De vroege jaren van de Heilige Jozef

Voordat Ik u in de moederschoot vormde, koos Ik u uit;
voordat u geboren werd, bestemde Ik u voor Mij; als profeet
voor de volken heb Ik u aangewezen - Jeremia1:5

Door Moeder Cecilia Baij, wiens geschriften zowel het Imprimatur en Nihil Obstat kregen, kennen we de omstandigheden van Jozefs conceptie en geboorte. Deze gebeurtenissen wijzen op wat de profeet Jeremia (Jeremia 1:5) en de H. Johannes de Doper (Lucas 1:5-19, 41-44) overkwamen. Zij werden geheiligd in de moederschoot verscheidene maanden na hun conceptie (bevrijd van de smet van de erfzonde door de genade van God, niet te verwarren met de Onbevlekte Ontvangenis van de H. Maagd Maria)

Dienaar van God, Moeder Cecilia Baij: God stond toe dat hun (Jacob en Rachel) huwelijk voor een tijd onvruchtbaar was, want Hij wilde dat Jozef een kind zou zijn verkregen door een gebedssmeekbede. Zijn ouders gaven genereus aalmoezen aan de armen en aan de tempel van Jeruzalem. Ze ondernamen ook vele bedevaarten om God te smeken voor een nageslacht. God bood hen troost.

Het was op een gelegenheid in de tempel dat Jozef’s moeder een innerlijke overtuiging ontving dat God haar gebed had verhoord en inderdaad zij baarde de H. Jozef.

Het geluk en de vroomheid van de ouders vermeerderde nog toen een engel hen geheime feiten onthulde over dit kind. Het kind zou het gelukkige privilege hebben om de beloofde Messias te zien en met Hem verbonden te zijn.

De gedenkwaardige dag brak aan. Jozefs moeder baarde haar kind met gemak. Het kleine kindje had een engelachtige, aanbiddelijke en serene uitstraling en het zien van hem was een spirituele stimulatie voor iedereen.            

Jozef was in genade en vriendschap met God. Hij was bevrijd van de smet van erfzonde. Jozef had de beste kwaliteiten: hij werd overstelpt met gaven. Hij groeide op in een uitstekende manier, zowel fysiek als spiritueel. Zijn ziel verkreeg vele genaden van de goddelijke gulheid en generositeit. God vormde hem volgens Zijn eigen hart en geest om hen een waardige bruidegom te maken voor de Moeder van het Goddelijk Woord. Het kind nam deze gaven dankbaar in ontvangst. 

  ________________________

In de 17de eeuw werd een Spaanse mystica, Maria van Agreda (1602-1665) hemelse inzichten gegeven in het leven van de Heilige Familie, en werden opgenomen in haar werk, De Mystieke Stad van God. Haar geschriften werden toegejuicht doorheen de eeuwen door Pausen en theologen en zij werd eerwaardig verklaard door de Kerk. Ook zij werd getoond dat de H. Jozef geheiligd werd in de moederschoot.

Eerwaardige Maria van Agreda : Jozef was een mirakel van heiligheid. Deze heiligheid begon bij de vorming van zijn lichaam in de schoot van zijn moeder. De goddelijke voorzienigheid van God kwam erin tussen, de vier lichaamssappen van zijn lichaam regelend (volgens de oude Griekse geneeskunde) en ervoor zorgend dat zijn lichaam een excellente ziel en geest had (Wijsheid 8:19)

Hij werd geheiligd in de schoot van zijn moeder 7 maanden na zijn conceptie, en elk spoor van zonde werd in hem vernietigd voor de hele duur van zijn leven, nooit enig onzuivere daad gesteld.   

Hoewel hij nog geen verstandsvermogen had bij zijn eerste heiliging, voelde zijn moeder toch vreugde van de Heilige Geest. Zonder volledig het mysterie te begrijpen begreep ze dat haar zoon grote daden van deugdzaamheid zou doen en dat hij groot zou worden geacht door God en de mensen.

________________________

De heiliging van Jozef in de moederschoot is een voorbeeld van Gods oneindige wijsheid en goedheid als voorbereiding voor de incarnatie van God de Zoon. De Hemelse Vader heiligde Jozef zodat wanneer de tijd kwam om de Heilige Maagd Maria te huwen en OLHeer Jezus op te voeden als zijn eigen zoon, hij de perfecte en heilige echtgenoot en vader zou zijn. Net zoals de farao Jozef van het Oude Testament aanstelde als prins over zijn bezittingen (Psalm 104:21) en bemiddelaar voor degenen die in hongersnood waren (Genesis 41:55), zo ook koos God deze nieuwe Jozef om Zijn kostbaarste schatten te beschermen en aanbidden : Onze Heer Jezus Christus – het Brood des levens (Johannes 6:35) en Zijn perfecte tabernakel, de Maagd Maria (Lucas 1:42).

H. Alfonsus Liguori: Wanneer God iemand aanduidt voor een bijzondere opdracht, geeft Hij hem de genaden die geschikt zijn voor hem. Sinds God de H. Jozef koos voor de opdracht van vader over het Vleesgeworden Woord, moeten we geloven dat Hij hem al de heiligheid schonk dat bij deze bijzondere opdracht hoorde. Jozef had drie bijzondere privileges. Eerst en vooral dat hij geheiligd werd in de moederschoot, zoals Jeremia en de H. Johannes de Doper. Ten tweede dat hij tegelijkertijd bekrachtigd werd in genade. En ten derde dat hij altijd  vrij was van neigingen van begeerte-een voorrecht die de H. Jozef ontving door de verdienste van zijn zuiverheid.

In het evangelie worden geen details gegeven van de kindertijd van de H. Jozef daarom moeten we kijken naar andere bronnen om een glimp op te vangen van Jozef vooraleer hij in de Bijbel verschijnt.

Betreffende het kind Jozef hebben we openbaringen van Maria van Agreda, Anna Katarina Emmerick en Moeder Cecilia Baij. We weten hierdoor dat hij een nederige en heilige jongen was die een groot begrip had van God op jonge leeftijd.

Heilige Anna Katarina Emmerick: In een visioen zag ik Jozef op een leeftijd van ongeveer acht jaar. Hij was zeer begaafd en was een zeer goede student, maar hij was eenvoudig, stil, vroom en helemaal niet ambitieus… Ik zag hem dikwijls neergeknield met zijn gezicht naar de muur bidden met uitgestrekte armen.

Eerwaardige Maria van Agreda: Het heilig kind Jozef was een prachtige baby en was de bron van een bijzondere vreugde voor zijn ouders en voor de anderen. De Heer versnelde het leerproces met ingegeven kennis en zorgde ervoor dat zijn ziel ingegoten werd met nieuwe genaden en deugden. Het kind begon God te kennen als de Bron en Schepper van alles. Hij luisterde aandachtig en verstond alles wat hem geleerd was betreffende God en zijn werken.

Dienares van God Moeder Cecilia Baij: Jozef had een beste karakter. Hij groeide op bijzondere wijze op, zowel fysiek als spiritueel. God vormde hem volgens Zijn eigen hart en geest, om van hem een waardige bruidegom voor de Moeder van het Goddelijk Woord te maken. Het kind nam deze gaven dankbaar aan die God hem gaf.
Jozef bezat reeds de gave van de rede tesamen met de gave van heiligende genade en had als gevolg daarvan een groter begrip van God en van de beledigingen die gepleegd werden door de mensheid tegen Hem. Hij stortte tranen hierover en offerde ze aan God met de smeekbede dat Hij genade zou hebben voor de arme zondaar en dat Hij hen zou verlichten en hen in staat zou stellen hun dwalingen in te doen zien.

Eerwaardige Maria van Agreda: De jonge H. Jozef was liefdevol, zachtmoedig, oprecht. Hij had karaktertrekken die niet alleen heilig waren maar engelachtig. Hij groeide in deugd en perfectie en groeide naar een leven toe samen met de H. Maagd Maria : een onbesproken leven.

Dienares van God, Moeder Cecilia Baij: de H. Jozef veroorzaakte nooit God enig ongenoegen. Hij beging noch doodzonden nog moedwillige dagelijkse zonde; en hij deed elke inspanning om zelfs de schaduw van zonde te vermijden. Hij nam de aanmaning van de Heilige Geest ter harte “Wie kleine fouten veronachtzaamt, zal uiteindelijk in grotere vervallen.” Hij was immer behoedzaam in dit opzicht en was zeer plichtsgetrouw in kleine dingen.

Als hij ouder werd maakte Jozef grote vorderingen in de deugd, in de liefde voor God en in de studie van de Schrift, vooral de psalmen van David. Hij bad ze zo regelmatig, dat hij de meeste van hen van buiten kende. Jozefs leven ontwikkelde zich zo voor 15 jaar. Hij bewaarde hij vroege onschuldigheid.

Hij beheerste zijn zintuigen zeer zorgvuldig, vooral zijn ogen, onthoudend dat David en vele anderen door nieuwsgierigheid in zonde waren gevallen. Hoe meer hij versterfde aan zijn zintuigen, hoe meer genade hij ontving van God, en hoe intenser zijn liefde voor God werd. God was het middelpunt van al zijn liefde en verlangens.

Wanneer zijn blik getrokken werd naar iets dat een streling voor het oog, maar dat een gelegenheid werd om in zonde te vervallen, keek hij vlug naar de hemel en overwoog met de ogen van de geest de hemelse dingen. Hij verloor geleidelijk aan alle genoegens in schepselen; nog meer ontstoken door de liefde van God. Hij ervaarde dat alle vreugde lag in het zich volledig bezig houden met God en zijn genoegen stellen in Hem alleen.

Jozef had ook een special gave om effectieve hulp te bieden aan degenen die het moeilijk hadden. Wanneer hij in contact kwam met zo’n mensen zorgde hij ervoor dat door zijn houding de mensen altijd van hun zorgen verlicht waren. Hij nam natuurlijk altijd zijn toevlucht tot God en smeekte vurig voor degenen waarmee hij in contact kwam. Zijn vermogen om de last van de verdrukten te verlichten was gekend in de omstreken en bracht velen naar zijn huis die er kwamen om naar hem te luisteren en zijn hulp in te roepen. 

Hij bemoedigde allen die gebukt gingen onder hun moeilijkheden; hij spoorde hen aan zich tot God te richten van Wie ze alles wat goed is, alles wat hen troost kon bezorgen, konden verwachten. Tegelijkertijd vroeg hij hen tot God te bidden dat Hij de manifestatie van Zijn barmhartigheid in de persoon van de beloofde Messias zou zenden, omdat zij hun grootste troost in Hem zouden vinden. Velen die in armoede leefden en zelfs de essentielste zaken in het leven mankeerden namen hun toevlucht tot Jozef en waren ervan overtuigd dat hij hen zou helpen. Jozef vroeg nederig aan zijn ouders wat nodig was voor degene die in armoede verkeerde en zij stonden toe wat hun zoon hen vroeg.

Als hij de armen hielp zei Jozef altijd dat dit gegeven werd door de goede God en dat de dankbetuigingen moesten gericht worden tot God die in alles had voorzien. Op die manier hoopte hij niet geprezen te worden voor zijn liefdadigheid, want hij beschouwde zichzelf als een nederige dienaar die overweldigend gezegend was door hemelse gunsten om hen te delen met anderen. Degenen die naar hem kwamen om aalmoezen waardeerden hem daarvoor en prezen hem in de hele streek. 

Dit alles zorgde ervoor dat personen met een slechte inborst hem benijden en hem zelfs vervolgden. Ze spraken kwaad over Jozef en verkondigden dan hij alles deed om geprezen en geeerd te worden. De duivel gebruikte hen om de deugd van Jozef in een slecht daglicht te stellen. Wanneer Jozef op de hoogte was van dit alles beveelde hij de boosdoeners aan tot God en wanneer hij ze tegenkwam was hij steeds vriendelijk. Hij zei dan: “Het maakt niet veel uit wat je doet tegen mij, maar jullie moeten erover waken God niet te beledigen.” Sommige van deze boosdoeners begonnen geleidelijk aan Jozef graag te hebben, door zijn minzame houding. Hij was altijd nederig tegenover iedereen en hij was er altijd van overtuigd dat anderen deugdvoller waren dan hem. Het was dan ook geen wonder dat verstokte harten werden verzacht door zijn liefdevolle woorden. Jozef leefde in gebedsvolle vereniging met God en zijn ziel was vervuld door de Heilige Geest.

Omtrent de dood van Jozef’s ouders zijn we aangewezen op de openbaringen van Moeder Cecilia Baij.

De H. Jozef was 18 jaar toen zijn ouders stierven. Zijn moeder was de eerste om te sterven, door ziekte. Het was Jozef die op een dag de Patroon van een gelukzalige dood zou worden, die haar bijstond in haar laatste dagen. Zij ervaarde zoveel vreugde en troost in haar laatste momenten in aanwezigheid van haar heilige zoon:

Hij stond zijn moeder Rachel bij en sterkte en troostte haar in haar pijn, God voortdurend smekend om haar bij te staan in haar zware ziekte.

De heilige jongeman bracht vele nachten door bij het bed van zijn moeder of biddend voor haar. Net als hij voorheen zijn dankbaarheid had geuit voor haar goedheid jegens hem, was zijn houding in deze laatste momenten van haar leven een toonbeeld van liefde. Hij wilde haar niet achterlaten en hij hielp haar en troostte haar met zijn heilige liefde. Jozef bleef bij haar tot haar laatste ademtocht. Hij was een grote hulp niet enkel voor haar, maar ook voor zijn vader, die vervuld was van smarten over het verlies van zijn zo deugdzame levensgezellin.

De H. Jozef, lijdend onder het verlies van zijn moeder, had weinig tijd om te rouwen, want spoedig na haar vertrek werd zijn vader ziek. Hij bleef zijn rol als toegewijde zoon verderzetten, net zoals hij had gedaan bij zijn moeder en stond hem bij in zijn laatste momenten:

Niet lang erna werd Jozef’s vader Jacob dodelijk ziek. Jozef was serieus verzwakt gedurende de periode van zijn moeders pijnlijke ziekte en hij smeekte God vurig om Zijn genade, en voor energie en kracht die nodig waren om zijn vader bij te staan gedurende zijn laatste ziekte.

Jozef hielp zijn vader zowel dag als nacht en moedigde hem aan geduldig zijn lijden te dragen. Als zijn vader’s laatste uren kwamen, stond Jozef hem liefdevol bij en stimuleerde hem een groot vertrouwen te hebben in de goddelijke goedheid en barmhartigheid en troostte hem door zijn eigen overtuiging dat zijn vader spoedig in vrede en vreugde zou opgenomen worden. Jozefs vader gaf zijn leven in een vaste hoop om het eeuwig leven te beerven. Jozef barstte uit in tranen. Hij had alle reden om bedroefd te zijn. Hij had zijn liefdevolle en bekommernisvolle vader verloren.

Na de dood van zijn vader, gaf hij zich vertrouwvol over aan de zorg van de Hemelse Vader:

Hij viel op zijn knieen neer en onder tranen smeekte hij de Goddelijke Majesteit om hulp met deze woorden: “O God van Abraham, Isaak en Jakob- en mijn God! Kijk neer op mij, beroofd van zowel vader als moeder, U hebt hen buiten de zogen van dit vergankelijk leven geplaatst en nu smeek ik U dat U in Uw goedheid mijn volledig onder Uw bescherming plaatst. Ik geef mij volledig over aan U.
Ik ben altijd de Uwe geweest en ik ben altijd door U beschermd en verdedigd. Ik wens mijn toewijding aan U te vernieuwen en ik wens dat U volledig over mij heerst. Sinds ik niet langer iemand heb dan U, mijn God, geef me de nodige genade zodat ik in staat ben te zeggen met de koninklijke profeet David: ‘Als vader en moeder mij verlaten,
haalt de heer mij in huis.’ (Psalm 27:10). Wees van nu af aan mijn vader, mijn beschermen, mijn moeder, mijn toevlucht en mijn toeverlaat. Doe met mij wat U behaagt. Moge Uw heilige wil voltooid worden in mij in alles. Verleen mij dat ik altijd Uw wil mag onderscheiden, want het is mijn wens om ze volledig en perfect op te volgen.”