We zijn afgesproken dat de vrienden langskomenvoor het middageten, dat wil dus zeggen rond 14.00 uur. Ze zijn talrijk, klein en groot, moeder en kinderen, jong en oud. Goed voorzien van bloemen en vooral veel "gliko" taarten, chocolaatjes en gebak. Het eten staat al op tafel, wijn en water eveneens en iedereen begint meteen te eten. Intussen maken we de warme gerechten klaar zodat alles ineens en snel op tafel komt. Dit is de Griekse traditie. Het eten blijft dan ook staan en iedereen kan nemen wat en waneer hij wil. Rode en witte wijn, retsina en water worden overvloedig gedronken en de gesprekken komen los. Urenlange discussies over verschillende onderwerpen, van muziek tot politiek, vriendschap tot oorlog, alles komt aan bod. Na enkel uren komen de instrumenten boven en speelt en zingt iedereen mee, de oude liederen over liefde en vriendschap, rijkdom en armoede, oorlog en vrede en terzelfdertijd komen de verhalen los. De tafel wordt dan afgeruimd en er komt plaats voor fruit en zoetigheden, yoghurt en koffie en vooral veel tsikoudia, de zelfgestookte alcohol van druiven.
In de late avond komen nog wat vrienden van vrienden binnengevallen, maar dat is geen probleem, iedereen is welkom. Ook Nektarios, barman van het hotel waar wij jaren verbleven komt binnnen. Hij brengt wijn en tsikoudia, zelfgemaakt, die ik besteld had. Hij wipte even binnen voor 5 minuten maar is twee uur gebleven, Er waren immers vrienden die hij al jaren niet meer gezien had en dit had voorrang op zijn nog lange rit naar Rethymnon.
Nu is ons nieuwe huis definitief ingewijd, dat is het hier immers pas nadat er een echte pareaki is in doorgegaan. De volgende staat al gepland als we hier terug zijn in mei.
Vannacht naar een concert geweest van het Kretenzische deel van FIlia. 5 muzikanten, twee loutas, een lyra, bas en percussie. Ze spelen een typisch Kretenzische dansavond. Laat beginnen, zo rond elf uur en vroeg eindigen, rond zes uur in de morgen. Het ging door in een klein café in Almirida, een dorp op Apokoronou aan de zee. De muzikanten waren al in stemming, de nodige whisky en tabak waren aanwezig en het publiek kwam, weliswaar laat, maar ze waren er. Een intro van ongeveer een uur is het begin, een aantal liederen, veel gebaseerd op Kretenzische madinades, (korte, meestal vierregelige verzen, uit de traditie maar soms ook recent en zelfgemaakt).
Dan begint de dans, de muzikanten krijgen regelmatig drank, aangebracht door de aanwezige gezelschappen en soms wordt hen gevraagd om een bepaalde dans te spelen. Het gezelschap dat de dans bestelde danst, allemaal samen, en in de traditionele stijl. De mannen steunen op mekaar om de moeilijkste sprongen te maken en doen dit elk om beurt, zelfs jonge knapen nemen er al aan deel. De deelnemende vrouwen, een minderheid, dansen zeer gratieus en doen de ingewikkelde sprongen niet. Pas op, laat je niet misleiden, je neemt hieraan niet deel als je niet uitgenodigd bent. Enkel als de groep muziek speelt, niet op bestelling, kun je meedansen; of als men je uitnodigd. Wanneer je onuitgenodigd deelneemt aan een betaalde dans kun je, in het beste geval, resoluut gevraagd worden om op te houden en in het slechtste geval zwaar miserie krijgen. Wanneer je als bezoeker op een dergelijk feest binnenvalt zorg dan dat je de regels ietwat kent, dit is geen dansavond in een toeristisch hotel!
Vanuit mijn venster heb ik zicht op de Lefka Ori, de witte bergen. Die naam hebben ze ooit gekregen, honderden jaren terug, omwille van de wit-besneeuwde toppen in de winter. Nu doen ze hun naam eer aan, de toppen zijn scherp, wit en glinsterend in het licht van de vroege morgenzon. Soms zijn ze verborgen door de wolken, hangen in de mist en dreigen donker met regen en sneeuw. Hier aan de zee hebben ze weinig invloed, meestal schijnt hier de zon en is het zelfs in januari nog behoorlijk warm. Boven echter ligt er een pak sneeuw en vriest het. Enkele malen per jaar komt van over hun spitsen de zandstorm aangejaagd, zoals deze nacht. Zware windstoten, regen, onweer en storm. Deze morgen was alles bedekt met een gele laag stof van de Sahara. De hele dag waren er dreigende wolken, af en toe regen, maar wel 20°celcius warm. De Lefka Ori zorgt ervoor dat Kreta leefbaar blijft, water, olijven, wijn, voedsel voor de geiten en schapen, honing, kruiden, chorta, fruit en op de plateaus groenten, zonder haar zou Kreta een woestijn zijn. Vandaar ook dat alle Kretenzers van de bergen houden en er fier op zijn om af te stammen van een vader of moeder die vanuit de bergen kwam. De vele afgelegen dorpen bewaren ook de oude zeden en tradities, leefwijze en muziek en zijn veel minder vatbaar voor invloeden van de moderne tijd. In de zomer brengen ze ook verkoeling en velen rijden in het weekend de bergen in om er te verpozen, eten en drinken bij temperaturen die veel draaglijker zijn dan beneden aan de zee of in de valleien. Ook een van de mooiste natuurreservaten van Europa ligt in de Lefka Ori, de kloof en het natuurgebied van Omalos. De langste natuurlijke canyon van Europa. Een prachtig gebied voor natuurminnaars en avonturiers maar ook een reservaat voor de Kri-kri (wilde berggeiten) en voor de lammergier, het laatste reservaat van Europa. Lefka Ori, bewaarder van leven en tradities.
