Getijdengebed

Morgengebed en avondgebed dr. Phyllis McGuinness

Het bidden van het Getijdengebed of morgen- en avondgebed van de Kerk was, tot voor kort, bijna enkel voor Priesters en Religieuzen. Leken waren zich bewust van het belang van de getijdengebeden maar weinigen gebruikten deze vorm van gebed.

Twee factoren hebben geleid tot de populariteit van het Getijdengebed onder de gelovigen. De eerste factor was dat na het Tweede Vaticaans Concilie, de Paus een korte versie van het Getijdengebed oplegde aan de Religieuzen, en tegelijkertijd werden de gelovigen aangemoedigd om meer deel te nemen aan de Liturgie van de Kerk. Vele gelovigen bidden nu elke dag het Getijdengebed of een gedeelte ervan en plukken de vruchten ervan. Bovendien wordt het Getijdengebed steeds meer gebruikt in de diensten in de Kerk. In sommige gevallen bidt de helft van de congregatie de begingebeden en de rest de antwoordgebeden in een biddend geheel.

Het Getijdengebed wordt opgedeeld in een cyclus van vier weken, en wordt de dag opgedeeld in verschillende uren. Het Getijdengebed viert de lofprijzingen van God. Maar noch de Joodse, noch de Christelijke traditie behandelen de lofprijzingen tot God afzonderlijk van het smeekgebed. Paulus adviseert dat er voor iedereen gebeden zijn: smeekgebeden, lofprijzingen en gebeden tot voorspraak. Al de gebeden tot voorspraak en andere gebeden zijn geïnspireerd door de H. Schrift.

Waarom zouden we het Getijdengebed bidden?

Ik zou hier een uitspraak van de Introductie tot het Korte Getijdengebed door Frank Duff, de stichter van het Legioen van Maria willen aanhalen. Hij bad trouw elke dag het Getijdengebed in het Latijn en het was een vreugdevol deel van zijn gebedsleven. De meeste van zijn dagen waren goed gevuld, maar toch zou het hem verdriet gedaan hebben als hij door omstandigheden zijn gebed niet had kunnen doen. Zijn beduimelde brevier is nog te zien in het Museum in zijn huis. Hij had reeds jaren het grote verlangen om deze praktijk in het leven van de Kerk te delen met anderen en met medewerking van de Benedictijnse monniken van de abdij van Glenstal introduceerde hij eerst de St Columban Breviary, gevolgd door de verkorte Brevier.

Br. Duff’s introductie tot de Korte Brevier was als volgt:

“De bijzondere waarde van de Liturgie ligt erin dat het het officiële gebed is van de Kerk, de stem van het Mystieke Lichaam waarin al onze zwakke stemmen zich mengen met de stem van Onze Heer en bijdragen tot de kwaliteit van Zijn gebed. Dit plaatst het liturgisch gebed op een hoogte boven onze eigen individuele gebeden. Maar er is ook een ander belangrijk aspect. Naast de officiële waarde die het heeft, is het Getijdengebed ook een verheven vorm van puur gebed. We gebruiken de woorden van de H. Geest en we worden zo voor Gods gezicht geplaatst.

Het Getijdengebed bestaat voor het grootste deel uit de psalmen en uittreksels uit de H. Schrift, afgewisseld met mooie hymnen, waaronder de verheven lofzangen – het Te Deum, Magnificat, Benedictus en Nunc Dimittis. Sommige verzen komen uit de mond van God en sommigen uit de mond van de persoon die zich tot God richt. Daarom is het een dialoog tussen God en die persoon. Dit is de ideale vorm van gebed: een gesprek met God.

Te Deum

Wij prijzen U, o God. U, Heer, loven wij.
U, eeuwige Vader, eert heel de aarde.
Tot U roepen alle engelen, tot U de hemelen en alle machten.
Tot U roepen Cherubijnen en Serafijnen die zonder ophouden zingen:
Heilig, heilig, heilig de Heer, de God der hemelse machten.
Vol zijn hemel en aarde van uw heerlijkheid.
U looft het roemvol koor der apostelen,
U het lofwaardig getal der profeten,
U looft de blanke stoet der martelaren.
U prijst de heilige Kerk over heel de aarde:
U, Vader, onmetelijk in majesteit;
U, eniggeboren Zoon, waarachtig en hoog verheven;
U, Heilige Geest, de Vertrooster.
Gij, Christus, Koning der glorie,
Gij zijt de enige Zoon van de Vader.

Gij, die om de mens verlossing te brengen
     geen vrees hebt gehad voor de schoot van de Maagd.
Gij die de prikkel van de dood hebt overwonnen
     en voor de gelovigen het hemels rijk hebt geopend.
Gij zit aan Gods rechterhand in de glorie van de Vader.
Gij zult als rechter komen, zoals wij geloven.
U dan smeken wij: kom uw dienaars te hulp,
     die Gij door uw Kostbaar Bloed hebt gered;
Laat ons geteld worden onder uw heiligen in de eeuwige heerlijkheid.

Red, Heer, red uw volk en zegen uw erfdeel,
hoed hen, en draag hen voor immer.
U willen wij prijzen iedere dag,
uw naam verheerlijken voor altijd.
Wees genadig, Heer, spaar ons deze dag voor de zonde.
Ontferm U over ons, Heer, ontferm U over ons.
Laat uw barmhartigheid neerdalen over ons,
     zoals ons vertrouwen uitgaat naar U.
Op U, Heer, is onze hoop gevestigd;
     beschaam ons niet in eeuwigheid.

Bovendien als dit de woorden van de H. Geest zijn, moeten we niet zoeken achter woorden om tot God te richten. We liggen in de armen van God, net zoals een kind in de armen van zijn ouders ligt, en we ons kunnen concentreren op een gesprek met Hem. Elke zin van de psalmen geeft ons stof tot nadenken en overweging. Er is een literaire pracht in hen vervat. In de psalmen komen alle emoties en beproevingen in het leven aan bod. We kunnen de hele tijd de woorden toepassen op onze eigen persoonlijke omstandigheden. We smeken God om ons te voorzien in onze noodzakelijke dingen of Hij reageert zelf op onze vraag.

Het hele verloop van de Goddelijke geschiedenis wordt opnieuw bekeken. De namen van al de bijzondere personen en plaatsen komen aan bod. Als we verder de psalmen bekijken komen we de profetieën betreffende de Verlosser en de Vrouwe die Zijn medeverlosseres is tegen. Als je al deze aspecten in beschouwing neemt dan biedt het getijdengebed ons alle ingrediënten van een perfect gebed. Het zorgt er ook voor dat we dagelijks een half uur uittrekken voor gebed. Dit engagement is psychologisch belangrijk. Het zorgt ervoor dat het zijn eigen plaats heeft in ons leven.

Wat het belangrijkste is dat de Heilige Maagd Maria als Bruid van de heilige Geest, onlosmakelijk verbonden is met het reddingsplan van de mens. Zij is de Middelares, Mede-verlosseres en Voorspreekster. Het is Zijn wil om alle dingen in vereniging te doen met haar en door haar alle gaven en genaden uit te storten over ons. En als we wensen deze kostbare schatten te verzamelen moeten we niet enkel dankbaar zijn aan Jezus maar ook aan Maria.

Voorbeeld van het morgengebed op 12/10/2017

OPENINGSVERS

God, kom mij te hulp. Heer, haast u mij te helpen. Eer aan de Vader en de Zoon en de heilige Geest. Zoals het was in het begin en nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen. Alleluia.

HYMNE

De zon rijst rood in het verschiet.

Wie kleurt en bloost en schaamt zich niet?

Wie kan er voor zo’n licht bestaan

en verder leven in zijn waan?

Nu wijkt de blinde duisternis

waarin ons hart gevangen is,

die al te lang reeds ons omringt

en op de weg der dwaling dwingt.

Dit licht zal onze vrede zijn

en maakt ons hart gerust en rein,

er is geen woord van lust en haat

en geen gedachte meer aan ’t kwaad.

Zo ga de dag in vrede voort,

geen leugen worde meer gehoord

en geen begeerte meer gewekt,

het hart niet meer door kwaad bevlekt.

Hij die ons in zijn hoede houdt

en alle dagen ons aanschouwt,

ziet zorgzaam toe op elke daad

van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat.

Aan God de Vader zij altijd,

aan God de Zoon de lof gewijd,

aan God de Geest: de ene Heer

zij eeuwig alle lof en eer.

PSALMODIE

Ant 1:Hoe groots is het wat er van u wordt voorzegd, stad van God.

Psalm 87 (86)

Jeruzalem, de moeder van alle volken Het Jeruzalem van omhoog is vrij en dat is onze moeder (Gal. 4, 26).

1Zijn stad op de heilige bergen: 2de Heer heeft haar lief; De poorten van Sion veel meer dan alle tenten van Jakob. 3Hoe groots is het wat er van u wordt voorzegd, Jeruzalem, stad van God! 4Eens worden Egypte en Babel geteld tot hen die de Heer vereren. Ja, Filistijnen en Tyrus en Koes, ook zij worden burgers van Sion. 5Zij zullen dan zeggen: ‘Mijn moeder is zij, uit haar zijn wij allen geboren.’ En Hij zal het zelf verklaren, de Allerhoogste, de Heer; 6Hij zal in het boek der volkeren schrijven: ‘Ook dezen horen daar thuis.’ 7Dan zullen zij dansen en zingen: ‘De bron van ons leven zijt Gij!’

 Eer aan de Vader en de Zoon en de heilige Geest. Zoals het was in het begin en nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Ant 1:Hoe groots is het wat er van u wordt voorzegd, stad van God.

Ant 2:De Heer verschijnt met grote macht; al wat Hij buitgemaakt heeft, voert Hij mede.

Lofzang Jes. 40, 10-17

De goede Herder: de allerhoogste en zeer wijze God Zie, Ik kom spoedig, en mijn loon breng Ik mee (Apok. 22, 12).

10Zie, God de Heer verschijnt met grote macht, zijn sterke arm zal alle weerstand breken; Al wat Hij buitgemaakt heeft, voert Hij mede, zijn zegetekens vergezellen Hem. 11Hij weidt zijn kudde als een herder, de lammeren vergaart Hij in zijn arm; Hij laat ze rusten in zijn schoot en leidt met zorg de ooien. 12Wie heeft het water in zijn vuist gemeten, de hemel met zijn handen afgepast? Wie deed het stof der aarde in een maat, woog bergen aan de haak en heuvels op de weegschaal? 13Wie heeft de plannen van de Heer ontworpen, wie heeft Hem als zijn raadsman bijgestaan? 14Aan wie heeft Hij gevraagd wat Hij moest doen en wie heeft Hem de juiste weg gewezen? 15Zie, volken zijn als druppels aan de emmer, ° als stofjes op de weegschaal hun gewicht, en eilanden zijn slechts een hoopje zand. 16De Libanon heeft niet voldoende brandhout, zijn dieren zijn als offer niet genoeg. 17De volken samen zijn voor Hem zo goed als niets, van nul en gener waarde in zijn ogen. 

Eer aan de Vader en de Zoon en de heilige Geest. Zoals het was in het begin en nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Ant 2:De Heer verschijnt met grote macht; al wat Hij buitgemaakt heeft, voert Hij mede.

Ant 3:Verheerlijkt de Heer, onze God, en werpt u neer voor zijn heilige berg.

Psalm 99 (98)

Heilig is de Heer, onze God Gij troont op de cherubs, Gij hebt de onheilstoestand van de aarde veranderd, toen Gij aan ons gelijk geworden zijt (H. Athanasius).

1De Heer is koning, de volken beven, Hij troont op de cherubs; de aarde trilt. 2De Heer is machtig in Sion, Hij die alle volken beheerst. 3Uw Naam, de geduchte, moet men vereren, want heilig is Hij! 4Met kracht regeert Gij en onpartijdig, ° wat juist is hebt Gij voor altijd bepaald; Gij handhaaft het recht in Jakob. 5Verheerlijkt de Heer, onze God, ° en werpt u neer voor zijn voetbank, want heilig is Hij! 6Mozes en Aäron waren zijn priesters, Samuël hoorde tot zijn aanbidders: Zij riepen de Heer aan, die hen verhoorde7en tot hen sprak in de wolkkolom. Zij hebben geluisterd naar zijn bevelen, naar al wat Hij hen gebood. 8Heer, onze God, Gij hebt hen verhoord, ° Gij hebt hen genadig behandeld, maar wat zij misdreven hebt Gij gestraft. 9Verheerlijkt de Heer onze God ° en werpt u neer voor zijn heilige berg, want heilig is Hij, de Heer onze God. 

Eer aan de Vader en de Zoon en de heilige Geest. Zoals het was in het begin en nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Ant 3:Verheerlijkt de Heer, onze God, en werpt u neer voor zijn heilige berg.

KORTE SCHRIFTLEZING MET RESPONSORIUM

1 Petr. 4, 10-11

Dient elkaar, als goede beheerders van Gods veelsoortige genade, met de gaven, zoals ieder die heeft ontvangen: wie spreekt, moet beseffen dat hij Gods woorden spreekt; wie een dienst verricht, wete dat God het is die hem kracht verleent. Dan zal God in alles worden verheerlijkt door Jezus Christus.

Ik roep uit de grond van mijn hart: ° Heer, verhoor mij.
Ik roep uit de grond van mijn hart: ° Heer, verhoor mij.
Aan uw beschikkingen blijf ik trouw.
Heer, verhoor mij.
Eer aan de Vader en de Zoon en de heilige Geest.
Ik roep uit de grond van mijn hart: ° Heer, verhoor mij.

LOFZANG UIT HET EVANGELIE

Ant: Laten wij de Heer dienen in vroomheid en Hij zal ons verlossen uit de macht van de vijand.

Lc. 1, 68-79

De Messias en zijn voorloper

68Geprezen zij de Heer, de God van Israël, omdat Hij omziet naar zijn volk en het bevrijdt.69Een redder heeft Hij ons verwekt in het geslacht van David, zijn getrouwe;70Zoals Hij reeds van oudsher had verklaard bij monde van zijn heilige profeten:71Verlossing uit de macht van onze vijanden en uit de hand van allen die ons haten.72Zo zal Hij onze vaderen barmhartig zijn, zijn heilige verbond gestand doen;73De eed aan onze vader Abraham gezworen ons eenmaal te verlenen;74Om aan de greep van vijanden ontrukt Hem zonder vrees te dienen;75In vroomheid en gerechtigheid al onze dagen voor zijn aanschijn. _76En gij, kind, zult profeet zijn van de Allerhoogste, want gij gaat voor de Heer uit om zijn weg te banen.77Gij zult zijn volk de boodschap van verlossing brengen door de vergeving van hun zonden;78Dank zij de innige barmhartigheid van onze God, die als een nieuwe dag voor ons zal opgaan;79Om licht te brengen in het duister en de schaduw van de dood en onze voeten te geleiden op een weg van vrede. _

Eer aan de Vader en de Zoon en de heilige Geest. Zoals het was in het begin en nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Ant: Laten wij de Heer dienen in vroomheid en Hij zal ons verlossen uit de macht van de vijand.

SMEEKBEDEN

Danken wij God, onze Vader, die met liefde zijn volk leidt en voedt. Zeggen wij daarom met vreugde:

Heer, U komt de lof toe in eeuwigheid.

Algoede Vader, wij prijzen U om uw grote liefde; ° Gij hebt ons op wonderbare wijze geschapen en nog groter is het wonder dat Gij ons herschapen hebt.

Heer, U komt de lof toe in eeuwigheid.

Geef ons aan het begin van deze dag het verlangen om U altijd te dienen; ° dat wij in alles niet onszelf maar uw eer zoeken.

Heer, U komt de lof toe in eeuwigheid.

Zuiver ons hart van elke boze begeerte; ° laat ons altijd openstaan voor uw bedoelingen.

Heer, U komt de lof toe in eeuwigheid.

Maak ons hart gevoelig voor de noden van onze naasten; ° laat hen nooit tevergeefs een beroep doen op onze liefde.

Heer, U komt de lof toe in eeuwigheid.

HET GEBED DES HEREN

Onze Vader, die in de hemel zijt,
uw naam worde geheiligd,
uw rijk kome,
uw wil geschiede
op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood
en vergeef ons onze schulden,
zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren,
en breng ons niet in beproeving
maar verlos ons van het kwade.

AFSLUITEND GEBED

Almachtige eeuwige God, verlicht de volken die leven in de schaduw van de dood, met het stralend licht van de opgaande Zon: Jezus Christus onze Heer. Die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.
Amen.

Een priester of diaken kan i.p.v. de volgende zegenbede de zegen geven zoals aan het einde van de H. Mis.

De Heer schenke ons zijn zegen,
Hij beware ons voor onheil
en geleide ons tot eeuwig leven.
Amen.

Al het voorgaande toont ons de grote nood aan hulp, leiding, troost en geruststelling. Maar het is nog altijd het belangrijkst dat we door het Getijdengebed God kunnen verheerlijken en aanbidden. We leven in een wereld waar God op het achterplan is verdwenen. Niettegenstaande Zijn goedheid toch beter verdient. In dit tijdperk waar we zowel op wetenschappelijk als technisch gebied vooruitgang geboekt hebben, lijkt het alsof we God niet nodig hebben. Hoe nuttig is het dan het Getijdengebed te hebben waar we alles terug in de context zien. Dan bidden we met de hele Kerk, de Hemel, de Aarde en het Vagevuur. Dan bidden we met Christus en Zijn Heilige Moeder. We bidden in Christus, als leden van het Mystieke Lichaam. Jezus bidt met ons en in ons en wij bidden in Hem. Christus bidt dan in ons voor de Kerk van vandaag.

Terwijl we spreken over de waarde van het Getijdengebed is het belangrijk te weten dat er mensen zijn die er bijzonder voordeel uit kunnen trekken. Een kort gebeuren in mijn eigen leven toont dit aan. Een vriend van mij was een chronische patiënt in het ziekenhuis. Deze man was bijna volledig verlamd aan een kant van het lichaam. Hij was een zeer spirituele man en zelfs met een beperkte mobiliteit kwam hij elke morgen naar de Mis, in de kapel die naast het ziekenhuis stond. Hij bracht de rest van de dag door in gebed en bad vele rozenkransen. We suggereerden hem het Getijdengebed eens te bidden. De man zei dat dit de grootste troost was in zijn leven.

Hij was zo dankbaar dat hij beloofde de officie van de zaterdag voor ons te bidden voor de rest van zijn leven. Wat een mooi geschenk! Mensen kunnen uit dezelfde devotie een groot voordeel uit halen. Een vrouw die een klein winkeltje had was verheugd te horen over het Getijdengebed. Ze bad het Getijdengebed gedurende de uren dat het wat kalmer was in de winkel.

Ik wil hier afsluiten door het nachtgebed dat ook in het getijdengebed kan gevonden worden en die ons een goede nachtrust schenkt:

Laat ons bidden.
Heer onze God, verkwik ons door een rustige slaap, nu wij vermoeid zijn door de arbeid van deze dag. Geef dat wij weer op krachten komen om U met lichaam en geest te blijven dienen. Door Christus onze Heer.
Amen.

Een rustige nacht en een goed einde
schenke ons de almachtige Heer.
Amen.