Geestelijken die hun leven gelaten hebben bij de bestrijding van het Communisme

Zalige Pr. Jerzy Popiełuszko (14/9/1947 – 19/10/1984)

Pr. Popieluszko rechts, de leider van de vakbond Solidarnosc, Lech Walesa links

Hij was een Katholiek priester en martelaar uit Polen, die werd geassocieerd met de Poolse vakbond Solidarność.

Levensloop

Na de middelbare school trad Popiełuszko binnen in het seminarie van het aartsbisdom Warschau. Hij volbracht zijn militaire dienst in een speciaal bataljon, dat erop gericht was seminaristen van hun roeping af te brengen. Dit weerhield hem er niet van zijn studies voort te zetten en tot priester te worden gewijd.

Hij werd bedienaar van verschillende parochies in Warschau. In 1981 was hij betrokken bij arbeiders die stakingen uitvoerden in de staalfabrieken rond Warschau. Dit bracht hem tot nauwere relaties met de vakbond Solidarność. Hij was onofficieel de aalmoezenier van de vakbond.

Hij was een tegenstander van het communistisch regime en in zijn preken laste hij tussen zijn religieuze gedachten ook politieke boodschappen in. Vooral tijdens de periode van de krijgswet bleef de Katholieke Kerk de enige macht die zich dergelijke boodschappen kon veroorloven en tijdens misvieringen aan de bevolking de mogelijkheid bood tot protestbijeenkomsten.

Popiełuszko's preken werden vaak door Radio Free Europe uitgezonden en werden hierdoor in heel Polen bekend. De Poolse geheime diensten, de Służba Bezpieczeństwa, probeerden hem het zwijgen op te leggen of te intimideren. Toen dit niet lukte, werd een gefabriceerd dossier tegen hem opgemaakt en werd hij in 1983 gearresteerd. Kort daarop werd hij, na tussenkomst van zijn hiërarchie, weer vrijgelaten.

Moord

Op 13 oktober 1984 werd een auto-ongeluk in scène gezet met het doel Popiełuszko het leven te ontnemen, maar hieraan wist hij te ontsnappen. Vervolgens werd een ontvoering gepland, die op 19 oktober 1984 werd uitgevoerd door drie geheim agenten van de Służba Bezpieczeństwa. Hij werd geslagen tot de dood volgde door Kapitein Grzegorz Piotrowski, Leszek Pękala, en Waldemar Chmielewski. Ze pretendeerden autoproblemen te hebben en hielden Jerzy Popiełuszko's auto tegen om hulp. Popiełuszko werd zwaar geslagen, vastgebonden en in de koffer van hun auto gegooid. De geheim agenten bonden een steen aan zijn voeten en gooiden hem in een Waterreservoir bij Wloslawek waar men zijn lichaam terugvond op 30 oktober 1984. De geheim agenten werden gevat en veroordeeld.

Zijn dood

Het nieuws van deze politieke moord veroorzaakte veel ophef in Polen en daarbuiten. De moordenaars en hun leidinggevende officier werden vervolgd, omdat de chauffeur van Popiełuszko na het ongeluk kon vluchten en getuigenis kon afleggen. Ze werden veroordeeld, maar na korte tijd, als gevolg van een amnestie, weer vrijgelaten.

Op 3 november 1984 werd Popiełuszko in het bijzijn van 250.000 (andere bronnen zeggen 800.000) rouwenden (onder wie Lech Walesa) begraven.

Zaligverklaring

De Katholieke Kerk gaf goedkeuring tot een procedure voor zaligverklaring op 15 maart 1996. Het diocesaan proces vond plaats van 8 februari 1997 tot 8 februari 2001. Hij werd daarop erkend als Dienaar Gods. Op 19 december 2009 werd het decreet van zaligverklaring door Paus Benedictus XVI ondertekend. De publieke zaligverklaring greep plaats op 6 juni 2010 in Warschau. Kardinaal Angelo Amato vertegenwoordigde de Paus. De moeder van de zaligverklaarde, Marianna Popiełuszko was aanwezig. Meer dan 100.000 gelovigen woonden de plechtigheid bij.

In oktober 2013 deelde de aartsbisschop van Warschau, kardinaal Kazimierz Nycz, mee dat een mirakel toegeschreven aan de tussenkomst van priester Popiełuszko, was bevestigd in Frankrijk. Hierover werd een diocesaan proces gevoerd van 20 september 2014 tot 14 september 2015. Dit opende de weg naar een mogelijke heiligverklaring.