zaterdag 22 oktober 2016

§22. Is de protestantse godsdienst een heilige godsdienst?

Dat er onder de Protestanten brave en godsdienstige mensen zijn, zal niemand aan twijfelen. Ik ken er zelf verschillenden, die ik om hun oprechtheid en andere goede eigenschappen echt respecteer.

Maar daaruit volgt nog niet dat het Protestantisme een heilige godsdienst is. Er zijn misschien ook wel Joden en Islamieten, op wiens gedrag niet veel valt aan te merken; maar hieruit zal toch niemand concluderen dat de godsdienst van de Joden, die onze goddelijke Heiland als een bedrieger beschouwen, een heilige godsdienst is; zo ook de Islamitische niet, waarin o.a. de zinnelijke wellust wordt voorgesteld als het hoogste geluk van de mens.

De vraag dus, die wij hier moeten beantwoorden, is niet of er onder de Protestanten ook oprechte mensen te vinden zijn, maar of het Protestantisme als godsdienst, m.a.w. of het Protestantse kerkgenootschap, een heilige kerk is zoals de ware Kerk van Christus heilig moet zijn? En op die vraag luidt het antwoord heel zeker: nee. Zie hier waarom.

In de eerste plaats zet de protestantse leer, d.i. de leer van de Hervormers van de 16^e eeuw, in haar kenmerkende hoofdpunten, de deur open voor alle ondeugden en zonden.

We geven hier een paar voorbeelden. Luther leerde dat, ook voor een volwassen, het geloof alleen genoeg is om zalig te worden.

‘Nu ziet u’ schreef Luther ‘Hoe rijk de Christen of gedoopte is, want zelfs, wanneer hij zou willen, kan hij zijn heiligheid niet verliezen, hoe groot zijn zonden ook zouden zijn, behalve wanneer hij niet wil geloven. Geen zonde kan hem verloren doen gaan dan alleen het ongeloof.’

Maar lezer, wat komt daar van terecht?

Men kan zich namelijk op de meest beschamende manier zondigen, zonder zijn geloof te verliezen. Gelooft men dus dat het geloof alleen genoeg is om zalig te worden, dan zet men de deur wagenwijd open voor de grootste losbandigheid. En toch deinsde Luther daar niet voor terug. Hij durfde zelfs de raad te geven, er maar flink op los te zondigen, als men er maar voor zorgde nog sterker te geloven. In 1521 schreef hij van de Wartburg aan zijn vriend Melanchton de bekende woorden: ‘wees zondaar en zondig krachtig, maar geloof nog krachtiger.’

Wat denkt u lezer, is dat een heilige leer?

Kan dat de leer zijn die Christus op de wereld heeft gebracht om de mens terug te houden van de zonde en hem de weg te banen naar de hemel?

Hoe Luther dacht over de heiligheid van het huwelijk, blijkt uit het volgende voorbeeld. De landgraaf Philips van Hessen had zin, om naast zijn eerste vrouw, nog een tweede te huwen. De raad van Luther en van zijn vriend en mede-apostel Melanchton werd ingeroepen. Allebei waren ze van mening dat het niet raadzaam zou zijn zulke praktijken algemeen bij het volk in te voeren, maar voor de Landgraaf die voor het ‘zuivere Evangelie’ zoveel had betekend en bleef volhouden dat hij niet genoeg had aan één vrouw, kon het verzoek worden ingewilligd. Melanchton was zelfs zo godsdienstig dat hij het sluiten van dat eerloos ‘huwelijk’ met zijn persoonlijke aanwezigheid opluisterde. Maar als nu die apostelen van de Hervorming in de door hen gepredikte leer geen bezwaar zagen om aan één man twee vrouwen tegelijk toe te staan, dan kon die leer echt geen heilige leer zijn.

Wat de Sacramenten, gebruiken en instellingen betreft, het weinige dat de Protestanten daarvan hebben over gehouden komt nog uit de Katholieke Kerk zoals het Doopsel, de prediking, pleegzusters, zendingsgenootschappen enz., maar zij hebben de beoefening van de deugd en van de Christelijke volmaaktheid in ieder geval niet bevorderd door die vele genademiddelen en heilige instellingen zoals de Biecht, het heilig Misoffer, de ongehuwde staat van de geestelijken en kloostergeloften gewoon maar af te schaffen.

Op wonderen maakt het Protestantisme zelfs geen aanspraak. Alhoewel wij graag de deugd erkennen, waar dit daadwerkelijk deugd genoemd kan worden, kan het Protestantisme geen van haar leden aanwijzen, wiens heiligheid door een wonder zou bezegeld zijn, of die ter bevestiging van de protestantse leer ooit één wonder zou hebben verricht.

Bekijken we zo meteen de heiligheid van de vader van de Hervorming van dichterbij. Het is toch een feit, dat God, om de geloofsijver in Zijn Kerk te doen ontvlammen en de zuiverheid en heiligheid van de zeden te herstellen, daarvoor personen kiest, die door hun deugdzame levenswandel en hun voorbeeldig gedrag tonen, werkelijk door God gezonden en met Gods geest bezield te zijn, zoals bijv. Bernardus, Dominicus, Franciscus van Assisi en Ignatius van Loyola, die in het hart van duizenden geloof en godsdienst deden herleven, maar zelf ook mannen waren, wiens stichtend en heilig leven door vriend en vijand werd bewonderd. Hoorde Luther ook tot het geslacht van heiligen?

Uit het boek: ‘Waar is de Kerk van Christus’ van pastoor M. van der Hagen