Orthodoxe theologie

Deze kerk verstaat onder 'geloof' in de eerste plaats de biddende gerichtheid op het hemelse. De orthodoxe kerk is daarom in de eerste plaats een liturgische en (aan)biddende kerk zoals de orthodoxe theoloog George Florovsky het uitdrukte: 'Het christendom is een liturgische religie. Eerst komt de aanbidding, vervolgens de doctrine en discipline'.

De orthodoxe theologie baseert zich op Gods openbaring. Deze openbaring kan men deelachtig worden door geregenereerde rede en niet door piëtisme of theoretisering of overdreven rationalisme. De 'wetenschappelijke methode' van de orthodoxe theologie zou door het volgende vers uit de kerkhymnen kunnen worden uitgedrukt: ”Moge mijn hart vrees en nederigheid omvatten, zodat ik niet door hoogmoed van U afval, O Gij genadevolle.”

Volgens de orthodoxe leer is rijkdom van Gods kennis enkel toegankelijk langs de synergie tussen de genade van de Heilige Geest en het vrije geweten van de gelovige. Dit betekent echter niet dat de orthodoxie het menselijk verstand en de filosofie verwerpt. Ze erkent hun belang, maar stelt dat deze alleen menselijke manifestaties zijn en daarmee van relatieve waarde zijn.

Volgens de orthodoxen werd het begrijpen van Gods kennis mogelijk door de leer van de kerkvaders die voor de orthodoxe gelovigen gezaghebbend is. Maar ook het gebedsleven en de persoonlijke ascese spelen een grote rol. Ascese, mysticisme en spirituele beproeving zijn onmisbare elementen van de orthodoxie.

Ascese : is het streven naar of het beoefenen van een reine levenswandel door de eigen hartstochten en begeerten te beteugelen en zelftucht toe te passen zoals vasten en seksuele onthouding. Ascese kan gepaard gaan met meditatie om de geest stil te maken maar ook met lichamelijke zelfkastijding zoals in het vroege Christendom die soms extreme vormen van ascese kende zoals het kluizenaars- en kloosterbestaan, gebaseerd op geloften van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid. De doelen van een ascetische levenshouding kunnen verschillen. Het kan een vorm van boetedoening zijn, zichzelf offeren aan een godheid, een middel tot discipline voor het geestelijk leven, het verkrijgen van bovennatuurlijke krachten of het verwerven van verdienste voor het hiernamaals. Ook kan het zijn dat men het (eigen) lichaam of dit bestaan zelf slecht of waardeloos acht en de versterving zoekt.

Orthodoxe theologie is volgens de orthodoxe kerk het levende antwoord op de manifestatie van de Heilige Geest, uitgedrukt in liturgie, gebed, heiliging en elk levensaspect. Het is de grond waarin de gelovigen kunnen groeien om “in staat te zijn met alle heiligen te vatten wat de lengte en de breedte en diepte en hoogte is van Christus – die alle kennis te boven gaat – en om de volheid te bereiken die de volheid van God zelf is.” (Efez. 3:18-19).

Kenmerken

1 De orthodoxe kerk definieert zichzelf als trouw aan het onveranderlijk apostolisch geloof. Haar apostolische 'originaliteit' en ’katholiciteit’ garandeert haar verticale volheid van de 'Goddelijke waarheid'. De 'door God bestemde redding van alle volkeren' wil ze nastreven door horizontale verspreiding van die waarheid over de wereld.

2 De orthodoxe kerk definieert zichzelf eveneens als trouw aan de kerkelijke hiërarchische structuur. De dogmatische beslissingen genomen door de eerste 7 oecumenische concilies drukken volgens de Kerk de eeuwigdurende waarheid van de Heilige Geest uit. Deze laatste wordt beschouwd als de 'Gever van de onfeilbaarheid' aan de 'Kerk van Christus', terwijl het verenigde orthodoxe episcopaat als het kanaal voor het doorgeven van deze onfeilbaarheid geldt. Nochtans wordt geen enkele individuele bisschop noch het episcopaat in zijn geheel ‘’automatisch’’ als onfeilbaar beschouwd. In overeenstemming met de orthodoxe theologie is het hoofd van de orthodoxe kerk haar eigen stichter – Jezus Christus. De hoogste autoriteit in de zichtbare kerk komt aan geen enkele patriarch of bisschop toe, maar alleen aan het oecumenisch concilie van alle bisschoppen. De beslissingen van een oecumenisch concilie zijn bindend voor de gehele kerk. De lokale kerken kunnen dogma’s’s, morele regels, liturgie of heilige canons die door een oecumenisch concilie werden opgelegd niet veranderen.

De orthodoxe kerk ziet de zichtbare eenheid als een wonder van vrijwillige eenstemmigheid van alle gelovigen in de geest van vrijheid. De verificatie van getrouwheid gaat door een proces van aanvaarding; dit is door vrije aanvaarding (of verwerping) van ieder lid van de kerk, ongeacht zijn hiërarchische status. Volgens de kerk is het alleen de getuigenis van de Heilige Geest in iedere bisschop, priester of leek die de innerlijke overtuiging schenkt dat een bepaald concilie waarlijk door God is bezield en daarmee oecumenisch waardig en aanvaardbaar is.

3 Het derde kenmerk van de orthodoxe kerk is haar gedecentraliseerde structuur. Zij heeft geen geografisch of administratief centrum in deze wereld, maar beschouwt als centrum het Hemelse Jeruzalem en in het bijzonder de Heilige Drie-eenheid.

Wat is orthodoxie ? (www.scholieren.com)

Wat is orthodoxie? 
Orthodoxie is een afsplitsing van het Christelijk geloof. Ze splitsten zich af rond 1054 na Chr. nadat het tussen de Paus en een plaatselijk hoofd van de geloofsgemeenschap tot een ‘machtsstrijd’ kwam.
Het Griekse woord Orthodox betekent 'op de juiste wijze eer brengend'. Orthodoxen beschouwen hun Kerk als niets minder dan de Kerk van Christus op aarde

Grootste concentratie van orthodoxen? 
De Orthodoxe Kerk breidt zich uit in noordelijke richting. Het verspreidingsgebied strekt zich tegenwoordig uit van Rusland tot Ethiopië en van Tsjechië tot Japan. Er is daarnaast een grote Orthodoxe diaspora in West-Europa, Noord- en Zuid-Amerika en Australië. Het aantal Orthodoxen wordt geschat op 300 miljoen.

Je kan de grootste concentratie orthodoxen terug vinden in Rusland, Griekenland, en in het algemeen Oost-Europa. 

Orthodoxen in België?
In België zijn ook enkele orthodoxe gemeenschappen, bevinden zich vooral in de steden. De orthodoxe gemeenschap bestaat vaak uit Russische inwijkelingen die geïntegreerd zijn. 

Wat zijn de pijlers van de orthodoxie?
De centrale waarden zijn over het algemeen zowat hetzelfde als bij het katholicisme, bijvoorbeeld: vergevingsgezindheid, solidariteit, enz. Ook hun beeld van hemel en hel verschilt vrijwel niet van het onze.

Verschil tussen orthodoxen en gewone christenen?
De Oosters-orthodoxe Kerk en de Rooms-katholieke Kerk hebben ongeveer dezelfde geloofsleer. 

1 De universele macht en onfeilbaarheid van de paus wordt door de orthodoxen niet erkend. 
2 De kwestie over de voorkomst van de Heilige Geest; de Rooms-katholieke Kerk zegt dat de Heilige Geest niet alleen uit de Vader, maar ook uit de Zoon voortkomt.

3 Kenmerkend is het gebruik van de vele iconen, naast fresco’s en mozaïeken, in de Oosters-orthodoxe Kerk. 
4 De mensen staan in plaats van te zitten. Tussen altaar en gelovigen bevindt zich een iconenwand of iconostasis. Deze vormt de scheiding tussen de altaarruimte en het midden van de kerk. 
5 De orthodoxe spiritualiteit is sterk beïnvloed door het monnikendom. Het gebed is zeer kort en word door de monniken, maar ook door veel leken, voortdurend herhaald. 
6 Priesters kunnen gehuwd zijn. Enkel de bisschoppen niet, zij worden altijd uit monniken gekozen en zijn niet getrouwd. 
7 De orthodoxe gelovigen slaan het kruis andersom. Bij katholieken begint men het slaan van het kruis van boven naar beneden en vervolgens van links naar rechts, terwijl de orthodoxen van boven naar beneden en vervolgens van rechts naar links hun kruis slaan. 

Verschil tussen leiders van de Kerk
Orthodoxen en Christenen hebben ongeveer dezelfde geloofsleer. Ze maken wel een duidelijk verschil tussen hun Kerkelijke leiders. 
Orthodoxen volgen de paus niet, ze vinden de "rechtstreekse" uitgeoefende rechtsmacht van de paus over het geheel van de gelovigen onaanvaardbaar.

Bij de Orthodoxen staat de patriarch aan het hoofd van de Kerk, maar die kan niet alleen beslissingen nemen. Hij is, in tegenstelling tot de paus, niet onfeilbaar. Hij is dus net als iedereen een zondig mens.

Sacramenten
Het aantal officiële sacramenten: is 7 maar vele gaan niet akkoord met de monnikenwijding en de ziekenzalving (dood) als een sacrament binnen de orthodoxe kerk.
1. Mysterie van de Eucharistie
2. Mysterie van het Doopsel of de onderdompeling
3. Mysterie van de Myronzalving, (vormsel) 
4. Mysterie van de Vergeving van zonden (Biecht)
5. Mysterie van het Huwelijk
6. Wijding van geestelijkheid
7. Ziekenzalving

Doopsel/Vormsel:
Het doopsel bij de orthodoxe kerk houdt eigenlijk 2 sacramenten in. Het is de doop zelf maar ook het Mysterie der Heilige Myronzalving wordt reeds gegeven. Orthodoxe kinderen mogen dus al van jongs af aan te communie gaan. 
Bij de Katholieken wordt dit gedaan tijdens hun vormsel. De orthodoxen doen dus geen eerste en plechtige communie. 
Het kind wordt altijd gedoopt met Heilig water, dat wordt voorgesteld als water uit de Jordaan. 
Bij hun doopsel krijgen de Orthodoxe gelovigen een kruisje van hun priester dat ze altijd moeten dragen. Wanneer ze het verliezen moeten ze door hun priester een nieuw laten zegenen.

Huwelijk:
Het huwelijk wordt als een heilige verbintenis tussen man en vrouw gezien. Er moet steeds een verlovingsplechtigheid aan vooraf gaan en de ring wordt steeds gezegd door de priester. 
Ze gaan nogal hard op in hun tradities en zijn vrij streng op hun regels.
De Orthodoxie beschouwt het huwelijk als enig en eeuwig. Zonder het expliciet te verbieden zijn ze dus tegen weduwentrouw. Uit medelijden, aanvaardt zij wel echtscheidingen en zegent (met boetegebeden) het huwelijk in van gescheidenen. 
Een orthodoxe gelovige moet altijd trouwen met een orthodoxe gelovige, wanneer dit niet zo is, zal de ander zich moeten bekeren tot de orthodoxie om aanvaard te worden.

Hoe staan ze tegenover de dood?
Oosters-Orthodoxe Christenen geloven dat de dood een noodzakelijke consequentie is van het menselijk leven dat veroorzaakt is door de oorspronkelijke zonde. De dood is noodzakelijk om het eeuwige leven te verkrijgen.
De Oosters-Orthodoxe kerk houdt een speciale wake voor de doden, de parastais of pankhida, als een moment van contemplatie van de dood. De uitvaartdienst bevat hymnen, gezangen en lezen uit de Bijbel. Hoewel de voorkeur wordt gegeven aan begraven, laat de Orthodoxe kerk crematie toe als de wetgeving van het land dit verlangt. 
Er zijn speciale gebeden voor de overleden waarin God wordt gevraagd om genade te tonen voor de zielen. 

Handelingen tijdens de misdienst?
Ze zijn tijdens hun misvieringen veel meer in beweging dan de meeste mensen zouden denken: ze buigen vaak, maken dikwijls een kruisteken, knielen soms of buigen zich naar de grond. Dit brengt ook met zich mee dat de meeste mensen voortdurend rechtstaan. Veel plaats om te zitten is er dan vaak ook niet voorzien. De diensten duren langer dan de doorsnee lengte van een katholieke viering maar er wordt veel minder in gesproken. Het overgrote deel van de dienst wordt dan ook gezongen. 

Iconen
Een icoon is een afbeelding van Jezus Christus, Maria, een heilige of van een bijbelse gebeurtenis. Iconen zijn traditioneel op hout geschilderd. 

Orthodoxen vereren de Iconen. Het vereren van een Icoon wordt bij de orthodoxe kerk gezien als bidden. Hoe vaak je bid is niet bepaald. Ze doen wel vaak een klein gebedje. 

De verering gaat over de heilige persoon die op de icoon staat. Vereren is eerbied betuigen en hulde brengen aan de afgebeelde heilige. Je dan dit doen door een gebed te formuleren of op een andere manier tot de heilige te richten vb. Zang, kussen van de Icoon. 

Muziek?
Hun muziek is meerstemming en bestaat vrijwel uitsluitend uit mannen. Er wordt zeer vaak op zeer lage tonen gezongen. Ze gebruiken daarbij geen orgel (zoals bij katholicisme) omdat ze dat als heidens beschouwen.

Kaarsen? 
Kaarsen zijn een symbool van het licht van Jezus Christus en een teken van vurig gebed. Ze worden bij een Icoon gezet waarbij gebeden wordt.

Hebben de orthodoxen ook een hostie? 
De Orthodoxen zien te communie gaan ook als een van de sacramenten en het geconsacreerd brood is dus ook een belangrijk element in hun misviering. 

Kleding priester?
In het Priesterkleed is veel goud verwerkt, net zoals de kerk is het zeer druk versierd. 

Symboliek van kleuren: ( vaak aanwezig bij het gewaad)
Zwart : dood
Groen : lente en zomer tussenperiodes
Rood : bloed - Pinksterfeest
Wit : Zuiverheid - Kerstmis+Pasen
Paars : Boetedoening en rouw - Advent en vastentijd

Zelfde feestdagen? 
Over het algemeen hebben ze dezelfde feestdagen als de Katholieken maar ze hebben er nog veel meer en vieren die uitgebreider.
Het belangrijkste feest van de Orthodoxen is het Pascha, dat overeen komt met het katholieke Pasen. Men komt dan samen in de kerk en verlicht de kerk met kaarsen.

Hoe zit het orthodoxe Kruisbeeld er uit? 
Het Russisch-orthodox ziet er net iets anders uit dan het meest bekende Christelijk kruisbeeld. De verticale balk staat voor de stamboom van de mensheid vanaf Adam tot aan het einde der tijden. Het symboliseert ook dat de mens vrij is om gered te worden: iemand kan ten Hemel opstijgen of kan afdalen naar de hel. De kleine horizontale balk symboliseert de onzichtbare wereld, de wereld der engelen. De grote balk verbeeldt de zichtbare wereld, de Aarde, en daarmee ook de mensheid. De onderste balk is Jezus’ voetensteun, maar verwijst ook naar de twee rovers die naast Hem gekruisigd waren. De ene rover lasterde Christus, de ander vroeg Christus hem te gedenken in Zijn Koninkrijk en mocht toch naar de hemel, daarom staat die balk scheef. 

Orthodoxe Kruisteken. 
Wanneer een orthodox gelovige het kruisteken maakt, brengt hij duim, middelvinger en wijsvinger samen. Dit wijst op de heilige Drie-eenheid. God (schepper), Christus (mens) en de heilige Geest zijn eigenlijk één geheel.
De gelovigen tikken eerst het hoofd, dan de hartstreek, vervolgens naar rechts en dan pas naar links (andersom dan de katholieken). Men gaat eerst naar rechts, omdat rechts het goede symboliseert. Het goede gaat boven het slechte.

Andere soorten kerken?
De orthodoxe kerken zijn in de plusvorm (+) gebouwd. 
Ze zijn zeer druk en met vaak met goud overladen. In de kerk zelf zijn weinig of geen stoelen aanwezig. 
Er bestaan 2 verschillende soorten kerken Russische en Griekse. De Griekse kerken zijn langs de buitenkant minder uitbundig versierd dan de Russische. 

Hoe zien ze god?
God is voor de orthodoxe christenen, Het Ongenaakbare.
Volgens hen kan de Oneindige God niet herleid worden tot een eigen, verstandelijke constructie, tot een beeld dat wij ons van Hem zouden maken met ons menselijk verstand. Wat wij ook als 'groot', 'machtig' en 'schoon' van Hem zouden kunnen zeggen.
Toch blijft het steeds een louter menselijk begrip. Het beperkt zich tot een menselijke voorstelling van God, tot een beeld dat door het menselijk intellect werd gecreëerd.
God wordt voorgesteld als een 3-eenheid. 
-Hij is de Vader de Schepper van de wereld, die hij uit het niet geschapen heeft. Zijn schepping duurt voort in de natuur en bij de geboorte van ieder nieuw mens.
- De Zoon is de persoon van de Drie-eenheid die onze menselijke natuur aangenomen heeft en die ons herschapen heeft.
-De Heilige Geest is de Onzichtbare God die ons steeds vervult en versterkt. Voortdurend straalt Hij naar ons uit en geeft Hij ons de kracht wanneer wij in onze zwakmenselijkheid dreigen verloren te gaan.
Maar ze leggen er wel sterk de nadruk op dat het steeds om dezelfde God gaat.

Heilig schrift?
Het boek waarop de orthodoxe Kerk steunt is net als bij de katholieke Kerk de Bijbel. Zowel Oud als Nieuw Testament worden aanvaard als heilige geschriften. De orthodoxe Kerk neemt wel een eigen houding aan tegenover het Oude Testament. Men gaat niet zoals moderne theologen proberen om wat de geschriften ons vertellen te reconstrueren en de mogelijkheid en de geloofwaardigheid van de verhalen in vraag stellen. Orthodoxen zoeken vooral op welke wijze de verhalen betrekking hebben op Christus. Ze houden zich niet echt bezig met de waarheid van de verhalen, maar vooral de diepere inhoud is van groot belang.

Aflaten?
Dat is in ieder geval niet meer van onze tijd. En zelfs toen kwamen de aflaten er minder voor dan bij de Katholieken.

Kloosters?
Net zoals bij de Katholieken hebben de Orthodoxen ook Kloosters. 
Hun doel is om diep geluk te vinden in alle vrijheid.

Bedevaart?
Er bestaan ook bedevaartsplaatsen voor de Orthodoxen, maar die zijn voor ons minder bekend. 

Biechten?
De Orthodoxen gaan ook te biecht maar zij doen dit niet in Biechtkotjes zoals de gewoonte is bij de katholieken. 

Zelfde tijdlijn?
De orthodoxen maken gebruik van de Christelijke tijdlijn, ze beginnen dus ook te tellen van af de geboorte van Jezus. 

Verschil tussen man en vrouw?
Er is geen verschil tussen man en vrouw, ze zijn gelijkwaardig. 

Mogen Priesters trouwen? 
Orthodoxe priesters en diakens mogen weliswaar trouwen, maar alleen vóór ze gewijd zijn. De bisschoppen worden meestal gekozen uit de groep van monniken, die het celibaat beleven. De orthodoxe geestelijkheid is onderverdeeld in twee groepen : de ‘witte’ geestelijkheid, die gehuwd is, en de ‘zwarte’ geestelijkheid of de monniken. De wijdelingen moeten hun weg kiezen voor de wijding, want na de wijding kan men niet meer huwen. Men moet dus huwen voor de wijding. Zij die voor het celibaat kiezen worden eerst tot monnik gewijd voor dat zij priester worden gewijd. Indien een priester weduwnaar wordt, kan hij niet hertrouwen.

Huwelijk: in principe kan een orthodox enkel trouwen met een orthodox maar omwille van de Diaspora is het toegestaan om met een niet-orthodox te trouwen mits deze christelijk gedoopt is en beiden ernstig zullen samenwerken om een volmaakte éénheid te vormen. Hostie: géééén hostie in de orthodoxe kerk: er wordt gebruik gemaakt van brood, men communiceert altijd onder de gedaante van 'brood én wijn'. Begrafenis: crematie is verboden!!! en dit omwille van de grote eerbied tegenover het lichaam dat eens zal verrijzen.

Enkele verschilpunten tussen de Rooms-Katholieke en de oosters-orthodoxe kerk (meer in detail)

De oosters-orthodoxe kerk en de Rooms-Katholieke Kerk hebben overwegend dezelfde geloofsleer. Als verschilpunten kunnen – zonder in details te treden − vermeld worden:

• De universele jurisdictie en onfeilbaarheid van de paus wordt door de orthodoxen niet erkend. De pauselijke suprematie wordt niet aanvaard, omdat deze tegen de conciliaire structuur van de kerk is.
• Bisschoppen zijn enkel opvolgers van de apostelen en niet van Christus. Vandaar dat de laat-middeleeuwse bewering van de paus van Rome dat hij de plaatsvervanger van Christus zou zijn voor de orthodoxen onaanvaardbaar is. Tijdens het eerste millenium van de onverdeelde kerk werd hij canoniek enkel als de opvolger van de apostel Petrus erkend, zijnde de eerste onder de gelijken. Voornoemde bewering verdeelt de Hemelse en de aardse kerk in twee entiteiten. Christus staat voor de orthodoxen aan het hoofd van beide.
• Een historisch strijdpunt met de westerse kerken is de theologische kwestie over het ontstaan van de Heilige Geest; in het Westen heeft men in de achtste eeuw aan de geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel het zogenaamde Filioque toegevoegd: vanaf dat moment leerde de Rooms-Katholieke Kerk dat de Heilige Geest niet alleen uit de Vader, maar ook uit de Zoon voortkomt.

• De Orthodoxe Kerk verwerpt de leer van het Vagevuur, de doop met enkel besprenkeling (dus alleen volledige onderdompeling), het niet toestaan van een scheiding tussen man en vrouw (in de Orthodoxe Kerk tot twee keer toe toegestaan) en het gebruik van ongezuurd brood bij de liturgie. De Onbevlekte Ontvangenis van Maria en de Hemelvaart van Maria zijn geen dogma's in de orthodoxe kerk.
• Kenmerkend is het gebruik van de vele iconen, naast fresco’s en mozaïeken, in de oosters-orthodoxe kerk. In de kerk van het Westen hebben afbeeldingen van Christus, Maria en heiligen een functie in het religieuze onderricht en in het devotieleven, als hulpmiddel om de meditatie en het gebed geconcentreerder en intenser te maken. In de kerken van het Oosten vervullen ze samen met de overige kunstwerken, zoals voornoemde mozaïeken en fresco's, ook in de liturgie een functie die gelijkwaardig is aan het luisteren naar de H. Schrift. "Zoals de waarheid van het geloof zich aan de oren openbaart, zo openbaart zij zich aan de ogen via de icoon" (Heilige Basilius, kerkvader uit de 4^de eeuw).
• De liturgie is anders en wordt als onveranderlijk beschouwd. De mensen staan in plaats van te zitten. Tussen altaar en gelovigen bevindt zich een iconostasis (wand). Deze vormt de scheiding tussen de altaarruimte en het schip van de kerk.
• In westerse kerken, met hun duidelijke lengteas, worden de gebeurtenissen afgebeeld in hun chronologische volgorde, van west naar oost. Zij vormen als het ware 'een boek aan de wand'. In de grote Byzantijnse kerken zijn de afbeeldingen vanwege de liturgische functie gerangschikt in een cirkel in de koepel.
• De twaalf grote kerkelijke feestdagen, afgebeeld in de koepel, staan voor een zich steeds herhalende cyclus in de kosmos. De feestdagen komen in het Oosten deels overeen met die in het Westen, maar er zijn ook verschillen in belangrijkheid. Opvallend is de belangrijke rol van de gedachtenis aan Maria in het verlossingswerk van haar zoon en het ontbreken van Witte Donderdag en Goede Vrijdag in de rij van die oosterse twaalf belangrijkste hoogfeesten.

• De oosterse spiritualiteit is sterk beïnvloed door het monnikendom. Het Jezusgebed is een kort gebed dat door de monniken, maar ook door veel leken, voortdurend herhaald wordt bij alle bezigheden.

Jezusgebed : Het bestaat uit het voortdurend innerlijk of hardop bidden van de naam Jezus. Het ontwikkelde zich bij de woestijnvaders in de vierde eeuw, en heeft in de loop van de geschiedenis verschillende perioden van opleving gekend.

Het Jezusgebed kan bestaan uit alleen de naam zelf, zoals gepropageerd door de geestelijke schrijver Lev Gillet, maar meer gebruikelijk zijn de formules "Heer Jezus, Zoon van God, ontferm U over mij, zondaar" en "Heer Jezus, ontferm U over mij."

• Priesters (en de lagere clerus) kunnen en mogen gehuwd zijn. Hun priesterwijding bevestigt hun gehuwde of celibataire levensstaat (vergelijkbaar met de diakens in de katholieke kerk). Bisschoppen worden altijd uit monniken gekozen en zijn altijd ongehuwd.
• De orthodoxe gelovigen slaan het kruis andersom. Bij katholieken begint men het slaan van het kruis van boven naar beneden en vervolgens van links naar rechts, terwijl de orthodoxen van boven naar beneden en vervolgens van rechts naar links hun kruis slaan. Ook is het verschil in het slaan van een kruis dat de orthodoxen daarbij hun duim, wijs- en middelvinger tegen elkaar aandrukken.
• Een aantal kerken gebruikt de Juliaanse kalender.
• De Rooms-Katholieke Kerk en de protestantse kerken hebben een meer naar buiten gekeerd karakter dan de orthodoxe kerk, die het accent meer legt op mystiek, spiritualiteit en inkeer. Uit deze omstandigheid is de traditionele opvatting voortgekomen dat het rooms-katholicisme en het protestantisme "dynamischer" zouden zijn en de oosterse orthodoxie "statischer".

Iconografie en Eredienst

Het Oosters Orthodoxe begrip van de eredienst begint met het bijbelse gegeven dat er andere hemelse of geestelijke wezens zijn: engelen en aartsengelen, cherubijnen en serafijnen. De bijbel zegt (vgl Hebreeënbrief, het boek Openbaring) dat in de eredienst gelovigen omgeven zijn door deze hemelse legerscharen en samen met hen God loven. Zoals het Intredegebed het verwoordt:"O Souvereine Heer, onze God, die in de hemel de orden en heirscharen van engelen en aartsengelen aanwees voor de dienst aan uw glorie, geef dat de heilige engelen zich bij ons voegen om samen met ons U te dienen en uw goedheid te prijzen." Of, zoals het gebed gedurende de Dankzegging het in dankbaarheid verwoordt, "voor deze liturgie die U goedgunstig uit onze handen aanneemt, hoewel voor uw troon duizenden aartsengelen, cherubijnen en serafijnen, zes-vleugelig, met vele ogen, zich hoog verheffen op hun vleugelen, u prijzen, en het lied van de overwinning aanheffen."