Samenstelling van CHAPE – BETON – METSMORTEL

Ter informatie   nieuwe genormeerde naamgeving:

            CEM II /B-M  32.5     voorheen PPZ30

            CEM II /B-M  40        voorheen P40

            CEM II /B-M  50        voorheen P50

CHAPE

Uitvullen van betonvloeren, nivelleren, niet slijtvast!

             1           VOLUMEDEEL CEMENT CEM II /B-M 32.5 (PPZ30)

     3 tot 4 tot 5   VOLUMEDELEN RIJNZAND 0/3 of 0/5

BETON

RIJKE BETON    :  Voor balken, pilaren, zelfdragende vloeren, overspanning en dragende constructies

                 1  VOLUMEDEEL CEMENT

                 2   VOLUMEDELEN RIJNZAND 0/2

                 3    VOLUMEDELEN GRINT 5/30 of PARELGRINT 5/15 of KIFT 3/8 als             granulaat

Het soort granulaat wordt gekozen in functie van de dikte van de betonplaat.

b.v. met kift kan men een plaat gieten die in principe niet dunner is dan 5 x de grootste maat, dus 5 x 8mm = 40mm (vuistregel)

MAGER BETON   :

  Voor vloeren, uitvullingen, niet zelfdragend

 1  VOLUMEDEEL CEMENT

2   VOLUMEDELEN RIJNZAND 0/2

4    VOLUMEDELEN GRINT 5/30 of PARELGRINT 5/15

METSMORTEL

            Verschillende mogelijkheden:

            A.                   1 VOLUMEDEEL CEMENT CEM II /B-M 32.5 of 40

 5   VOLUMEDELEN RIJNZAND 0/2

Mortelvet “MICROPOL” verbetert de verwerking; maakt de mortel plasticer, smeueriger.

In vochtige omgeving liefst met P40 cement

Toepassing: waterdichtingswerken, zeer stevig metselwerk

Harde voeg, “star” metselwerk!

            B.           

  1  VOLUMEDEEL CEMENT CEM II /B-M 32.5 of 40

                          2     VOLUMEDELEN ZAVEL

 1    VOLUMEDEEL RIJNZAND 0/2

In principe een mortelvet "MICROPOL" nodig! Toch verbetert dit de verwerking.

Toepassing: gewoon metselwerk, zonder speciale eisen!

Deze combinatie is de zelfde als met “METSZAND” wat in de Kempen veel gebruikt wordt:

m.a.w. 3 deel metszand = 1 deel zavel + 2 delen rijnzand

            C.           

 1 VOLUMEDEEL CEMENT CEM II /B-M 32.5 of 40

 2    VOLUMEDELEN ZAVEL

Een vettige mortel voor plaatsen van muur en vloertegel

Mortelvet "MICROPOL" naar believen toevoegen.

Deze mortel wordt zeer weinig gebruikt en is vervangen door tegellijmen.

Opmerkingen

1. een deel = een volumedeel

2. mengen in de juiste volgorde!

-eerst water, niet teveel, dit beïnvloed nadelig de sterkte.

-Indien nodig chemische toeslagstoffen toevoegen in water

-Goed mengen

-Toevoegen van cement, alles!

-Geleidelijk toevoegen van zand, zavel en grint

3. In beton niet teveel water gebruiken dit beinvloed de sterkte en kan ontmenging veroorzaken. (W/C - factor !)

4. Aan mortel die reeds opstijft geen water toevoegen, maar nieuwe mortel aanmaken.

KALKMORTEL

Mortel van waterkalk neemt men gewoonlijk niet vetter dan in 1 m³ kalk op 2½ m³ zand.  Wil men een dichtere mortel dan kan men wat cement en wat meer zand toevoegen, bijvoorbeeld: 1 deel kalk, ¼ deel cement en 3 delen zand.  Kalkmortel heeft een geringe druk- en treksterkte en laat derhalve vrij grote vervorming van het pleisterwerk toe.

MORTEL VOOR METSELWERK

Mortel is een mengsel van zand en een bindmiddel waaraan een zekere hoeveelheid water is toegevoegd.  Dit laatste is het noodzakelijke kwaad, wat wil zeggen dat men nooit meer water mag toevoegen dan noodzakelijk voor een innige menging van de vaste bestanddelen.  Een overvloed aan water heeft steeds een nefaste invloed op de kwaliteit (druksterkte) van de mortel. In de praktijk maakt men onderscheid tussen twee soorten mortels; enerzijds de mortels bereid met toevoeging van één soort bindmiddel, ofwel de bastaardmortel, d.i. een mortel bestaande uit meer dan één soort bindmiddel.

Voor lichte bouwstenen is het gewenst geen zuivere cementmortel te gebruiken omdat deze een grotere treksterkte bezit dan deze van de metselblokken van licht beton.

Bastaardmortel is (behoudens voor lichte metselblokken) meestal niet toegelaten voor buitenmuren.

Mortelsamenstellingen voor metselwerk worden beschreven in de norm NBN578 die evenwel thans in herziening is.  Daarom kan men zich voorlopig baseren op norm NBN B24-401: uitvoering van metselwerk.  Onderstaande tabel geeft een overzicht van de aanbevolen samenstelling van mortel voor metselwerk.

Soort metselwerk                  Mortelsamenstelling (*)       Verhouding in maatdelen

                                               C                     G                     C                     G         Z

-Metselwerk van                     400 (M1)         -                      1                      -          3

 breuksteen

-Volle of geperfo-                    300(M²)                                  1                      -          4

 reerde baksteen

-zware en half-             250                  50(M³)            2.25                 1          11

 zware betonblokken               200                  100(M³)          1                      1          6

-Metselwerk van bak-             250                  50(M³)            2.25                 1          11

 stenen met lichte scherf           200                  100(M4)          1                      1          6

-Lichte betonblokken               150                  150(M5)          1                      2          8

-Metselwerk van holle  200                  100(M4)          1                      1          6

 bakstenen

-Metselwerk in contact            400(M1)          -                      1                      -          3

 met water

(*) uitgedrukt in kg bindmiddel per m³ droog zand

                   C = cement          G = vette kalk              -200 kg cement

Voorbeeld: De mortel C200G 100 bestaat uit  -100 kg kalk

                                                                                  -1 m³ zand

De reden waarom voor sommige toepassingen verschillende samenstellingen toegelaten zijn, ligt hem in het feit dat de norm NBN B24-301 : ontwerp en berekening van metselwerk een indeling van de mortels in categorieën (M1 tot M5) voorziet in functie van hun gemiddelde druksterkte na 28 dagen.  In de tabel der mortelsamenstelling vindt u de aanduiding van deze mortelcategorie tussen haakjes achter de mortelsamenstelling.

De gemiddelde druksterkte van de verschillende mortelcategorieën is als volgt:

                   M1   20    N/mm²             M3   8    N/mm²          M5   2.5     N/mm²

                   M2   12    N/mm²             M4   5    N/mm²

Het is evenwel zo dat de mortelsamenstelling per categorie niet verplicht is en indien de aannemer of ontwerper kan aantonen dat met een andere samenstelling ook de minimale druksterkte wordt bereikt, dan mag deze ook aangewend worden.

Sinds 1977 bestaat de zogenaamde “gestabiliseerde” mortel die alle eigenschappen bezit van een goede werfmortel doch in een centrale gefabriceerd wordt en met mixerwagens geleverd wordt en gestort in bakken met een vaste gekende maat.  Deze cementmortel is min of meer 36 uur verwerkbaar en begint zijn verhardingsproces zodra hij in contact komt met de steen.  Zijn kwaliteit, zowel in verse als in verharde toestand, ligt – omwille van de gebruikte samenstelling en mengtechnieken – aanzienlijk boven deze van de doorsnee werfmortel.

 MORTEL VOOR TEGELWERK

Voor het zetten van wandtegels kan men een mortel gebruiken van 1 deel cement op 5 delen zand.  Voor plavuizen en vloertegels 1 deel cement op 2½ delen scherp zand.  Tegenwoordig worden voor het plaatsen van tegels echter meer en meer “kant-en-klaar”-lijmen gebruikt die vooral in de praktijk voor wat tijdwinst zorgen.

 MORTEL VOOR HET PLEISTEREN VAN MUREN

Voor sterk pleisterwerk kan men een cementmortel gebruiken van 1 deel cement en 3 delen zand.  Wanneer hierop betonemail moet aangebracht worden kan men aan genoemde specie een dichtingsmiddel toevoegen.

De hoeveelheid water mag niet groter zijn dan nodig is voor een smeuïge specie te krijgen.  Te veel water is slecht voor de vastheid van de mortel.  De verhouding water/cement noemt men de water-cementfactor.  De watercementfactor wordt nadelig beïnvloed door een te groot gehalte aan uiterst fijne korrels in het mengsel die voor hun bevochtiging meer water vereisen dan nodig voor de hydratatie van het cement.  Een minimum aan uiterst fijne bestanddelen is evenwel onmisbaar voor de smeuïgheid van de specie.

Het is verkeerd cement en zand lang van tevoren te mengen: zand bevat altijd water (tot 10%), wat een geleidelijke binding van het cement veroorzaakt.  Er bestaan toevoeg- en plastificerende producten producten die in de mortel kunnen gebruikt worden om een uitstekende bestandheid te krijgen tegen oliën, vetten, organische zuren (in melk en bier bv.)

Binnenmuren worden doorgaans in twee lagen afgewerkt.

Er wordt veel gebruik gemaakt van vooraf gemaakt droge speciemengsels waaraan op het werk water toegevoegd wordt.  Ook speciale species op basis van perliet, vermiculiet e.d. worden gebruikt voor thermisch en akoestisch isolerende wanden.

Op dit ogenblik is er tevens een norm en voorbereiding in de schoot van het B.I.N. teneinde zowel de traditionele als de niet traditionele pleistermortels (geprefabriceerde) te normaliseren.

VUURVASTE MORTEL

Voor metselwerk met vuurvaste steen kan men mortel gebruiken, die bestaat uit vuurvaste klei, gemengd met chamottemeel.  Chamottemeel wordt gemalen uitgaand van gebrande vuurvaste klei.  Vuurvaste mortel is droog in de handel verkrijgbaar en moet enkel nog met water aangemaakt worden.

ZUURVASTE MORTEL

Mortel met cement of kalk als bindmiddel is niet bestand tegen zuren.  Daarom moeten vloeren van zuivelfabrieken, brouwerijen, e.d. gemaakt worden van zuurvaste tegels gelegd met zuurvaste specie.

22-04-2007 om 14:33 geschreven door ginovg