Er hangt een poster aan de muur van het kindertehuis in Calcutta waarop staat:

Neem tijd om na te denken,

neem tijd om te bidden,

neem tijd om te lachen.

Dat is de bron van macht,

de grootste macht ter wereld,

dat is de muziek van de ziel.

Neem tijd om te spelen,

te beminnen en te worden bemind,

neem tijd om te geven.

Dat is het geheim van eeuwige jeugd,

dat is het door God geschonken privilege;

het leven is te kort om egoistisch te zijn.

Neem tijd om te lezen,

neem tijd om aardig te zijn,

neem tijd om te werken.

Dat is de fontein van de wijsheid,

dat is de weg naar geluk,

dat is de prijs van succes.

Neem tijd om liefdadig te zijn,

dat is de sleutel tot de hemel.

Gebed in daden is liefde en liefde in daden is dienstbaarheid. Probeer zonder voorbehoud te geven waaraan iemand op dat moment behoefte heeft. Het gaat erom dat je wat dan ook doet, hoe onbelangrijk het ook is, om door het geven van je tijd blijk te geven van je aandacht. Soms houdt dit daadwerkelijke hulp in, zoals in ons tehuis voor de zieken en stervenden, en soms betekent het geestelijke bijstand aan degenen die opgesloten zijn, de eenzame zielen die alleen wonen. Als een zieke een geneesmiddel nodig heeft, geef hem dan dat geneesmiddel; als hij troost behoeft, troost hem dan.

We zijn allemaal kinderen van God, dus is het belangrijk dat we Zijn gaven met elkaar delen. Zit niet te piekeren over het waarom van de problemen van de wereld, maar doe alleen wat er voor je medemens gedaan moet worden. Sommigen zeggen tegen me dat onze liefdadigheid afdoet aan de verantwoordelijkheid van de regering ten opzichte van behoeftigen en armen. Maar daar houd ik me niet mee bezig, want regeringen schenken meestal geen liefde. Ik doe gewoon wat ik kan, de rest gaat me niet aan.

God is heel goed voor ons, liefdevolle daden brengen je altijd dichter bij God. Kijk maar eens wat Jezus tijdens Zijn leven op aarde heeft gedaan! Hij heeft alleen maar goed gedaan. Ik herinner de zusters er altijd aan dat Jezus die drie jaar doorgebracht heeft met het genezen van zieken en melaatsen, kinderen en wie dan ook, en dat wij dat ook moeten doen: het evangelie prediken door middel van onze daden. Het is een privilege dat we mogen dienen en we doen ons best daar oprecht blijk van te geven.

We zijn van mening dat onze bijdrage weliswaar niet meer dan een druppel in de oceaan is, maar dat de oceaan leger zou zijn zonder die druppel. We hebben bijvoorbeeld onze scholen opgericht om arme kinderen liefde voor het leren en het belang van hygiene bij te brengen. Als we dat niet hadden gedaan, werden die kinderen nog steeds op straat aan hun lot overgelaten.

Als iemand beter bij een andere organisatie terecht kan – dat hangt van de omstandigheden af – dan raden we dat aan. Maar omdat we de allerarmsten dienen, sturen we nooit iemand weg die ons werkelijk nodig heeft. Broeder Geoff legt dat als volgt uit:

‘We kunnen maar heel zelden iemand anders vinden om voor onze daklozen te zorgen, vooral in landen als India waar een enorme behoefte aan zorg bestaat. Onze missionarissen zijn vaak de laatste halte voor veel patienten die al zo ongeveer overal zijn weggestuurd.’

Gandhiji Prem Nivas, Titagarh, Calcutta

Tegenwoordig kunnen leprozen een normaal leven leiden in de wetenschap dat ze kunnen genezen. Een leprapatient hoeft niet langer te verdwijnen en zich schuil te houden en dat betekent dat het gezin zonder angst voor besmetting bij elkaar kan blijven. Het kind van een leproos is niet langer ook een leproos.

Ruim veertig jaar geleden besloten we om een mobiele kliniek voor leprapatienten op te richten onder een boom in Titagarh, een paar kilometer buiten Calcutta. We onderzochten tweemaal per week patienten, behandelden de rest van de week ondervoeden en bezochten zieken die thuis lagen. ’s Zaterdags maakten we voor hen schoon.

Nu hebben we een prachtig centrum dat we Gandhiji Prem Nivas hebben genoemd, dat bijna een dorp op zichzelf is. Het ligt verspreid langs een treinroute en alle gebouwen zijn in heldere, aantrekkelijke kleuren geschilderd: rood, blauw, geel. Er staan werkruimten, slaapzalen, onderzoekruimten, ziekenzalen, een school, een polikliniek en huisjes voor gezinnen, en ook bassins die de hele gemeenschap van water voorzien. Op de binnenplaats staat een standbeeld van Gandhi.

Prem Nivas is eigenhandig door de leprozen gebouwd en is een oord waar ze zowel kunnen wonen als werken. Toen we in 1974 het land kregen om het centrum op te bouwen, was het een stortplaats van de spoorwegen. We zijn begonnen met het bouwen van eenvoudige hutten met rieten daken en zo langzamerhand is het een heel mooi complex geworden.

Broeder Vinod, die aan het hoofd staat van Prem Nivas, zegt over het huidige centrum:

‘We behandelen per maand veertienhonderd gevallen van lepra en sinds 1958 staan hier 38000 patienten geregistreerd. Velen van hen worden niet langer behandeld maar de mensen voor wie we nu nog zorgen, zullen nog een jaar of twintig, dertig blijven leven. De Missionaries of Charity zullen dus nog minstens zo lang met dit werk blijven doorgaan. Nu lepra onder controle kan worden gebracht, weet ik zeker dat we in de toekomst lang niet zoveel verminkingen zullen zien.

Het belangrijkste is de ziekte in een vroeg stadium vast te stellen en daarom is onze kliniek van levensbelang. Lepra tast het afweersysteem van het lichaam aan en verplaatst zich door de lucht. Je hoeft niet lang contact met een patient te hebben om besmet te worden. Maar als je een goed afweersysteem hebt, word je niet besmet. We hebben geen vaccinatie tegen de ziekte, maar wel een test om iemands immuniteit te kunnen vaststellen. Als iemand het toch krijgt, kunnen we het in een vroeg stadium met medicijnen genezen.

Lepra komt nog steeds het meest voor in de arme laag van de bevolking. De armen weten niet waaraan ze lijden totdat de misvorming zich begint te tonen. En dan is het natuurlijk te laat om de schade van het gevoelsverlies in handen en voeten en de zweren te herstellen, hoewel we verdere uitbreiding dan nog wel kunnen voorkomen. Lepralijders met zichtbare verminkingen worden echter wanhopig en willen niet in een maatschappij wonen die hen verstoot. Daarom bieden we hun hier een verblijfplaats en een baan aan, en dan komen het geloof, de hoop en het zelfrespect van de patient alweer gauw terug.

We laten hier ook veel bedelaars toe die anders op straat of op het station leven. En we nemen kleine kinderen met lepra op. Hun ouders zeggen altijd dat ze het kind zullen terugnemen als het beter is, maar dat doen ze nooit. Dus dan wordt dit het tehuis voor die jongens en meisjes en als ze volwassen zijn, trouwen ze hier meestal. Dan geven we ze een baan, een eigen huis en dan blijven ze bij ons. Al het werk wordt door de patienten gedaan. Zij leren elkaar verbinden, injecties geven en de zalen schoonhouden. Ze zorgen voor hun eigen lotgenoten. Zij begrijpen het lijden en de problemen van de andere patienten veel beter dan wij. De broeders worden natuurlijk wel opgeleid om voor hen te zorgen. Het zijn paramedische verzorgers die de artsen, die hier eens per week gratis komen opereren, bijstaan in de behandeling van de patienten. Maar het onderlinge contact tussen de patienten is het belangrijkst.

We voorzien in onze eigen behoeften. We verbouwen onze eigen groente en als we te veel hebben, geven we het aan andere tehuizen. We hebben vis in de visvijvers en geiten en andere dieren op onze boerderijtjes, en ook een weefatelier (waar de sari’s van de zusters worden gemaakt), schoenmakers en timmerlieden, bouwers en technici. Er is vast werk voor iedereen.’

Shishu Bhavan, Calcutta

Shishu Bhavan, ons kindertehuis in Calcutta, bestaat uit een aantal hoge gebouwen achter een muur aan een drukke verkeersweg. Bij de ingang liggen de polikliniek, waar de armen hun kinderen naartoe kunnen brengen, en het adoptiebureau. Verder naar binnen zijn de kamers waar de baby’s en peuters in lange rijen groene ledikantjes liggen. Er is ook een kleine binnenplaats waar de kinderen kunnen rondrennen en een vertrek waar ze kunnen spelen en eten.

Shishu Bhavan wordt geleid door zuster Charmaine Jose. Zij zorgt met haar zusters voor gemiddeld 300 zieke of ondervoede kinderen en ook voor arme, ongehuwde moeders, die ze een baantje geven.

In de polikliniek geven drie artsen medische zorg aan zo’n 1000 tot 2000 patienten per week. Het adoptiebureau ontvangt mensen die willen praten over eventuele adoptie van een kind. Als kinderen op hun tiende jaar nog niet geadopteerd zijn, sturen we ze soms naar kostschool en vandaar naar een hogere school of een secretaresse-opleiding. Daarna zoeken we een baan voor hen. Als ze zich een plaats in de maatschappij hebben verworven, helpen we hen vaak als ze willen trouwen en geven we hun een bruidsschat mee die hen verzekert van een goede start. Dat vinden ze heel fijn en ze komen later regelmatig met hun eigen kinderen op bezoek. Ik vertel hen dan vaak dat ze boffen dat ze niet een schoonmoeder hebben, maar wel twintig!

Op de benedenverdieping van Shishu Bhavan zijn er faciliteiten om per dag ruim 1000 mensen te voeden. Dat zijn meestal bedelaars van de straat en dit is de enige plek waar ze verzekerd zijn van een maaltijd per dag, meer krijgen ze niet. Maar er gebeuren ook onvoorziene rampen waarbij we moeten inspringen en hulp bieden. Toen bijvoorbeeld een groot deel van Calcutta onder water liep en wegspoelde, raakten 1200 gezinnen opeens al hun bezittingen kwijt. Zusters van Dhishu Bhavan en ook broeders hebben toen de hele nacht gewerkt om hulpgoederen te brengen en onderdak aan te bieden. Zo beschrijft zuster Charmaine Jose haar taak:

‘We zijn mensen van de straat en ons werk ligt in de straten. We bidden terwijl we op weg zijn om gezinnen te bezoeken, een stervend kind te begeleiden of medicijnen rond te brengen. Elke zuster werkt een straat per dag af om te zien hoe we daar de armen kunnen helpen. We bezoeken ook de dorpen waar nauwelijks faciliteiten zijn en openen daar medische centra. Soms behandelen we op die plaatsen wel 2500 patienten per week.

Een groot aantal zusters is gediplomeerd verpleegster en sommige zijn arts. Zij werken meestal in de apotheken, hoewel degenen die opgeleid zijn tot kinderverzorgster, in de zalen worden geplaatst. We hebben ook een school voor straatkinderen die mishandeld zijn of in de prostitutie werken. Zij hebben het meestal zonder eten, steun of geneesmiddelen moeten doen. Dus dan nemen zij we mee, onderwijzen, voeden en kleden ze en na een poosje zoeken we een sponsor die zo’n kind wil helpen naar een echte school te gaan en een opleiding te volgen.

De geestelijk en lichamelijk gehandicapte kinderen blijven hier bij ons. Een groot aantal blijft niet lang in leven maar degenen die dat wel doen, worden op hun dertiende in een van onze andere tehuizen geplaatst.’

Nirmal Hriday, Calcutta

Ons tehuis voor de stervenden in Calcutta was eens een plaats waar pelgrims konden uitrusten van hun reis naar de tempel van Kali. Ons gebouw ligt diep in het hart van de wijk Kalighat en is tegen die tempel aan gebouwd. Als je binnenkomt, ligt links de mannenzaal en rechts die voor vrouwen. Hoge, smalle ramen laten bundels licht binnenvallen in de vertrekken die vol staan met lange rijen bedden met matrassen met een blauw plastic overtrek. Daartussenin liggen de kliniek en de badruimte, daarachter de keuken en het lijkenhuis. Onze school voor straatkinderen bevindt zich op het dak boven het verblijf van de zusters.

We hebben vijftig bedden voor mannen en vijfenvijftig voor vrouwen, maar we kunnen dit aantal naar behoefte uitbreiden. Als die mannen en vrouwen in het tehuis voor de stervenden worden binnengebracht, zijn ze meestal niet in staat een woord uit te brengen. Dus als ze per ziekenwagen aankomen of door een zuster of broeder worden gebracht, worden ze als ‘onbekend’ ingeschreven. Daarna, na wat verzorging, liefde en eten, kunnen ze meestal wel praten en hun naam opgeven. De zusters proberen er ook achter te komen welke godsdienst ze belijden, zodat ze een overeenkomstige begrafenis kunnen krijgen: de rooms-katholieken gaan naar het kerkhof, de mohammedanen naar hun eigen begraafplaats en de hindoes voor crematie naar de ghat, die vlak bij ons ligt. De meeste mensen die bij ons komen zijn hindoe, dus als we niet weten tot welke godsdienst iemand behoort, geven we hem meestal een hindoe-crematie.

Zuster Dolores, die aan het hoofd staat van Nirmal Hriday, zegt:

‘We vragen iemand nooit waarom hij of zij op straat leeft, we hoeven hun geschiedenis niet te weten. We veroordelen hen niet vanwege hun omstandigheden, want we hoeven hem alleen maar met wat zorg en liefde te omringen en dan zijn ze al tevreden. We verzorgen degene die bij ons wordt gebracht alleen maar en God doet door middel van ons de rest.

Meestal wordt de binnengebrachte persoon eerst in bad gedaan, maar soms is iemand zo ziek dat we hem in bed leggen, zijn gezicht wassen en een infuus aanleggen. Af en toe krijgen we iemand met gangreen, vreselijke wonden met maden erin of chronische diarree. Velen komen bij ons aan met tuberculose en sommigen van hen bloeden, en dat moet dan eerst worden gestopt.

Soms sterft een patient direct nadat hij in een bed is gelegd. Maar af en toe gaat iemand zich iets beter voelen en kan hij rechtop gaan zitten of rondlopen. Soms kan hij zelfs terug naar huis, hoewel thuis voor velen niet meer dan de straat is. Dus sommigen gaan weer weg en komen terug als ze opnieuw ziek worden. We zeggen altijd dat we een bed voor hen zullen vrijhouden.’