Liefhebben tot het pijn doet

We moeten groeien in de liefde en om dat te kunnen doen, moeten we liefhebben en geven tot het pijn doet, net als Jezus. Doe gewone dingen met buitengewone liefde, kleine dingen zoals voor zieken en daklozen zorgen, voor eenzamen en ongewensten, hun was te doen en voor hen schoon te maken.

Je moet iets geven dat je moeite kost. Dan is het niet geven wat je kunt missen, maar geven wat je niet kunt of wilt missen, iets geven waar je waarde aan hecht. Dan wordt je geschenk een offer en heeft het waarde voor God. Ieder offer heeft waarde, als het met liefde wordt gebracht.

Dit geven tot het pijn doet, dit offer, noem ik ook liefde door daden. Ik zie die liefde iedere dag, in kinderen, mannen en vrouwen. Ik zie die liefde iedere dag, in kinderen, mannen en vrouwen. Ik liep een keer op straat en toen kwam er een bedelaar naar me toe die zei: ‘Moeder Teresa, iedereen geeft u iets, ik wil u ook iets geven. Vandaag heb ik de hele dag nog maar 29 paise gekregen, maar die wil ik aan u geven.’ Ik dacht snel: Als ik die aanneem (29 paise is niets) heeft hij vanavond niets te eten, maar als ik ze niet aanneem, doe ik hem verdriet. Dus stak ik mijn hand uit en nam het geld aan. Ik heb nog nooit op wiens gezicht dan ook zo’n vreugde gezien als op dat van die bedelaar, omdat hij ook iets aan Moeder Teresa kon geven. Het was een grote opoffering voor die arme man, die de hele dag in de zon had gezeten en maar 29 paise had ontvangen. Het was iets heel moois: 29 paise was zo weinig dat ik er niets voor kon kopen, maar toen hij ze aanbood en ik ze aannam, werden het er duizenden omdat ze met zoveel liefde gegeven waren.

Ik kreeg onlangs een brief van een klein kind in Amerika. Ik weet dat hij nog klein was, omdat hij met grote letters geschreven had: ‘Moeder Teresa, ik hou zoveel van u dat ik u mijn zakgeld stuur’ en in de brief zat een cheque voor drie dollar. Een van de zusters in Londen vertelde me ook eens dat er op een dag een klein meisje met een zak penny’s voor de deur van het tehuis in Kilburn had gestaan dat zei: “Dit is voor de arme mannen.’ Ze zei niet dat het voor Moeder Teresa was of voor de missionarissen. Ze woonde in dezelfde straat en had de bewoners zien lopen en daarom zei ze dat het voor de mannen was. Ze had hen met eigen ogen gezien. Ik geloof dat het met veel mensen zo gaat, dat ze iets zien en zich ertoe aangetrokken voelen omdat het iets goeds is.

Onlangs is hier een jong stel getrouwd, dat had besloten er een eenvoudige huwelijksdag van te maken. Zij droeg een simpele katoenen sari en alleen hun ouders waren erbij. Ze gaven ons al het geld dat ze hadden gespaard voor een uitgebreide hindoeceremonie. Ze wilden hun liefde met de armen delen. Dergelijke dingen gebeuren elke dag. Door zelf arm te worden en lief te hebben tot het pijn doet, zijn we in staat onze liefde te verdiepen, mooier en completer te maken.

Een van onze vrijwilligers, Sarah, vertelt over haar ervaring in dit soort liefde toen ze in een van onze tehuizen in San Francisco werkte:

‘Onder liefhebben tot het pijn doet, versta ik liefhebben zelfs als je niets van de situatie, de mensen of wat dan ook begrijpt. Dat is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar er zijn perioden dat ik het op kan brengen. Maar als je een bewoner goed leert kennen, zoals ik Chris bijvoorbeeld, heeft dat wel tot gevolg dat je het vreselijk vindt als hij sterft. Daarna wilde ik er niet meer heen en dat heb ik een week of drie ook niet gedaan. Ik stond ’s morgens wel op om ernaartoe te gaan, maar dan ging ik toch niet. De zusters begrepen het heel goed. Zo hebben ze me geholpen, door niet te oordelen of te veroordelen. Ze zeiden: “Het geeft niet, kom maar terug als je het weer aankunt.” Toen ik na de dood van Chris om hem rouwde en huilde, zeiden ze: “Dit huis is er voor mannen om te sterven. Het is egoistisch om daarom te huilen, want dan denken we aan onszelf en niet aan waar zij nu zijn, bij God. We moeten blij voor ze zijn.” Zo denken zij erover.

Ik ben niet eens een full-time vrijwilliger, de mensen die dag in dag uit in dat tehuis werken, weten veel meer van liefhebben tot het pijn doet. Als je in die omgeving leeft en voortdurend geeft, word je gevoeliger in de kunst van het liefhebben en een spirituele hulpbron voor God. De full-time vrijwilligers zijn bijzondere mensen, God vult ze iedere dag. Het is heel gemakkelijk om in deze wereld net te doen of je liefhebt want pas als iemand ziek wordt, verlangt hij van je dat je liefhebt tot het pijn doet.’

Een blijmoedig lijder

De instelling van een Missionaris van Barmhartigheid is volkomen overgave aan God, een liefhebbend vertrouwen in de medemens en een opgewekte houding tegenover iedereen. We moeten het lijden met vreugde aanvaarden, een leven van armoede in blijmoedig vertrouwen doorstaan en Jezus in de allerarmsten met vreugde dienen. God houdt van een opgewekte gever. Degene die met een glimlach geeft, geeft het beste. Als je altijd bereid bent om ‘ja’ te zeggen tegen God, zul je vanzelfsprekend een glimlach hebben voor iedereen en met Gods zegen kunnen geven tot het pijn doet.

Twee van onze vrijwilligers, Sarah en Dave, ontdekten de waarde van deze benadering in onze tehuizen in San Francisco en Londen:

‘Wat ik zo leuk vind van de zusters is dat ze, als het moeilijk wordt, altijd hun gevoel voor humor weten te bewaren. En als er fouten worden gemaakt, worden ze rechtgezet en gaan we gewoon verder. Maar sommigen van hen hebben me verteld dat het soms heel moeilijk voor ze is, dat ze verdriet hebben en huilen van verlangen naar hun eigen familie. Want ze hebben ook broers, zusters of ouders die met problemen of ziekte te kampen hebben, en ze kunnen niets anders voor hen doen dan bidden. Zij hebben ook gevoel, zij huilen ook. Het zijn mensen die van God en van hun medemensen houden.’

‘Door met de zusters samen te werken, heb ik gemerkt dat ze precies zo zijn als ze zich voordoen. Ik heb iedere dag veel met ze te maken als we ons met de dagelijkse dingen bezighouden zoals werken in de keuken, vloeren schrobben, maaltijden opdienen, naar de supermarkt rijden en mensen naar de dokter brengen of naar de psychiatrische afdeling van een ziekenhuis. Daarbij komen we soms heel vervelende mensen tegen. Maar ze zijn altijd even opgewekt, niet knarsetandend maar oprecht.

Ik ben ervan overtuigd dat die naar buiten uitstralende blijmoedigheid de manifestatie van hun innerlijke vreugde is. Ik weet dat iedereen die met hen samenwerkt op de hoogte is van al die tijd die ze op hun knieen in de kapel doorbrengen, daarom zijn ze zo gelukkig. Ze zijn het gelukkigst als ze bidden, daar verheugen ze zich op. Ze verlangen ernaar om te bidden en zich weer op te laden, en dan staan ze weer net zo verlangend op om die energie die ze ontvangen hebben weer te gaan gebruiken. Dat is geen fanatisme maar een oprechte, blijde wens om te delen wat ze hebben gekregen. Net zoals ze geen enkel materieel ding voor zichzelf houden. Alles wat ze krijgen – kleren, voedsel, geld of wat dan ook, papieren zakken, elastiekjes, verzin maar iets – geven ze weg. Alles wat binnenkomt, gaat er weer uit.

Omdat God hun zoveel geeft, moet Hij wel heel veel van hen houden. Ik houd ook van hen en voel me tot hen aangetrokken omdat God zo op hen gesteld is. Ze ontvangen hun zegeningen en hun energie van Hem, het is wederzijdse liefde die ze voor ons zichtbaar maken. Dat zie ik in iedere zuster en toch zijn het geen klonen. Het zijn aparte individuen met verschillende persoonlijkheden.’

Het motto van de eerste christenen was vreugde, laten wij de Heer dus nog steeds met vreugde dienen. Zuster Kateri legt uit hoe dat voelt:

‘Ik werkte in het centrum voor spastische kinderen in New York en bad dagelijks. Op een dag vroeg iemand me waarom ik zo blij was, suggererend dat ik misschien verliefd was geworden. Maar dat was het helemaal niet, het kwam alleen omdat ik Gods liefde voelde. Naarmate mijn relatie met God groeide, voelde ik me steeds gelukkiger en tevredener. Dat vervulde me met vreugde.’

Vreugde is liefde, vreugde is gebed, vreugde is kracht. God houdt van iemand die met vreugde geeft en als je dat doet, geef je altijd meer. Een blijmoedig hart is een hart dat brandt van liefde.

Daden van liefde zijn altijd daden van vreugde. We hoeven niet naar geluk te zoeken want als we anderen liefhebben, wordt het ons vanzelf gegeven. Het is het geschenk van God.