Deel 22 : 'De onrechtvaardige huishouder'

Gebaseerd op : www.holyhome.nl van Simon J. Stamhuis en de preek van Daniel Kerr, voorganger 

Lukas 16:1-13 : Nog sprak Hij tot zijn leerlingen: Er was eens een rijk man, die een rentmeester had. Deze werd bij hem aangeklaagd, dat hij zijn goederen verkwistte. Hij ontbood hem, en zei: Wat hoor ik van u? Geef rekenschap van uw beheer; want ge kunt geen rentmeester meer blijven. Toen dacht de rentmeester bij zichzelf: Wat zal ik doen? Want mijn heer neemt mij het rentmeesterschap af; en voor spitten ben ik niet sterk genoeg, voor bedelen schaam ik mij. Ik weet wat ik doen moet, opdat ze mij bij zich in huis zullen nemen, wanneer ik als rentmeester ben afgezet. Hij ontbood één voor één de schuldenaars van zijn heer. En tot de eerste sprak hij: Hoeveel zijt ge mijn heer schuldig? Hij zei: Honderd vat olie. Hij sprak tot hem: Ziehier uw schuldbekentenis; ga zitten, en schrijf: Vijftig. En tot een tweede sprak hij: En gij, hoeveel zijt gij schuldig? Hij zei: Honderd mud tarwe. Hij sprak tot hem: Ziehier uw schuldbekentenis; schrijf: tachtig. En de heer prees de onrechtvaardige rentmeester, omdat hij met overleg had gehandeld. 

Waarachtig, de kinderen dezer wereld behartigen hun belangen met meer overleg dan de kinderen van het licht. Ik zeg u: Maakt u vrienden door de ongerechte mammon, opdat, wanneer hij u komt te ontvallen, zij u mogen opnemen in de eeuwige tenten. Wie betrouwbaar is in het kleine, is ook betrouwbaar in het grote; en die onbetrouwbaar is in het kleine, is ook onbetrouwbaar in het grote. Zo gij dus onbetrouwbaar zijt in de valse rijkdom, wie zal u dan de waarachtige rijkdom toevertrouwen? En zo gij onbetrouwbaar zijt in het goed van een ander, wie zal u geven, wat u toekomt. Geen dienaar kan twee heren dienen; hij zal of den één haten en den ander beminnen, of de één aanhangen en de ander verachten. Gij kunt God niet dienen en de mammon. 

Uitleg 

Jezus vertelt het verhaal van een rentmeester, die het bezit van zijn heer erdoor jaagt. Hij wordt door zijn heer op het matje geroepen om rekenschap af teleggen. De rentmeester voelt het mes op de keel. Hij blijft echter niet bij de pakken zitten. Beslist, maar gewetenloos treft hij onmiddellijk maatregelen. Om zijn toekomst te verzekeren, gaat hij heel gewiekst en slim te werk. Aan de schuldenaars van zijn baas scheldt hij een gedeelte van hun schuld kwijt. Wie honderd vaten olijfolie schuldig was, moet er maar vijftig teruggeven. Van honderd zakken tarwe, maakt hij er tachtig. Natuurlijk is deze handelwijze onrechtvaardig. Maar zo hoopt de pientere rentmeester na zijn ontslag bij deze nieuwe vrienden terecht te kunnen.

Verrassing

Nu volgt de verrassing. Jezus keurt deze oneerlijke rentmeester niet af, nee, hij prijst hem zelfs. Maar let goed op:Jezus keurt niet de oneerlijke handelwijze van de rentmeester goed. Hij noemt hem niet voor niets de 'onrechtvaardige' rentmeester. Maar toch, zegt Jezus tot zijn leerlingen, hebben jullie van deze gewetenloze bedrieger iets te leren. Jullie zouden in dienst van het koninkrijk der hemelen, dat is de toekomstige nieuwe wereld van God, even vastberaden envindingrijk moeten zijn. In de crisissituatie die de rentmeester overkwam, ging hij niet moedeloos bij de pakken neerzitten. Hij nam beslist en stoutmoedig maatregelen om zich een nieuw bestaan op te bouwen.

Vindingrijkheid

Een beroemde kunsthandelaar loopt door het stad wanneer hij een kat ziet slurpen uit een schoteltje in de deuropening van een winkel. Hij weet dat het schoteltje waaruit de kat drinkt extreem oud is, zeer zeldzaam en een grote geldsom waard is. Hij gaat de winkel binnen en biedt aan de kat te kopen voor twintig euro. De winkelier weigert en zegt: “Het spijt mij, maar de kat is niet te koop.” De kunsthandelaar smeekt: “Alsjeblieft, ik heb een kat nodig om muizen in mijn kelder te vangen. Ik betaal je honderd euro voor die kat.” En de winkelier zegt: “OK, verkocht” en geeft hem de kat. De handelaar gaat verder: “Zeg, voor 150 euro mag je dat oude schoteltje erbij doen. De kat gebruikt het en dan moet ik geen schoteltje halen.” Waarop de winkelier zegt: “Sorry maat, maar dat is mijn geluksschoteltje. Deze week heb ik reeds 38 katten verkocht.”

Christenen zouden met evenveel overleg en doorzicht moeten handelen in dienst van het goede als deze onrechtvaardige rentmeester in dienst van het kwade. Maar dat is helaas niet altijd zo. De kinderen van deze duistere wereld zijn vaak vindingrijker en creatiever dan de kinderen van het licht. Het zou juist andersom moeten zijn. Christenen zouden steeds nieuwe middelen en nieuwe wegen moeten bedenken om het hart van de moderne mens te raken met de boodschap van Jezus. Dat is niet gemakkelijk. Ze kijken het best naar Jezus zelf. Niemand was zo creatief en vindingrijk om mensen te helpen als Jezus. In alle omstandigheden reageert hij trefzeker en attent. Hij doorziet alle mensen tot in het diepste van hun hart, want voor Jezus is een mens waard wat hij waard is in zijn hart. In Gods naam wil hij de wereld veranderen, beter en mooier maken. Daarom verlegt hij voortdurend de grenzen. Hij duldt geen middelmatigheid, geen sleur, geen passief afwachten. Iedereen moet voortdurend waakzaam zijn om op een nieuwe manier te gaan leven.

Durf

Jezus durft te geloven in de mogelijkheden van eenvoudige en gewone mensen. Hij kiest ongeschoolde vissers uit om van hen zijn rondreizende predikers te maken. En met welk resultaat! Op de sabbat moest je eigenlijk je handen vrij houden om God te dienen. Maar Jezus durft het anders te doen. Ook op de sabbat helpt Hij zieken en mensen met problemen. Hij geneest hen en zegt: 'De sabbat is er voor de mensen niet de mens voor de sabbat' (Mc 2,27). Dat is ongetwijfeld de meest menselijke uitspraak die Jezus ooit gedaan heeft!

Het goede doen

Zelfs mensen die het kwade doen, doen soms iets goeds voor een ander, of geven toe dat ze verkeerd waren. Hier in dit geval konden de schuldenaren profiteren van een ingeving van een rentmeester, al is het dan om zijn vel te redden. Een Joods verhaal spreekt over een dief die op heterdaad werd betrapt en hij werd veroordeeld om gehangen te worden. Op weg naar de galg zei hij tot de gouverneur dat hij een wonderlijk geheim kende en het spijtig zou zijn het geheim mee in zijn graf te nemen. Hij wilde het aan de koning onthullen. Hij kon een zaad van een granaatappel in de grond steken en het kon ’s nacht groeien en vruchten dragen door een geheim dat zijn vader hem had verteld. De dief werd voor de koning gebracht en de volgende morgen ging de koning samen met een hoge officier en schatbewaarder naar de plaats waar de dief op hen wachtte.

De dief graafde een kuiltje en zei: “Dit zaad mag enkel in de grond geplant worden door een man die nog nooit gestolen heeft of iets afgepakt dat niet van hem was. Ik als dief kan het niet doen.” Hij wendde zich tot de hoge officier, die angstig zei dat hij in zijn jonge dagen iets hem had toegeëigend wat niet van hem was. De dief gaf het zaadje aan de schatbewaarder, maar die zei dat hij met zo’n grote sommen werkte, dat hij te veel of te weinig zal aangerekend hebben en zelfs de koning gaf toe dat hij een halsketting van zijn vader had gestolen. De dief zei toen “Jullie zijn allen machtige mannen en hebben niets tekort, en toch kunnen jullie het zaadje niet planten, terwijl ik een kleinigheid gestolen heb omdat ik honger had, en nu moet ik gehangen worden.” De koning stemde in met het pleidooi van de dief, en gaf hem de vrijspraak.

In het kleine, zo ook in het grote

Als je als Christus volgt en je blijft Hem trouw, in kleine zaken. Vb. als je telkens naar de H. Eucharistie op zondag, je gaat op bezoek naar een zieke buurvrouw, je bewaart de vrede tussen je twee ruziënde kinderen, je helpt een collega op het werk bij een probleem, je voert je echtgenoot naar de kine-sessies,… Dit zijn maar voorbeelden van kleine zaken. Maar als je in kleine zaken je best doet en Jezus volgt, dan ben je het waard om grote zaken aan te kunnen in Jezus’ Rijk.

Hoop

Jezus geeft nooit op. Ook Hij kent tegenslagen en Hij blijft onvermoeid verder prediken, zieken genezen, het Rijk Gods verkondigen, Farizeeërs aannamen betere mensen te worden, bidt tot Zijn Vader en gehoorzaamt Hem tot in de dood. De beloning volgt in de Verrijzenis en Zijn Hemelvaart om aan de rechthand te zitten van Zijn Vader. Alles hebben we van Jezus te leren. Hij is de 'rechtvaardige' rentmeester, die de goederen van zijn Heer goed en creatief beheert.