7
punten van meditatie over het Lijden van Christus – Thomas a Kempis
Zie of er een smart is zoals Mijn smart. Boven alle gunsten
die God stortte over het menselijk ras is het Lijden van Christus het grootste
en raakt het ons hart. Daarom moet de geest deze gunst in gedachten houden en
met groot mededogen uit het hart oprecht de bitterheid van het lijden van
Christus overwegen. Dit is aangenaam voor God en is heilzaam voor degene die
erover mediteert. Elke wonde is een medicijn voor de ziel en de meedogenloze
slagen van de geseling zijn bewijzen van Gods liefde en zorgen dat onze zonden
worden weggewist. O, wat een enorme dank ben ik Christus verschuldigd voor elke
slag en vreselijke wonde die Hij heeft doorstaan voor mij, een ellendige
zondaar.
Overweeg eerst Degene die deze zaken heeft geleden, ten
tweede van wie Hij heeft geleden, ten derde hoeveel hij heeft geleden, ten
vierde voor wie Hij heeft geleden, ten vijfde hoelang Hij heeft geleden, ten
zesde in welke plaatsen Hij heeft geleden en ten zevende in welke ledematen Hij
heeft geleden. Het is een grote hulp innerlijk mededogen te hebben als deze
zeven punten worden overwogen.
Degene
die deze zaken heeft geleden
Als je acht slaat op de persoon die heeft geleden is er
niets meer nobel en heilig dan dat. Hij is de Zoon van God die heeft geleden,
de Eniggeboren Zoon van God de Vader, de eerstgeborene van de Maagd en Moeder
die ontvangen is van de H. Geest, vol van heiligheid en genade, beroemd voor
tekenen en deugden, die geleefd heeft in de wereld zonder zonde. Hij is het
Ware Lam van God zonder smet, vooraf voorzegd in de wet en door de profeten,
door vele koningen en rechtvaardige mensen gewenst, gezonden in de wereld door
de Vader om te lijden voor de redding van de wereld. Hij was klaar om uit eigen
beweging op het Kruis te sterven, geofferd aan God de Vader op het altaar van
het Kruis voor onze zonden.
Daarom is Hij zo groot, een ware Priester en Opperste Paus,
heilig, onschuldig, smetteloos, Koning der Koningen, Heer, Schepper van alle
dingen, maker van de Engelen, Redder van de mensen, verworpen, niet door de
mens geminacht te worden, heeft zich laten gevangen nemen, gebonden, gegeseld,
gekruisigd, geslagen, begraven als in de tekst van zijn heilig Lijdend
duidelijk staat vermeld. O smartelijk aanblik voor ieder die op weg van dit
leven is en gegeven als een voorbeeld voor alle gelovigen om te worden
nagevolgd op ijverige wijze. Elk woord en klap in het lijden moet worden
overwogen, omdat ze allen werden bewerkt voor uw redding. Ze prijzen de zeer grote
naastenliefde van Christus. Ze tonen dat geduld moet uitgeoefend worden in elke
beproeving. Het is zeker duidelijk dat in vergelijking met de smarten en
schande van Christus de moeilijkheden die u lijdt van geen betekenis zijn.
Het is daarom goed het oog gericht te houden op Christus’
lijden en troost te zoeken in het smartelijk lijden van Christus en als een
duif te vertoeven in de spleten van de rots en te rouwen om het lijden van
Jezus. Jezus zal u meer troosten in de meditatie van Zijn Heilig Lijden dan de
hele wereld in al zijn eer en rijkdom. In het lijden van Christus zal u vinden
wat u sticht en het geweten zuivert. Het plezier in de wereldse genietingen is
maar kort en het geweten is bevuild achtergelaten. Alles wat niet van God komt
is ijdelheid en moet als niets aanzien worden. Maar het lijden van Christus is
een levend Woord en een doeltreffende les om te leren, en u te zuiveren en u te
ontsteken van liefde. Het is scherper dan enig zwaard en bereikt zelfs het
innerlijk van het hart.
Het berispt nalatigheid, verzacht hardheid, doorboord het
hart van de minnaar met mededogen en beweegt u tot tranen. Heel dikwijls wordt
de devote ziel geraakt met wroeging en op een bepaalde manier gewond vanbinnen
zo dikwijls als het Lijden van Christus wordt gelezen, gepredikt, als u naar
het kruis kijkt of als Jezus de gekruisigde wordt vernoemd. Dit is voor de ziel
een grote troost als ze denkt aan het Lijden van Christus. Ze voelt Zijn pijn
in de geest. De pijn die Christus heeft doorstaan en op vele manieren heeft
gevoeld in het lichaam. Richt daarom uw blik op Christus alsof het allemaal nu
gebeurde.
1 Wie heeft
deze dingen voor u geleden
Denk eerst aan de waardigheid van de persoon en heb een
diep verdriet over het feit dat de Vleesgeworden God zo werd behandeld. De
hoogste van allen is lager dan allen behandeld. De nobelste is onteerd, de
meest liefdevolle is misvormd en met spuw besmeurd, de meest wijze is bespot,
de machtigste is gebonden, de onschuldigste is gegeseld, de heiligste is
gekroond met doornen, de meest zachtmoedige is geslagen, de rijkste is arm
gemaakt, de meest milde is beroofd, de meest kuise is naakt, de meest waardige
is gelasterd, de meest excellente is te schande gemaakt, de slimste is als
dwaas aanzien, de meest liefdevolle is gehaat, de waarheid zelve is
tegengesproken, de zoetste werd gal te drinken gegeven, de gezegende is
vervloekt, de vredevolle is opgejaagd, de rechtvaardige is beschuldigd, de
onschuldige is veroordeeld, de genezer is gewond, de Zoon van God is
gekruisigd, de meester is opgehangen voor de slaaf.
O degene die beschuldigd werd van misdaden, O afschuwelijke
en gehate goddeloosheid van de Joden die God door zijn liefdevolle
barmhartigheid en lankmoedigheid veranderde in een zo groot goed voor de
redding van de gelovigen. Want waar een tijdlang het licht van de wereld is
gedoofd: komt nu het eeuwige licht in de geest van de gelovigen. En waar korte
tijd het leven dood is geweest wordt de eeuwige dood vernietigd in de
uitverkorenen. Uiteindelijk wordt door het Lijden van Christus de duivel
overwonnen, en beschaamd. De Hel wordt beroofd. De dief bekeert zich. De wereld
wordt verlost. De zielen van de rechtvaardigen worden uit het Voorgeborchte
bevrijd. De poorten van de Hemel worden geopend. Het verlies van Engelen
hersteld. Eeuwige redding, door Christus bewerkt, wordt aan de hele wereld
verkondigd.
2 Van
wie Christus deze wantoestand heeft geleden
Christus heeft deze van Zijn eigen volk geleden, van Zijn
eigen ras, dat zo dierbaar voor Hem was; van Zijn verwanten volgens het vlees:
van de Israëlieten, kinderen van Abraham, die Hij vanouds met zovele zegeningen
heeft verrijkt, zovele voorrechten heeft verleend: boven de andere naties heeft
voorzien van geboden, wetten en ceremonieën; van mensen die Hij heeft gesticht,
aan wie Hij het beste deel van de aarde heeft gegeven: voor wie Hij in de
wereld kwam en wie Hij wenste te redden. Door dezen, die zo glorierijk
begunstigd werden en verheven, werd Christus goddeloos verworpen; beschuldigd,
slecht behandeld zonder oorzaak en uiteindelijk veroordeeld tot een
schandelijke dood.
Zij dachten niet meer aan de grote barmhartigheid die Hij
betoond had, noch Zijn wonderlijke werken die Hij bewerkt had, zelfs nadat ze
Hem hadden beledigd in vele dingen. Ze hebben geen acht geslagen op hoe nederig
Hij in hun midden leefde; hoe Hij hun heeft geleerd; hoe Hij de armoede liefhad
en rijkdom verachtte; hoe Hij eerbetuigingen afwees, en hoe Hij de eenvoudige
mensen en degenen van lage afkomst verkoos; hoeveel zieken Hij heeft genezen;
hoeveel blinden hij het zicht teruggaf, hoeveel demonen Hij heeft uitgedreven;
hoeveel leprozen Hij heeft gereinigd en hoeveel andere glorierijke tekenen Hij
heeft bewerkt. Door Zijn werken bewees Hij dat Hij God was en door de noden van
ons lichaam te ondergaan, toonde Hij dat Hij werkelijk een mens was.
Voor deze goede dingen en wonderlijke deugden, bewerkt door
de goddelijke kracht verdiende Hij glorie in plaats van beledigingen;
dankbaarheid in plaats van straffen; liefde in plaats van haat. Hij zou eer
moeten gekregen hebben van allen in plaats van spot. Maar helaas ze waren
pervers en ongelovig, ondankbaar voor alle gunsten. Voor de vele goede dingen
die ze hadden gekregen betuigden ze Hem kwaad. Bovendien moedigden ze talrijke
anderen aan om dezelfde misdaad te plegen door hun kwaadwilligheid met
bedreigingen en geschreeuw vroegen ze om de dood van de onschuldige. Want door
de overreding van de vorsten en de agitatie van de priesters is het volk opgehitst.
Allen zijn gekeerd tegen Christus. Oude mannen met jongeren schreeuwen
vreselijke kreten: "Weg met Hem, weg met Hem, kruisig Hem." Alle
voorgaande lof en eer is veranderd in klaagzang, al het applaus en het zingen
van de Hebreeuwse kinderen in gehuil van woeste wolven.
Iedereen was aanwezig, mannen, vrouwen, alle lagen van de
bevolking waren vertegenwoordigd. Alle kwaadwillende Joden en heidenen zijn het
eens en stemmen ermee in om Jezus snel ter dood te brengen en het smetteloos Leven
aan het Kruis te hangen. Daarom zijn allen schuldig aan de eeuwige verdoemenis
in de dood van Christus. Voorwaar, de kwaadaardige moordenaars en buitengewoon
wrede beulen brachten de Zoon van God alle verwondingen toe die ze konden. Er
werden leugens verteld en dingen verdraaid die goed en nobel waren. O wonderbaarlijke
mildheid van God, O onschatbaar geduld van Christus, dat niet door zulke fouten
kan worden bewogen of uitgeput raken door lijden. Hij gaf aan allen die fouten doen een sterke
aanmoediging dat zij op zijn minst een paar woorden kunnen verdragen, voor hen
die nog geen harde slagen kunnen incasseren.
3
Hoeveel Christus heeft geleden
Hier overwegen we hoe talrijk het kwaadwilligheden op Hem
werden gepleegd. Het is blijkbaar duidelijk uit de getuigenis van het evangelie
dat Hij eerst door zijn eigen discipel voor een klein bedrag werd verkocht,
daarna door een kus van geveinsde vrede aan de vijand verraden, grimmig
benaderd door de priesters, een godslasteraar genoemd door de hogepriester,
belasterd door de Schriftgeleerden en Farizeeën, beschuldigd door de oudsten
van de stad, voor de rechter gebracht door de dienaren, door Herodes veracht en
bespot, door Pilatus ter dood veroordeeld, gevangen genomen en gebonden door de
gewapende mannen, gegeseld en gekroond door de soldaten, beledigd, bespuwd en
geboeid door de bewakers, verafschuwd door de dienaren, zodat zij tegen Petrus
zeiden: "Gij zijt één van hen. U was ook met Jezus de Galileeër." Er
kon nauwelijks iemand gevonden worden, die zich niet verheugde in het lijden
van Jezus.
O droefheid der droefheden, O arme en nederige Jezus, geen
trooster noch helper hebbende uit de mensenzonen. Uw vrienden trokken uit de
verte weg, zij konden wenen, maar waren niet in staat u te helpen. Te midden
van de slechtste vijanden werd Jezus verlaten. Van de grootste tot zelfs de
laagste werd Hij opgejaagd tot de dood. Met schande en geroep werd Hij buiten
de stad geleid, beladen met het kruishout; ontdaan van Zijn kledij, naakt
opgehangen tussen dieven, vastgemaakt met nagels, edik en gal te drinken
gegeven. De vervloekingen waren pijnlijk, en nog pijnlijker waren de wrede
slagen en het pijnlijkst was het afschuwelijke lijden op het Kruis. Op Zijn
tederste, heiligste, smetteloze maagdelijke lichaam hebben ze zodanige
ongenadige martelingen toegediend dat van kop tot teen er geen enkel deel van
het lichaam gespaard bleef, Hij leek een leproos voor al degenen die er getuige
van waren. Overweeg of er een smart is zoals Zijn smart die uw God heeft
verdragen voor U.
Tel, als u kan, al de slagen, al de wonden, al de striemen,
al de verwijten, al de schandelijkheden die door velen op Hem werden
uitgewerkt. Toon mededogen met Hem, die dit alles geduldig geleden heeft, met
een meedogend hart. Prent het in je hart als een voortdurende herinnering. En
in elke miserie die u meemaakt richt dan de blik van uw geest op Jezus die aan
het Kruis hangt. Want deze kruisiging was voor Christus, na zoveel lijden dat
op Hem werd uitgewerkt, zeer schandelijk, zeer bitter, en zeer smartvol. Want het was het meest verdrietig voor Hem vanwege Zijn
vrienden die veraf stonden, en huilden: voor hun verdriet en zuchten was Zijn
eigen verdriet. Het was ook het wreedst van Zijn vijanden die Hem bespotten,
beledigden en zich verheugden over Zijn dood, zij waren niet in het minst onder
de indruk van Zijn pijn en lijden. Zie, nu hebt u gehoord hoeveel Christus
heeft geleden en door wie: elke rechtvaardige christen zou moeten meedogend zijn.
Als een man zijn vader zou zien, of een zeer dierbare
vriend, die zo voor hem werd gemarteld, en aan de openbare galg voor de poort
opgehangen; zou hij dan niet meteen wegkwijnen en flauw vallen van verdriet?
Dan zou het Lijden van Christus u veel meer moeten treffen, tot in uw diepste
ingewanden en u tot rouw moeten brengen. Streef er daarom naar om alle
vleselijke liefde van u af te werpen; om alle ijdele blijdschap buiten te
sluiten: dat u daardoor bij de vrome minnaars van Christus wordt gerekend.
Degenen die zichzelf dagelijks oefenen in het Lijden van de Heer, en zo al het
lijden van Christus overwegen: alsof ze weinig of niet aan hun eigen wonden en
fouten denken. De Heilige apostel Paulus, de liefhebber van het lijden van de
Heer zegt: "Laat deze geest in u zijn, die ook in Christus Jezus was: Die
zichzelf vernederde, de gedaante aannam van een dienstknecht, gehoorzaam werd,
zelfs aan de dood van het kruis ."
4 Voor
wie heeft Christus geleden
Jezus Christus heeft ongetwijfeld voor onze zonden geleden,
degenen die we hebben gekregen van onze eerste ouders en deze die wij hebben
begaan door onze eigen verdorvenheid: in elke levensstaat, omstandigheid,
leeftijd… "Want allen hebben gezondigd en hebben de heerlijkheid Gods
nodig", zegt de apostel; of het nu Joden of heidenen zijn, of het nu
slaven of vrijen zijn, of ze nu arm of rijk zijn, of het nu koningen of vorsten
zijn; of geestelijken of leken, of het nu priesters of leraren zijn, of het nu
gaat om prelaten of onderdanen: alle zonen van Adam hebben de toorn over ons
getrokken, we zijn allemaal kinderen van de toorn geboren door de natuur; maar
door de genade van Christus zijn we verlost, door de doop van Christus
gereinigd.
Door de dood van Christus gered van de eeuwige dood. Of het
nu Het Lijden van Christus wordt genoemd, of het Bloed van Christus, of het Kruis
van Christus, of de Dood van Christus, het is allemaal hetzelfde; en dit alles bezorgt
ons de zaligheid; want door in Christus te geloven en Christus lief te hebben,
worden wij opgenomen en verenigd met Christus. Want het hoofd heeft geleden
voor de leden, het hoofd heeft pijn geleden voor de leden: het hoofd op het Kruis
bad voor de leden en Hij verkreeg vergeving voor ons. Daarom stierf Christus
voor allen; opdat Hij de tijdelijke dood zou ondergaan, zou hij de eeuwige dood
overwinnen en van de zonde zou Hij de zonde vernietigen: dat wil zeggen, dat
hij door het lijden van zijn lijden al de schulden van onze zonden zou kunnen
betalen.
Vandaar dat ook de Heilige Petrus, die de genade van
Christus en de verdienste van Zijn lijden aanbeveelt, zegt: "Christus
stierf eenmaal voor onze zonden, de rechtvaardige voor de onrechtvaardigen, opdat
Hij ons aan God zou kunnen aanbieden, inderdaad in het vlees gedood: maar
verlevendigd in de geest. " Vandaar dat ook in het Boek Openbaring staat
dat de zielen van de Heiligen met grote dankbaarheid neervallen vóór de troon
van God: en vóór het Lam lofliederen zingen voor hun verlossing, zeggende:
"Gij hebt ons verlost voor God in Uw bloed : elke stam, taal, volk en
natie: en hebt ons voor onze God een koninkrijk en priesters gemaakt. "
Daarom is het ook de Heilige Moederkerk die in de Litanie van de Heiligen bidt
voor verschillende behoeften en afwending van gevaren. Ze richt in het
bijzonder deze smeekbede tot Christus: "Door Uw Passie en kruis, door Uw
dood en begrafenis: bevrijd ons, o Heer". Want zo'n gebed is buitengewoon
aangenaam voor God: en schenkt meer vertrouwen om vergeving te verkrijgen:
vanwege de verdienste van het lijden van Christus.
|