2008 zal om diverse redenen een vetgedrukte pagina zijn in de geschiedenisboeken. Oh, er valt veel te vertellen over de economische crisis, de financiële 'meltdown', de "redding" van Fortis, het lanterfanten van de binnenlandse politiek. En vanzelfsprekend de presidentsverkiezing in de US. Een stijlbreuk: Barrack Obama, een man met een plan. Een idee, een bezieling, een enthousiasme dat een publiek in vervoering brengt. Een verhaal dat elke politicus zou moeten vertellen: over rechtvaardigheid en de herverdeling van rijkdom, over samen leven in een maatschappij, over een "gelijke kansen"-beleid. Een verhaal dat geen sprookje hoeft te zijn, maar dat puur informatief de burger kan overtuigen van het belang van de juiste keuze, want.. waar willen we naartoe, waarom, wat en hoe. Allemaal vragen die een concreet antwoord moeten krijgen. Elke politieke visie begint immers met een duidelijke ideologie, een duidelijk mens- en maatschappijbeeld. Enfin, dat zou je toch denken. Een paar dagen geleden postte ik hier een artikel onder de naam "Failliet"in een reactie op Jeroen Olyslaegers in De Morgen. Hij schreef dat de ideologie dood is, leve het pragmatisme. Helaas, het pragmatisme is inmiddels ook reeds overleden. Wat ben je met "resultaatgericht, zakelijk handelen" als je geen resultaten haalt, omdat iedereen bij zijn grote gelijk blijft? We zullen opnieuw moeten vertrekken van een idee, een ambitie, een lange termijn visie: waar willen we naartoe, wat willen we bereiken, waarom en hoe. Steeds diezelfde vragen. Ook al draait alles vierkant, de cirkel blijft rond. Dus: Leve de ideologie?!
Wist U dat er naast het BRUTO NATIONAAL PRODUCT ook een BRUTO NATIONAAL GELUK bestaat? Awel, ik vertel het U! Rijke landen in het Westen tellen helemaal niet méér gelukkige mensen dan Afrikaanse landen met een lager inkomen. Jawel, geld maakt niet gelukkig. Er bestaat zoiets als een SET POINT theorie: een shock kan je wel tijdelijk van je "aangeboren" niveau van geluksbevinden duwen, maar met de tijd keer je automatisch terug naar je "setpoint". De tijd heelt alle wonden...
Ik ben een leek in de economie. Dat neemt niet weg dat ik me meer dan eens aangesproken voel met opinies/commentaren die me intrigerend en dus boeiend lijken. Zo bijvoorbeeld de theorie die men in de socio-psychologie ontwikkelde omtrent de "omstaanders", het "Bystander-effect". Hoe meer getuigen er zijn van een misdaad, hoe kleiner de kans dat ze verijdeld wordt. De apathie van de massa? "Er staan hier mensen genoeg, iemand anders zal wel tussenbeide komen." Recent gebeurde er iets gelijkaardigs in Anderlecht met een carjacking, een vrouw die in mekaar geslagen werd en tientallen getuigen. Niemand greep in. Nassim Nicholas Taleb (professor Risicomanagement aan de universiteit van New York) legt in The Financial Times de link met de financiële markten. (overgenomen in De Morgen). "We zijn getuige geweest van een misdaad. Er is een slachtoffer: de hulpeloze gepensioneerde, het fondsenverlies bij de belastingbetaler, misschien zelfs het kapitalisme en de vrije samenleving. Er is een roofoverval gepleegd: riant beloonde bankiers hebben risico's verzwegen en dikke bonussen ontvangen, overbetaalde risicomanagers hebben systematisch bedrieglijke methodes aangesmeerd." Wie zijn de omstaanders? Kwantitatieve toepassingen worden gebruikt om eventuele financiële verliezen te meten of te voorspellen, om complex afgeleide producten in te schatten, om kredietwaardigheid te bepalen. Iedereen in het risicomanagement wist, volgens Nassim Taleb, dat deze kwantitatieve toepassingen niet werken en tot een bedrieglijke zekerheid leiden omdat ze risico's verbergen. (Momenteel leren volgens Taleb nog zo'n honderduizend MBA-studenten over de Portfolio-theorie: het standaard programma voor het volgend semester!) Hallo ? De verantwoordelijkheid van de crisis ligt bij de anderen, Lehman brothers en dergelijke. Ja, hallo? De Value at Risk (VAR) is vandaag nog in gebruik en is nog altijd een maatstaf om het risico van een optieportefeuille te berekenen. Vandaag de dag kan ze volgens Taleb als oorzaak van de crisis worden aangeduid!
Liesbeth Van Impe (DM 2/01/09): "Alles van waarde is weerloos in een democratie, in een vrije markteconomie, in een samenleving. Hoe dramatischer de cijfers, hoe meer uit het oog verloren wordt wat niet te meten valt."
De mensheid houdt van opdeling in vakjes en hokjes. Die "dichotomie", die gespletenheid, schizofreniën.. het is ons, moderne mens, niet vreemd. Is dàt niet vreemd? Rijk of arm, links of rechts, winnaars en "losers", in elke grote maatschappelijke discussie kom je ze tegen, de believers en non-believers. We delen ons graag in kampen, de goeden en de slechten, de zwarten en de witten. Ook nu, vanzelfsprekend nu, in deze 'Grootste Economische Crisis sinds tachtig jaar' (de "Moeder van Alle Crises" - vreemd dat ik dat nog niet gelezen heb) horen we doemdenkers en positivo's. POSITIEF? in 1929 zakte de economische groei verder weg, in 2009 zal ze heropleven dankzij Obama en zijn relanceplan van ettelijke honderden millions of $... NEGATIEF? er is geen vertrouwen, dit is een crisis van het systeem, zowel economisch als financieel, het zal jaren duren. De Belgische bevolking verloor 125 miljard van de 750 miljard aan financiële activa die ze had bij het begin van 2008. Voorwaar geen peulschil!
En toch, zoals Jeroen Olyslaegers schrijft in DeMorgen van vandaag: "Hoe meer angst mij wordt aangepraat over recessie en avondland, hoe meer bevrijd ik me voel. Hoe waanzinniger het er in de wereld aan toe gaat, hoe positiever ik word."
Ik wens U allemaal veel.. waanzinnigheid.
ik ben de waanzin
want ik meen dat deze aardkloot niet elliptisch rondraait maar stil stilstaat en elke omwenteling revolutie een recuperatie elke beweging een stotterende komedie
(ja ik ontkracht je argument van gestadige evolutie)
Vandaag vraagt Jeroen Olyslaegers in De Morgen zich af of de gemeenschappelijke woede, de woede uit een hoger belang, nog wel bestaat? Filosoof Peter Sloterdijk beschrijft in zijn essay "Woede en Tijd" hoe woede kapitaal werd. Sociale onvrede werden "gekapitaliseerd door rechts en links en de woedenden werden wraakdividenden beloofd zodra de leider van de ideologie aan de macht kwam." Olyslaegers besluit: "we zijn de ideologie voorbij, het wordt tijd voor pragmatiek (sic), over alle grenzen heen."
Welke ideologie ? Elke ideologie, links of rechts, is al jaren dood,- tenzij (over)consumptie-materialisme-individualisme-ideologieën zijn of een ziekte: het "elk voor zich"-syndroom. Pragmatisme is dan resultaat-gericht handelen, waarbij het doel de middelen heiligt? Voorwaar, niet ongevaarlijk. En wie vertelt mij wat het "doel" is. In welke richting stappen we eigenlijk, zo zonder ervaren gids? Ieder voor zich, leve de willekeur? Precies deze deregulatie, het ontbreken van regelgeving, leidde tot onverantwoord gedrag in de financiële wereld: slachtoffers zijn de gepensioneerden en de belastingbetaler die een pak geld kwijt gespeeld is. Hetzelfde onverantwoord gedrag zien we in de politiek: vervagend normbesef dat leidt tot excessen, zoals "schending der machten" of benoemingen met een reukje. Goed bestuur ? Failliet bestuur!
Dit is mijn verwelkomingstekst, sinds enkele dagen ben ik een blog / heb ik een blog - what's in a name. Wat mij treft leg ik hier vast: onthutsende cijfers, verrassende economische berichten/analyses/commentaren, het spannende vervolgverhaal van onze binnenlandse politiek... onze bronnen zijn onuitputtelijk. "Gazettepraat" dus over onze wonderlijke wereld. En we beginnen d'eraan met het nieuwe jaar - kan het symbolischer? Een "nieuwe-oude" regering, een nieuwe blog, een nieuw geluid.. en hoor, ginder komt de lente reeds aanwaaien...
De afgelopen vijf jaar werd er voor 35 keer méér gespeculeerd in allerlei fondsen, vastgoed, beleggingen in schulden, vreemde munten ... dan dat er geïnvesteerd werd in de productie van goederen en diensten. En da's geen klein bier, dat gaat over een bedrag met 12 nullen: 178.000.000.000.000 !! Indrukwekkend, niet?
Er valt duidelijk meer te verdienen met speculeren dan met produceren. (bron: Jonathan Holslag in De Morgen) Het speculatieve kapitalisme of simpelweg de modernistische versie van "risico"kapitalisme?
Ik citeer Frank Albers in De Morgen, begin december 2008: "Er zijn dagen waarop ik de wereld wil slaan. Om haar domheid en haar kortzichtigheid. Om haar machtsmannetjes, haar hebzucht en haar zelfgenoegzaamheid. (...) Het wordt met de dag hemeltergender: hoe politici in dit halfrond er niet in slagen ook maar één originele gedachte te ontwikkelen die een zweem van een glimp van een schijn van een fractie van een oplossing zou kunnen bevatten voor de economische epilepsie-aanval die de wrede vrije markt andermaal-voor de zoveelste keer in de geschiedenis- heeft uitgelokt. De zoveelste depressie van dit manische systeem. Hoe de diagnose ook luidt, de remedie is altijd dezelfde: more of the same. Geleuter over centen en procenten. (..) "We hebben geen keus", jammert de gilde al maanden. En dus doet het wat het zegt te moeten doen: (...) plots instortende banken stutten, fors lenen, btw en rentevoeten verlagen, de begroting een beetje in het rood laten gaan. En als er geen geld meer is, dan drukken we geld. Allemaal noodgrepen binnen de logica van een systeem, dat precies door diezelfde logica deze problemen over zich heeft afgeroepen." De hoofdredacteur van The Economist (in De Morgen 6/12/08): "Het kan niet de bedoeling zijn dat de winsten geprivatiseerd worden en het verlies gesocialiseerd." Dat is nochtans volgens Frank Albers wat wel degelijk de bedoeling is van sommigen en "het is in ieder geval datgene wat nu aan de hand is."Zoiets zou, nog volgens Albers, "in een minder comateuze wereld een gevaarlijke volkswoede uitlokken.Maar niet in onze beste aller mogelijke werelden, waar niemand buiten de sjablonen denkt. Ik vraag me af hoe slecht nieuws moet zijn om vadsig Europa nog tot enige vorm van opstand te kunnen bewegen." Albers eindigt met de vaststelling dat deze diepe en alomvattende crisis nergens leidt tot diepgaande bezinning, nergens "groeit uit het puin een politiek significante tegenbeweging"...
Uit een ongepubliceerd verhaal, daterend van 1997:
"om alles wat ze ons wijsgemaakt hebben de kennedys bijvoorbeeld van in mijn jeugd gehoord wat een verlichte president die john wel was en bovendien de ideale jongensachtige schoonzoon met branie hoe diepbedroefd de hele wereld rouwde om die snode moord terwijl twintig jaar later blijkt hoe die american dream familie haar rijkdom bijeenscharrelde via sinistere beurstransacties en even obscure maffiaconnecties die menig handje hielpen bij verkiezingmanipulaties enzovoort om boeken die gevuld kunnen worden met hoe we steeds dom gemaakt werden om de miljardenbesparingsdans van maastrichtministers terwijl in een wereld of twee achter ons onderontwikkelden constant aan de grond zitten te scharrelen en zelfs hier de armoede verder groeit en er vzws dienen opgericht die gratis maaltijden uitdelen en warm water aan jonge moeders zodat zij godbetert hun zuigelingen ordentelijk kunnen verzorgen om een bank die veertigers met een gouden handdruk ontslaat terwijl de nettowinst stijgt tot ruim vijf komma acht miljard frank om de georganiseerde misdaad die het economisch leven in dit land ontwricht en de fraudecel van de staatsveiligheid zowaar vermoedt dat politici zich laten financieren door diezelfde georganiseerde misdaad die ze daarom een hand boven het hoofd houdt om structureel waanzinnige elementen uit het rijkswachtkorps die om louter politieke machtsspelletjes burgers neerschieten op parkings van supermarkten om de tweehonderd zesentwintigduizend mensen die met het wettelijk minimuminkomen proberen te overleven wat twee komma drie procent van de belgische bevolking of meer dan één op vijftig betekent omdat er niemand ooit aan denkt naar brussel te reizen er bijvoorbeeld vette ministers bijvoorbeeld op hun driedubbele kinnebakken te slaan"
.. Jaja, ik weet wel, geweld is een teken van zwakte. Maar de terreur van de kiezer moet niet beperkt blijven tot de stembusdag.De wakkere burger heeft nog een lange weg te gaan!
Dit is mijn verwelkomingstekst, sinds enkele dagen ben ik een blog / heb ik een blog - what's in a name. Wat mij treft leg ik hier vast: 
){kind=link}