Een echte mens is iemand die constant schakelt als hij denkt en praat; van de flagrantste onzin tot de grootste diepzinnigheid, liefst binnen één zin.
11-03-2014
Groeipotentieel
De beste leerkrachten in onze scholen zijn niet noodzakelijk de stagiairs die de beste lesjes gaven. Het zijn eerder de leerkrachten die uitproberen met vallen en opstaan, die hun eigen onderwijspraktijk continu onderzoeken en bijsturen... die we nodig hebben op het werkveld. Zij zullen in 2020 andere leerkrachten zijn dan in 2010, omdat ze in beweging blijven.
Al zeg ik het zelf, ik vind dat onze Vlaamse lerarenopleidingen goed bezig zijn maar er kunnen zeker en vast bepaalde zaken veranderd of geoptimaliseerd worden.
Maar mocht ik minister zijn
Dan zou ik het traject van de lerarenopleiding behouden als een driejarige bacheloropleiding (modeltraject). Tijdens die drie jaar moeten studenten meer kansen krijgen te groeien vanuit verschillende vormen van praktijkleren, waaronder werkplekleren. Het leren van de praktijk zou reeds in het eerste jaar bijna op wekelijkse basis mogelijk moeten zijn, waarbij de stagiair in het derde jaar verbonden wordt aan een ankerschool. Wie wilt kan zich nadien een jaar langer professionliseren met een professionele master (zoals in Nederland) en wordt daar ook naar verloond. In dat jaar zitten dan vier elementen: wekelijkse praktijk via werkplekleren in verschillende onderwijsvormen/onderwijscontexten, zorgmodule, praktijkonderzoek en een verdiepende module naar keuze/nood. Enkele van deze modules kunnen eventueel gevolgd worden binnen een banaba-opleiding, een academische opleiding, een postgraduaat, in e-learning,... Aangezien lerarenopleidingen nu in associaties zitten, lijkt mij dit haalbaar. Het 60 studiepuntenprogramma kan dan samengesteld worden door de student in samenspraak met de trajectbegeleider.
Of de lat hoger moet liggen, hangt er van af hoe men dit interpreteert. De uitdagingen in 2014 liggen hoger dan ooit: sociale vaardigheden, ICT, mediaopvoeding, omgaan met diversiteit.... zijn allemaal zaken waar men jaren geleden minder mee geconfronteerd werd. Dus op dat gebied is er een groter aanbod en een betere training noodzakelijk. De lerarenopleiding kan daarvoor beroep doen op externe organisaties, experten, ervaringsdeskundigen, pedagogisch begeleiders... Ook binnen de hogeschool kunnen studenten en docenten uit de verschillende opleidingen hun expertise delen, denk maar aan dwarsverbanden tussen de lerarenopleidingen onderling, en de dwarsverbanden tussen onderwijsopleidingen, orthopedagogie en sociaal werk. Ondermeer de agogische vaardigheden (bv. gespreksvoering met ouders) krijgen zo bredere ontwikkelingskansen bij leerkrachten in wording.
Met veel bewondering kijk ik naar de studenten die anno 2014 voor het onderwijs kiezen. Geef hen meer kansen tot leren van elkaar en van het werkveld d.m.v. hospiteren, teamteaching, supervisiegroepen samengesteld uit stagiairs en ervaren leerkrachten e.a. Een warme oproep aan de opleiding om veel meer het werkveld in te schakelen; het werkveld en de lerarenopleiding zouden met elkaar versmolten moeten zijn. Daarmee is de kous nog niet af, want er moeten na het afstuderen ook voldoende leerkansen zijn op het werkveld. Bied daarom beginnende en ervaren leerkrachten de mogelijkheid om zich verder (intern) te professionaliseren op school. Een schoolontwikkelaar kan een schakel vormen tussen stageschool en hogeschool, kan mentoren coachen en het professionaliseringsbeleid coördineren op niveau van de scholengemeenschap. Zo krijgen we operationele klasmentoren met sterke coachingsvaardigheden tegenover stagiairs en beginnende leerkrachten.
Last but not least: dat studenten uit verschillende niveaus van het secundair onderwijs instromen in de opleiding is goed en mag er zeker niet toe leiden dat de lat lager gelegd zou worden. In een school zit er veel diversiteit in de leerlingenpopulatie. Laat ook het schoolteam die diversiteit uitstralen. Ook op die manier wordt er geleerd van elkaar. Ik herinner me een uitspraak van een tiener: Mijn lerares in het vijfde leerjaar had Latijn gestudeerd en sprak ook Latijn (in de figuurlijke betekenis) tijdens de les.
De maatschappij zit in de school en de school is een onderdeel van de maatschappij. Laat de school dan ook mee bewegen met die maatschappij.
Gert Bourgeois Met één been in het werkveld en één been in de lerarenopleiding
Ik heb het ideaal gekoesterd van een democratische en vrije samenleving, waarin iedereen samenleeft in harmonie en gelijke kansen heeft. - Nelson Mandela -
Dit zag ik vanavond in deze volgorde op televisie: een aangrijpende reportage over kinderarmoede - een vooruitblik op een programma met zanger Chrisoff met wit kostuum en blinkend terug van bij de kapper - de winstverdeling van Euromillions - de mooie weersvoorspelling.
Ik wil de volgorde omkeren en hoop op mooier weer en een menselijke winstverdeling voor alle kinderen omdat iedereen recht heeft zingend door het leven te gaan.
"De
regels moeten er zijn om de gemeenschap te beschermen, niet één of
andere religie, partij, clan of individueel belang te dienen. Het moet
iedereen goed gaan in de maatschappij. Zolang dat niet bereikt wordt
loopt het beleid mank."
In mei nam ik afscheid van mijn peter (Roger Matthijs); sportief, bezorgd en een groot hart voor ons. Hij was vroeger turnleraar in het secundair en nam nadien vaak de fiets om een ritje naar Vlierzele te maken. Ben fier op hem: voor zijn nauwe band met ons en voor wie hij was!
Vandaag zag ik een oude man die in het
ziekenhuis ligt, zeer gebrekkig naar de winkel komen, om snel iets voor
zn vrouw te kopen omdat ze hem elke dag bezoekt in het ziekenhuis. Da's
het mooiste wat ik in 2013 zag. Mijn volle
appreciatie voor deze mensen!!!
Every breath you take And every move you make Every bond you break, every step you take I'll be watching you
Every single day And every word you say Every game you play, every night you stay I'll be watching you
Oh can't you see You belong to me How my poor heart aches With every step you take
Every move you make And every vow you break Every smile you fake, every claim you stake I'll be watching you
Since you've gone I been lost without a trace I dream at night I can only see your face I look around but it's you I can't replace I feel so cold and I long for your embrace
I keep crying baby, baby, please
Oh can't you see You belong to me How my poor heart aches With every step you take
Every move you make And every vow you break Every smile you fake, every claim you stake I'll be watching you
"Want die aarde hier, dat is hetgene wat ons samen brengt,
omdat al onze voeten er op staan.
En als je dat door hebt, dan vind je zelfs die mottige tuinkabouter van
de buren een pakske sympathieker!!"
"Het niveau van de leerlingen in de scholen gaat achteruit", hoor ik meermaals zeggen. Ik vraag me dan af hoe ze dat constateren. Het antwoord dat ik krijg: Wat ik 15 jaar geleden aanbood, kunnen de leerlingen nu niet meer.
Inderdaad! De wereld is veranderd en complexer geworden. Inderdaad, deze generatie vraagt andere competenties dan vroeger. Deze generatie leert niet meer noodzakelijk het stelwerk correct te schrijven, maar sleutelt wel aan de inhoud. Een diplomaat hoeft niet alle hoofdsteden te kennen om te kunnen onderhandelen. Toch, algemene kennis blijft belangrijk, een werkwoord moet je kunnen vervoegen,..., maar welke inhouden en competenties vinden wij prioritair?
En of daarom het niveau verlaagd is, blijft de vraag.
Gisteren in de pendelquiz (op Eén, Iedereen beroemd) mocht Timothy de drie vragen beantwoorden. Als laatste vraag wist hij de juiste lengte van Ben Crabbé te raden. Een heel blije jongen dus. Op de vraag wat hij met het gewonnen bedrag van 300 euro zou doen, antwoordde hij: uitdelen aan de medereizigers. En hij voegde de daad bij het woord want hij deelde het geld zonder enige twijfel uit. De passagiers vonden echt dat hij het geld verdiend had en niet zij, en ze gaven het terug.
Zo'n jonge gast als Timothy die zichtbaar blij is om het geld te kunnen uitdelen, het bestaat. Hij vertelde bij de intro dat hij samen met zijn ouders langdurig in andere landen verbleven had en dat hij nu reeds langere tijd in België is. Iemand die van heel vroeg de wereld en de mensen ontdekt heeft! Van onschatbare waarde!
Wat hij deed vind ik fenomenaal. Die mag van mij best wel eens uitgenodigd worden als centrale gast in een praatprogramma.
Ik kijk terug naar een geslaagde studiedag vorige week (Scholengemeenschap, Wattenfabriek Herzele). Het thema luidde "Meervoudige intelligentie". Want zij die denken dat je enkel intelligent bent als je een hoog IQ hebt of een richting Latijn volgt, hebben het fout.Wat ben je immers met veel kennis als je sociale competenties zwak zijn? Je hebt vandaag veel meer nodig om te 'scoren'. Je kan meervoudig intelligent zijn (muziekknap, rekenknap, beweegknap,...). Elk mag zijn talent hebben, en zeker weten, ieder van ons is meervoudig intelligent.
Stel dat je een oude klasfoto uit de doos haalt en kijkt wie waar belandde, dan zal je merken dat het niet altijd die "slimme leerlingen" zijn die een "rijke" carrière uitgebouwd hebben. Het kunnen evengoed mensen zijn die kansen gekregen hebben om hun talenten in te zetten.
Maar wat maakte voor mij die studiedag nu zo geslaagd? Voor de realisatie konden we die dag beroep doen op enkele stagiairs uit het zesde en zevende jaar Kantoor (BSO). Zo mocht ondermeer Kevin foto's nemen tijdens het woordje van de gastspreker. Ik merkte dat Kevin zeer aandachtig luisterde naar de spreker. Want die had het namelijk over talenten, over kansen die jongeren moeten krijgen, over het beste wat in mensen zit, en hoe je dat naar boven kunt halen. Onmiddellijk kwam Kevin me zeggen dat hij het een boeiende spreker vond. Ik zag aan zijn uitstraling dat hij zeer blij was dat eindelijk eens iemand zegt dat in iedereen talenten zitten, dat je kansen niet beperkt zijn omdat je ASO, TSO of BSO volgt.
En die boodschap moet bij Kevin blijven hangen zijn. De dag nadien liep hij stage in onze school en zijn eerste woorden waren: "Vond je de foto's goed?" ....en .... "Ik vond het boeiend gisteren!" De soms wat stillere Kevin zocht dus meteen contact, want dat wou hij toch wel kwijt. Prachtig! Ik hoop dat hij gelooft in zijn mogelijkheden en dat hij later ook de context krijgt om deze in te zetten. Dat gaat hem ongetwijfeld doen groeien. Ik zie zijn welbevinden stijgen, en ben er zeker van dat hij gemotiveerd is om zijn stage nog beter te doen. En dat is nu net wat we zoeken: bekwame en gedreven mensen!
Voor de studiedag hebben we ook beroep gedaan op Bram Neckebrock en Rosalien Van Herzele, twee oud-leerlingen van onze scholengemeenschap. Zij speelden in een filmpje rond visieontwikkeling in de scholengemeenschap. Twee twintigers die meewerkten met een dosis enthousiasme.
Tegelijk is er iets waar ik me zorgen in maak. Het zijn die reacties als: "Wat de spreker vertelde is al heel oud, dat komt uit de jaren 70". Op zich is er niets fout met deze reactie, maar wel met de toon. Het is een toon van: "Ik was aanwezig op de studiedag, maar verder doe ik er niets mee". Zo'n reactie komt vanuit een bepaalde overtuiging, vanuit een bepaalde visie. Hoe zo'n overtuiging ontstaat, leidt me nu te ver af van de essentie. Maar de gevolgen van zulke reacties vind ik groot. Want het zijn vaak wél gemotiveerde (jonge) leerkrachten die in het onderwijs komen. Jonge leerkrachten met een visie in ontwikkeling, een geloof in mensen, een motivatie. Zij willen best wel proberen om talenten in de klas in te zetten bij zichzelf en bij hun leerlingen. Maar wat gebeurt er als zij afgeremd worden door collega's die het al lang opgegeven hebben? Collega's die leerlingen etiketteren en niet geloven in de mogelijkheden? Collega's die zich 'slimmer' voelen (wat een beperkt talent zeg) en anderen afbreken? Mogen mensen groeien en uit fouten leren? We zijn allemaal een beetje vergeten hoe we onze loopbaan gestart zijn. En trouwens, wat is de 'perfecte leerkracht'? Voor mij zijn dat leerkrachten die dagelijks zoekende zijn om de leeromgeving van kinderen nog beter te maken; door kinderen vanuit hun eigen beginsituatie verder te laten ontwikkelen op zoveel mogelijk terreinen. Om hen te stimuleren kan je hun talenten aanspreken. Uiteindelijk wil je als school mensen ontwikkelen die er later zelfstandig 'staan': met vermogen, met motivatie, met continue groei.
In tegenstelling tot wat men soms beweert, ben ik er van overtuigd dat jonge mensen wel een visie en een mening in ontwikkelling hebben. Maar willen we die horen als die niet strookt met die van ons? Waarschijnlijk zullen deze mensen ze opbergen, gewoon uit veiligheid. Gemiste kans!? Volgens mij wel!
Ik hoop dat mensen als Kevin, Bram en Rosalien de omgeving krijgen om iets in beweging te zetten. Ik geloof sterk dat zij veel kunnen!
Dit nog: ik ben blij met heel wat gemotiveerde, beginnende en ervaren leerkrachten die er in de school zijn!!