5 Armoede en onthechting

Gehechtheid aan spullen

Word je nu echt gelukkiger wanneer je de nieuwste spullen hebt? Een grotere TV of de nieuwste gadgets? Uit onderzoek blijkt dat je geluk slechts van korte duur is na een nieuwe aankoop. Vlak na de aankoop gaat je geluksgevoel weer terug naar het basisniveau. En dat terwijl je er waarschijnlijk wel heel hard voor gewerkt hebt, tijd die je wellicht veel beter in andere zaken had kunnen steken, zoals bijvoorbeeld het helpen van anderen. Dat is een activiteit waar je daadwerkelijk gelukkiger van wordt. Ook brengen extra spullen zorgen met zich mee, je moet ze wellicht extra verzekeren, misschien moet je ook wel harder werken om de spullen ergens te kunnen stallen.

Gehechtheid aan mensen

Naast je te hechten aan materiële dingen, kun je je ook hechten aan mensen. Natuurlijk is het goed om van andere mensen te houden en hun aanwezigheid in je leven te waarderen. Wanneer er sprake is van onvoorwaardelijke liefde, wat is er mooier dan dat? Met je hechten aan mensen, bedoel ik dat je iemand echt nodig hebt in je leven om je gelukkig te kunnen voelen. Dat je die persoon niet vrij laat zijn of haar eigen keuzes te maken. Dat je je gekwetst voelt wanneer zij niet op de manier zoals jij dat zou willen in je leven zijn. Jij geeft daarmee andere mensen macht over jouw geluk. Laat de mensen in je leven gewoon zijn zoals ze zijn en houd van hen. Daarmee laat je de liefde stromen.

Tips om gehechtheid los te laten

Wanneer je minder gehecht bent, zowel aan dingen als aan mensen, voel je je gelukkiger. Daarom hier enkele tips om dat te bereiken.

1.   Laat de behoefte om te bezitten los. Onthechting betekent: je los maken van de behoefte om ergens aan gehecht te zijn. Het betekent niet dat je niets mag bezitten of ervan mag genieten. Het betekent dat je je realiseert dat je je niet gelukkiger voelt door meer bezit, of door anderen controle over jouw geluk te geven. Doordat je dit realiseert, ga je andere doelen nastreven in je leven.

2.   Vertrouw op Gods kracht. Wanneer je er vertrouwen in hebt, dat God met je bezig is in je leven, heb je minder behoefte om je te hechten. Je voelt minder de noodzaak om dingen vast te houden en te bezitten.

3.   Onderzoek je overtuigingen. Kijk eens goed naar je overtuigingen over bezit en geluk. Wat zorgt ervoor dat jij je gelukkig voelt? Zit jouw geluk in het hebben van meer spullen? In de status van een succesvolle carrière? Ga voor jezelf na welke overtuigingen jij hebt en laat ze los. Ga voor je innerlijke geluk.

4.   Onvoorwaardelijke liefde. Onthechting van mensen doe je door onvoorwaardelijk te houden van de mensen in je leven. Laat hen hun eigen keuzes maken en houd toch van ze, ook al zou het niet jouw keuze zijn geweest. Laat hen zijn, wie ze zijn.

5.   Leef. Laat je mee stromen op de golven van het leven. Vecht niet tegen de dingen die je overkomen. Wanneer je je laat meevoeren op de ervaringen van het leven, voel je je blijer. Wanneer je probeert vast te houden aan wat er ooit was, creëer je je eigen lijden. Dus beweeg lekker mee met wat het leven jou te bieden heeft. Uit: innerlijkefocus.nl

Wanneer de meesters van het geestelijk leven spreken van armoede van geest, begrijpen ze het op twee manieren. In de enge zin betekent het een onthechting van het hart van aardse bezittingen. In de brede zin bedoelen ze alle aardse dingen, ongeacht wat het is. In deze zin is armoede van geest noodzakelijk voor allen die streven naar perfectie. Wanneer iemand naar de Woestijnvaders kwam vroegen ze degene: “Breng je een leeg hart dat gevuld kan worden door de Heilige Geest?” En ze hadden gelijk, want een hart dat gevuld is door de aardse dingen, heeft geen ruimte voor Gods liefde. Waarom zijn er zovelen die bidden en regelmatig naar de Heilige Communie gaan zo weinig vooruitgang boeken in de liefde tot God? De reden is zonder twijfel omdat het hart vol van hoogmoed, ijdelheid, eigenwil en gehechtheid aan het materiële en schepselen.

De armen van geest

De armen van deze wereld bezitten niet de armoede van geest omdat ze de goederen van dit leven willen. Armoede van geest bestaat in het verlangen niets te bezitten dan God alleen. Velen zijn arm in werkelijkheid, maar weinigen in geest en verlangen. Degenen die werkelijk niets verlangen dan God, zijn daarom enorm rijk. Als de wereldse goederen het hart van de mens kon tevreden kon stellen, zouden de rijken en de machtigen perfect gelukkig zijn; maar ervaring bewijst het tegendeel. Ze zijn eigenlijk de meest ongelukkige mensen omdat ze gekweld worden door angsten, jaloersheid en ongelukkig. Bovendien zijn degenen die altijd hun aardse bezittingen willen vermeerderen in groot gevaar om eeuwig verloren te gaan, want ze vallen in de valstrikken van de duivel door hun verlangens. Het verlangen naar geld is de bron van alle kwaad. De H. Filip Neri zegt hierover: “Degene die streeft voor aardse bezittingen, zal nooit een heilige worden.”

De H. Prosper zegt dat we geen tijdelijke goederen moeten vergaren maar deugden, nederigheid, zachtmoedigheid, kuisheid, vroomheid, want deze zullen onze grootheid en glorie in de Hemel uitmaken. Degenen die niets tekort komen moeten giften doen en goede werken.

Ware onthechting

Onze gehechtheid aan de dingen van deze wereld wordt bewezen door onze overgave aan de Wil van God in tegenslagen. Geloof leert ons dat niets gebeurt zonder toestemming van God.

Job 1:13-22 Welnu, op de dag dat de zonen en dochters van Job weer hun feestmaal hadden in het huis van hun oudste broer, komt daar een bode bij Job met de tijding: 'De runderen waren aan het ploegen, vlakbij graasden de ezelinnen, en daar komen de Sabeeën ons overvallen: ze roven het vee en slaan de knechten neer met het zwaard. Ik kom het u vertellen, ik ben de enige die over is.' Hij was nog niet uitgesproken, of een volgende kwam met de tijding: 'Een geweldig vuur is uit de hemel neergeregend, heeft vreselijk huisgehouden onder schapen, geiten, herders en ze vernietigd. Ik kom het u vertellen, ik ben de enige die over is.' Hij was nog niet uitgesproken, of weer kwam iemand met de tijding: 'De Chaldeeën hebben in drie groepen onze kamelen overvallen: ze hebben de dieren geroofd en de knechten neergeslagen met het zwaard. Ik kom het u vertellen, ik ben de enige die over is.' Hij was nog niet uitgesproken, of een vierde kwam met de tijding: 'Uw zonen en dochters hielden hun feestmaal in het huis van hun oudste broer; daar komt een machtige windhoos uit de woestijn en valt op alle vier de hoeken van het huis: het stort in en uw kinderen vinden de dood. Ik kom het u vertellen, ik ben de enige die over is.'
Toen scheurde Job zijn kleed, schoor zijn hoofd kaal, wierp zich plat op de grond en zei: 'Naakt kom ik uit de schoot van moeder aarde, naakt keer ik daar terug. Jahwe geeft, Jahwe neemt, gezegend de naam van Jahwe.' Ondanks deze gebeurtenissen zondigde Job niet; hij deed God geen enkel verwijt.

Als God ons lijden toelaat, doet Hij dat voor ons goed. Toen een boodschapper naar de vrome Job kwam en zei dat de Sabeeën zijn bezittingen hadden gestolen en de kinderen van Job zijn gestorven zei Job niet dat de Heer geeft en de Sabeeën nemen, maar dat de Heer geeft en neemt, zoals de Heer goeddunkt, zo is het gebeurd: gezegend is de naam van de Heer. (Job 1:13-22) Uiteindelijk bewijzen we dat we ons onthecht hebben wanneer we eerder bereid zijn om alles wat we hebben op te offeren, dan God te beledigen.

Hoe de onthechting te bekomen

Laten we nu kijken welke middelen nodig zijn om deze onthechting te verwerven van de dingen van de wereld:

Eerst moeten we alle ongeregelde gehechtheden van het hart wegnemen, omdat we moeten nadenken over de dood. De H. Ambrosius zegt dat we de wereldse bezittingen niet de onze moeten noemen, omdat we ze niet kunnen meenemen naar de volgende wereld, waar enkel deugden ons kunnen vergezellen.

Ten tweede moeten we dikwijls mediteren over de armoede van Jezus Christus en de waarde dat Hij eraan hechtte. De H. Bernardus zegt: “Armoede kan niet gevonden worden in de Hemel, maar ze heerste op aarde. De mensheid erkende zijn waarde niet en daarom kwam Gods Zoon naar ons om armoede te kiezen als Zijn onafscheidelijke metgezel om ons de waarde ervan te leren.” Jezus wenste om ons armoede te leren zoals Hij, omdat door ons te onthechten van aardse rijkdom, we in staat zouden zijn te delen in de rijkdom van de Hemel.

Ten derde moeten we dikwijls de leer van Onze Heer overwegen dat de armen van geest een grote beloning zullen krijgen. De armen van geest zullen zelfs –volgens de bergrede- geluk kennen in dit leven! Hier op aarde ontvangen ze bijzondere genaden.

Ten vierde moeten we God liefhebben zonder voorbehoud. Een ziel dat diep doordrongen is van goddelijke liefde onthecht zich, met behulp van genade, van alle wereldse zaken. Hij die God liefheeft zoekt niet om gewaardeerd en geliefd te worden door mensen. Zijn inspanningen dienen om God tevreden te stellen, het enige doel van zijn liefde. De H. Franciscus zegt: “Ik ben enkel hetgene wat ik ben voor God.”

Een verborgen leven

Een gewoon leven zonder in de spotlights te staan biedt een grote veiligheid voor degenen die werkelijk verlangen God lief te hebben. Jezus heeft het voorgedaan door Zijn eigen voorbeeld, want hij bracht 30 jaren door in het gewone leven te Nazareth en de werkplaats van een nederige timmerman. Hij had geen ambitie om door de mensen toegejuicht te worden. Wanneer de H. Vincent Carafa een zieke vriend bezocht die net tevoren was aangesteld op een zeer belangrijke functie, smeekte de zieke man hem te bidden voor zijn herstel. Maar de H. Vincent antwoordde: “Nee, mijn vriend, ik wil mijn liefde voor je niet ontrouw zijn. Nu je in staat van genade verkeert, roept God je naar de volgende wereld omdat Hij je redding wenst. Als Hij je liet leven, weet ik niet of je je ziel zou redden in je nieuwe functie.” De zieke man accepteerde zijn dood uit Gods hand en stierf met perfecte overgave.

Ware onthechting

Onthechting van mensen betekent niet dat we niemand graag mogen zien, maar het betekent dat we in overeenstemming moeten zijn met Gods Wil en Hem moeten tevreden stellen. Onze liefde voor iemand mag er niet toe leiden dat we God beledigen, en dat het ons deugdzaam leven in de weg staat. Onze Heer zegt ons dat hij die teveel hangt aan zijn familie, niet zijn leerling kan zijn. Matt 10:37 Wie vader of moeder meer bemint dan Mij, is Mij niet waardig; wie zoon of dochter meer bemint dan Mij, is Mij niet waardig. 

Er zijn er velen die ontroostbaar zijn bij de dood van een familielid of vriend. Ik vraag me af wie ze denken tevreden te stellen met zo’n ongeregelde droefheid en tranen! Is het God? Zeker niet, want God verlang dat we ons overgeven aan Zijn heilige Wil. Is het de ziel van de overledene? Nee, want als die ziel in de Hel zit, veracht het die tranen en degene die weent. Wanneer ze gered is en in de Hemel zit, dan wenst die ziel dat de mensen zich verenigen met de ziel om God te danken. Als de ziel in het Vagevuur zit, verlangt ze vurig om gebeden van zijn vrienden en familieleden, en een perfecte overgave aan Gods Wil zodat allen verenigd zullen zijn op een dag in de Hemel.

Overgave aan Gods wil

Boven alles moeten we onthecht zijn van onszelf, van onze eigen wil. Degene die weet hoe zichzelf te overwinnen zal gemakkelijk alle andere moeilijkheden overwinnen. Matt 16:24 Wie mijn volgeling wil zijn, moet Mij volgen door zichzelf te verloochenen. De kern van heiligheid wordt gevonden in 1 woord: zelfverloochening. We moeten daarom God liefhebben zoals God het wenst en niet zoals wij wensen. Maar God verlangt dat onze ziel leeg is, van alle aardse zaken bevrijd, om het te kunnen verenigen met Hemzelf en het te vullen met Zijn liefde. De H. Catharina van Siena zegt: “De weg tot vereniging met God, leidt doorheen kwellingen en zorgen.” Dit zijn de middelen die God gebruikt om ons te zuiveren van alle duivelse neigingen. Ziekte, armoede, minachting, bekoring en tegenslagen worden door God toegelaten om ons de kans te geven te strijden tegen onze neigingen en de overwinning te bezorgen over onze hartstochten.

Wat moet een ziel doen om zich volledig over te geven aan God? Eerst moet ze vermijden wat God mishaagt en doen wat Hem tevreden stelt. Ten tweede moet ze aanvaarden wat er haar overkomt door de hand van God. En als laatste moet ze de Wil van God verkiezen boven haar eigen wil.