Dit is een oude versie van deze pagina, voor het laatst bewerkt door 81.240.144.241 (Overleg) op 14 mei 2008 21:23. Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Het intellectus agens is een filosofisch concept uit de Europese middeleeuwse traditie.
Bij intellectus agens gaat het om de gedachte, dat een 'actief intellect' (latijn: intellectus agens) de vormen in de ziel van de individuele mens 'indrukt': er is dus één geest, waaraan wij allen deelhebben.
Dit artikel is een beginnetje over filosofie. U wordt uitgenodigd op bewerk te klikken om uw kennis aan dit artikel toe te voegen.
--Bijdrage aan Wikipedia ; artikel Intellectus agens
--bijdrage van 14.05.2008--
>>>>--Intellectus agens : uit het Latijn; het werkend intellect
--Intellectus agens is een begrip, dat Aristoteles aanwendde in zijn werk 'Over de Ziel' .
--Hij beschreef de ziel zover en zogoed mogelijk als een mechanische en materiele organisatie in de mens : maar uiteindelijk moest hij er de 'intellectus agens' aan toevoegen . Voor hem was die 'intellectus agens' van buitenuit als het ware door de deur binnen in de foetus en in de ziel gekomen of geplaatst ... Het was dit gedeelte van de 'ziel' dat goddelijk was en zowel het denken als het willen in gang kon zetten ...; ('het brein achter de computer') -
--Men kan het 'intellectus agens' ook een 'onbewogen beweger,een'eerste oorzaak' en een 'causa causarum' noemen ..., als veroorzaker van denken, willen en zelfs van lichamelijke bewegingen ; want het was de 'begeerte' in de mens, die hem aanzette tot handelen en tot bewegen ..; en dat verliep via de 'intellectus agens' ...
--Naar analogie van het 'licht', dat de kleuren-in-potentie omzet in kleuren-in-act, en aanzet tot het 'zien' zelf van de dingen ; kan men stellen, dat het 'intellectus agens' het actieve intellect is, dat de potenties van wat via de zintuigen in het brein ingeprint en opgeslagen is, omzet in acties of acten van ideeên en gedachten >>>>
--11 mei 2008 : Pinksteren of Sinxen . --Pinksteren bij uitstek een feest voor de Christenen, is het feest van de geest . --De Geest als derde hoedanigheid van God, na God de Vader en God de Zoon, de Geest, die de mens altijd nabij blijft ...
--Ook voor de niet-religieuzen kan Pinksteren het feest van de 'geest' zijn ; voor wie de 'geest' ziet als de energie, die van alles het substraat is ...
--Prachtig !!! Proficiat ! --Diepzinnige mijmeringen . Met woorden kan men zeker veel doen ....ook in de filosofie . --Ik persoonlijk durf het hier minder over de naam 'god' hebben, daar die benaming m.i. al teveel naieviteiten, -voortkomende uit onmogelijke attributen, die men aan Hem toekent,- teweeg brengt . --Hier prefereer ik voor een zeker 'ietsisme' , dat niet anders kan dan 'vaag' blijven voor ons ... --Verder was Spinoza pantheist, maar ook dualist ; denken en uitgebreidheid, attributen, die hij overnam van Descartes . --In een sprookjes- 'osmose' tussen uitgebreidheid en denken, lichaam en ziel, geest en lichaam, enz. kan ik echter moeilijk geloven ...; waar blijft dan die eenheid ? --En daar 'geest' of bewustzijn zich wel stof of materie kan voorstellen ; en stof of materie niet kan denken of bewust zijn , ben ik eerder filosofisch-idealist ... --En inderdaad ook wij als mensen zijn als het ware een regendruppel, uit de oceaan ontstaan, die er tenslotte weer terug moet in neervallen ; net zoals het beeld van 'de golven en het water' ...; de golven zijn dan de 'zijnden' en het water het 'zijn-zelf' ... --Die oceaan zou ik het 'zijn' zelf noemen . Het 'zijn' het meest transcendente begrip, dat het onderliggende van en aan alles is . --Het 'zijn' als substraat van alles, zie ik dan niet als een zekere 'materie', maar eerder als een geestelijke-energie ... --Hier kom ik dan op systemen van idealisme en zelfs van solipsisme die ik als enig consistent metafysisch systeem zie ; 'solipsisme' echter dat het zelf moet overschrijden, zodat alles een 'denken van het denken', of een interactie van ideeën wordt ; wat deze dan ook mogen wezen ; dat systeem noem ik 'supra-solipsisme' ... --Dat zijn mijn mijmeringen in het kort...
--En nu maar schieten op de pianist(en) !!??
* * * * *
Mijmeringen 2 - 'forum;filosofie.be' -1.5.2008
--Het blijft natuurlijk filosoferen . --Maar er is ook wel een verschil tussen water ( H2O ) en een 'golvende' golf . Golven zijn als het ware verschijningsvormen van water, dat er het substraat van is . --Naar analogie kan men zeggen, dat zijnden verschijningsvormen zijn van het 'zijn' zelf . Al zijn de begrippen zijnden en zijn abstracter dan water en golven . --'Zijn' is dan misschien het meest transcendente begrip ; nog transcendenter dan 'god' bv., daar ook die god onder de noemer van het 'zijn' moet gerekend worden ; immers ook Hij 'is ' dan ...; 'zijn' het ongekende substraat van alle zijnden ? --Misschien kan men de analogie of de vergelijking doortrekken - om nog eens klassiek te doen - naar wat Aristoteles ( altijd hij maar ?) enerzijds prima materia of materie én anderzijds vorm noemde . De vormen, dus de zijnden, waren voor hem uitingen van de materie, de prima materia, die niet per sé stoffelijk diende te zijn , en als het 'zijn' kon beschouwd worden . Of nog volgens Ar. kan men het zijn zien als de potentie waaruit de zijnden, als acten emaneerden . --Mijmeringen ?
* * * * *
mijmeringen 3 - 2.5.2008
--Zijnden zijn inderdaad emanaties vanuit het 'zijn' zelf , dat op zich zelf ondeelbaar is . --God gelijkstellen aan het 'zijn' ??? Is het zijn een 'Hij' ??? Moet het 'zijn' alle attributen, die men aan God toekent in zich zelf bezitten ??? --Is het 'zijn' almachtig, de goedheid zelve , enz...; attributen , die zo menselijk en menselijke projecties zijn ???
--Anderzijds moet ook god dan deel uitmaken van het zijn ??? --Kan het 'zijn' de logica bv. niet zijn... eerder dan een 'god' ??? De logica en de eeuwige wetten als enig absoluut zijn en zijnde, terwijl al de rest contingent aan deze logica ( Logos) moet zijn, en eruit moet voortgekomen zijn Logica en denken of bewustzijn schepper van alles ??? --De vorm was voor Aristoteles de tweede oorzaak , na de materie , terwijl finaliteit de vierde oorzaak was na de de werkings-oorzaak ... --Finaliteit als vierde oorzaak was toch de 'causa causarum- de oorzaak der oorzaken ; daar deze oorzaak het 'doel', de reden en de aanzet tot de andere oorzaken voorstelde . --Het blijven mijmeringen .....
--uittreksel uit Zita.forum : "De Waarheid" dd.23.04.2008
DE WAARHEID -- 22.4.2008
--Het is zo, dat alles wat wij via de wetenschappen menen te kennen, alleen het fenomenale van de 'dingen' betreft . M.a.w. ook de werking van de hersenen of het denken zelf kan niet waargenomen worden . --Hier geldt dus de gulden regel van Kant : " Men kan het innere der dingen niet kennen " .... --Het is dit 'innere' dat het predikaat 'geest' of 'bewustzijn' kan meedragen en in zich hebben ..., en kan instaan voor denken, willen, enz. ; en van zodra het innere ook op de vorm, dus op het fenomenale werkzaam is ; kunnen ook de lichamelijke gevolgen van dat willen of denken fenomenaal zichtbaar worden . --Laten we zeggen, dat de vroegere dualiteit geest en lichaam kan vervangen worden, door vormen -het uiterlijke- en door -het innere- dat aldus een ongekende geestelijke energie moet zijn ; die zelf instaat voor het al dan niet verschijnen van zijn uiterlijke vormen, die wij dan materie noemen - zoals deeltjes die ontstaan of vergaan vanuit energie of vice versa ..
--Aldus is zowel wat wij als geest of bewustzijn bschouwen evengoed materie ; als dat materie ,en het stoffelijke als geest of bewustzijn kunnen beschouwd worden
--De waarheid van de realiteit blijft aldus ongekend ; en moet een 'bewuste' eenheid zijn, die nu eens verschijnt als materie en dan eens als geest ; weliswaar zonder beide echt te kennen .
--reden : uitgepraat wegens herhaling van steeds weerkomende onderwerpen en thema's ; ook wilde ik het steeds houden op pure filosofie en meta-fysica ; en het minder hebben over actuele discussiepunten, teneinde niemand te kwetsen .
--Ook hier wil ik alle lezers, zowel voorstanders als tegenstrevers bedanken ...
--Het was leuk ; soms ook leerzaam .
--Alles blijft nog wel te lezen ; of 'op te slaan' ...
----Vrije wil ? Het oude probleem geraakt nooit opgelost, net als zoveel meta-fysische vragen . --Maar als men alles ziet in een systeem van een 'supra-solipsisme', dus een systeem van solipsisme, waarin alles bestaat, ook wij, als moment-ideeën in één super-ego, 'geest' of 'bewustzijn', is het niet moeilijk om te bepalen, dat de mens zowel vrij als on-vrij is . --De mens gezien als deel-idee is dan gebonden door de relaties tussen andere deel-ideeën ; én de mens gezien als deel van het super-ego zelf, is aldus vrij . --Vrijheid moet bestaan als eerste oorzaken - de onbewogen bewegers van Aristoteles zijn tenslotte nog niet zo dwaas . --Eerste oorzaken zijn een kracht uitgaande van het ongekende 'innere der dingen' zelf ; - een wil als energie die vlgs Schopenhauer de inhoud moet worden voor het niet te kennen 'innere der dingen' van Kant - ; en de gehele causaliteit-ketting volgt dan als relaties tussen hetgeen veroorzaakt werd door die eerste oorzaken . --Als eerste oorzaken kan men het hogere, absolute, het eeuwige of zelfs God noemen ; maar ook bv. de zielen van de mensen, het streven van dieren en de finaliteit van alles in de natuur ; of in het kort 'al het innere der dingen' zelf . --Alles bestaat aldus in een zekere eenheid - supra-solipsisme, dat dan ook een uitleg kan zijn voor vele meta-fysische en filosofische problemen . Supra-solipsisme dat solipsisme en alle andere ismen omvat . --Moraal of ethiek kan zijn basis of grondprincipe vinden in diezelfde eenheid . --Als alles en allen deel-ideeën zijn in het 'geheugen' van een super-ego, is alles en zijn allen met elkander verbonden en gebonden ; zodanig dat altruisme tenslotte ook egoîsme wordt ; de eenheid als principe voor de ethiek . --De mens net als alles dan, is dan ook zowel vrij als on-vrij of gedetermineerd . --En allen samen met alles zijn we dan een beetje het 'absolute' zelf ; en dat bewijst de intuitie, die wij vaak hebben omtrent vele dingen en problemen . --Intuitie zou men alsdan een 'openbaring' kunnen noemen van het 'super-ego' aan ons als moment-ego . --Net zoals gedachten of ideeën vanuit één geheugen naar voor komen, terwijl andere nog in rust blijven, zo zijn wij samen met alles wat in deze wereld voorhanden is, moment-ideeën in dit super geheugen ; het 'Denken van het denken'... --Zijn we dan toch een beetje 'god' in het diepste van onze gedachten ?>>>>>>
-Supra-solipsisme is de term, die het meest werd aangewend in deze blog, die steeds een idealistische visie op de filosofie heeft gegeven . --Het blijft filosofie, niet te bewijzen, maar een enige consistente theorie .
...volgende komt nog uit 'zita-forum.be ... :--zie bericht hierna....
--In de oudheid en de middeleeuwen was het vooral het geloof in mythes en in religie, dat doorslaggevend was voor de algemene opinies omtrent de realiteit .
--Later werd dat de 'rede' van de mens, die hij trachtte te staven aan de hand van de ontluikende wetenschappen .
--En naarmate die wetenschappen vorderden, besefte men, dat die menselijke rede onvoldoende was om de realiteit te omvatten en te kennen .
--Zal de toekomst er een zijn van 'beredeneerd geloof' of liever van 'intuitie' ?
--Zal intuitie de nieuwe 'openbaring' worden ? En wordt die intuitie ons ingegeven via een 'hoger intellect' -een wereldziel- waarin we de echte realiteit moeten zoeken ?
--Wat kan men bewijzen ? --Filosofie gaat verder dan 'bewijzen' .
---> naar Bryan MAGEE uit " Bekentenissen van een filosoof" .
"... dat betekent evenmin, dat we kunnen bewijzen, dat onze morele overtuigingen valide zijn, of dat onze regels van de logica valide zijn, of dat de werkelijkheid buiten mezelf zou bestaan . Het beste dat we kunnen doen, is door te dringen tot de kern van de zaken ; en dat is al heel iets anders dan bewijzen ; net zoals ik denk te weten, dat muziek van Beethoven dieper gaat dan die van Mendelsohn ; zonder dat te kunnen bewijzen . Ons doel is of moet zijn, niet om iets te bewijzen, maar om te ontdekken wat de waarheid en de werkelijkheid is..."
--Alle wetenschap begint met 'empirie', t.t.z. met de gemeende kennis van de fenomenen, die aan ons verschijnen ; en anderzijds met de 'rede', die meestal steunt op axioma's- zoals in de wiskunde of de logica- en die zelf dan niet verder kunnen bewezen worden . --Vandaar dat 'bewijzen' ook, en op zich relatief en onbetrouwbaar is ... --Tenslotte eindigt alle wetenschap en filosofie in een zekere intuitie en 'geloof' ; vooral in 'ons-allerdiepste-zelf ' ...; want alleen daar is de 'waarheid' verborgen .
--nog een Reply betreffende het onderwerp "de uitgebreide formule ..."
>>>Nog over de formule = E = mc2 =Psy
- Reply op een Interessante reply .
-Mijn bedoeling van de formule is zeker filosofisch en niet wiskundig of wetenschappelijk . -Men zou de formule E = mc2 =Psy eerder moeten lezen hier in de groep 'filosofie' als volgt : Als massa en materie voor energie kunnen 'staan'of doorgaan , en vice versa, dan kan men er best een derde principe nl. dat van 'bewustzijn' of geest, dus Psy, aan toevoegen . Meer wil de uitgebreide formule niet zeggen .
-Temeer kan men niet loochenen, dat de mens bv. beschikt over een zekere wil,, dat hij een strevend wezen is, dat hij een zekere vrijheid heeft, dat hij doelmatig en finalistisch kan handelen ; en daarbij dat deze eigenschappen ook in dieren aanwezig zijn, zij het in een mindere mate, zelfs in de ganse natuur kan men deze finaliteit of dat planmatige waarnemen . -Zelfs als men deze faculteiten op de meest 'materialistische' of mechanische wijze zou gaan uitleggen, dan nog zijn ze niet te loochenen , en kunnen ze geen uitzonderingen zijn in onze realiteit ; of de ganse realiteit moet doordrongen zijn van enig 'bewustzijn' zij het in verschillende niveaus en graden, elk naar zijn vermogen zou ik zeggen ... -Dat element Psy kan geen alleenstaand feit zijn ; maar een basis-principe van alles en in alles . -Vandaar dat 'Psy' niet kan geloochend worden als een alternatief als het ware voor energie . Want uit dat 'willen' enz. ontstaat wel energie... -Maar het is zeker moeilijk om tegen beperkte 'wetenschappers' in te gaan ; maar dat moet wel kunnen in een groep 'filosofie' . -Een wetenschapper is veelal eerder iemand, die in een kamer met geblindeerde vensters verblijft, en dan niet wil aannemen, dat er achter die vensters nog 'iets' anders kan gezien worden .>>>
-Volgens Aristoteles was wijsheid de wetenschap van de beginselen en de oorzaken . -Hij onderscheidde vier oorzaken nl. de materie, de vorm, de efficientie of 'bewegingsoorzaak' én de finaliteit of doel-oorzaak . -De scholastici noemden de vierde oorzaak of finaliteits-principe ook de 'causa causarum' -d.i. de 'Oorzaak der oorzaken' . -Finaliteit werd aldus gezien als eerste en voornaamste principe van de andere principes en 'wetenschappen' , en dus ook van alles . -Finaliteit is als doel-oorzaak dan ook niets anders dan een 'intelligente' oorzaak als algemeen principe aanvaarden ; de 'idee', het 'denken van het denken' - , beginsel van alles .
-Het feit dat de mens 'intenties' heeft en doelgericht is, kan zeker onder geen enkel 'beding' geloochend worden . -Gezien de mens in en uit die natuur geëvolueerd is ; kan hij ook niet over een uitzonderingsbeginsel beschikken, en bijgevolg behoort ook het principe finaliteit in de kiem tot die natuur, onder welke vorm dan ook ; de studie van de biologie, waar we zien, dat het geheel de finaliteit van de delen is , bewijst dit trouwens ook . -De 'causa causarum' moet dan wel in 'wezen' een intelligent principe zijn .; bestaat I.D. dan toch ? Valère--
-Alles wat we weten of kennen is enigszins naar analogie van onze zintuigen ; toevallig gebeurt dat zien, horen,voelen, tasten en ruiken binnen zeer beperkte golflengten of mogelijkheden dan nog .
-Hetgene in onszelf, dat het onderwerp of de actor is van deze kennis, is a priori en ons onbekend - de intellectus agens ?
-Moesten we nu over zintuigen beschikken, die de dingen op atomair of sub-atomair niveau kunnen waarnemen, zou alles er volledig anders uitzien voor ons .
-Deze p.c;toetsen, die ik nu aanraak, zouden er anders uitzien ; niet meer als vaste, solide oppervlakten,of blokjes ; maar als een dwarreling en wriemeling van atomen, electronen en deeltjes ., waarin we de toetsen zelf niet meer zouden herkennen .
-Moesten we nu kunnen waarnemen op sub-particulair niveau ; daar waar deeltjes nu eens als partikeltjes, dan weer als golven of velden te voorschijn komen, en daar waar deeltjes ontstaan uit en vergaan in een quasi nihil, wat we dan energie noemen ; dan ook weer zouden we de dingen op een heel andere en vreemde wijze ervaren .
-Tenslotte zouden we merken, dat alles uit een materieel nihil kan ontstaan en er weer in vergaan ; en dat die stoffelijke materie een illusie is .
-Ligt de ware kennis van alles dan op een niveau, dat het fenomenale van de materie overstijgt ?
-Vragen : -Kan moraal of ethiek bestaan, of zinvol zijn zonder een hogere macht, een absolute orde, of een God ? -Wat zijn bv. 'de 10 geboden' waard, indien ze niet door een god zijn opgelegd ? -Wat is een wet zonder eventuele strafbepaling voor wie hem overtreedt ? -Kan alles door wetten bepaald worden ? -En wat als men overtredingen en misdaden begaat, die men niet kan vaststellen of wettelijk kan bestraffen ?
-Gezag van en door één persoon, koning of tiran werd veelal democratisch vervangen door wetten, die iedereen, ook de koning, dient na te leven . -Moet ook God wetten volgen ? -Wetten zijn meestal 'gebaseerd' op logische stellingen of situaties . -Wat 'behoort' wordt wet . -En wat het meest logisch voorkomt, haalt het als wet,als moraal of ethiek . -Ook God moet zich aan die logica houden . -Ook Hij (voor zover Hij al bestaat ) is aan al wat logisch is, onderworpen of gebonden .
-Is de Logica zelf dan het principe voor onze moraal of ethiek ? Een 'Logos' ? -En is het 'geweten' niets anders dan een logische conclusie van een thesis en een anti-thesis ?
-En wordt de logica de nieuwe 'god', het enige absolute 'zijn', waarvoor alles, ook wij, respect moeten hebben ?
Ik ben Valère De Brabandere
Ik ben een man en woon in Tielt (België) en mijn beroep is gepensioneerde ambtenaar.
Ik ben geboren op 27/02/1935 en ben nu dus 90 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: o.a. filosofie.
Dit is een oude versie van deze pagina, voor het laatst bewerkt door 
