Een van de meest typische gerechten in Griekenland is wel oktopus. Je ziet ze dikwijls nog buiten hangen te drogen in de wind en ze staan op het menu in bijna elk restaurant. Ginder overal verkrijgbaar, vishandel of supermarkt of direct van de visser. Gekookt, gestoofd, met pasta, gegrild, er zijn een eindeloos aantal variaties en bereidingen ervoor.
Hieronder een eenvoudige, lekkere bereiding: gemarineerde oktopus (oktopus salata).
Probeer een oktopus op de kop te tikken, moet kunnen in de betere vishandel. Bestel meteen een grote, zo rond 1,5 kg, die zijn het best. In de vishandel zal hij wel schoongemaakt zijn en vermalst. In griekenland doet men dit door de oktobus herhaaldelijk op de rotsen te slaan totdat de vezels gebroken zijn en hij dus malser wordt na het koken. Eenvoudiger is om hem een nachtje in te vriezen en daarna te ontdooien voor gebruik. Dit heeft hetzelfde effect op de malsheid.
Zet een kom op het vuur die juist groot genoeg is om de oktopus in te leggen, een te grote kom is niet goed. Verwarm een goede geut olijfolie en stoof een ui aan, in grote stukken. Als de ui glazig is leg dan de inktvis erop. Voeg dan de kruiden toe, een paar teentjes look, bladpeterselie, zwarte peper, laurier, een vurig spaans pepertje en eventueel nog andere groene kruiden die je bij de hand hebt. Alles mag in grote stukken.
Overgiet nu alles met een geut wijn, wit of rood doet er niet zoveel toe. Gebruik echter weinig wijn, de oktopus zal zelf heel wat vocht lossen en moet daarin gaar koken. Deksel op de pot en op een zacht vuurtje laten sudderen. Test regelmatig de gaarheid, de inktvis moet zacht zijn maar mag niet uiteenvallen.
Als hij gaar is, laat dan wat afkoelen en snijd hem snel in stukken, snij de tentakels los van het lichaam en verdeel alles in hapklare stukken. Maak vooraf een vinaigrette, olijfolie, (Griekse) wijnazijn, peper, gehakte sjalot of rode ui, fijngesneden look, peterselie, tomatenblokjes (zonder zaad), oregano en indien bij de hand, verse groene kruiden; een beetje sambal, piri-piri, harissa of verse spaanse peper mag ook. Meng de lauw-warme inktvis met de marinade en proef op zout. Pas op, de oktopus is op zichzelf al behoorlijk zoutig.
Laat nu volledig afkoelen, dek af en zet een nachtje in de frigo vooraleer aan te vallen.
In de winter schieten de wilde kruiden als onkruid uit de grond op Kreta. Je ziet dan ook overal, langs de kanten van de wegen en in de velden vrouwen die chorta aan het snijden zijn. Dit is wel degelijk een vrouwenaangelegenheid, je ziet zelden mannen dit doen. Het vraagt natuurlijk enige kennis, wat je verzamelt moet ook eetbaar zijn, ik vrees dat als wij chorta zouden snijden, je er best niet te veel zou van eten.
Het meest natuurlijk is zeker de zelfgesneden chorta. Als je voor de gemakkelijkste oplossing kiest dan kun je ze ook kopen in het winkeltje om de hoek of in de supermarkt. Er zijn verschillende soorten, mengelingen van kruiden, zoals wilde venkel, groenten, zoals wilde spinazie en chicorei, aangevuld met een heel gamma eetbare kruiden. In veel Kretenzische gezinnen komt ze iedere week verschillende keren op tafel, je vindt ze ook in praktisch alle restaurants. Chorta is immers zeer gezond, licht en lekker. Een dagelijkse boost van vitamines, vezels en mineralen.
We maken ze zelf vaak klaar en ik geef hieronder het recept zoals wij ze graag eten: 1 grote greep chorta per persoon 1 aardappel, geschild en in stukken gesneden per persoon 1 kleine courgette per persoon, gesplitst in vier maar de punt heel laten zodat ze niet uit mekaar valt. enkele teentjes look water en zout citroen en olijfolie peper
Breng water aan de kook met het sap van een halve citroen, peper en zout en een paar tenen look. Als het water kookt, voeg dan de aardappelen toe en laat ze 10 minuten koken. Voeg daarna de courgettes toe en laat 5 minuten verder koken. Laatst de chorta erbij doen en laten pruttelen tot alles gaar is. De chorta mag echter niet platgekookt zijn, liefst nog wat knapperig.
Giet dan het water af, laat de chorta even uitlekken en breng op smaak met peper, zout, citroensap en olijfolie; eventueel nog een teentje fijngesneden look. Je kunt ze zo warm eten, wat ik het lekkerst vind. De chorta kan ook koud gegeten worden, op dezelfde manier klaargemaakt.
De Kretenzische keuken is niet alleen gezond en lekker, maar ook in veel facetten verrassend.
Vraag in een goede vistaverna eens "achinos", salade van zeeëgels! Een goed adres is "Ta Neoria" aan de oude haven van Chania, vlakbij de toegang tot de havenmuur en dicht bij "Porto Venetiano" hotel. Soms moet je erop wachten omdat de visser nog niet binnen is, ze worden immers één per één van de zeebodem geplukt, en dit kan enkel bij stil weer. Je kunt ze dus niet steeds krijgen en enig vraag-en zoekwerk komt hierbij wel eens van pas. Best is ook eerst de prijs te vragen als deze niet op de kaart staat, een eerlijke prijs is ca 11.00 per schaaltje, en dit kun je gerust met twee of drie delen.
De zeêëgels worden opengesneden en de "kuit" eruitgehaald, dit is slechts één koffielepel per exemplaar. Daarna mengen met olijfolie en wat versgeperste citroen, een vleugje peper en klaar. Je eet ze met vers gebakken brood dat je sopt in de marinade en er een deelje zeeëgel mee opeet. Pas op; dit werkt verslavend.
De lekkerste omelet eet je bij Leftheri in zijn visrestaurant Ta Bakaleaki in Souda.
Steeds wanneer we op Kreta zijn gaan we er naartoe, de eerste keer was meer dan 30 jaar terug en sindsdien is er niet veel veranderd. Dezelfde gastvrije uitbater, dezelfde eenvoudige lekkere en authentieke gerechten en je eet er nog steeds op straat.
We beginnen steeds met een omelet-garides, en deze is werkelijk onovertroffen! Daarna gegrilde vis, salata en patates met daarbij een kilo witte wijn. Beter eten kan je niet, tenminste wanneer je houdt van de Kretenzische keuken en authenticiteit zoekt. Levtheri spreekt wel perfect Engels, wat de communicatie gemakkelijker maakt. Als je er ooit komt, doe hem dan de groeten.
Ik probeer hierbij het recept van de omelet te geven, maar dezelfde smaak krijg je nooit. Ik denk dat dit komt door de pan waarin hij bakt, ze gaat waarschijnlijk al tientallen jaren mee. - Doe een geut goede olijfolie in een pan en verhit ze sterk. - Bak daarin grote gepelde garnalen; diepzeegarnalen of scampi kan ook. - Giet een viertal geklutste eieren erover, goed gekruid met zwarte peper en zeezout; niet te veel zout, er moet nog feta bij. - Laat de omelet onderaan bruin bakken en bestrooi ze intussen met verbrokkelde feta of mizirtha (als je eraan kunt komen). - Keer de omelet om op een bord, met de bruine kant bovenaan. - Dien op met goed brood en een glas Kretenzische witte wijn.
Een bereiding van de moeder van mijn goede vriend Elias. Zij baat het restaurant "Kiani Akti" uit aan het strand van Kalami.
- Een lamsschouder, in stukken gezaagd - Drie grote tomaten, gepeld en in schijven - Vijf tenen look, met pel en in twee gesneden - Een grote ui, gesnipperd - Een halve liter tometenblokjes uit blik - Enkele takjes rozemarijn - Enkele takjes thijm - Gedroogde oregano - Griekse olijfolie - een kilo aardappelen, geschild in vier stukken gesneden - Zwarte peper en zeezout
Giet 1,5 dl olijfolie in een vuurvaste schotel en bestrooi met de ui. Leg daarop de schijven tomaat en overgiet met de tomatenblokjes. Wrijf het vlees in met olie en kruid met zwarte peper, zout en oregano. Leg het bovenop de tomaten. Leg de look en de kruiden tussen het vlees plus de stukken aardappel. Plaats in de oven, 180°C voor ca 1,5 tot 2 uur. Als het vlees te bruin wordt, verminder de temperatuur of dek het geheel af. Het vlees moet door en door gaar en zacht zijn.
Een van de meest typische gerechten in Griekenland is wel oktopus. Je ziet ze dikwijls nog buiten hangen te drogen in de wind en ze staan op het menu in bijna elk restaurant. Ginder overal verkrijgbaar, vishandel of supermarkt of direct van de visser. Gekookt, gestoofd, met pasta, gegrild, er zijn een eindeloos aantal variaties en bereidingen ervoor.
De lekkerste omelet eet je bij Leftheri in zijn visrestaurant Ta Bakaleaki in Souda. 
