Einde van de Wereld: De Tekenen, die eraan zullen voorafgaan en de omstandigheden die daarbij gepaard gaan: deel 2

De Goddelijke Barmhartigheid zal al haar bronnen en middelen hebben uitgeput. De Antichrist zal zijn ver schenen. De mensen over de hele aarde zullen tot de kennis van de waarheid zijn geroepen. De Katholieke Kerk zal volgroeid zijn tot de volheid van haar leven en vruchtbaarheid voor de laatste keer. Niettemin, zullen al deze gunsten en voortekenen, nogmaals, verdwijnen uit de harten en het denken van de mens. Door een misdadig misbruik van de genaden, zal de mensheid zijn teruggekeerd naar haar braaksel. Hun gehechtheden en al hun aspiraties concentrerend op de goederen en vulgaire genoegens van deze wereld, zullen zij, volgens de Heilige Schrift, God de rug hebben toegekeerd, zodat zij niet meer naar de hemel kunnen opzien, en haar rechtvaardig oordeel indachtig zijn.  Alle geloof zal uit hun hart verdwenen zijn. Alle vlees zal de weg van het verderf zijn gegaan. Het Goddelijke Oordeel zal zodanig zijn, dat er geen redding meer aan is. Zoals Christus zegt, het zal zijn als in de dagen van Noah. In die tijd leefden de mensen zorgeloos, legden plantaties aan, bouwden luxueuze huizen, maakten grappen met de oude Noah, toen hij als timmerman aan het werk ging, Dag en nacht, bouwde hij aan zijn Ark. “Gekke man! Dromer!” zeiden ze. Dit ging zo door totdat dat de vloed kwam, en de hele aarde in de golven verdween. De zondvloed kwam en vernietigde allen.” Zo zal de finale catastrofe plaats vinden, wanneer de wereld haar toppunt van veiligheid heeft bereikt, en markten overvloeien van geld, en aandelen nooit zo hoog. Er zullen nationale vieringen zijn, grote tentoonstellingen en de mensheid, zwemmend in een nooit vertoonde materiële welvaart, zal de hoop op de hemel hebben opgegeven. Banaal achter de laagste genietingen van het leven aan lopend, zullen de mensen, zoals de vrek in het Evangelie zeggen: “Mijn ziel, je bezit goederen, die vele jaren duren. Eet en drink en wees vrolijk” Maar plotseling, midden in de nacht, -“in media nocte”- want het zal te midden van duisternis zijn, en op dat noodlottige nachtelijk uur, toen de Heer eens in Bethlehem verscheen in alle nederigheid, dat Hij weer zal: verschijnen, dan in Majesteit en Glorie, dan zullen de mensen, uit hun slaap opschrikken en een groot weeklagen horen en lawaai, en een stem zal hen wakker roepen:“Zie, de bruidegom is hier! Komt naar buiten, Hem tegemoet.”

In de annalen van Savoye, wordt de herinnering en traditie bewaard van een afschuwelijke catastrofe, die ons het beeld biedt van wat zal gebeuren wanneer God de mensheid in de steek laat en Zijn geduld als het ware is uitgeput . Honderden jaren geleden, 24 november 1248, op de vooravond van de dag dat de Kerk het feest viert van de H. Catharina gebeurde het. Het was een zachte avond, de lucht kalm, en de sterren twinkelden aan de hemel. De hele vallei, waar de huidige stad Chambéry lag, was het rustig en veilig. Een boosaardig en ongodsdienstig man heerste als een tiran over een stad, die nu voor altijd weg is, maar die naast de stad van mijn verhaal stond. Deze man had een groot aantal vrolijke kameraden bijeen verzameld. Met feesten en drinkgelagen, vierde hij de heilig schendende plundering van een klooster, dat hij veranderde in een profaan gebruik, nadat hij meedogenloos de monniken en de heilige bewoners, die de wettige eigenaars waren, had verdreven. Zoals Balthasar in de tijd van Daniël drinkgelagen hield met de Heilige Vaten van de Tempelroof zo deed ook die tiran met zijn edelen als zijn gasten en een feestmaal hield dat gepaard ging met godslasteringen en duivelse spot. Zo, zal de eindcatastrofe geschieden, wanneer de wereld zich het meest veilig waant, Plotseling, in een oogwenk, in het midden van de nacht, begon de grond te schudden met een akelig lawaai. Hemel en de aarde leek te vergaan door een hevige orkaan, stemmen en geloei van stormen, die leken te komen uit de donkere krochten van de Hel; en, voordat men tijd had om een veilig heenkomen te zoeken werden zij levend begraven onder de neerstortende massa van een gigantische berg: een stad, vijf dorpjes, en een hele streek van zes duizend inwoners werden in de afgrond verzwolgen, de sporen daarvan staan geschreven in onuitwisbare letters op de fragmenten van onze zielen, en blijven als een onuitwisbaar en levende herinnering van gemengde gevoelens en afschuw in de geesten van onze mensen. Dit beeld, ontleend aan een van de meest gedenkwaardige en vreselijke gebeurtenissen, die zich hebben voorgedaan in onze geschiedenis, is, in zekere zin, meer treffend dan die van Noah en de Zondvloed: want toen hadden de mensen nog tijd om hun gedachten te verzamelen en genade van berouw te verkrijgen, alvorens ten onder te gaan, en de ramp trof hen niet onvoorbereid en onverwacht. Ofschoon niet iedereen zich kon redden voor ‘t aardse leven, zegt de H. Petrus duidelijk, kon toch een groot aantal naar God terugkeren en zichzelf redden voor het andere leven. In de eerste brief van de Apostel Petrus, zegt hij dat, toen de heilige Ziel van Jezus Christus was gescheiden van Zijn Lichaam, “was het in de geest dat Hij ging prediken tot de geesten in de gevangenis. Zij hadden niet gehoorzaamd vanaf Noah’s dag, toen God geduldig wachtte tot de Ark klaar was.” Op de dag van het Oordeel echter, zal het worden zoals beschreven in het voorgaande verhaal: het zal gebeuren onmiddellijk en met geweld. Christus leert ons: “Als een man op het dakterras is, moet hij niet naar beneden gaan om iets uit zijn huis te halen. Als een man op het veld is, moet hij niet terugkeren om zijn mantel op te halen. Het zal zwaar zijn voor de zwangere vrouwen en voedsters in die dagen. Als iedereen je zegt: ‘Kijk, de Messias is hier’ of Hij is daar’ geloof het niet, want zoals de bliksem schicht van het oosten naar het westen, zo zal de komst van de Mensenzoon zijn.” Hoe en waarmee deze grote verwoesting zal plaats vinden? Wat zal de effectieve oorzaak zijn, de veroorzaker, en het directe, onmiddellijke instrument? Op deze vragen kan en wil de Heilige Schrift geen antwoord geven noch één van de omstandigheden vermelden van deze gebeurtenis, de ernstigste en definitieve van al die sinds de schepping zich hebben voorgedaan. Het leert dat de wereld niet ten onder zal gaan zoals tijdens de Zondvloed, en dat zij ook niet ineen zal storten door vloedgolf van lava zoals dat was met Herculaneum en Pompeji in de streek van Titus, maar zal worden verbrand en verwoest door vuur: Terra autem et quae in ipsa sunt opera exurentur. Dat was al het aloude geloof van de Egyptische en de Perzische wijsgeren. Cicero zei, dat de wereld zou eindigen door vuur. Het is opmerkelijk, dat de huidige wetenschap parallel loopt met de Heilige Schrift, en aantoont, dat vuur de grote architect zal zijn van Gods Gerechtigheid en van de vernieuwing, die zal volgen, wanneer dit zich voordoet. Zo zegt de wetenschap, zoals de Bijbel leert, dat vuur de eerste geschapen kracht was, die haar energie heeft ontwikkeld en haar activiteit heeft getoond. Het was door vuur, dat de natuur vruchtbaar werd en de elementen in werking traden. Daaruit kwamen de grote transformaties van de primitieve wereld voort, het ontstaan van bergen en sterren en tenslotte het opkomen van het universum, met haar hele orde en verscheidenheid, die zich aan onze bewonderende blik toont.

Genesis 1,2 zegt: “De aarde was ongeordend en leeg, en duisternis hing over de wereldzee en Gods Geest zweefde over de wateren.” Met andere woorden, zoals deskundigen verklaren, was de materie vervluchtigd en in de toestand van damp. Voordat de Schepper de materie haar eigenschappen en verschillende vormen had gegeven, door haar te delen en coördineren in zes dagen arbeid, waren al deze onderdelen een warboel, ongeordend, en in een chaotische toestand. Aarde, zon en sterren boden een beeld van een kolossale vloeibare, gasachtige zee, verspreid over een reusachtige ruimte. Deze zee was bewegingloos, log en traag. Het borrelde aan de oppervlakte en in haar aller binnenste diepte, werd alles in beweging gezet onder de levendmakende adem van een Beweger, die geen ander was dan de Geest van God: ”en Gods Geest zweefde over de wateren.” “De elementen zullen worden verwoest door vuur”. De Heilige Geest onderwierp de materiële substantie aan een soort incubatie. Onder de werking van deze extreme hitte van onmetelijke intensiteit, ondergingen de elementen een gieten en hergieten, vervolmaakten zichzelf, verwierven hun kracht en energie, en vergoten hun afval, zoals goud, dat verfijnd en gescheiden wordt van roest, in de smeltkroes, waarin het gegoten is. Wanneer dus omgevormd door de windstoot of gloed van deze oven van de Heilige Geest, werden zij in staat gebracht om Gods Woord te horen en de Schepper riep en zei: “Daar zij licht”. En er was licht; en nadat Hij nacht en dag had gemaakt en het uitspansel had ontworpen, Hij scheidde de vaste materie van de dampige massa erom heen, en zei, het droge noemde God aarde en het samengevloeide water noemde God ‘zee’ God sprak ook tot de wateren, en liet, op onze globe, buiten het vloeibare deel, slechts wat nodig is om de aarde te irrigeren en de bassins van de zeeën te vullen, en de rest weg te zenden in de toestand van damp en lucht: “God maakte het uitspansel en scheidde het water boven het uitspansel van het water eronder.”

Het was een groots en subliem schouwspel, dat aanzet zou worden voor lange en prachtige ontwikkelingen. Wie zou niet begeesterd geraken en zijn hart voelen trillen, bij het schouwspel van de scheppende daad, het meesterwerk van goddelijke wijsheid en macht, die stromen licht en schoonheid opwerpt van de vormeloze, schemerige oceaan, en die alle logge wezens in beweging zet en die de goddelijke Geest bekleed heeft met zijn karakter, hen doordringend met Zijn vuur en straling? “Door het Woord van de Heer werden de hemelen geschapen; door de adem van Zijn mond heel hun heir.” Vandaag, echter, kunnen we slechts ter loops over deze wonderlijke werken spreken, en voor zover het betrekking heeft op ons onderwerp. Welnu, dezelfde Geest van God, die schatten van harmonie en volmaaktheid heeft uitgestrooid over het universum, zal evenzo handelen, wanneer het komt tot het ordenen van de nieuwe hemel en het bouwen van dat paleis, dat eeuwig zal dienen als woonplaats voor de verheerlijkte mens. Hier zijn ze niet aan het fantaseren, en is ons woord niet het onze maar dat van al de profeten, die gesproken hebben en van al de Evangelisten, die geschreven hebben: “Vuur gaat voor Hem uit, en verteert Zijn vijanden alom...De bergen smelten als was voor de Heer.” Voor haar schittering, zal de zon verduisteren en de maan zal geen licht meer geven en de sterren zullen vallen. Dat betekent, ontbonden geweest te zijn voor de tweede keer, zullen zij vervliegen als stofdeeltjes in de lucht. Dat vuur zal het zijn, dat de bozen zal verslinden als stro, en merg en been zal doordringen, en hen voor altijd zal verteren. Het zal voor de rechtvaardigen in de laatste dagen de laatste beproeving zijn- Voor hen zal het de plaats innemen van het Vagevuur, waarvan de louterende vlammen, op het moment van de verrijzenis, zullen worden uitgedoofd, om nooit meer te worden aangestoken. Het zal de vuurproef zijn, waarin zij de overblijfselen zullen afwerpen van hun aardse rust, zodat geen smet de glans van hun gewaden zal vervagen, wanneer zij zullen verschijnen voor de troon van God. Dit alles staat zonder enige twijfel met absolute zekerheid te gebeuren, zoals God zelf dat is en zoals Zijn geest van Waarheid is, die zich niet kan vergissen noch liegen of bedriegen kan. Men kan met zekerheid vaststellen, dat allen deze wereld hier beneden zullen hebben verlaten, voordat wij van dit grote schouwspel van verwoesting en vernietiging getuigen zullen zijn.

Toch heeft Jezus Christus het nuttig geacht, dat wij hiervan op de hoogte zouden worden gesteld en onderricht, omdat deze grote waarheden niet van een speculatieve orde zijn, maar bedoeld zijn, om praktische en onmiddellijke uitwerkingen op ons dagelijks levens gedrag uit te oefenen. Inderdaad, als de aarde en alles wat zij bevat in één dag moet verdwijnen door vuur, dan zijn de goederen van deze wereld van niet meer waarde dan hout of stro. Wat voor zin heeft het dan, van die dingen het voorwerp te maken van onze begeerten en zorgen? Waarom bouwen willen en sporen na laten van ons vernuft en kunnen, daar waar wij geen vast verblijf hebben en waar de vorm van deze wereld zal verdwijnen, als een tent, die geen schuilplaats biedt aan de reiziger? Zullen we zeggen, dat deze afschrikwekkende ramp niet zal gebeuren dan in de eeuwen der eeuwen? Maar Jezus Christus heeft ons gezegd, dat een duizend jaar slechts een ogenblik zijn vergeleken met de Eeuwigheid, en wanneer het moment zal zijn gekomen – wanneer, wij van het land van het toekomstig leven, de getuigen en acteurs zullen zijn in dit hoogste drama – dan zal de hele tijdspanne van de mensheid zo kort lijken te zijn, dat wij nauwelijks beseffen, dat het niet langer heeft geduurd dan één dag. De grote profeet, de Apostel Paulus, voor wie tijd een begrip was zonder grenzen, ruimte en maat, geloofde, dat hij daar in vervoering al was gewest. En Hiëronimus in zijn grot te Bethlehem, kon de doemtrompet horen om de doden op te wekken, en zijn haar stond steil overeind van schrik en zijn vlees en beenderen trilden met een onbeschrijflijke huiver. Tenslotte, zegt Christus ons, dat wij over deze grote waarheden moeten nadenken. Want het is zeker dat we voor een verrassing komen te staan en dat de tijd eerder komt dan we vermoeden. Einde veertiende eeuw, een buitengewoon iemand kwam onderuit Spanje vandaan. Hij heette Vincent Ferrer. Vanaf zijn jonge jaren een profeet en wonderdoener groeide hij op onder algehele verbazing van iedereen. De Geest van God lag op hem en bezielde hem met vurige ijver gelijk die van de Apostel Paulus. Ondanks zijn zwakke gezondheid en strenge levenswandel verrichtte hij zijn zware taak. Hem was de genade van de wondermacht gegeven. Kortom, zijn woord had een wonderbaarlijke kracht, die zich sinds de Apostel Paulus niet was gezien. Een bovenmenselijk wezen, ofschoon hij een mens was, weigerde hij alle eerbewijzen, die de paus hem opdrong te aanvaarden. Zijn leven was er een van voortdurend gebed en vasten en prediken. Twintig jaar lang trok hij door Europa heen, dat trilde onder de kracht van zijn stem.

Het laatste oordeel was het favoriete onderwerp van zijn prediking. Hij beschouwde zichzelf als speciaal gezonden door de soevereine Rechter om de nabijheid van de laatste dagen te aan te kondigen. In Salamanca, een stad, die beroemd was om haar theologen en geleerden, drong een menigte zich om hem heen, om naar die hemelse boodschapper te luisteren: “Ik ben de engel van de Apocalyps, die de Heilige Johannes midden door de hemel zag vliegen, riep hij uit: “Jullie mensen, vrees de Heer en geef Hem eer en glorie, want de dag van het oordeel is nabij.” Bij het horen van deze vreemde woorden, ontstond er onder de menigte een gemompel. Er klonken kreten van: “Gekheid!” “Bluffer!” “Onzin. De boodschapper van God hield even stil, keek naar de hemel in een soort van vervoering en ecstasy. En, met stemverheffing riep hij weer: “Ik ben de engel van de Apocalyps”. De opwinding en het gemompel bereikte een hoogtepunt. “Blijf kalm! zei de heilige. “Erger je aan niet mijn woorden. Met eigen ogen zullen jullie zien, dat ik ben, wat ik zeg. Ga naar de Paulus poort aan het einde van de stad, en daar een dode vrouw aantreffen. Breng haar hier bij mij, en ik zal haar tot het leven opwekken, als bewijs van wat de Heilige Johannes over mij heeft gezegd.” Nogmaals, kreten en zelfs groter protest begroette dit voorstel. Niettemin, besloten een paar mannen naar de aangewezen poort te gaan. Daar vonden ze inderdaad een dode vrouw, namen haar op en legden haar neer te midden van de menigte. De apostel, die niet voor een minuut week van de plaats waar hij stond te prediken, zei: “Vrouw, in de naam van God, ik beveel je op te staan.” De dode vrouw stond onmiddellijk op. Zij wierp de windsels af die haar gezicht bedekten en stond levend op te midden van de menigte. Vincent zei toen: “Voor de eer van God en het Heil van deze mensen, zeg, nu je kunt spreken, of ik werkelijk de engel ben van de Apocalyps, belast met de opdracht het laatste nabije oordeel te verkondigen.” “Jij bent de engel “ antwoordde de vrouw, “Echt, jij bent het.” Om dit prachtig getuigenis te plaatsen tussen twee wonderen, sprak de heilige weer tot haar: “Wilt u kiezen te blijven leven of wenst u weer te sterven?” “Ik zou graag willen leven” antwoordde de vrouw. “Leef dan!” Ze leefde inderdaad nog vele jaren, een levend getuigenis, zegt een geschiedschrijver, van een verbazingwekkend wonder, en van de hoogste zending ooit toevertrouwd aan een mens.

We zullen de authenticiteit van dit verhaal niet betwisten. Het heeft twijfel gewekt onder sommige biografen, en de omstandigheden er omheen gaven aanleiding tot kritiek en ontkenning. Ter verdediging van onze mening, voldoet te zeggen, dat de Kerk het nooit veroordeeld heeft, omdat in de bul van de heiligverklaring, staat: “Hij moest het eeuwige Evangelie verkondigen, zoals de Engel, die midden door de hemel vloog, en hij moest het Rijk Gods en het laatste Oordeel aan de mensen van iedere taal, stam een natie aankondigen”. Het is echter meer dan vijfhonderd jaar geleden, dat dit gebeurde, en het laatste oordeel, dat door de wonderdoener van de veertiende eeuw werd aangekondigd, heeft nog niet plaats gevonden. Moeten we dan hieruit concluderen, dat de heilige was misleid, of dat het wonder van deze opwekking, bevestigd door serieuze geloofwaardige getuigen, en in beeld in de herinnering vastgelegd, verwezen naar het rijk van fabels en beschouwd moet worden als allegorie of verzinsel? St. Vincent Ferrer sprak zoals heilige Doctors hebben gedaan vóór hem, en de meesten van deze grote apostolische mannen dat ook na hem hebben gedaan. Zo censureerde Hiëronimus een zekere Juda, de beroemde auteur van een Kerkgeschiedenis, die zou hebben beweerd, dat hevigheid van de Christenvervolgingen het einde van de wereld voorspelde, dat binnenkort zou plaats vinden. Toch beschreef dezelfde Hiëronimus in één van zijn brieven prachtig de calamiteiten en rampen, waarvan hij getuige was, en was zelf bijna van dezelfde opinie. De Heilige Cyprianus  Epistel 58 schreef deze woorden: “Je kunt niet anders dan constateren, dat de eindtijd er al is en de laatste verwoesting al begonnen is of op komst is. De tijd van de Antichrist is nabij.” In de lofrede op zijn broer Satyrus, roept Ambrosius uit: Hij was uit het leven verwijderd, opdat hij niet getuige hoefde zijn van het einde van de wereld, en de complete verwoesting van het universum.” De H. Gregorius de Grote en de H. Bernardus drukten dezelfde gedachten uit in hun boeken en toespraken. Deze illustere Doctors en grote heiligen spraken op deze wijze, hetzij omdat zij in die tijd zagen, dat het geloof verslapte en de rampen iedere dag steeds meer alarmerende vormen aannamen, en omdat zij waren gegrepen door angst bij de gedachte van die grote dag. Zij wilden bij de mensen een heilzame vrees inplanten vooral bij hen. die op het verkeerde pad terecht gekomen waren.

En om ze zo terug te brengen naar het ware Geloof in God en tot bekering. Toch, kunnen we niet zeggen, dat zij van de waarheid waren afgeweken; Zij spraken volgens de H. Schrift, die, met nadruk op deze fundamentele waarheid, steeds de komst van de uiteindelijke als voor de deur staande Gerechtigheid in het vooruitzicht stelt:“Prope est iam Dominus.” Hierin hebben de Apostelen en geïnspireerde schrijvers ons niet bedrogen, in zover dat tijd voor hen niet iets is, die de grenzen van het huidige leven overschrijdt. De hele spanne tijd van eeuwen, zegt de Heilige Schrift, is niet meer dan een voorbij vliedende dag: “tamquam dies hesterna, quae praeteriit.” Zo zijn er ook in het universum sterren, die tien duizenden mijlen van elkaar verwijderd zijn, en die, vanwege hun afstand, samen lijken te vallen, zodat zij één enkel punt vormen. Zo ook zal de tijd zijn, van God uit gezien en van de hoogten van het leven van God, waar wij eens zullen worden ondergedompeld, alsof het niet bestond. Een jaar – honderdduizend jaren – miljoenen jaren, beschouwd in de boezem van de eeuwigheid, zal niet meer lijken dan paar puntjes. Tijdsduur is in ons denken zo microscopisch klein, dat wij geen verschil zien tussen dit en dat van later. Bij gevolg, kunnen deze woorden van Johannes de Evangelist volledig worden toegepast op -de algemene verrijzenis, maar ook op de gedeeltelijke verrijzenis door Jezus Christus verricht. Het uur komt, waarin al degenen opstaan, die voort zullen komen in de verrijzenis van het leven.”  Bovendien, zal onze eeuwige bestemming onherroepelijk bij de dood worden bepaald, en het bijzondere oordeel dat moet volgen, zal spoedig de omstandigheden bepalen waarin wij zullen verschijnen bij het tribunaal van de goddelijke Gerechtigheid en de plaats, die aan ons zal worden toegewezen. Vergeleken met dit onvermijdelijke einde van de bestemming van de mens, zijn al onze politieke controversen niets dan ijdel gepraat. Revoluties, die volken doen verdwijnen en republieken en rijken omverwerpen, zijn minder dan een verandering van toneel of decor in een theater. Al deze geweldige prestaties en prachtige werken, waartoe menselijke geest in staat is, en tot stand brengt ten koste van grote offers en de zeer riskante ondernemingen, lijken even onbeduidend als die van een spinnenweb, die meestal niet langer dan een dag duren.

Het enige verschil tussen mensen zal dan die van verdiensten en deugd zijn. Alle ijdele en ambitieuze plannen zullen verdwijnen. Politiek zal ophouden. Wetenschap zelf zal worden verwoest: scientia destruetur.  Zalig zij, die het goddelijk Woord hebben gehoord en het trouw in hun hart hebben bewaard. Zalig zij, die uit hun slaap wakker worden met een open en eerlijke levenswandel, de aanbevelingen van de apostelen hebben gevolgd. Zalig zij die, als de wijze maagden gezorgd hebben voor olie in hun lampen, en hun korenschoof klaar hadden voor de dag van de schitterende oogst. Dezen zullen als uitverkorenen geroepen worden, omdat zoals Johannes zegt: hun namen staan geschreven in het Boek des Levens van het Lam, dat was geslacht vanaf het begin van de wereld. Moge die bestemming voor ons zijn weggelegd. Amen!