De zaak Asia Bibi

 Aasiya Noreen

De Asia Bibi godslasterlijke zaak heeft betrekking op de Pakistaanse christen Aasiya Noreen, die werd veroordeeld tot de doodstraf door ophanging wegens godslastering door een Pakistaanse rechtbank in 2010. Maar in oktober 2018 heeft het Hooggerechtshof van Pakistan haar vrijgelaten wegens onvoldoende bewijzen.

In juni 2009 werd Noreen beschuldigd van godslastering na een discussie met medeplukkers van bessen. De discussie begon nadat de andere vrouwen bezwaar hadden geuit omdat een niet-Moslim een . Er heerst een kaste systeem in Pakistan en daarom werd ze gearresteerd en gevangen gezet. In november 2010 veroordeelde een Sheikhupura rechter haar tot de dood. Her verdict was genomen in een districtsrechtbank en moest in het hooggerechtshof gehandhaafd worden, maar ondertussen kreeg het wereldwijde aandacht. Verschillende petities werden rondgestuurd voor haar vrijlating. Ze werden opgesteld door organisaties die vervolgde Christenen helpen zoals Stem van de Martelaren. Er was een petitie bij die 400000 handtekeningen had gekregen, en Paus Benedictus 16 en Paus Franciscus riepen op om de beschuldigingen te laten vallen. Ze ontving echter minder sympathie van haar buren en Islamitische religieuze leiders in het land. Noreens familie moest zich verbergen nadat ze doodsbedreigingen hadden ontvangen, en sommige dreigden Noreen te doen als ze uit de gevangenis zou ontslagen worden. Een Moslim geestelijke Maulana Yousaf Qureshi kondigde aan een grote geldsom te geven als iemand haar zou doden.

Noreen werd vrijgesproken door het Hooggerechtshof van Pakistan op 31 oktober 2018. De rechter Asif Saeed Khan Khosa zei dat de twee vrouwen die de beschuldigingen hadden geuit tegen haar “geen aandacht hadden voor de waarheid” en dat de bewering dat ze Mohammed had gelasterd een “verzinsel was dat een eigen leven was gaan leiden”. Hij verklaarde ook dat het “beledigen van de religie van de beschuldigde door haar Moslim medewerkers niet minder godslasterlijk was”. Het laatste oordeel vermelde de “tegenstrijdigheden en onsamenhangende verklaringen van de getuigen” die “een schaduw van twijfel wierpen op de versie van de feiten van de aanklagers. De beslissing lokte protest uit door Islamitische partijen in grote steden van het land. Aan de andere kant werd de beslissing toegejuicht door de mensenrechtenorganisaties en degenen die bemiddelen namens Christelijke minderheden, zoals International Christian Concern, Open Doors en Aid to the Church in Need.

De wet tegen godslastering in Pakistan heeft al geleid tot de dood van meer dan 60 mensen wegens beschuldigingen van die aard, evenals talloze aanvallen die plaatsvonden tegen religieuze minderheden onder het mom van godslastering en het wordt gebruikt door individuen als middel om wraak te nemen tegen andere mensen. Van 1987 tot 2014 werden meer dan 1300 mensen beschuldigd van godslastering; Moslims maken de meerderheid uit van degenen die door deze wet werden beschuldigd. Noreen zou de eerste persoon zijn geweest in Pakistan die zou ter dood gebracht worden wegens godslastering onder de huidige wet en de eerste vrouw in Pakistan die zou geëxecuteerd worden.

Omstandigheden

Aasiya Noreen werd geboren en opgevoed in Ittan Wali, een klein landelijk dorpje in het Sheikhupura  District van Punjab op ongeveer 45 km van Lahore. Arme christenen in het district en elders in Pakistan, hebben dikwijls lagere klasse werkjes zoals vegers en schoonmakers. Noreen, die Rooms-Katholiek is, werkte als een helpster op een boerderij in Sheikhupura om haar gezin te onderhouden. Ze is getrouwd met Ashiq Masih, een arbeider in een baksteenfabriek die drie kinderen had uit een vorig huwelijk, en nog twee kinderen met hem. Noreen en haar gezin waren de enige Christenen in het dorp. Voor haar opsluiting was ze herhaaldelijk gevraagd om zich te bekeren tot de Islam door haar medewerkers.

In juni 2009 oogstte Norteen falsa bessen met een groep andere vrouwen die pluksters waren op een veld in Sheikhupura. Ze werd op een gegeven moment gevraagd water te halen uit een nabij gelegen bron, ze ging er heen maar stopte om te drinken uit een oude metalen tas die ze had gevonden en die naast de bron lag. Een buurvrouw van Noreen, Musarat, die voorheen was betrokken in een vete met Noreens familie over schade aan eigendom, zag haar en zei haar woedend dat het verboden was voor een christen om water te drinken uit dezelfde beker waarvan Moslims drinken, en dat sommige van de andere werksters haar beschouwden als onrein omdat ze christen was. Noreen herinnerde dat Musarat haar vertelde: “Je bent maar een vuile Christen! Je hebt ons water besmet en nu durf je spreken voor de Profeet! Domme trees, jouw Jezus had niet eens een echte vader, hij was een bastaard, weet je dat dan niet?” Noreen herinnert zich dat wanneer ze minachtende beweringen deden over het christendom en haar vroegen dat ze zich zou bekeren tot de Islam, ze antwoordde : “Ik geloof in mijn godsdienst en in Jezus Christus, die stierf op het Kruis voor de zonden van de mensheid. Wat heeft jullie Profeet Mohammed ooit gedaan om de mensheid te redden? En waarom zou ik mij moeten bekeren, in plaats van jullie?” De gevolgen bleven niet uit.

Volgens Noreen bracht Musarat vijf dagen na het incident een menigte van mensen bijeen op het veld waar ze fruit plukte en ze beschuldigden haar van de Profeet Mohammed te lasteren. Daar werd ze meegesleurd en kreeg ze slagen. De lokale imam beweerde dat ze haarzelf kon verlossen door zich te bekeren tot de Islam of anders de dood onder ogen te zien. Maar Noreen antwoordde dat ze haar Christelijk geloof niet wilde verwerpen, maar dat ze barmhartigheid moesten betonen omdat ze onschuldig was aan de beschuldigingen de Musarat tegen haar inbracht. Waar ze haar van beschuldigden te hebben gezegd, werd opgenomen in het latere verdict van de rechtbank en verschilt van haar versie. Een menigte volk kwam naar haar huis en sloegen haar en de leden van haar familie vooraleer ze werd weggevoerd door de politie. De politie begon een onderzoek over haar beweringen en dat resulteerde in haar arrestatie volgens godslastering van de Pakistaanse strafwet.

In een interview met CNN beweerde de lokale politieofficier Mohammed Ilyas dat Noreen zei dat “de Koran vals is en dat jullie profeet een maand in bed bleef voor zijn dood omdat hij wormen had in zijn oren en mond. Hij huwde met Khadija enkel voor het geld en nadat hij het had gestolen hij haar uit het huis had gezet.” De imam van het dorp Qari Mohammed Salim, tot wie Noreens medewerksters de beschuldiging hadden geuit, beweerde dat Noreen het opbiechtte aan hem en zich verontschuldigde. Aan de andere kant, publiceerde de Aziatische Mensenrechten-commissie een brief waarin stond:

Vijf dagen na het incident, sprong de lokale Moslim leider, Qari Salim op de zaak en zette sommige mensen in het gebied onder druk om te beweren dat ze godslastering had gepleegd. Wanneer ze geen vooruitgang boekten om Mevr Bibi te doen bekennen, gebruikte Salem de luidsprekers van de moskee, zoals andere Moslimleiders gewoonlijk doen in gevallen van zogenaamde godslasterlijke daden, om het nieuws van de godslastering te verspreiden en de lokale mensen op te hitsen om de zogenaamde godslasteraar te straffen. De lokale bevolking bracht haar zware slagen toe in aanwezigheid van haar kinderen.

Ze werd als gevolg daarvan opgesloten voor meer dan een jaar vooraleer ze formeel in beschuldiging werd gesteld.

Noreen ontkende dat ze godslastering had gepleegd en zei dat ze door haar buurvrouw werd beschuldigd om een oude zaak recht te zetten. In november 2010 veroordeelde Mohammed Naveed Iqbal, een rechter van de rechtbank in Sheikhupura, haar tot de dood door ophanging. Bovendien werd er een geldsom geëist. Met het verdict werd ze de eerste vrouw die werd ter dood veroordeeld in Pakistan wegens godslastering. Noreen beschreef de dag van haar veroordeling als volgt:

Ik weende alleen, hield mijn hoofd in mijn handen. Ik kan niet langer het zicht van mensen vol haat verdragen, die de dood van een arme plukster toejuichen. Ik zie hen niet langer, maar ik kan hen nog altijd horen. Het publiek gaf de rechter een staande ovatie, en zei: “Dood haar, dood haar! Allahu Akbar!” Het hof was overvallen door een euforische horde die de deuren binnenbrak en zong: “Wraak voor de heilige profeet. Allah is groot!” Ik werd dan zoals een oude zak in een busje geworpen… ik had alle menselijkheid verloren in hun ogen.

Noreens man, Ashiq, 51 in die tijd, kondigde aan dat hij van plan was beroep aan te tekenen tegen het verdict, wat door het Hooggerechtshof in Lahore normaal moest gevolgd worden. Een maand later verklaarde de gouverneur van Punjab, Salmaan Taseer, die de zaak onderzocht voor de President Asif Ali Zardari, dat Noreen naar alle waarschijnlijkheid zou worden in ere hersteld als het Hooggerechtshof de straf niet opschortte. Zardari stond op het punt om gratie te verlenen, maar het Hooggerechtshof van Lahore bekrachtigde een schorsingsbevel tegen het verlenen van een potentiële Presidentiële gratie en het is nog steeds van kracht. Er zijn talrijke tegenstrijdigheden vastgesteld in het bewijs dat aangevoerd werd en journalisten durven Bibi’s getuigenis niet herhalen omdat ze bang zijn ook beschuldigd te worden van godslastering.

Noreen werd in isolement geplaatst in een cel van 2,4m op 3m zonder ramen in de gevangenis van Lahore. Voordat hij doodgeschoten werd, bezocht Taseer haar verschillende keren in de gevangenis samen met zijn vrouw, Aamna, en dochter, Sherhrbano, hoewel het Pakistaanse gerechtshof later besliste dat ze enkel bezoek mocht ontvangen van haar man en advocaat. Khalid Sheikh, de gevangenisdirecteur zei dat hoewel hij wilde dat ze behandeld werd zoals elke andere gevangene, ze moest beschermd worden tegen andere gevangenen omwille van haar welzijn. Andere gevangenen die werden beschuldigd van godslastering werden reeds gedood in de gevangenis. Uit voorzorg dat ze niet zou vergiftigd worden gaven de cipiers haar ongekookt voedsel zodat ze haar eigen maaltijden kon koken. De Masihi Foundation, een mensenrechtengroep omschreef haar fysieke conditie als zeer zwak, en haar gezondheid ging achteruit wegens de armzalige leefomstandigheden in de gevangenis. Ze werd ook bedreigd door andere gevangenen en onderging fysiek geweld door cipiers.

Volgens de mensenrechtengroepering is Noreens situatie niet ongewoon. Hoewel er nog niemand werd ter dood gebracht wegens godslastering in Pakistan, blijven de beschuldigden dikwijls gevangen voor lange tijd terwijl de zaak hangende is. In mei 2014 werd Noreens verzoek om gehoord te worden uitgesteld voor de vijfde keer.

De veroordeling van Noreen leidde tot verdeeldheid onder de meningen over de wetten van godslastering en kreeg sterke openbare reacties. De Pakistaanse onderzoeker van de mensenrechtenorganisatie, Ali Dayan Hasan zei: “De wet creëert deze wettelijke infrastructuur die gebruikt wordt in verschillende informele wegen om te intimideren, als drukkingsmiddel en als vervolging.” Hij beschreef de wet als “discriminerend en misbruikend”. De gouverneur Salmaan Taseer en de Pakistaanse Minister van Binnenlandse zaken van minderheden, Shahbaz Bhatti steunden Noreen publiekelijk, en de minister zei uitdrukkelijk : “Ik zal op elke deur kloppen om gerechtigheid te verkrijgen voor haar en ik zal alle stappen ondernemen om haar te beschermen.” Ze ontving ook steun van de Pakistaanse politieke wetenschapper Rasul Baksh en locale priester Samson Dilawar. Het gevangenschap van Noreen zorgde ervoor dat de christenen en andere minderheden in Pakistan zich kwetsbaar voelden, en liberale Moslims waren ook ontmoedigd om haar gevangenschap.

De algemene bevolking had echter niet zoveel medelijden met Noreen. Verschillende groepen werden opgericht in Sheikhupura en andere landelijke gebieden om de wetten tegen godslastering te steunen, waaronder een groep die opriep om Noreen te onthoofden. Mohammed Saleem, een lid van de Jamiat Ulema-e-Pakistan partij organiseerde een demonstratie in Rawalpindi en daarbij werden leuzen geroepen “Hang haar op, hang haar op”. In december 2010, een maand na de veroordeling van Noreen, was er een Moslim geestelijke van de Mohabaat Khan Moskee in Peshawar, Maulana Yousaf Qureshi, die een som van 500.000 Pakistaanse roepie uitreikte aan degene die haar zou doden. Een onderzoek rapporteerde dat ongeveer 10 miljoen Pakistanen hadden gezegd dat ze haar persoonlijk wilden vermoorden ofwel om religieuze redenen of wel voor de beloning. De imam van de moskee in het dorp Ittan Wali, Qari Mohammed Salim dreigde ermee dat degenen die de wet in hun eigen handen zouden nemen, moesten vrijgelaten worden en gratie krijgen.

Noreens familie had doodsbedreigingen ontvangen en was ondergedoken. Ashiq, haar man, verklaarde dat hij bang was om haar kinderen naar buiten te laten gaan. Hij drukte ook zijn zorgen uit over hoe Noreen beschermd kon worden als ze zou vrijgelaten worden. Hij zei: “Niemand zal haar laten leven. De mullahs zeggen dat ze haar zullen doden als ze vrijgelaten wordt.” Haar familie weigerde om het land te verlaten als ze in de gevangenis zat, maar Italie, Frankrijk en Spanje boden haar en haar gezin asiel aan als ze zou vrijgelaten worden.

 Salmaan Taseer

Op 4 januari 2011 werd de gouverneur van Punjab Salmaan Taseer doodgeschoten op de Kohsar Markt van Islamabad door Malik Mumtaz Hussein Qadri, een 26 jarig lid van zijn veiligheidsteam, omwille van zijn verdediging van Noreen en in oppositie tegen de godslastering. Mumtaz Qadri werd ter dood veroordeeld voor de schietpartij en werd opgehangen op 29 februari 2016. Taseer was radicaal in zijn kritiek van de wet en het verdict in Noreens zaak. De volgende dag kwamen duizenden op straat voor de begrafenis in Lahore ondanks de waarschuwingen van de Taliban en sommige geestelijken, terwijl er een deel van de Pakistaanse bevolking ook Qadri prees als een held. Duizenden Soeni Moslims verenigden zich om de wetten van godslastering te steunen in Pakistan na de moord, en 500 Barelvi geestelijken verboden hun volgelingen om hun steunbetuigingen uit te drukken aan de familie van Taseer. Dit zorgde voor bekommernissen dat het volk tolerant werd voor extremisten.

In de gevangenis weende Noreen ontroostbaar toen ze hoorde van Taseers moord en zei hierover: “Die man kwam heir en hij offerde zijn leven voor mij.” Priester Andrew Nisari, een Katholiek woordvoerder in Lahore omschreef de situatie als “uiterste chaos”. Zeven maanden later werd Taseer’s 28 jarige zoon Shahbaz gekidnapt. Shahbaz werd later vrijgelaten in maart 2016 en hij keerde terug naar Lahore op 9 maard na vijf jaar in gevangenschap.

De Minister Shahbaz Bhatti werd de eerste keer bedreigd met de dood in juni 2010 wanneer hij zou onthoofd worden als hij probeerde de wetten  van godslastering te veranderen. In antwoord vertelde hij de journalisten dat hij “het principe van rechtvaardigheid voor de Pakistaanse inwoners beoogde” en bereid was te sterven voor de vrijlating van Noreen. Op 2 maart 2011 werd Bhatti doodgeschoten door schutters die in een hinderlaag lagen bij zijn woning in Islamabad, waarschijnlijk omwille van zijn positie tegenover de wetten van godslastering. Hij was de enige christen van het Pakistaanse kabinet.

De doodstraf van Noreen lokte internationale verontwaardiging uit en sterke afkeuring van niet-gouvernementele organisaties die vervolgde christenen verdedigen, evenals mensenrechtenorganisaties zoals Amnesty International. Zij zagen de wetten van godslastering als een vorm van religieuze vervolging en riepen op om ze af te schaffen. Paus Benedictus 16 riep publiekelijk op voor clementie voor Noreen. In zijn verklaring beschreef hij zijn “geestelijke nabijheid” met Noreen en drong aan dat de “menselijke waardigheid en fundamentele rechten van iedereen in gelijkaardige situaties” zouden gerespecteerd worden.

Haar zaak kreeg ook uitvoerige mediabelangstelling en de Amerikaanse journalist John L. Allen Jr schreef dat ze “bijna zeker de meest bekende ongeletterde Punjaabse boerin was en moeder van vijf op de hele planeet”. Volgens Allen is ze een beroemdheid geworden onder de christelijke activisten, een ongewoonlijk feit wanneer gevallen van discriminatie tegen christelijke minderheden gewoonlijk op weinig aandacht kunnen rekenen in de pers. Een aantal campagnes werden georganiseerd om te protesteren tegen haar gevangenschap door online petities, en concerten. Ooberfuse, een christelijke popgroep uit de UK werkte samen met de Britse Pakistaanse Christelijke Organisatie en bracht een liedje uit “Free Asia Bibi” met een muziekvideo dat een verontrustend portret schetste van de gevangenisomstandigheden waar Bibi werd vastgehouden. Ze was ook het onderwerp van boeken en documentaires.

Een petitie van de Stem der Martelaren, een organisatie die vervolgde christenen helpt ontving meer dan 400000 handtekeningen van mensen van meer dan 100 landen. Een andere petitie die door het American Center for La wand Justice werd georganiseerd kreeg 200000 handtekeningen bijeen en riep op om financiële hulp van Amerika voor Pakistan om de vervolging van minderheden te stoppen in dat land.

Umar Al-Qadri, een Islamitische geestelijke in Ierland riep op voor de vrijlating van Noreen en verklaarde dat hij organisaties zou steunen die hetzelfde wensten: “Asia Bibi is een geval waarin de vrouw ontkent dat ze godslastering heeft gepleegd, en daarop gebaseerd zou het voldoende moeten zijn voor het hof om haar vrij te laten. Spijtig genoeg vertegenwoordigt die wet in het bijzonder niet de ware Islamitische leer.”

Op 16 oktober 2014 verworp het Lahore Hooggerechtshof Noreens verzoek en hield haar doodstraf staande. Op 20 november 2014 deed haar man een oproep tot de President van Pakistan om clementie. Op 24 november 2014 ging haar advocaat in beroep bij het Hooggerechtshof. Op 22 juli 2015 schortte het Hooggerechtshof van Pakistan de doodstraf op voor de duur van het beroep. In november 2015 kondigde haar advocaat, Naeem Shakir, aan dat na twee keer een uitstel te hebben gekregen, het Lahore Hooggerechtshof haar beroep zou behandelen op 26 maart 2016.

 Noreen met haar man

Van citizengo :