Joakim en Anna in Nazaret

Toen Joakim en Anna van hun nieuwe woning bezit hadden genomen, namen hun ouders afscheid van hen. Zij zegenden en omarmden hen, namen het dochtertje van Anna mee en begaven zich op de terugweg. Ik zag deze mensen bij zulke bezoeken en soortgelijke gelegenheden nooit smullen of kermis houden. Wel lagen zij soms in een kring geschaard met een paar schoteltjes en kruikjes op het vloertapijt voor zich, maar hun gesprekken liepen meestal over goddelijke dingen en hun zo vurige verwachtingen.

Nu zag ik het echtpaar hier een geheel nieuw leven beginnen. Zij wilden God al het voorbije opofferen en zich levendig voorstellen dat zij nu voor het eerst in de echt verbonden waren. Nu zouden zij trachten door een godgevallig leven en vurige smekingen de goddelijke zegen over hun vereniging te bekomen; naar deze zegen alleen toch ging hun verlangen uit. Ik zag hen samen hun kudden gaan bezichtigen, zoals ik vroeger van hun ouders heb verhaald. 1 deel daarvan bestemden zij voor de tempel, 1 voor de armen en 1 voor zichzelf.; de keurdieren lieten zij naar de tempel drijven; dan werd een tweede deel, uit goede dieren bestaand, voor de armen afgezonderd en het laatste derde deel, geringer in aantal en hoedanigheid, behielden zij voor zich. Zo deden zij ook met al hun ander bezit.

Hun woning was vrij groot en zij leefden en sliepen in afzonderlijke kamertjes, waarin ik hen zeer dikwijls, afzonderlijk, met grote vurigheid zag bidden. Ik zag hen lange tijd zulk een levenswijze volgen en milde aalmoezen geven. Telkens als zij een deel van hun kudden en bezit verdeeld hadden, zag ik alles weer snel aangroeien; zij leefden zeer sober, in zelfverloochening en onthouding. Ik zag hen om te bidden ook wel boetekleren aantrekken. Joakim zag ik vaak, bij zijn verre kudden op de weide, tot God smeken.

In zulk een godgevallige levenswandel volhardden zij 19 jaar na de geboorte van hun eerste kind (Maria Heli); dagelijks werd hun verlangen naar de zegen van de vruchtbaarheid groter en nam hun droefheid toe. Ik zag immers ook dat onbeschofte, liefdeloze mensen uit de omliggende plaatsen soms tot hen kwamen en niet vreesden hen te beledigen met woorden als deze: “Jullie moeten wel ondeugende mensen zijn, dat jullie geen kinderen krijgen. Jullie zogezegd dochtertje is niet de vrucht van jullie onvruchtbaar huwelijk; het is een vals, ondergeschoven kind; anders hadden jullie dat kind wel thuis gehouden.”

Zulke beledigingen dompelden dit zachtzinnig en vroom echtpaar telkens opnieuw in de diepste neerslachtigheid. Zo drukte de smaad der onvruchtbaarheid smartelijk op hen. Nauwelijks kon Anna zich nog in de synagoge vertonen of zij kreeg er de een of andere belediging te verduren. Toch bewaarde Anna de vaste overtuiging en inwendige zekerheid dat de komst van de Messias nabij was en dat zij tot zijn verwanten naar het vlees zou behoren. Zij volhardde dan ook in haar smeken en schreien om de vervulling van de Belofte; zij bleef onvermoeid streven naar een reiner en volmaakter levenswandel, en zo deed ook Joakim.

Joakim was een kleine, magere, maar niettemin stevig gebouwde man. Dikwijls zag ik hem met offerdieren de reis naar Jeruzalem ondernemen. Anna was eveneens niet groot en bovendien nog tenger van gestel. Ze kwijnde weg van kommer en wel dermate dat haar wangen, hoewel ze nog een rode tint behouden hadden, ingevallen waren. Voorts deelden deze heilige echtgenoten van tijd tot tijd hun kudden met de tempel en de armen, doch het deel dat zij voor zich behielden, zag ik steeds verminderen.

Joakim wordt in de tempel gehoond

Nadat die heilige echtgenoten nu reeds zo vele jaren tevergeefs Gods zegen over hun huwelijk afgesmeekt hadden, zag ik dat Joakim weer een offer naar de tempel wilde brengen. Beiden bereidden zich door versterving erop voor. Ik zag hen in boetekleren gehuld, ’s nachts op de harde grond liggen bidden. Nog voor het dagaanbreken trok Joakim het veld in naar zijn kudden op de weilanden, terwijl Anna alleen achterbleef. Spoedig hierop zag ik dat Anna hem dienstknechten met duiven en ander gevogelte in kooien, en bovendien velerlei andere voorwerpen in korven achterna zond, om dat alles in de tempel ten offer te brengen.

Joakim nam twee ezels en belaadde ze met deze en nog andere korven, waarin hij drie kleine witte, dartele dieren met lange halzen gestoken had. Waren het lammeren of geitebokjes, ik weet het niet meer. Hij had op een stok een lantaarn mee, waarvan het licht schemerde als in een uitgeholde kalebas. Ik zag hem dagen later met zijn knechten en lastdieren aankomen op een schoon groen, grasrijk weiland tussen Betanie en Jeruzalem. Hun weg liep vervolgens opwaarts uit de Kedronvallei naar de tempel en zij stalden hun ezels in een tempelherberg, dichtbij de veemarkt. Hierna bestegen zij met hun offergaven de trappen en gingen langs woningen van tempeldienaren. Hier trokken Joakims knechten zich terug, nadat men hun offeranden in ontvangst had genomen.

Joakim echter begaf zich naar de zaal waar zich het waterbekken bevond en de offerdieren gereinigd werden. Hierop ging hij door een lange gang in een zaal aan de linkerzijde van de plaats, waar zich het reukaltaar, de toonbrodentafel en de zevenarmige kandelaar bevonden. (Deze bevonden zich in het Heilige). Hier in de zaal trof Joakim andere offeraars aan, in wier tegenwoordigheid hem een harde beproeving overkwam: een priester, met name Ruben, misprees zijn offergaven; hij stelde ze niet tentoon bij de overige gaven achter tralies aan de rechterzijde van de zaal, doch schoof ze met minachting aan de kant.

Voor alle aanwezigen beledigde hij met luide stem de arme Joakim wegens de onvruchtbaarheid van zijn huwelijk, liet hem niet als offeraar bij de overigen toe en verwees hem naar een schimphoek achter een tralieafsluiting. Hierna zag ik Joakim, overstelpt van droefheid, de tempel verlaten; hij reisde over Betanie en ging naar een kommuniteit van Essenen, naar Macherus toe, om raad en troost te zoeken. Vanhier begaf zich Joakim naar zijn verst verwijderde kudden op de berg Hermon. Zijn weg voerde hem door de woestijn Gaddi over de Jordaan. De Hermon is een lange smalle berg; terwijl hij aan de zonnekant gans met groen en welige vruchtbomen bedekt is, ligt hij op zijn tegenovergestelde zijde dikwijls nog vol sneeuw.

Anna ontvangt de belofte van vruchtbaarheid en reist naar de tempel

De grievende smaad in de tempel had Joakim zo vernederd, gepijnigd en beschaamd, dat hij Anna zelfs niet liet weten waar hij zich ophield. Zij vernam evenwel van andere mensen, die er getuige van geweest waren, hoe brutaal men haar echtgenoot had gekrenkt, en haar droefheid was niet te beschrijven. Ik zag haar dikwijls wenend met het aangezicht ter aarde liggen, omdat zij helemaal niet wist en niemand het haar kon zeggen, waar Joakim nu vertoefde; reeds ongeveer vijf maanden hield hij zich onder zijn herders en kudden bij de berg Hermon verborgen.

Tegen het einde van deze tijd overkwam Anna nog een erger leed, ten gevolge van de onbeschoftheid van een dienstmeid, die haar meesteres bij elke gelegenheid haar ongeluk en nood in het aangezicht verweet. Eens verzocht haar deze meid om het aanstaande loofhuttenfeest elders te mogen gaan vieren. Als waakzame en plichtsgetrouwe moeder weigerde Anna haar toestemming. Hierop schoot de meid in toorn uit en wierp Anna haar onvruchtbaarheid en het wegblijven van Joakim voor de voeten als een straf van God voor haar hardvochtigheid, en zij deed zo brutaal dat Anna haar niet langer in haar dienst kon dulden.

Zij zond haar, door twee knechten vergezeld, met geschenken naar haar ouders terug; zij bad hen dat het hen zou gelieven hun dochter terug te nemen, zoals zij haar hadden toevertrouwd, daar zij er niet langer voor kon instaan. Nadat Anna deze meid had weggestuurd, ging zij diep bedroefd in haar kamer bidden. Tegen de avond wierp zij een grote wikkeldoek om het hoofd, hulde zich er geheel in, en begaf zich met een afgeschermd, gedempt licht naar de grote boom bij de muur van het voorhof. In een loofhut die door deze boom gevormd was, stak zij een lamp aan, die in een soort kastje aan deze boom hing en bad uit een gebedsrol.

Anna bad onder deze boom lange tijd tot God dat Hij, nu Hij al zo smartelijk haar schoot gesloten hield, ten minste haar godvrezende levensgezel niet langer van haar verwijderd zou houden. En zie! Daar verscheen haar een engel van God; hij daalde als uit de hoogte van de boom voor haar neer en sprak tot haar: “Ban alle onrust uit uw hart, want de Heer heeft uw gebed verhoord. Trek reeds morgen met twee dienstmeiden op naar de tempel en neem duiven mee ten offer. Ook Joakims gebed is verhoord en ook hij komt met zijn offer, dat zal aangenomen worden, naar de tempel. Gij moet onder de Gouden Poort met hem samenkomen; beiden zult gij gezegend worden en weldra zult gij de naam van uw kind vernemen.” Hij voegde er nog aan toe dat hij ook aan haar echtgenoot dezelfde boodschap had gebracht, en verdween.

Anna was met blijdschap vervuld en zij bedankte de barmhartige God. Zij keerde aanstonds in haar woning terug en begon met haar dienstmeiden al het nodige in gereedheid te brengen om de volgende dag de reis naar de tempel te ondernemen. Ik zag hierop hoe zij zich na haar avondgebed te slapen legde. Haar legerstede bestond uit een smalle deken en een hoofdkussen. Zulke deken rolde men ’s morgens weer op en het bed was uit de weg. Om te gaan slapen legde Anna haar bovenkleren af, hulde zich van het hoofd tot de voeten in een ruime wikkeldoek en legde zich, recht uitgestrekt, op haar rechterzijde, gekeerd naar de wand van haar kamertje, waartegen haar bed gespreid lag.

Nauwelijks had Anna een tijdje geslapen of ik zag uit de hoogte een lichtglans tot in haar kamer dringen en zich naast haar legerstede als het ware samentrekken in de gedaante van een schitterende jongeling. Het was de engel van de Heer, die haar boodschappen kwam dat zij een heilig kind zou ontvangen. Hierna strekte hij zijn hand over haar heen en schreef op de wand in grote, lichtende letters de naam MARIA. De engel verdween nu weer, als vervloeiend in het licht. Anna was gedurende dit gebeuren als iemand in een diepe, aangename droom; zij richtte zich, half ontwaakt, op haar legerstede op, bad met grote vurigheid en zonk, zonder klaar wakker te zijn geweest, terug in slaap.

Na middernacht werd zij vreugdig wakker, als gewekt door een inwendige vriendelijke uitnodiging en nu ontdekte zij met vrees en blijdschap de letters op de wand. Het waren als rode, lichtende goudletters, niet talrijk maar groot. Met onbeschrijfelijke aandoening en vermorzeling staarde zij ze aan, tot ze met het dagaanbreken uitdoofden. Zij zag alles zo klaar en haar vreugde groeide dermate aan, dat zij als geheel verjongd opstond. Op het ogenblik dat het licht van de engel met zijn genade over haar gekomen was, zag ik onder haar hart een glans waarin ik de persoon van de uitverkoren moeder, het schitterende, doorlichte vat van de naderende genade erkende.

Wat ik op dat ogenblik in de H. Anna waarnam, kan ik slechts in deze bewoording weergeven: ik erkende binnen in haar de gezegende moeder Gods, voor wie een wieg getooid, een bedje gespreid en een tabernakel geopend is, om iets zeer heiligs op waardige wijze op te nemen en te bewaren. Ik zag dat Anna door Gods genade voor de Zegen ontsloten was. Hoe wonderbaar ik dat zag en begreep, is onuitsprekelijk, want ik erkende Anna als de wieg van het Heil van het mensdom, en tevens als een ontsloten kerktabernakel, waarvan het voorhangsel opzij getrokken is. Het was natuurlijk en toch tegelijk heilig. Anna was, naar ik meen, 43 jaar oud. Anna stond nu op, ontstak haar lamp, deed haar gebeden en begaf zich met haar offergaven op reis naar Jeruzalem. Alle huisgenoten waren die morgen in een wonderlijke blijde stemming, ofschoon niemand buiten Anna iets afwist van de verschijning van de engel.

Joakim wordt door een engel getroost, in de tempel wordt zijn offer aanvaard

Rond diezelfde tijd zag ik Joakim bij zijn kudden op de berg Hermon, over de Jordaan, voortdurend tot God bidden en om verhoring smeken. Als hij de jonge lammeren zo vrolijk blatend om hun moeders zag springen, greep hem telkens een diepe droefheid over zijn kinderloosheid aan. Aan zijn herders evenwel deelde hij de oorzaak van zijn verdriet niet mee. Het loofhuttenfeest was nabij en reeds richtte Joakim met zijn herders de loofhutten op. Terwijl hij eens aan het bidden was en de vrees hem overviel om, volgens wet en gebruik, voor het feest naar Jeruzalem te gaan en in de tempel te offeren, want de opgelopen smaad stond hem nog levendig voor de geest, zag ik de engel hem verschijnen en hem bevelen om met moed, vrij en vrank naar de tempel op te gaan: zijn offer zou aangenomen en zijn gebed verhoord worden. Met zijn vrouw moest hij onder de Gouden Poort tezamen komen.