Vasten – Andre Louf

Het vasten is zowel een teken dat wij moeten stellen, als een ontdekking die wij moeten doen. Het is allereerst het teken van een andere honger: ‘Zalig die hongeren en dorsten naar gerechtigheid’ (Mt 5,6). Wie vast, drukt daarmee concreet uit dat het aardse voedsel in zijn ogen secundair is. Niet dat het niet noodzakelijk is, maar het is niet zijn eerste zorg. Hij bewaart een zekere vrijheid ten opzichte ervan, en voelt niet de behoefte zich erop te storten. Toch is dat nog niet de diepste betekenis van het vasten. Veel fundamenteler is dat het vasten ons onze radicale broosheid laat beseffen. Want wie niet eet, stelt zich bloot aan de dood, in zijn verbeelding tenminste.

Sterven zou hij pas als hij definitief zou ophouden met eten. Vasten plaatst de mens voor zijn eigen broosheid, voor zijn grenzen en voor zijn ultieme grens, de dood. De vastende mens geeft zich er meestal niet bewust rekenschap van, maar het ‘doodsgevaar’ is altijd onbewust aanwezig en dat volstaat om in zijn binnenste iets te bewerken. Hij wordt uiterst kwetsbaar, en is al spoedig doortrokken van het gevoel dat hij er op eigen kracht niet zal komen. Die bewustwording is misschien het wezenlijke van het vasten, en zou veel geestelijke vruchten moeten dragen. Laten we het maar toegeven: in de vastentijd moet de monnik soms al bij het opstaan de Heer aanroepen en vragen of Hij hem wil helpen die proef te doorstaan.

De zwakheid die hij daar ervaart en die hem meer krenkt dan hij waarschijnlijk zou willen toegeven, wordt de plaats van een opening naar God en een aansporing om zich tot Hem te keren. Het gaat dus niet om een gevoel dat hij fysiek de grens heeft bereikt: zijn lichaam is niet werkelijk de dood nabij, behalve misschien in zijn verbeelding, waar dan veel angsten kunnen uitbreken. Maar zijn innerlijk wezen ervaart zijn armoede en wordt ertoe gebracht zich spontaan voor God te openen, te aanvaarden alleen van God afhankelijk te zijn, niet meer alleen van brood te leven, maar ‘van elk woord dat komt uit de mond van God’ (Mt 4,4).

Uit : Wijsheid uit de abdijen