op het eiland.
De Houyhnhnms nemen aan dat Gulliver een Yahoo is, maar dan
een met wat meer rede. Zij zijn zelf een zachtaardig en beschaafd ras. Gulliver
wordt ondergebracht in de stal van een Houyhnhnm-familie en maakt kennis met
hun dieet van melk, kruiden en haver. Hij weet ook kleding voor zichzelf te
maken, maar de Houyhnhnms zijn erover verbaasd dat hij zich kleedt. Zij zien
dit als een vorm van schaamte voor zijn inferieure voorkomen.
Gulliver beschrijft hun het leven in Engeland. Zij zijn er
zeer verwonderd over dat zon kwaadaardig ras zichzelf kan beschouwen als de
heren der schepping. Zij beschouwen woorden als een communicatiemiddel en niet
als een middel om te liegen en bedriegen. Zij zijn ook verontwaardigd te
vernemen dat paarden in Engeland als lastdieren worden gebruikt. Als Gulliver
de verschrikkingen van de oorlog beschrijft is hij voorzichtiger dan tijdens
zijn verblijf in Brobdingnag. Hij is het met de Houyhnhnms eens dat de mens een
laag wezen is en voelt zich gelukkig in het gezelschap van de paarden. Zijn
geluk is echter van korte duur. Het parlement komt tot de beslissing dat
Gulliver niet meer is dan een Yahoo. Zij redeneren dat een intelligente Yahoo
een bedreiging zou kunnen vormen voor hun beschaving. Tegen zijn wil wordt
Gulliver gedwongen te vertrekken. Hij bouwt een kano en vaart weg. Een
Portugees schip pikt hem op.
De vriendelijke en begripvolle kapitein probeert de misantropische Gulliver
te tonen dat de mensheid niet zo slecht is als de Yahoos. Als Gulliver
thuiskomt, kan hij het echter niet opbrengen met mensen om te gaan en lange
tijd verkeert hij alleen in het gezelschap van paarden. Gedurende de rest van
zijn leven denkt hij met liefde en respect terug aan de wereld van de
Houyhnhnms.