De ochtend is al ver gevorderd als we terug naar de boeienlijn grasduinen. Voorzichtig kopje onder in zee, en onmiddellijk ondergedompeld worden in een immensiteit van difuus blauwlicht. Zwijmelend zwemmend langsheen rotsen, biedt de onderwaterwereld ons een visuele explosie van kleuren en bewegingen. Lange naaldvissen strijken scherp neer. Vlindervissen roeren met doorzichtig gekleurde vinnen vooruit, neen, nu weer achteruit. Dan volgt een tel van ademloze onbeweeglijkheid als onze lijven opgenomen worden in een massale school blinkende vinnen, tienduizenden stuks, allen in een gladgrijs zijdeachtig maatpakje van glinsterende schubben. Opgenomen worden in de groep. Alle vissen een meetlat groot. Allemaal in dezelfde richting neuzend. Alsof je in een reuzenbad zit vol nieuwe fonkelende zilverlingen. Wemelend watertrappelend tracht je zachtjes de beweging te volgen. In de blauwachtige glans tovert het hemels licht zonnevlekken op de warrelende bodem of tegen de bruine steenblokken. In deze feeërieke droomwereld voel je je verstijven tot zeemeermin of waternimf, een kleine schakel in de keten van de Schepping.
Op de merkwaardige woelplek waar de golven uiteengerukt komen aandonderen, staat aan het glijeinde van de laatste waterkop, totaal uitgewrongen en leeggelopen, een groepje mensen met de voeten in het zoutschuim. Nieuwsgierigheid verhaast onze pas. Een eeuweling onder een dik groenig pantser doet zich tegoed aan enkele blaadjes verse salade. Zijn tweelingbroer komt ook aangepaddeld. Dra tel ik zelfs vier zeeschildpadden. Allerhande fotoapparatuur snort gulzig de beelden op. Na hun ontbijt, duiken de schilddieren terug hun onmetelijk aquarium in. Hilde en ik er achteraan met de snorkel. De briesende stroming zuigt ons naar een onderwaterkloof. Ontelbare vissen kleuren weer voorbij. Daar draait een logge zeemastodont rechtsom en komt op ons aanzwemmen. Even uitwijken maar. Kleine visjes zuigen voortdurend aan de groenverweerde hoornen bult. De branding trekt aan de armen en schudt de schouders heen en weer. Talrijke grotere hoornvissen, met een lange stekel op het hoofd, zigzaggen rusteloos voorbij. Een tweede schildpad glijdt aan in de ondiepte en hapt naar de eerste, als plots een derde van rechts aansnelt om te bemiddelen. Wervelend avontuur, zo te midden van drie zwaargewichten. Goddelijk zelfs, met die ontelbare engelvissen die in allerhande vormen met allerlei felle tinten voorbij vleugelen.
In donkerstille straatjes, om vijf uur en iets, lopen we op de voettippen naar het treinstation van Matara, drie kilometers verder. Als we vanavond terugkomen zal de nacht alweer neergedaald zijn. Wat brengt de dag ? Ontgoocheling of verrukking ? Van Roy en Karm hadden we foto en tip gekregen van Hikkaduwa. Maar we beseffen dat de zee niet zomaar zijn geheimen prijsgeeft...Aangekomen in het stadje botsen we eerst op het vissershaventje. Geen interesse vandaag want enkel levensloze zeeschatten. We poten verder over het mulle vlak. Aan een boeienlijn zwemmen enkele vakantievertierders een vroeg rondje, twee met een snorkelbril. Dat lijkt ons niet de ideale locatie. Een hele vloot bootjes dobberen geduldig aan lange lijnen verveling. Een lang strand met een flink pak toeristische laagbouw. Wat zitten we toch schoon in Polhena ! Bij deze lelijkheid hier zakt de moed wat weg in mijn schoenen, dus ik trek ze vlug uit om een passage door het water te doorkruisen, waar de zee tot tegen een omheining klotst die een hotel gevangen houdt. Een eind in zee staat een natuurlijke muur van rotseilandjes. Daar splitst de branding en krijg je in onze richting een bizar fenomeen van twee haaks op elkaar staande brandingen. Een gevaarlijke plek om te zwemmen zeg ! Wat zich hier afspeelt krijgen jullie morgen bij het ontbijt !
Drie lange morgenduren dobberen we reeds snorkelend rond in de baai van Polhena. Het wil maar niet lukken. Al twee weken lang richten we ons vizier met luchtpijp naar wat het verwachte hoogtepunt moet worden van onze reis. Een zeeschildpad neus aan neus... Zoals ik een close-up kreeg voorgeschoteld in de Caraibische Zee aan Sint-Maarten. We hebben al heel wat schildpadden zien bovenkomen om even naar lucht te happen. Zelfs enkele van zeer dichtbij met oogcontact ! Maar we willen nog meer... Zoals het zeesop klijvend van je zongebruinde huid drupt, zo hupt zilte ontgoocheling langsheen je zoutstijve haarslierten. We proberen een andere strategie : postvatten in de zee met je voeten verankerd diep in het zand. Dus wachten tot een schildpad naar je toe zwemt. Dit strijdplan schijnt te lukken maar als een schildknaap vlak voor mij even opduikt, is het alweer even snel weer ondergedoken in de onzichtbaarheid van het grijswatergewoel. De teller tikt verder in de namiddag tot we allebei vandaag zomaar eventjes vijf uren in totaal gepekeld worden. Ontgoocheld geven we op. Dan worden onze meewarige gevoelens nog eens extra bekleumd als we een dode dolfijn zien aanspoelen op het strand. Tja, natuurwaarnemingen heb je niet in eigen hand en vragen ontzettend veel geduld. En dat is niet mijn beste eigenschap...We gooien nu een laatste wapen in de klopjacht : morgen treinen we naar Hikkaduwa, een zestigtal kilometer verder gelegen badplaats, alom geprezen door snorkelaars. Dit betekent wel om 4u30 opstaan... Zou het dan morgen kunnen lukken ?
Het ontbijt in de voortuin van ons logies wordt fijngekruld door een kolibri. Die fladdert rond de takken van een hoge struik. Of dan komt hij binnenwaaieren in het voorportaal achter een insectje aan. Zijn schitterende Engelse naam, zonnevogel, doet hij alle eer aan als hij de eerste gouden stralen uitbundig doorheen de lange bananenbladeren aan de overkant naar boven hijst. In de namiddag onderhouden we op het hete strand een lange babbel met een jong koppel uit Nice. Zoals gewoonlijk op uitkijk naar schildpadden. Momenteel zwerven er een drietal rond in de zachtdeinende branding. Helaas is het water steeds op dit tijdstip van de dag erg troebel door zandopwerping. Toch komen de hoofdjes van deze zeedieren regelmatig boven tot vreugde van onze Franse buren. Tot mijn lampjes eveneens opgewonden beginnen flikkeren als de witbuikzeearend majestueus komt aanzweven. Voor onze verblufte ogen valt de keizer in zee, en glinstert vervolgens terug op met een spartelende streep zilvervis tussen zijn klauwen. Aan het slaapeiland van de vogels, gelegen op korte wandelafstand van onze rustplek, staat solitair in de avondschemering een cinnamon bittern tussen het oevergewas. Welluidende naam in het Engels, letterlijk bittere kaneel, voor rossige woudaap. Deze bruine waadvogel foerageert, in tegenstelling tot andere reigersoorten vaak alleen. Net als zijn broertje roerdomp. In de avondschemering vat zijn spekulaasachtig verenkleed een gloed van gloeiend koolvuur, uitdovend in het oorverdovende gekras van aanvliegers op zoek naar een hangmatje voor de nacht.
De uitbater van het guesthouse in Anuradapura heeft ons eens getrakteerd met een bordvol jack fruit. Geschild in kleine stukken, met een onaangename geur omweven, van dikke pitten voorzien, maar sappig lekker als je je neus dichtknijpt. Tijdens onze wandelingen hebben we ook tweemaal een man blootvoets in zulke boom zien kruipen om deze reuze vruchten, die vastgroeien aan de stam, te oogsten met een vlijmende sikkel. Het is het grootste en zwaarste fruit ter wereld. Sommige vruchten kunnen tot 30 kg wegen. Papaya hebben we zelf meermaals gekocht als dessert. Het smaakt naar verwilderde meloen. Hier in Lotus guesthouse trakteerde de eigenaar gisterenavond met uitgeperste woodapple, houten appels als het ware met gerimpelde houtachtige pel en moespulp van binnen zoals granaatappels. Dorie, ondanks de bruine kleur, een smaakvolle fruitshake, weliswaar aangevuld met suikerwater. Je hebt hier ook bananen met oranjeachtig vruchtvlees. En er zijn er ook met paarse schillen, die we nog niet uitprobeerden. Appels alhier worden individueel verpakt in netjes, maar smaken maar flets. Zoals reeds vroeger aangehaald twee soorten kokosnoot. De oranje wordt geconsumeerd om het watersap, heel dorstlessend, en de lichtbruine voor de melk en het welgekend vruchtvlees. Vandaag proberen we ook een nieuw produkt, buffelyoghurt. Ranzige smaak, vol en dik, lekker. Dit zuivelprodukt is typisch voor deze streek en wordt overal verkocht in aarden potten.
Vandaag verkennen we Matara, het nabijgelegen stadje aan zee, ook heel erg toegetakeld door de genadeloze tsunami. Deze had al twee uur lang een dodelijke raid achter zich, vooraleer hier toe te happen in drie reuzengolven, en nog waren de mensen hier zich van geen kwaad bewust. Wat verderop werd een trein gegrepen door de vloedgolven en slokte in een gulzige snelle hap meer dan 1700 passagiers mee : het zwaarste treinongeluk met hoogste dodental ooit in de wereldgeschiedenis. In Sri Lanka alleen vielen al meer dan 30.000 doden te betreuren. We brengen een bezoekje aan de markt en slaan groentes in voor enkele dagen. Evenals een magere opa die zijn fiets parkeert tegen een stel kratten. Gelukkig legt hij zijn roestige tweewieler vast met slot want alhier weet je maar nooit met die bleke vreemdelingen uit het Westen. We lopen langs bij een tempel, opgetrokken op een eilandje in de oceaan. Alleen toegankelijk via wandelbrug. De Mont Saint Michel van Sri Lanka.
Anders dan georganiseerde reizen in een vaste groep, brengt rondtrekken met de rugzak heel wat aangename ontmoetingen met zich mee van gelijkgezinde landontdekkers. We hebben al meermaals jonge koppels ontmoet die al enkele maanden op pad zijn. Dan ontspinnen zich avondvullende babbels, heerlijk ontspannen zonder kijkbuis. Trouwens, we hebben tot op heden nog maar bij weinig gezinnen gelogeerd met een televisiescherm. Een leuke ontmoeting hadden we ook met een Singalese gids die tien dagen lang prive chauffeur was voor een pasgehuwd Australisch koppel. In zijn jonge jaren had hij nog enkele maanden in Zwitserland gewerkt, waar Hilde en ik ook heel actief geweest zijn in reisbegeleiding. Hij vertelde heel wat interessante anekdotes over zijn eigen land. De volgende ochtend voor zijn afreis schonk hij een nationale shirt van het Singalese criquet team. Aangename verrassing ! Dit truitje komt in Polhena goed van pas voor een partijtje straatvoetbal met het zoontje van de eigenaar en zijn vriendje. Nooit eerder speelde ik tegen een blootvoets team. Als ik er dan nog een paraplu bijneem voor enige schaduw wordt het helemaal te gek. Mijn zweetklieren lopen gans leeg... Bloedhete match. Het zijn wel echte kraaivogels, want ook al trappen ze huizenhoog de bal over de elektriciteitsdraden, onmiddellijk gaan die kinderarmen jubelend omhoog bij alweer een nieuw doelpunt in hun voordeel. Maar ook al ben ik twee koppen groter dan hun vader, schieten mijn armen blijkbaar toch te kort in hun leefwereld...
Terwijl eeuwige rollers non-stop schuim spuwen op die vlakte van zeezand, genieten wij in de schaduw verdoken, van onze leesboeken vol droomwereld. Mirissa heeft een zeer mooie baai, halfrond uitgevreten op het land, en zeer populair bij vele toeristen. De bus heeft ons hierheen vervoerd voor een daguitstap. De postkaartachtige inham bekoort ons onmiddellijk. Heerlijk zwemmen in het warme zeewater, zonder hindernissen van rotsen noch riffen, zacht dichtgeslibt met fijn wit zand. Op het einde ligt een rots in de zee met een trap, eens een natuurlijke nestelplaats voor groene parkieten, maar met de tsunami van 2004 grondig vernield. In de namiddag barst een onweer los als dweilen met de kraan open. We vinden een ideale schuilhut onder een afdak met veel info over de zeeschildpadden. Op het strand staan verschillende houten rekken waartussen de broedsels beschermd worden van deze 230 miljoen jaar oude diersoort. Regelmatig sleept een schildpad zich hier aan land in de nacht om tot 120 eieren te leggen. Voor de lokale bevolking geldt er een nachtelijk strandverbod want schildpadeieren zijn lange tijd een plaatselijke lekkernij geweest. Er is zelfs politiebewaking !
Het dageinde wordt uitgekleed met de observatie van een slaapeiland voor duizenden vogels. Ze komen vanuit alle richtingen massaal aanvliegen in een oorverdovend gekwetter. In de overgang tussen licht en donker spoken heel wat witte reigers over de waterlijn van de rivier die even verderop uitmondt in zee. Bleek als witte lakens nestelen ze zich in lage bomen op de oevers, speelvak voor krokodillen die vanavond helaas spijbelen. Myrnas stormen aan in groot kabaal en zwarte kraaien krassen de avondschemering stuk in repen opwinding voor het slapengaan. We zaklampen terug als we plots gegriezeld worden aan een donkere boom. Tientallen vleermuizen wriemelen tussen de takken in een bui van slapeloosheid. Er zitten ook heel wat vliegende vossen bij, die als kleine apen onderste boven over neerbuigende takken klauwen. Wat een spektakel. Wat een leuk bedverhaal. We slaapwandelen nu opgewonden terug naar Lotus Guesthouse voor een nachtje meer onder onze zoemende plafondventilator.
Het strandje van Polhena schenkt ons onbaatzuchtig heel wat bekijks. Regelmatig rijden dampende bussen binnen die zich moeizaam parkeren op het zand zelf. Dan braken ze horden scholieren uit die joelend de zee inrennen in schooluniform. Of de dag daarop is het de beurt aan de monniken om in het wijwater te komen spelen. Zandkastelen bouwen, daar hebben ze geen handen naar, zo gekromd deze zijn van urenlang dagelijks gebed. Enkele speelgoedkarren met snoepbollen doen daarentegen gouden zaken want in de tempels liggen enkel oude geschriften en potjes wierokende olie. Niet alleen wij likkebaarden van de vrolijke taferelen. Omgekeerd lachen de Singalezen zich te pletter met ons bleek velletje. Kleinere kindjes daarentegen uit het armere en afgelegen binnenland deinzen terug of zoeken tranend beschutting bij moeder als die spookachtige witbuiken te dicht in hun nog beperkt leefwereldje rondheksen.
We treinen terug in de tijd naar midden achttiende eeuw. De Hollanders trokken toen in Galle een fort op in opdracht van de Verenigde Oostindische Compagnie, het raakpunt met mijn lijvige historische roman van de eerste vakantiehelft. Deze plaats zou zelfs een bijbelse stad geweest zijn onder koning Salomon en Saba, zijn echtgenote. We dompelen ons werkelijk onder in de koloniale sfeer van toen. Galle is unesco werelderfgoed en heel wat gebouwen zijn stijlvol gerestaureerd. De Hollanders hebben een diepgaande afdruk nagelaten in Sri Lanka, wat we ook op de kalender terugvinden want vele maanden hebben een Nederlandse naamgeving. We bezoeken een museum en bewonderen de originele waterput van destijds.
We treinen terug in de tijd naar midden achttiende eeuw. De Hollanders trokken toen in Galle een fort op in opdracht van de Verenigde Oostindische Compagnie, het raakpunt met mijn lijvige historische roman van de eerste vakantiehelft. Deze plaats zou zelfs een bijbelse stad geweest zijn onder koning Salomon en Saba, zijn echtgenote. We dompelen ons werkelijk onder in de koloniale sfeer van toen. Galle is unesco werelderfgoed en heel wat gebouwen zijn stijlvol gerestaureerd. De Hollanders hebben een diepgaande afdruk nagelaten in Sri Lanka, wat we ook op de kalender terugvinden want vele maanden hebben een Nederlandse naamgeving. We bezoeken een museum en bewonderen de originele waterput van destijds.
Vijf uur in de namiddag. Ik schroef mijn fles arak terug dicht als Hilde een voornemen lanceert om nog eens te stranden aan zee. Hier vlakbij Lotus House. Haar ideeen bleken al meermaals heel succesvol. Ik ruil mijn aperitief rijstbrandewijn voor een slok brak zeewater en trek de snorkelbril over mijn hoofd. Na enkele slagen crawl en wat zoekwerk zuip ik van de onderwaterfles aan het zeebanket van verse vis. Terugpeddelen nu, langzaam aan want tegen de sterke stroom. Hilde staat al opgewonden te springen in de branding met haar rok half nat. Sapristie... Ik heb net een voorbijzwemmende schildpad gemist ! We blijven lange tijd samen op uitkijk. Daar komt hij weer even boven om adem te happen... Ik spring terug in zee die richting uit. En ja, vlakbij duikt het geelgroene hoofdje weer op als een periscoop. In zijn zwart oogje lees ik kippevellend de vraag wat ik hier in godsnaam kom doen. Straks eieren leggen op het strand zoals jij, schuddebol ik het zout uit mijn natte haren...
Aan een rechthoekig opgetrokken bassin van rotsblokken slaan we ons kamp op. Een golflaagje zout bruiswater, een poep hoog, is de ideale yacuzzi in een sauna van flauw bedompt zonnelicht. Hilde speelt een enthoesiaste cineast en ontrolt een tropisch draaiboek paradijselijk op facebook. Twee jonge vissers laten zich niet afleiden door onze ster in bikini en zwiepen hun buigzame stok in het zilte nat. Onze middag glijdt voorbij als een schuimkop op de zeelijn. Deksels, dat is hier wondermooi. De hemel lijkt niet meer veraf in deze blauwe heerlijkheid.
Vandaag reppen we ons naar een verlaten strand dat ik de dag voordien had opgemerkt tijdens een looptraining. Het oogde toen de moeite waard voor verdere ontdekking. Net voor een prachtig privaat domein helpen jonge gasten, die daar enkele maanden verblijven in een afgelegen boshuisje, ons verder met de aanwijzing van de richting om langsheen het landgoed te trekken. We moeten de steile helling op, die het strand afsluit als een verdedigingswal. Rolkeien en bolsteentjes maken het niet makkelijk. Een lang yucablad met doornen haakt in mijn hand. Boven komen we uit aan een tempel. We slaan af op een paadje dat naar het volgende strand leidt en botsen dromend op Robinson Crusoe. Enkele vissersbootjes hebben zich in de schaduw gevestigd van een boom met rare vruchten die op schildpadschalen lijken. Daar keren we om.
Na het avondeten slenteren we nog eens naar het strand, gehuld in donkere zwoelte. Enkele vuurvliegjes tekenen lichtcirkels in de zwarte vacht van de jonge nacht. Vanuit haar ooghoeken bemerkt Hilde, een ongelooflijk opmerkzame dame, een duistere schaduw overvliegen die zich in een boom bevestigt. Het heksenuur is aangebroken. Het zware dier verschuift al onderste boven hangend zijn klauwtjes opzij en heel de tak begint schrikbarend door te buigen. Het is een Indische reuzen kalong, ook wel vliegende vos genoemd. Het dier behoort tot de familie van vleerhonden en heeft werkelijk een schrikwekkende vossensnuit. De tak hijgt zwaar heen en weer door het gestommel van het beest. We hebben al verschillende keren een verdroogd exemplaar zien hangen aan elektriciteitskabels, waarin het zich verstrikt heeft. Die hijgen minder maar zoemen meer... Hilde trekt angstig de krullen in als de vampier zich laat vallen en na duikvlucht weer opscheert. Gelukkig eet de reusachtige vleermuis enkel fruit, zoals mango of banaan, en nectar. Het komt vooral voor in Pakistan, India en Sri Lanka. De spanwijdte kan oplopen tot 1, 5 meter. De oudste fossiele resten van deze diersoort dateren van 35 miljoen jaren geleden. Sindsdien heeft het geen noemenswaardige veranderingen ondergaan...
De eerste snorkelbeurt valt wat tegen. Vroeg in de morgen heb je het beste zicht want de zee soest nog na. We deinen zachtjes mee met waterbril en luchtpijp. De tweede waterrit stemmen we af op een eenzame collega verderop. En daar is het raak. Twee rotsen onder water herbergen talrijke vissen, nog in pijama, met allerlei oplichtende felle kleuren. Van klein naar groot. Een breed scala aan tinten van zacht tot fel, van streep tot punt. De visjes keren en draaien, schieten weg, komen terug aangesneld. Wat verderop prijkt een lang banket van steenkelken en rotsschalen. Als het ware uitvergroot en versteend bekermos. Een voortdurende kleursverandering van esmeraldgroen tot turkooisblauw. Robijnrode koralen en kardinaalspaarse stekelvingers. Adembenemend. Akkoord, we zijn hier niet in de Rode Zee noch op de Maldiven, maar we zijn toch uiterst tevreden met dit onderwaterballet. Elke ochtend vanaf halfacht zullen we hier voortaan twee uur lang op onze buik drijven om te genieten van dit reuzenaquarium met de neus tegen de waterspiegel geplakt... Een koraalrif ontgoochelt nimmer.
Vanaf het moment dat je de bezige verkeersas A2 afslaat, verlaat je de drukte. Polhena schuilt zich tussen het groen en is nog erg intact. Elk huis heeft een rijkelijke tuin. De voormiddagwandeling rijgt strandlandschappen als prentbriefkaarten aan een fotogeniek parelsnoer. Onze voetafdrukken in het zand verdrogen snel onder een stralende zon tot een korrelige schelp van verwondering over het natuurschoon. Met een eeuwenlang ritme omvangen stuurt de oceaan de ene roller na de andere op het inzakkende loopzand aan de voet van kokospalmen. Hier graven we ons in voor de volgende twee weken !
De vraag brandt voortdurend op onze lippen. Daar is geen zonnecreme voor beschikbaar. Hilde heeft Polhena vooraf uitgestippeld als rustplaats. Is het daar rustig ? Is het daar wel mooi om twee weken rond te hangen ? De vlakbij gelegen stad, op slechts een drietal kilometer verontrust ons zeer... Genadeloos gooit de bus ons eruit. Nog twee kilometer te stappen nu tot Sabine haar guesthouse waar we naar gemaild hebben voor beschikbaarheid en liggeld. Een tuktukker komt voor de tweede maal langsrijden en slaagt er wonderwel in om mijn afweersysteem tegenover opdringerige toeristenvissers te ontmijnen. Poeslief gooit hij zijn hengeltje uit en uiterst beleefd vraagt hij of we zijn kamertje eens willen zien. Is dat voor mij bedoeld of aan Hilde gericht ? Tot mijn eigenste verbazing gooi ik rugzakken af en decoreer ik mijn schat tot bewakingsagent. Sapristie, de splinternieuwe kamer, de uiterst aantrekkelijke prijs, de dagelijks aangeboden pot ontbijtkoffie, de nabijheid van het strand,... Dat wordt met stip de nieuwe nummer 1 in onze Singalese hitparade ! Lotus guesthouse. Sorry Sabine ! De eigenaar biedt ons alvast een welkomstavond aan om niet te vergeten. Samen met een Frans koppel, dat al vanaf half september op stap is, bouwen we aan ons eerste feestje met op barbecue gegrilde vis. Net voor slapen gaan nog even op jacht naar een bliksemsnelle kakkerlak die als illegale verstekeling in mijn rugzak meegereisd is vanuit het vuile tempelhok... Maar dat kan deze keer onze pret niet deren : hier wil Hilde langer blijven dan een nacht ! Slaapwel.
