
IHS is een monogram. Het
monogram IHS is de weergave van de eerste drie letters van Jezus in Griekse hoofdletters
(ΙΗΣΟΣ): Iota, Eta en Sigma. Dit wordt ook geschreven als IHC. De hoofdletter S
wordt in het Grieks oorspronkelijk als Σ geschreven. In de late oudheid en
gedurende de vroege middeleeuwen werd dit geschreven als een C. Vanaf de latere
middeleeuwen (circa. 14de eeuw) werd de S gebruikt, steeds als weergave van de
sigma (Σ). De H bleef echter H, ook al gaat het eigenlijk om een E.
Omdat niet iedereen besefte dat het oorspronkelijk Griekse
letters zijn en dat de letter H in het Grieks een E is, bleek het monogram
raadselachtig geworden. Dit was waarschijnlijk de aanleiding voor het bedenken
van andere verklaringen waarbij het monogram een afkorting werd voor een
Latijnse zinsnede. De meest gangbare varianten hiervan zijn:
- Iesus hominum salvator (Jezus
de redder der mensen).
- In hoc signo (In dit
teken (zult gij overwinnen)), als verwijzing naar de droom die de Romeinse
keizer Constantijn de Grote gehad zou hebben.

Het monogram wordt veel gebruikt als logo door de
katholieke orde der jezuïeten, sinds de stichter van de orde, Ignatius
van Loyola, het als zijn zegelmerk koos. Zij gaven er ook enkele nieuwe
betekenissen aan:
- Iesum habemus socium (Wij
hebben Jezus als metgezel);
- Iesu humilitas societas (De
geringe sociëteit van Jezus).
In de oudheid werd het monogram XP meer
gebruikt: XP zijn de eerste twee Griekse letters van Christos.
|