|
Kruisverheffing
De
Heilige Kruisverheffing is een feest in de liturgie van de
Rooms-katholieke Kerk en de Orthodoxe Kerk. De liturgische kleur op dit feest
is rood. De datum valt bij de Katholieke en een deel van de Orthodoxe kerken op
14 september en een ander deel van de orthodoxe kerken viert het in lijn met de
juliaanse kalender op 27 september
Het
Heilig Kruis werd - naar overgeleverde verhalen - gevonden door Sint-Helena, de
moeder van Constantijn de Grote. Omstreeks 324 maakte zij een pelgrimstocht
naar Jeruzalem en liet opgravingen doen, waarbij naast het kruis ook de
grafkelder ontdekt zou zijn. Hierover werd voor het eerst bericht in 325 door
Eusebius van Caesarea. Uit de 4e eeuw stammen ook de verslagen van bisschop
Cyrillus van Jeruzalem, Ambrosius van Milaan, Socrates Scholasticus en
Theodoretus van Cyrrhus. Uit het jaar 383 is er een verslag van de religieuze
Egeria bewaard, die een bedevaart naar Jeruzalem maakte.
De
oorsprong van het jaarlijks feest van de Kruisverheffing gaat terug tot de
kerkwijding van de basiliek van het Heilig Graf in Jeruzalem op 13 september
335. Deze kerk werd gebouwd in opdracht van Helena, op de plaats waar - volgens
de overlevering - het lichaam van Christus tussen kruisdood en verrijzenis was
te rusten gelegd meer bepaald op de plaats van de gevonden grafkelder, achter Golgotha.
Tijdens het jaarlijkse kerkwijdingsfeest werd het kruis - waaraan volgens de
traditie Jezus geleden had - aan het volk getoond.
Het kruis
werd door Helena gedeeld; een deel bleef in Jeruzalem en twee andere delen
schonk zij aan Constantinopel en Rome. Vooral vanaf de kruistochten ontstond
een onstuitbare verspreiding van kruis-relieken en aansluitend werd het feest
van de Kruisverheffing gevierd op de plaatsen waar de relieken terechtkwamen.
De Regel
van Benedictus (41, 6-8) laat naar oude kerkgebruiken bij het feest van de
Kruisverheffing de kleine vasten beginnen, die in de grote vasten (de
veertigdagentijd voor Pasen) uitloopt. Bijgevolg is dit feest in de
Benedictijnse traditie van bijzonder belang en hebben kloosterordes uit deze
traditie zoals de Cistercienzers en Trappisten een rol gespeeld in de
verspreiding van het feest in Europa. Het tonen van het kruis als teken van
verlossing door Christus, verspreidde zich zo over de hele Kerk.
Rechtstreeks
aansluitend op het feest van de Kruisverheffing is de gedachtenis van
Onze-Lieve-Vrouw van Smarten, gewijd aan het verdriet en lijden van Maria. Deze
gedachtenis is steeds op 15 september.
Uit :
Wikipedia
|
