De beurs gaat uitsluitend over hebzucht: hoeveel geld kan ik creëren? Geld maken is een virus dat iedereen besmet.. De kredietcrisis is een logisch gevolg van de hebzucht. Na de millenniumwisseling geloofde iedereen in de financiële wereld dat de bomen tot in de hemel groeiden. Iedereen was ervan overtuigd dat de gouden tijden nooit zouden eindigen. We leefden in een tijdperk waarin welvaart werd gecreëerd. Gewone arbeiders namen nog een extra creditcard bij en leenden zoveel mogelijk geld, ook zonder zelf een cent te bezitten gingen we allemaal op vakantie, twee keer, drie keer perjaar, kochten we een kast van een huis en een nieuwe wagen. Afbetalen was een probleem voor later. Op het moment echter dat niemand zijn schulden nog afbetaalt, stort het syteem in mekaar. We betalen nu cash omdat we met ons "bierloon" een "champagneleven" wilden leiden.
(interview met Seth Freedman, ex-beurshandelaar in De Morgen 23/05/
Enkele cijfers? Het verwacht begrotingstekort 2009 in België: 14,8 miljard euro (= 4,3% van het BBP). De Staatsschuld bedraagt 323 miljard euro (=93,8% van het BBP) Als we met zijn allen de staatsschuld in één keer afbetalen, moet elke burger 29.700 euro betalen.
Het Planbureau becijferde eind mei 2009 dat de staatsschuld zal stijgen tot boven 400 miljard euro in 2013... Het probleem situeert zich op drie niveau's: 1. de staatsschuld ging eind vorig jaar fors de hoogte in door de niet-voorziene noodplannen voor Fortis, KBC, Dexia en Ethias, die samen 20 miljard euro kostten! 2. structureel probleem: het primaire saldo (verschil tussen inkomsten/uitgaven, zonder rekening te houden met rentelasten) zal vanaf dit jaar negatief worden. De nv België draait dus met verlies. Oorzaak ligt vooral bij snel stijgende uitgaven... harde besparingen zullen dus noodzakelijk zijn. 3. rentesneeuwbal: door bijkomende rentelasten stijgt de overheidsschuld, waardoor er weer nieuwe rentelasten worden gemaakt ern er een sneeuwbaleffect ontstaat.
Het minste wat we kunnen zeggen is dat door de hoge overheidsschuld en de bankencrisis die een massale budgettaire ondersteuning gevergd hebben, de Belgische overheidsfinanciën kwetsbaar zijn geworden...
De vraag is nu welke politieke partij de moed zal hebben om na de verkiezingen, de broodnodige sanerings- en besparingsplannen op een verstandige manier door te voeren. Hebben we een politiek staatsman die bekwaam is om dit land te ... leiden ?
Interessante stelling van prof. Bart Maddens in De Morgen (27/05/09): geef de Franstaligen een koekje van eigen deeg! Na de vorige verkiezingen hebben zij gekozen voor een status-quo: "on n'est demandeur de rien sur le plan institutionnel". Deze weigering tot ernstige onderhandelingen over een staatshervorming leidde tot een "verrottingsstrategie". "Non" werd het algemene ordewoord.
En wat nà 7 juni? Gaan de Vlaamse politici opnieuw masochistisch dit zelfde spelletje laten voortduren? Maddens stelt voor dat de Vlaamse regering zich simpelweg houdt aan de letter van de financieringswet. Dat betekent dan dat er geen bijdrage komt voor de federale begroting, dat betekent ook dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geen extra middelen krijgt. "Respect voor het institutionele status-quo houdt eveneens in dat de Vlaamse regering de bestaande bevoegdheden maximaal uitoefent, bijvoorbeeld op het vlak van het grootstedenbeleid, de fiscaliteit en het gezinsbeleid." De Franstaligen hebben het voorbije jaar ongegeneerd gebruik gemaakt van het "belangenconflict" om de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde tegen te houden. Ook de Vlaamse overheid kan nu op volstrekt legale wijze het federaal beleid naar haar hand zetten door het inroepen van een "belangenconflict". (Min. Vandenbroucke heeft dit al lang begrepen en kelderde de federale afschaffing van de lastenverlaging voor vijftigplussers door het inroepen van een.. belangenconflict.) Voilà! "De dag dat de Vlaamse regering systematisch de federale beslissingen die ingaan tegen de Vlaamse belangen zal blokkeren, komen we vanzelf in een echt confederaal systeem terecht." "Er is met ander woorden geen nieuwe staatshervorming nodig om het zwaartepunt van de macht naar de deelstaten te doen verschuiven: het volstaat dat de Vlaamse regering kordaat de bestaande bevoegdheden gebruikt in functie van de Vlaamse belangen"...
"Willen de Franstaligen na verloop van tijd toch onderhandelingen over een staatshervorming beginnen, - omdat ze bijvoorbeeld vers geld nodig hebben voor hun onderwijs, bijvoorbeeld - dan zeggen de Vlamingen: Mais chers amis, on n'est demandeur de rien, mais si vous insistez..."
Stresstests.. the new thing! Het gaat dan niet over hoe onverstoorbaar u blijft in zenuwslopende omstandigheden, maar hoe stabiel de banken blijven bij moeilijke financiële situaties. En.. er vallen er altijd door de mand in de US, that is.
Zakenschool IMD heeft nu een "stresstest" gemaakt op 57 economieën: in hoeverre is onze economie gewapend om versterkt uit de crisis te komen? De test onderzoekt in welke mate de landen al of niet goed uitgerust zijn om de financiële crisis het hoofd te bieden én of ze van de crisis gebruik kunnen maken om hun concurrentievermogen op te krikken. Vier criteria werden daarbij onderzocht: 1. het groeipotentieel van de economie 2. de slagkracht van de overheid 3. het ondernemerschap en 4. de maatschappelijke situatie. "De stresstest toont aan dat kleine, exportgerichte landen in een stabiele socioculturele omgeving beter gewapend zijn om onmiddellijk de vruchten te plukken van een economisch herstelbeleid", dixit prof. Garelli van het IMD. Wie zijn de besten van de klas? Denemarken, Singapore, Qatar, Noorwegen, Hongkong vormen de top-5; België komt op een troosteloze 35ste plaats. Vergelijk dat met Nederland (11), Oostenrijk (14), Luxemburg (17), Duitsland (24), Ierland (25)... Nochtans is België ook een klein, exportgericht land, maar de slechte score die de overheid krijgt (47ste op 57 landen!) duwt ons omlaag.. Als deze test een indicatie geeft van de positie van de economieën, dan zal - aldus het VBO- België over vijf à tien jaar geen plaats meer hebben in de groep van competitieve economieën. Ere-gouverneur Fons Verplaetse waarschuwt in een interview met Knack reeds voor het "verloren decennium": tien jaar zonder vooruitgang... T'is maar dat ge het weet!
zie alle resultaten in bijlage - bron: Grafiek De Morgen 20/05/09
Ik begrijp er niets van. De verkiezingen op 7 juni hebben toch maar 1 thema, zou je denken. Dat is toch duidelijk?
Een paar maanden geleden werd op het nippertje een totale instorting van het financiële wereldsysteem vermeden. Een crisis, die tot nu toe al geleid heeft tot massale ontslagen en dramatische begrotingstekorten die in de volgende jaren zullen moeten aangezuiverd worden... Besparingsplannen zullen de volgende jaren deel van onze leefwereld worden.
Het is dus evident dat de verkiezingscampagne focust op oorzaken en remedies van deze crisis.
Natuurlijk. Voor vele burgers blijft het een "ver van mijn bed"-show. Sociale zekerheid, gezondheidszorg, werkloosheidsuitkeringen.. we beschikken over een solidair systeem dat veel sociale ellende voorkomt. Uit een recente enquête blijkt dat 7 op 10 burgers niets van de crisis voelen. Voor hen is het slechts een item in het tv-journaal of een artikel in de kranten, ze leven hun comfortabel leventje tot nà de verkiezingen de volgende begroting dient opgemaakt te worden.
Maar neen, dus. LDD vindt de overloop van een onbenullig partijlid belangrijker, want hij kreeg beloften van VLD! Ja ja. Interessant!
De "Fortiscommissie", dat mag duidelijk zijn, is geen Tour de Force geworden, maar een Tour de Farce. Eén lettertje maakt een wereld van verschil.
De waarheid - politiek beïnvloedt rechtsspraak - mag niet gevonden worden: dàt is tenminste één zaak waar de regeringspartijen het over eens zijn.
Dus geen commissie met de bevoegdheden van een onderzoeksrechter, dus geen confrontatie van elkaar tegensprekende getuigen, dus geen nazicht van het telefoon- en SMS-verkeer, dus een commissie zonder kloten aan het lijf. Een commissie die met zich laat dollen en sollen: rechters die brieven schrijven, een advocaat die doodleuk weigert een verklaring onder ede af te leggen, een in opspraak gekomen minister (Reynders) die dan zelf maar een brief bedeelt. Een commissie die zichzelf niet respecteert, krijgt geen respect. Wat moest bewezen worden, is bewezen: dat er niets te bewijzen valt. Voilà, "case closed".
Oh ja, er was druk telefoonverkeer tussen "cabinetards" en advocaten en rechters. Niemand echter die "écht" met het Fortisdossier bezig was, ze hadden allemaal andere dingen te doen... Henin (kabinetschef van Reynders) kreeg die bewuste middag meer dan negentig telefoontjes, "ik begreep er gewoon niets meer van", zei hij voor de commissie. Peeters (kabinetschef van Vandeurzen) hoorde Henin snel in het frans telefoneren, en verklaarde dat hij "hem niet goed begreep". "Het was heel druk", zei de nochtans zeer ervaren Dhondt (kabinetschef van Leterme). De middelmatigheid als norm bij de topmedewerkers van onze ministers?
Kijk, waarom moet een medewerker van de eerste minister bellen met een substituut, nog voor die zijn uitspraak heeft voorgelegd?
Dat gesprek wekt bovendien nog meer argwaan, door de uitspraak "Ge draagt een grote verantwoordelijkheid!"
De kabinetschef van Vandeurzen belt naar de procureur des konings, om te vragen of het advies van een rechter wel hiërarchisch gesteund wordt, of een telefoontje van dezelfde kabinetschef naar de procureur-generaal om te checken of het verzoek tot wraking van de rechters wel zeker in ontvangst genomen is.
Cabinetards.. een ras apart. Zij werken achter de schermen, maar spelen een vooraanstaande rol. Wie zijn zij? waar doen zij het voor?
Neem nu Olivier HENIN, de kabinetschef van Min. Reynders:
Hij legt een verklaring af die lijnrecht ingaat tegen de getuigenis van Leterme en diens kabinetchefs, drie vice-premiers en vier kabinetchefs. Kortom, de man lijkt weinig geloofwaardig, tenzij alle anderen liegen. Reynders droeg diezelfde Henin voor met het oog op een "promotie" en een Koninklijk Besluit van ... 4 maart bevestigt de benoeming van Henin tot regeringscommissaris bij de Nationale Loterij. Geen klein cadeau'tje: hij ontvangt hiermee een forfaitaire vergoeding van 15.000 per jaar en per zitting van de raad van bestuur 500 extra. Dank u Mr. Reynders.
Hoe gaat het tegenwoordig met onze rechters? Kunnen we die mensen nog vertrouwen als het gaat over over rechtspraak over maatschappelijk relevante zaken? De vraag stellen is ze beantwoorden zeker?
Hoe zit dat eigenlijk als twee topmagistraten mekaar tegenspreken: voor de een is een inbreuk op het principe van de Scheiding der Machten zoiets als wildplassen. Iedereen doet het wel eens, en in principe is het strafbaar maar in de praktijk wordt het niet eens vervolgd.. jawel, er zijn ergere dingen. Voor de andere topmagistraat is diezelfde Scheiding der Machten een absoluut en heilig principe: daar mag niet mee "gedold en gesold" worden.
Alla, en nu? Alle politieke partijen houden zo van onze democratische rechtsstaat, waarin echter - zo blijkt nu tot onze ontsteltenis -, de interpretatie van de rechter doorslaggevend is. En wij die dachten dat er wetten waren waar men zich moest aan houden...
Voorbeeld. Een maatschappelijk geëngageerd meisje met voorgeschiedenis verschijnt voor de rechter. In haar nachtelijke uitstappen ontdekt ze dat de beveiliging van de kerncentrale in Doel een lachertje is. Er zitten gaten in de omheining, je kan er zo binnenlopen zonder klaarblijkelijke controle. Anja, zo is haar naam, staat een uur lang voor de beveiligingscamera's gekke bekken te trekken tot uiteindelijk een slaperige security agent een kijkje komt nemen. Onwaarschijnlijk! Zij stuurt mails naar het hoofd van de Beveiliging, waarin ze uitlegt hoe ze binnen geraakt. Eind 2007 wordt ze uitgenodigd voor een vergadering over de veiligheid van de kerncentrale.
Haar uitstapjes tonen aan dat er van beveiliging nauwelijks sprake kan zijn en dat is echt wel verontrustend, maar in de rechtbank wordt zij veroordeeld tot een effectieve gevangenisstraf van acht maanden en een geldboete van1100. Motivatie? "Huisvredebreuk", beschadiging van het hekken en het nodeloos in actie doen schieten van bewakingsdiensten". Pas op als je een bewakingsagent nodeloos wekt!
Onze rechters toch... ze bakken het de laatste tijd wel bruin! Hoe kunnen we voor dit soort "rechtsspraak" nog enig respect hebben?
"I've seen the future, brother, it is murder" (Leonard Cohen) Geweld dreigt in deze 21ste eeuw onze "natuurlijke" staat te worden. Door klimaatveranderingen wordt overleven vrijwel onmogelijk in grote delen van Afrika, Azië, Oost-Europa, Zuid-Amerika, eilanden van de Stille Oceaan... Steeds meer mensen zullen steeds minder toegang hebben tot hulpbronnen zoals bijvoorbeeld drinkbaar water. Westerse staten zullen er alles aan doen om de klimaatvluchtelingen buiten hun grenzen te houden, ze zullen met andere woorden niet aarzelen om have en goed met geweld te verdedigen. (bron: Harald Welzer: De Klimaatoorlogen)
Winnaar is het geweld in al zijn vormen.
Het grootste probleem is ons economisch systeem (dat alleen maar op "groei" gebaseerd is) en onze manier van leven. Tot hiertoe leefden we in een extreem veilige omgeving met extreme welvaart.. maar de prijs is altijd door anderen betaald. De vrije markt zou alles wel oplossen, maar de vrije markt lost dus niets op. Het is echt verbazingwekkend om vast te stellen hoe snel alles instort. Banken worden staatseigendom, bedrijven worden gesubsidieerd door de overheid, de werkloosheid stijgt schrikbarend, bedrijven gaan over kop en binnenkort zullen ook staten simpelweg failliet gaan. Toch onwaarschijnlijk!? En onze politici proberen de brand te blussen met.. zuurstof! De crisis heeft haar oorzaak in een te veel aan virtueel geld, nu pompen ze er via allerlei vormen van staatssteun nog meer virtueel geld in. Maakt het dat niet alleen maar erger?
Ze leren het maar niet, onze "toppolitici"! Zij zijn de Grote Staatsmannen, ze hebben het Grote Gelijk aan hun kant. Overleg met de gedupeerde aandeelhouders van Fortis was niet nodig, want "quantité négligable" ? We herinneren ons nog Leterme, die premier van een tijdje geleden, die met zijn kabinet doodleuk contacten onderhield met justitie en zo het "heilig" principe van de Scheiding der machten aan hun laars lapten. Vice-premier Reynders probeerde nu 125 miljoen niet-stemgerechtigde aandelen toch te laten meestemmen.. Het Belgisch surrealisme ten top! In onze kindertijd noemden wij dat simpelweg.. "vals spelen"!
De Joodse gemeenschap, toch meester in "low profile" en "zo weinig mogelijk opvallen", haalde de laatste dagen regelmatig het nieuws. Er was de wrevel over de uitspraak van Min. Anciaux (de vergelijking over de psychopaat in Dendermonde en de doden in de Gazastrook), er was nog grotere ergernis over het (satirisch?) onderdeel in het programma "Man bijt Hond", waarin cliché's niet geschuwd werden. Hebben de Joden lange tenen, zijn ze lichtgeraakt, overgevoelig?
Belgische politici stonden snel klaar om (tot in het Parlement) hun ongenoegen te uiten over Anciaux's woorden. Volgens Lucas Cathérine komt dat vanwege het Joods vermogen om stemmen te ronselen voor allerlei politiek partijen. Joods-orthodoxen stemmen namelijk per volmacht wanneer Belgische verkiezingen op een Joodse feestdag vallen. Zo worden er nogal wat stemmen verzameld voor bijvoorbeeld socialisten. Dat de uitspraken van Anciaux dan niet echt in goede aarde vallen..
Toch is het merkwaardig hoe anti-semitisme universeel is en onuitroeibaar blijkt. Hoe komt dat? Vastgeroeste cliché's? De makers van "Man bijt hond" beroepen zich op "vrije meningsuiting" en, zeggen ze, ... "ze lachen zonder uitzondering met iedereen." Toch wil ik de conclusie van Lukas Vandertalen hier citeren (De Morgen 4/2/09): "De Joden hebben aan den lijve ondervonden tot wat doorgedreven karikaturisering van hun volk geleid heeft. Zij laten niet na ons te wijzen op de gevaren hiervan. Met betutteling van meningsvrijheid heeft dit niets te maken; met pijnlijke historische kennis des te meer."! ... ... ...
Volgens de recent in Oostenrijk tot hulpbisschop benoemde Gerhard Wagner werd met de orkaan Katrina niet zomaar de stad New Orleans verwoest, maar een stad "met de beste bordelen en de knapste prostituees." Niet de weersomstandigheden maar de spirituele vervuiling was oorzaak van de rampspoed over New Orleans. De orkaan Katarina "was niet meer dan een teken van gerechtigheid. "Het is geen toeval dat uitgerekend een paar abortusklinieken en nachtclubs zwaar getroffen werden." (De Morgen, Walter Pauli dd 4/02/09) Meer en meer lijkt het erop of je echt "gek" moet zijn om bisschop van de katholieke kerk te worden. Ook Richard Williamson, recent benoemd door de paus, maakte zich meteen beroemd door zijn uitspraken dat er geen enkele Jood gestorven is in de concentratiekampen. De neuroten van de katholieke kerk flateren dat het niet mooi meer is: de benoeming van de Poolse aartsbisschop die een voormalig communistisch spion bleek te zijn, de belediging van moslims bij een toespraak in Regensburg én als kers op de taart, de verklaring van zijne Heiligheid dat de bekering van de indianen gepaard ging zonder enige vorm van geweld, - integendeel, zij knielden devoot voor de nieuwe god. Ja man! In deze reeks past dus zonder discussie de in "eer herstelde bisschop Williamson", de man die de Holocaust ontkent; Welkom in de club!
Evenwichtsoefeningen zijn altijd moeilijk. Bovendien willen wij, evenwichtskunstenaars, niet alleen overeind blijven in de dagelijkse stroom van het leven, we willen ook altijd verder, altijd spectaculairder... tot het onmogelijke mogelijk wordt. Of niet. Dan moeten we opnieuw overeind krabbelen.
Hoe bericht men evenwichtig over menselijke drama's?
De Oude Grieken waren meesters in hun vertellingen over Tragedies: toen al! Zijn we er daarom verkikkerd op? Zit het ingebakken in onze genen? Het doorbreken van de dagelijkse sleur: "hee, een drama, leuk"! De massamedia brengen er in elk geval gretig verslag van uit; tot alle details bekend zijn, worden ouders, familieleden, buren van slachtoffers en dader meermaals gecontacteerd (zeg maar: lastig gevallen) in de hoop op nog nieuwer nieuws. SCOPE! Zelfs de meest afschuwelijke misdaad wordt breed uitgesmeerd en als spektakel opgevoerd. We leven in een spektakelmaatschappij.
Er zijn de nieuwsfeiten: "psychopaat doodt twee kleine kinderen en hun oppas in Dendermonde". Er is het ongrijpbare leed: dat kan niet geduid worden in een paar woorden. Daarin heeft Minister Anciaux overschot van gelijk. Door een Israelisch offensief in de Gazastrook sneuvelen er 1300 Palestijnen, waarvan minstens 250 kinderen! Zijn er graden van onpeilbaar leed? Leed - Erger Leed - Ergste Leed? Gedood worden door een nietsontziende wild om zich heen slaande psychopaat is erger dan gedood worden door aanhoudende raketaanvallen in een nietsontziende vergeldingsdrang van een buitenlandse mogendheid? Natuurlijk heeft het drama in Dendermonde NIETS te maken met de oorlog in Gaza. We hebben onze regering niet nodig om dit duidelijk te maken. Het leed van de moeders en vaders die hun kind moeten begraven zal echter even onnoemelijk zijn. Dat niet willen toegeven is alleen maar...hypocriet!
Telkens als een bankier een lening toekent en de ontlener een schuldbetekenis ondertekent, ontstaat er geld: money is debt ! Bekijk dit filmpje: u vindt het op deze pagina, linksonder bij "Mijn favorieten".
Men zou toch verwachten dat een parlementslid in eer en geweten nadenkt en beslist over belangrijke kwesties, om dan terzake een standpunt in te nemen met een daaruit volgend consequent stemgedrag. Helaas blijkt uit een onderzoek van de vakgroep "politicologie" van de K.U.L. dat een parlementslid door de band genomen hooguit 2 keer afwijkend stemgedrag laat zien. "Afwijkend" betekent dan: niet in overeenstemming met het standpunt van de partij waartoe hij behoort. Vijftien jaar geleden bedroeg dat dissident gedrag bijna 3,5 keer. Meerderheidspartijen stemmen meer dan 99% mee met het regeringsstandpunt. Parlementaire rebellie, zo wordt door de vakgroep geconcludeerd, is zo goed als onbestaande. Loyauteit aan de partij zal wel lonen, denken parlementsleden, maar het gevolg is een vervelende, eensgezinde slaafsheid en een parlement dat op die manier niet tot enige discussie komt. Slaapverwekkend dus.
"Ratings"of "waarderingen". Ze zijn belangrijker dan u denkt! "Rating"agentschappen zijn", volgens Franky Depickere (CERA) "beursgenoteerde bedrijven die door niemand gecontroleerd worden en toch een aureool van onafhankelijkheid en zeggenschap met zich meedragen." (DM 24/01/09) Eigenlijk werden de ratingbureau's ingebouwd in het systeem als dé referentie. Hun invloed is plotseling onheilspellend groot, hun rapporten kunnen bedrijven kraken of de hemel in jagen. Ratingbureau "Moody's" bijvoorbeeld gaf in een rapport te kennen dat probleembeleggingen bij KBC "mogelijk" minder waard zijn dan gedacht. Resultaat was meteen een spectaculaire koersval van het KBC aandeel. Een ander bekend bureau, "Standard & Poor's" verlaagt de rating van een aantal landen (Spanje-Portugal-Griekenland) met als gevolg dat deze nu vandaag een hogere intrest moeten betalen op hun overheidsschuld, waardoor er dan weer minder geld voorhanden is om de economie te stimuleren. De recessie zal er dus nog zwaarder zijn dankzij ...Standard & Poor's.
Zijn deze ratings onfeilbaar als de paus?
Eind jaren '90 gaven ratingbureau's systematisch gunstige ratings op de schulden van de banken én op hun complexe financiële producten. Niet in het minst omdat zij, de ratingbureau's, er zelf belang bij hadden: zij hadden namelijk zelf de banken geadviseerd bij de ontwikkeling van diezelfde "financiële producten" en gaven uiteraard ... gunstige ratings. Het gevolg van gunstige hoge ratings is dat er een indruk ontstaat dat het risico van de belegging laag is, terwijl ze in realiteit veel riskanter is dan men denkt. Uiteindelijk leiden dan die valse gunstige ratings tot wat men "zeepbellen" is gaan noemen: een enorme "boom" die dan plots ineenklapt, zoals een ...zeepbel dus, jawel!
Om hun flink gedeukte reputatie te herstellen, gooien de ratingbureau's het nu over een andere boeg. Zij stellen zich van de weeromstuit uiterst streng op en hanteren onhaalbare criteria. Het gevaar is dat zij daardoor veel schade berokkenen aan de "gewaardeerde" bedrijven, de financiële crisis intenser, de recessie nog dieper maken. De oplossing lijkt eenvoudig: méér controle op eventuele belangenvermenging, sancties bij misbruiken. Officiële instellingen, de Nationale Bank van elk land of beter nog de Europese Centrale bank zouden in plaats van zich te laten beïnvloeden, zélf evaluaties moeten maken. Dat lijkt mij in elk geval betrouwbaarder dan beursgenoteerde bedrijven die een oordeel uitspreken over andere ... beursgenoteerde bedrijven.
Denkt U in verband met onze banken: hoe is het zo ver kunnen komen ? In 2007 maakten zij allemaal gigantische winsten en vandaag zijn ze haast failliet? Wat is daar fout gelopen ? Awel, kijk, bankieren is een sport geworden: om ter meest, om ter hoogst, om ter verst ! Er zijn nu verhalen die zeer verhelderend zijn. Ik vat er een paar samen. "Naked short selling" is het speculeren op een koersdaling met geleende aandelen, die dan plotsklaps tegelijk verkocht worden met de bedoeling een koersdaling te veroorzaken. Waarom ? Om later uiteraard dezelfde aandelen terug tegen ... een veel lagere koers te kopen. Snel winst maken heet dat en.. verboden in België, althans voor de financiële aandelen. Grote institutionele beleggers werken vaak met "aandeelkorven". Er worden dan bijvoorbeeld BEL20 aandelen verkocht en nadien BEL"19" (zonder -bijvoorbeeld-KBC) teruggekocht: gegarandeerd daalt dan KBC in waarde. Er wordt echt wel grof geld verdiend! Crisis? wees maar zeker dat er dankzij de "crisis" nog véél méér geld verdiend wordt dan anders. (Zo las ik ergens dat 11 september - dag van de terreuraanslagen- de beste beursdag was in de geschiedenis van Société Générale!)
Lees het verhaal van Jérôme Kerviel in DM van 24/01/09. Een jaar geleden maakte Société Générale (SG) bekend dat het zo maar even 4,9 miljard had verloren en dit door "ongeoorloofde" transacties van hun trader Kerviel, die systematisch speculeerde op de daling van beurskoersen. Tegen het eind van 2007 had Kerviel op die manier 1,7 miljard winst gemaakt - een winst van 1 miljoen was bij hem "een slechte dag" .. Deed hij dat ter persoonlijke verrijking ? Neen, de winsten die hij maakte werden door de bank gebruikt om andere verliezen (van andere traders en andere speculaties) te dekken. Vorig jaar liep het mis en Kerviel werd aansprakelijk gesteld en belandde zowaar even in de gevangenis. Uiteraard, "deze man speelde met het geld van de klanten van de bank", zei men ter verdediging. Maar..in het licht van de zware verliezen van SG, de wereldwijde kredietcrisis, de rommelhypotheken... klinkt het verhaal van Kerviel, dat zijn directe bazen op de hoogte waren van zijn handelingen en ze goedkeurden, plots veel aannemelijker en past het volkomen in wat men "onverantwoorde kredietspeculatie" is gaan noemen.
En de kleine man? ha, hij ziet nu zijn belastinggeld verdwijnen in de bodemloze put van onze banken...
De Britse overheid pompte voor de tweede keer in 3 maanden 56 miljard in haar banken. Royal Bank of Scotland waarschuwt voor een verlies van.. 31,5 miljard . (Naar schatting zouden Britse banken voor 200 miljard aan toxische activa bezitten!) De Deense overheid sponsort haar banken voor 13,4 miljard . In België verliezen Fortis/KBC/Dexia in 1 jaar tijd 84 miljard aan beurswaarde: 84 miljard ! (Een jaar geleden waren zij goed voor 94 miljard , vandaag de dag nog hooguit 10 miljard .) Fortis maakt een recordverlies bekend van ... 19 miljard . In het najaar 2008 pompte de Belgische staat reeds 20 miljard in de bankensector. Helaas, de rommelkredieten bij Fortis-Dexia-KBC lopen, na reeds doorgevoerde afschrijvingen, nog op tot zo'n ... 62 miljard ...
U zit vandaag bovenop een berg geld. Proficiat, u heeft goed geboerd. Toch zie ik u wat beteuterd kijken, want u weet niet wat er mee te doen. En wat u wel weet is dat er kwartaalsresultaten boven uw hoofd hangen die niet zo best zullen zijn. Dus wacht u maar af tot die zware zwarte regenbui overwaait. Wie geschoren wordt, moet stil zitten.. U vertrouwt niemand meer ...en nog in het minst uw collega-bankdirecteurs. Er was nochtans een tijd, ik herinner het me al te best, dat iedereen die erom vroeg geld bij u kon lenen. Vandaag de dag moet je de Lotto gewonnen hebben om nog geld los te krijgen. Geachte bankdirecteur, u heeft uw job zielig verengd tot slechte kredietverlening en onverantwoorde kredietspeculatie.
Nu, goed, blijf daar dan maar nutteloos zitten op je mesthoop blinkend geld... ware het niet dat ..."geld rollen moet". Jawel, in ons model van vrije markteconomie is het bancair systeem nu eenmaal zo essentieel als mijn en uw kloppend hart. De economie kan niet heropleven zonder een gunstig investeringsklimaat.
Geachte bankdirecteur, men spreekt veel over vertrouwen, maar mij lijkt het dat u al het vertrouwen kwijt bent. Het zal dus niet anders kunnen dan dat de overheid het heft in handen neemt om u te dwingen meteen alle slechte activa af te schrijven en een nieuwe gezonde kapitaalsbasis uit te bouwen. Dit is het jaar nul. Wie niet solvabel is, wordt opgedoekt. Als uw bank te ziek is om krediet te kunnen verlenen, dan heeft uw bank duidelijk geen bestaansreden meer. Als u te weinig kapitaal voorhanden heeft en als u geen privé-investeerders meer vindt, dan zal u niet langer (kunnen) blijven bestaan. Bestaande deposito's van uw bank zullen overgemaakt worden aan nog wel gezonde banken, zodat de spaarders niet het slachtoffer worden. Veel te lang heeft de overheid u op uw woord geloofd. Verbazing en ongeloof is ons deel wanneer u voortdurend om vers kapitaal vraagt. Vandaar: dit is het jaar van de catharsis. De balans van uw bank, van elke bank moet voortaan grondig geanalyseerd worden. Belgische grootbanken, zo blijkt, hebben een risicoratio van 40, - dat is dubbel zoveel als bij andere, meer voorzichtige banken. U, geachte bankdirecteur, heeft uw bank geleid als een hefboomfonds om vooral in toxische producten te beleggen, met alle risico's vandien. Het is nu hoog tijd om een grondige herstructurering door te voeren: zoals gezegd, uw balans zal daarbij van doorslaggevend belang zijn. Wanneer dan alles duidelijk is, wanneer blijkt dat u solvabel bent, zal u opnieuw op privékapitaal kunnen rekenen, maar niet langer op staatssteun. Dat is namelijk geld van de belastingbetaler: Hij moet niet diegene zijn die opdraait voor uw fratsen!
Dit leek mij toch echt dé gedroomde kans! "Aandeelhouders moeten zich kunnen uitspreken over de transacties rond FORTIS." Zo besliste de rechtbank. Dit geeft de regering een droomscenario: "banken staan op instorten", "het hele financiële systeem stort in mekaar", de "complete chaos",... - na die dolle dagen van paniek kan de regering zich bezinnen. "Aandeelhouders moeten zich kunnen uitspreken"... dus laten we alles nog maar's bekijken. De rechterlijke uitspraak als excuus. Helaas, wij dromen!... De regering (lees: Leterme/Van Rompuy - Reynders) houdt zich hardnekkig-halstarrig vast aan de overeenkomst met BNP Paribas.
Nochtans zijn er alternatieven, waar in diverse media meer en meer pleidooien voor gehouden worden. Drie Vlaamse topeconomen geven in DM van 15/01/09 nieuwe "onderhandelende" oplossingen voor Dexia en Fortis. Ook in de Wall Street Journal wordt gepleit voor een fusie tussen Fortis en Dexia. "De Belgische regering zou best alternatieven voor de reddingvan Fortis onderzoeken." Maar toch, onze regering blijft doof. Waarom in 's hemelsnaam houdt deze regering zich mordicus vast aan de onderhandelde verkoop van Fortis?
Er zijn een aantal scenario's die naar voor geschoven worden door oa. de groep verzamelde aandeelhouders rond Modrikamen: ofwel een betere prijs afdwingen voor de verkoop, ofwel een "stand alone"-scenario ofwel een fusie tussen Fortis/Dexia/Ethias.
Kan, nu, de Fortisbank nog onafhankelijk blijven bestaan? Prof. De Grauwe meent van wel om de heel eenvoudige reden dat de Belgische Staat ook vandaag reeds alle garanties biedt, zowel tegenover de particulieren als interbancair. Ook op het onderpand dat Fortis aan de Nationale Bank leverde, biedt de Staat waarborgen. Kortom, het is niet BNP Paribas die Fortisbank gered heeft, maar onze eigen Nationale Bank. Alle risico's zijn en blijven ook in de nabije toekomst voor de Belgische Staat en dus ...de belastingbetaler. Niet te verwonderen dat Frankrijk er als de kippen bij was om Fortis "te redden"! "Cadeau'tje!" Ook twee investeringsbanken (JP Morgan en Dresdner Kleinwort) schrijven inmiddels dat Fortis perfect solvabel is. Dus ?
Hetzelfde scenario tekent zich af bij DEXIA: zij zitten verveeld met een aantal "toxische" producten, waarvoor de Belgische Staat 62% van het risico draagt, terwijl nochtans deze toxic products vooral in de Franse afdeling zitten. Waarom is onze regering ook hier zo genereus? Liefdadigheid? Neen, de redenering is dat mochten deze "giftige" producten een waarderingsverlies opleveren, de overheid opnieuw kapitaal moet "leveren". Wanneer dat eenzijdig door Frankrijk zou gebeuren (omdat zij het meeste van die toxische producten hebben), zou het machtsevenwicht verder naar de Franse kant kunnen verschuiven. Daarom slikt onze regering die 62%... "Cadeau'tje?" Het ziet er meer en meer naar uit dat de Belgische Regering het Franse staatsbelang dient.
De groep van 2300 aandeelhouders rond Modrikamen (ongeveer 13% van het kapitaal!) heeft nu in een procedure ten gronde de nietigheid gevraagd van de transacties die geleid hebben tot de ontmanteling van Fortis. Een procedure die tot drie jaar kan aanslepen en voor heel wat rechtsonzekerheid zorgt bij de betrokken partijen. Hoe moet dat dan verder? De onderhandelingstafel ! Daar is het Modrikamen om te doen: onderhandelen en een betere deal afdwingen. Benieuwd hoe koppig de Belgische regering zal blijven!
Het begon met de hele heisa rond de Schending der Scheiding der Machten. Contacten tussen de beleidscel van de toenmalige Eerste Minister en magistraten, actief in het Fortisdossier, wekten op zijn minst de indruk van mogelijke beïnvloeding. Gefronste wenkbrauwen bij de coalitie, in het parlement, in de pers. De Minister van Justitie én de Eerste Minister stapten op, al zijn ze tegenover de buitenwereld overtuigd dat ze witgewassen zullen worden...
Toen kwam de vrijspraak van een aantal gevangenen/veroordeelden omdat de BOM-wet verkeerd geïnterpreteerd werd. De gevolgen hiervan zijn nog niet te overzien. maar dat honderden dossiers herbekeken moeten worden staat al buiten kijf.
Vandaag 15 januari 2009 veroordeelt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens ons land, omdat volksjury's in hun antwoord op de schuldvraag enkel ja of neen mogen antwoorden, zonder enige verdere motivatie. Dit was overigens geen verrassing: al onze buurlanden werken reeds met een systeem van beroepsrechters of een gemengd overleg tussen leken en professionele rechters. Alleen Spanje kent nog een volksjury, maar ook daar diende reeds een motiveringsplicht ingesteld te worden.
In België zag men de bui hangen en werd een commissie opgericht die de assisenprocedure moest hervormen. Hun uitgewerkt voorstel bleef inmiddels 4 jaar op tafel liggen. De passiviteit van de Wetgevende macht?
