De bagage staat klaar. Na een drukke periode en weinig tijd om te schrijven keren we terug naar Kalives. Vanaf volgende week dus terug verslag over het leven ginder. We zien er natuurlijk naar uit, het gevoel dat deze plaats op je wacht, onveranderd sinds je ze maanden terug verliet is wel opwindend. Gedurende de voorbije maanden is er ook veel klaargezet om mee te nemen, dus we vertrekken met volle koffers en met veel zaken van hier om het daar verder een eigen gezicht te geven. Ik vraag mij af of Vosje er nog zal zijn en of hij mij nog zal kennen..... . Dat hoor je binnen een paar dagen.
In maart 2010 kwamen 4 bevriende Kretenzische muzikanten naar hier. Ze waren al een aantal maal op het festival geweest en het idee was gegroeid om een project op te zetten, samen met Vlaamse muzikanten. Na een week repeteren was er een eerste programma: fusiemuziek tussen Kreta en Vlaanderen. Al snel vonden ze mekaar, zowel instrumentaal als vocaal. Het was niet de bedoeling om enkel mekaars muziek te spelen, er werden ook nieuwe teksten en muziek geschreven en ongebruikelijke combinaties van instrumenten en stemmen uitgetest. Op die manier creëerden ze een eigen geluid, fusie tussen Vlaamse volksmuziek en Kretenzische traditie, combinaties van Rizitika met Oosterse instrumenten, lyra met keyboards, zang in het West-Vlaams; kortom ze creëerden Filia: vriendschap. Het programma ging in première in het muziekcentrum Dranouter en werd daarna ook uitgevoerd in Koksyde. De groep kwam terug samen in augustus-september en speelde de festivals van Dranouter en van Kalives op Kreta. Daar ook werd beslist dat Filia geen eenmalig project mocht blijven. Er werd verder gewerkt aan nieuwe nummers en het geheel evolueerde naar een avondvullende voorstelling van 2 x 45 minuten. Eind april 2011 komt er een eerste tour, met als sluitstuk een concert op Dranouter aan zee te De Panne op zondag 1 mei om 18:00 uur in de grote concerttent op het strand.
Line-up: Kreta: Vardis Karadakis: louta en zang Elias Vlamakis: lyra en zang Demetris Vlamakis: louta Stathis Paliampelos: bas Vlaanderen: Yves Bondue: accordeon, viool en zang Peter Paelinck: didgerido, Aziatische instrumenten en zang Jurrie Delporte: percussie Frederik De Clerck: keyboards en piano
Ze vormen samen Filia en brengen een concert met heel veel sfeer, vreemde combinaties en traditionele Kretenzische invloeden. Een ontdekking voor wie houdt van fusie en grieks muziek.
Vlakbij ons huis, in de hoofdstraat van het dorp zijn heel wat winkels. Eén ervan is een oude wijnhandel. Er staan altijd nieuwe vaten op het voetpad voor de winkel, eiken vaten, om de zelfgemaakte of in bulk gekochte wijn in te bewaren. Vardis zegt dat je pas echt op Kreta woont als je een vat met wijn hebt staan. Vullen is geen probleem, er zijn hier producenten genoeg. Wie meerdere vaten heeft kan zijn wijn lang laten staan, soms 4 - 5 jaar. Hij wordt dan zeer donker van kleur, bijna zwart, met een sterke smaak van vanille en Madeira.
De oude heer zit achter het raam van zijn winkel, 't is immers regenachtig. Bij goed weer zit hij buiten, aan de overkant van de straat op klanten te wachten. Hij is al heel oud, wel meer dan tachtig, ouder dan zijn winkel die zo'n vijftig jaar geleden is ingericht en perfect bewaard. Het interieur zou in België beschermd erfgoed zijn. Meestal is de man er nog alleen, soms komt iemand helpen om het bureauwerk te doen. Hij is er echter altijd.
Wij gaan er een fles wijn kiezen, een rosé van Hadzimichalis. Niet wat wij meestal onder rosé verstaan, eerder een lichtrode wijn met veel karakter, perefct ongekoeld te drinken. De conversatie verloopt wat moeilijk, mijn Grieks gaat niet zo vlot en zijn Engels is bijna onverstaanbaar door zijn ontbrekende tanden, maar toch praten we. Het moet wel luid genoeg gaan want hij hoort ook niet meer zo goed. Hij denkt dat ik een Griek ben die met een Belgische is getrouwd. Ik laat het maar zo, het zou teveel moeite kosten om uitleg te geven.
Zoals zoveel oudere mensen hier is hij nog actief, misschien uit noodzaak, maar ook omdat ouderen hier niet zomaar worden afgeschreven. Er is een totaal andere benadering van ouderdom hier. Op veel plaatsen zie je de grootouders nog deelnemen aan het werk en het sociale leven en met veel respect behandeld worden. Het is hier dus niet zo uitzonderlijk dat bejaarde mensen nog een winkel openhouden.
We vertrekken met onze fles wijn, de oude heer blijft een echte Kretenzer, hij draagt een zwart kostuum en loopt fier rechtop. Als we weggaan geeft hij een bloem aan Mireille met als commentaar " voor de mooie dame". Charmeur tot in de kist.
Uitgenodigd bij Vardis en Eleni, zijn moeder om s' middags te gaan eten, volgens Kretenzische traditie. De tafel vol met eten, zelfgemaakte wijn, alles overgoten met drukke gesprekken. De halve familie loopt binnen, eet en drinkt mee en komt zien naar de Belgen die nieuwe buren worden.
Je wordt inderdaad dadelijk opgenomen in de kring, de Kretenzische gastvrijheid is groot, iedereen probeert een woordje met je te praten, zegt dat je welkom bent en snel koffie moet komen drinken, hartverwarmend als vreemdeling in toch een vreemd land.
Na enkel liters wijn en veel muziek, rond 22.00 uur afscheid genomen en in bed gerold. Maandag wacht heel wat werk.
Ons appartement is in perfecte staat, net, geschilderd, elektriciteit en sanitair werken en de ligging is perfect. Het is een soort klein penthouse, op het dak van de eerste verdieping met een enorm terras. Vooraan zicht op de vallei en de Lefka Ori, zijdelings zicht op zee, op de baai van Souda. We wonen in een straat in het centrum, dichtbij de kerk met alle voorzieningen, winkels, supermarkt, apotheken, restaurants en een hotel vlakbij. En dit op 50 m van het strand.
Natuurlijk moet er nog ingericht worden, een tafel en stoelen, wat kookgerief, frigo, een radio en kleine huisraad moeten we aankopen.
Ook kuis- en wat schilderwerk moeten nog gebeuren maar uiteindelijk valt dit zeer goed mee, zo goed zelfs dat we voorzien om op woensdagmorgen helemaal geïnstalleerd te zijn. Uiteindelijk een succes.
Vanaf morgen dus meer tijd voor de dagelijks dingen en ook meer tijd om te bloggen.
Internet en meerbepaald Proximus speelde al die weken met mijn voeten, het was niet mogelijk om vanuit Kalives te bloggen. Daarnaast ondersteunt dit blog-programma ook mijn I-Pad niet, dus vanaf nu de berichten in uitgesteld relais.
We zijn aangekomen op vrijdag 21 januari, via Athene naar Chania, alle vluchten zijn vlekkeloos verlopen, dus op tijd voor de afspraak met Vardis. Eerst natuurlijk een bezoek aan zijn moeder Eleni, tsikoudia,zelfgebakken Koekjes en kaastaartjes met honing als welkom. Na het uitwisselen van de laatste nieuwtjes krijgen we sleutels en kunnen we naar boven. We moesten even wachten op Elias want die zou helpen het bed opzetten, maar was natuurlijk veel te laat. Na het uitladen van de bagage zijn we nog iets gaan eten in het dorp, traditioneel, een kilo wijn, kalamares, gebakken courgetten en fava met versgebakken brood. Zo kom je onmiddelijk in stemming behalve dat de eerste nacht de verwarming niet werkte en we dus in een koud appartement moesten slapen, een eerder onrustige slaap gezien het vele werk dat op ons wachtte
In mei 2007 rijden we naar Kalami, daar ligt een strook strand waar wij telkens opnieuw naartoe gaan. Even buiten het dorp vraag ik Mireille om te stoppen, ik wou de laatste paar kilometer te voet gaan. Langs de weg hangen affiches op de houten elektriciteit- en telefoonpalen. Vastgehecht met enkele nietjes proberen ze je aandacht te vestigen op komende evenementen en concerten. Op een van die palen hangt een affiche met twee jonge muzikanten, één ervan herken ik in een flits; de zoon van restaurant Kiani Akti dat ligt op het strand van Kalami.
In de eerste jaren van onze bezoeken aan Kreta was dit onze vaste slaapplaats, we sliepen er op het strand en moesten maar de aardeweg oversteken om in het restaurant te komen. We beleefden er legendarische dagen en nachten. We konden daar ook douchen, in open lucht, en we kregen er drinkwater. In ruil gingen we er dikwijls eten en drinken, vooral ettelijke liters huisgemaakte, sterke wijn. We gingen er bij onze latere bezoeken ook telkens terug, zagen de kinderen van de uitbater opgroeien, huwen en zelf kinderen krijgen en werden toen al bediend door de derde generatie.
De jonge kerel met de Lyra op de affiche was één van de kleinzonen van Elias, de oorspronkelijke uitbater. Ik was er niet echt zeker van en scheurde de affiche los om ze Mireille te tonen maar deze bevestigde mijn vermoeden. Dezelfde avond gingen we er eten en de jongen van de affiche bediende ons. Hij heet Elias, net als zijn grootvader. Zijn Engels was nogal beperkt, maar we konden voldoende praten om te horen dat hij Lyra speelde samen met een vriend, dat ze ook zongen en al heel wat concerten hadden gegeven op feesten en bruiloften. Ook hadden ze een opname van de Kretenzische TV, die zouden ze kopiëren en mij eens opsturen. Ik vertelde hem dat ik in België bezig was met muziek, ook volksmuziek. Hij zei dat te weten, daar we als ze klein waren dikwijls geschenkjes voor hen meehadden waartussen ook Cds van het festival. Zo wist hij wat Dranouter was, hij had de site ook al bezocht op internet.
De kopie van de CD kwam er, naar Kretenzische gewoonte, na heel wat weken. Het klonk goed, dus spraken we af om bij ons volgende bezoek te zien of ze in 2008 konden overkomen voor een concert op het festival. Zo maakte ik ook kennis met Vardis, de zanger en Louta-speler en met Demetris, de jongere broer van Elias die virtuoos de Louta bespeelt. Deze kennismaking mondde uit in een jaarlijks terugkerend concert op het festival, weliswaar in verschillende bezettingen maar steeds met de populaire Kretenzische volksmuziek. Naast de concerten kwamen er ook projecten met Vlaamse muzikanten Filia, waarover ik het later nog zal hebben; maar ook een jaarlijks klein festivalletje dat we samen organiseren in Kalives, het dorp waar zij wonen.
Zo is voor mij de cirkel rond, de kennismaking met de oude Elias resulteerde 30 jaar later in een samenwerking met de jonge Elias, en dit rond volksmuziek, een genre muziek waarrond heel mijn leven is opgebouwd. Het is voor mij dan ook steeds ontroerend om een concert van hen bij te wonen en als ik Elias terugzie is het steeds een beetje terugzien van mijn, voor een deeltje, geestelijk kind.