 |
|
|
| stedenband of city-to-city cooperation |
|
|
| 27-10-2008 |
 |
Na een uitputtende werkweek en een eerste avond echte rust, was de tijd rijp om op zaterdag eens een uurtje langer te blijven liggen. Ontbijt om 9u30 (heerlijk), inpakken, wat relaxen en wegwezen. Om één uur verlieten we Nquthu met pijn in het hart. We hebben een leerrijke week achter de rug met interessante mensen zowel binnen als buiten het bestuur. Deze gemeente heeft zeker op vlak van de administratie (competente mensen) heel wat in zijn mars ondanks de grote problemen waar ze vandaag mee te kampen hebben. We zijn ervan overtuigd dat de gemeente Bornem aan de verdere ontwikkeling van dit bestuur zijn steentje kan bijdragen en dat we ook binnen ons eigen beleid en de mensen te Bornem die in de toekomst meewerken aan de uitbouw van de stedenband iets kunnen leren van Nquthu.
Na een rit van 6u konden we ons om 19u installeren in het guesthouse te Melville, Johannesburg en genieten we na in een gezellig restaurantje met een amarulaatje.
Zondagmorgen weer vroeg uit de veren (7u) voor de laatste dag Zuid-Afrika. Want al om 9u werden we verwacht op de Belgische ambassade te Pretoria (70 km ten noorden van Johannesburg) voor een werkontbijt met Belgisch ambassadeur Jan Mutton en Vlaams vertegenwoordiger te Zuid-Afrika, David Maenaut. Ook bij hen is er de laatste jaren duidelijk meer en meer belangstelling voor het stedenbandconcept gezien de nood aan capaciteitsopbouw bij lokale besturen in Zuid-Afrika. Maar het ontbrak hen duidelijk aan informatie over de verschillende stedenbanden in Zuid-Afrika. Wat meer coördinatie met de werking van de Vlaamse overheid te Kwazulu Natal (prioriteitsgebied van de Vlaamse overheid) kan vast en zeker een meerwaarde betekenen voor de opstartende stedenband met Nquthu. Een eerste aanzet voor overleg met de Vlaamse vertegenwoordiging en de verschillende Vlaamse lokale besturen in Zuid-Afrika is alvast gegeven evenals het aanbrengen door henzelf van enkele waardevolle Belgische/Vlaamse actoren in Zuid-Afrika op het vlak van lokale economische ontwikkeling.
Na een korte stop op Church square, het centrale plein in Pretoria met het standbeeld van Paul Kruger, waar we nog wat napraatten met David Maenaut, reed Samuel, onze chauffeur, ons terug naar Melville waar ons nog twee zaken restte: dringend wat souvenirs gaan kopen en ons laatste middagmaal verorberen in een trendy bar. En dan
snif: onze terugreis aanvatten naar België waar we na 17u reizen maandagochtend 11u op Brussels airport landden. Een zeer geslaagde missie in ieder geval die smaakt naar meer. De voorbereiding voor een bezoek van een delegatie van Nquthu kan na goedkeuring door de gemeenteraad van november en een uitgebreid verslag aan het gemeentepersoneel en andere geïnteresseerden van start gaan.
27-10-2008, 00:00 geschreven door wereldconsulent 
|
|
|
|
|
| 25-10-2008 |
| Vrijdag 24 oktober: Bornem stapt in het huwelijksbootje |
Na een nachtje doorwerken onder de deskundige begeleiding van onzen Christophe (hij is al een beetje één van ons intussen) kwamen we s morgens als halve zombies om 9u aan op het gemeentehuis. Halve zombies maar wel met resultaat: een interne evaluatie van een aantal uur die over het algemeen positief was en een voorstel tot samenwerking op bepaalde beleidsdomeinen verwoord in een engagementsverklaring of memorandum.
In de voormiddag na een laatste hand te leggen aan de Engelse vertaling, werd deze voorgelegd aan het task team van de gemeente Nquthu. De komende 5 jaar zal een samenwerking opgestart worden op de volgende algemene beleidsdomeinen: milieu, jeugd en lokale economische ontwikkeling, telkens met specifieke deelaspecten. Sleutelfactoren als overleg, skills training en bewustmaking werden ook in het memorandum opgenomen.
Ondanks de vertraging ten gevolge van muggenzifterij door de nationale overheid, werd het memorandum door de voltallige gemeenteraad in Nquthu goedgekeurd. Voor de closing ceremony trokken we om 15u naar de community hall. De rode mat was uitgerold bij onze aankomst en op de tonen van de huwelijksmars (no kidding) werden we als voltallige delegatie op het podium geplaatst van de hal waar een 250 à 300 mensen aanwezig waren. Veel te lange inleidingen, speeches en protocol gingen vooraf aan de uiteindelijke ondertekening door onze schepen en de burgemeester van Nquthu, F.B.H. Mazibuko. Wel werden de puntjes op de i gezet door de municipal manager Gumbi die met een volgens ons zeer waardeevolle toespraak de aanwezigen in de hal duidelijk maakte dat deze stedenband niet om economische investeringen gaat maar om de uitwisseling van kennis en ervaring tusen de besturen en haar bevolking in het kader van capaciteitsopbouw.
Enfin, tijd voor wat animo dus en een feest was het. Sothodans, Zuludans van jongens en meisjes, uitwisseling van de relatiegeschenken, een eigen initiatie in de Afrikaanse dans met de voltallige delegatie en het hele publiek, en als kers op de taart een lekker diner. Het zal een uitdaging worden in Bornem om beter de doen bij ontvangst van een delegatie vanuit Nquthu!
25-10-2008, 19:33 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 22-10-2008 |
| Dinsdag 22 oktober: presentaties en bezoek aan de gemeentelijke diensten |
Door het meegeven van een tijdsschema aan onzen sympathieke chauffeur, zijn we vandaag echt op tijd vertrokken. Bon, een Afrikaans kwartiertje achterwege gelaten. Om 9u kwamen we met het busje van het district aan op het gemeentehuis van Nquthu.
Na een toch wel iets te uitgebreide inleiding door het departementshoofd en contactpersoon Mpume Jiyane, kon onze sessie die duurde tot 15u, starten. Zeer interessante presentaties met mogelijkheid tot vragen volgden van:
- de gemeentelijke diensten door de municipal manager en de departementshoofden (interne zaken en gemeenschapszaken, financiële zaken, lokale economische ontwikkeling en planning en technische zaken);
- de vertegenwoordigers van lokale departementen van de provincie of nationale overheid van sociale ontwikkeling, dienst sociale zekerheid , gezondheid en landbouw;
- de burgemeester van het district;
- en de manager van het hospitaal en dispensariums te Nquthu
Kortweg duidelijke voorstellingen van de gemeentelijke en intergemeentelijke structuur te Nquthu die na een korte lunchpauze volgde met bezoeken aan de gemeentelijke diensten. We passeerden met de voltallige delegatie alle diensten op het gemeentehuis waar de infrastructuur toch zeer degelijk is, de technische dienst en het waterzuiveringsstation. As time was against us is het bezoek aan de bib voor morgenochtend 8 uur waarna we vertrekken naar Dundee om er presentaties en interviews te hebben met vertegenwoordigers van het departement natuur en milieu, toerisme en economische ontwikkeling en andere stakeholders op deze beleidsdomeinen.
De avond werd afgesloten met een interne evaluatie van de dag en een aangenaam avondeten in het guesthouse waar we napraatten over de eerste, interessante beleidsdomeinen om rond samen te werken.
22-10-2008, 00:00 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 20-10-2008 |
| Maandag 20 oktober: welcome meeting |
Half zes
home at last! En blij dat weer alles in het Nederlands mag. Zowel de partnergemeente als wij doen onze uiterste best om elkaar te begrijpen, maar dat is niet altijd evident, vraag dat maar aan de verslaggevers van dienst. Hoewel de dag traag op gang kwam (dit is letterlijk te nemen: het programma ging van start met een uur en half vertraging, waarna er nog uitgebreide excuses volgden en we eigenlijk pas tegen s middags de eerste interessante uiteenzettingen hoorden) werd hij toch hoopvol afgesloten. De eerste mogelijke samenwerkingsformules staan reeds op ons verslag!
Naast de volledige gemeenteraad en het college, waren er vandaag ook veel verenigingen, vertegenwoordigers uit het middenveld en partners aanwezig. Bij veel van deze mensen is het besef al doorgedrongen dat de steden in het Zuiden vooral kennis en advies nodig hebben en niet enkel de nodige centjes (hoewel het politiek bestuur in Nquthu daar nog niet helemaal van overtuigd is). Dat maakt het voor ons natuurlijk een pak gemakkelijker.
Vanaf morgen trekken we echt het veld in. Eerst komt de volledige gemeentelijke administratie aan de beurt, nadien volgen de diensten van het departement en het district (toerisme, milieu,
) en donderdag komt het middenveld aan de beurt. Terwijl de schepen samen met Daan en Kathy op bezoek gaat bij ngos, verenigingen, scholen en het hospitaal, zijn Christophe (van de VVSG) en ik (Carolien) aangeduid als Chinese vrijwilligers om de meest afgelegen (en arme) ward te gaan bezoeken. We lucky bastards.
Alles wordt gecompenseerd met het beloofde bezoek aan de grotten op zaterdag. Blijkbaar zouden er hottentottentekeningen te zien zijn.
Bijschrift foto: Alles gaat er hier nog veel formeler aan toe. (en chips worden hier samen gepresenteerd met muntjes: een idee om van te leren! ;-) )
20-10-2008, 22:19 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
|
| Zondag 19 oktober: aankomst voltallige Bornemse delegatie te Nquthu |
Na het ontbijt heb ik een kort gesprek met Donna Edmonds die de moderne Zuluprince (niet te bescheiden om een eigen website te hebben: www.princeafricazulu.org) interviewt gedurende de opnames voor een reportage voor BBC3 die in februari waarschijnlijk wordt uitgezonden. Donna Edmonds en het hele team ergert zich mateloos aan de african time standard. De hele crew staat al buiten vertrekkensklaar terwijl de prins rustig uit zijn bed komt en anderhalf uur en retard met zijn vrienden aan het ontbijt zit. Het geeft me de gelegenheid eens kennis te maken met de vrij directe prins die in 2003 in België verbleef voor een toer van Zulu-dansers op folklorefestivals en buiten het bier eigenlijk weinig had aan de doorsnee Belg die hij er ontmoette.
Wachtend op de aankomst van de rest van de delegatie rond 16u in de namiddag werk ik nog een algemene vragenlijst af voor de interviews en prospecties die vanaf dinsdag tot en met donderdag in Nquthu municipality doorgaan.
Rond 16u arriveert dan eindelijk de volledige delegatie. Na het settlen in het guesthouse en het bijpraten over de laatste dagen en het maken van laatste afspraken over de dagen die komen, gaat om 19u30 een eerste informele verwelkoming door in de lodge met de 4 belangrijkste personen van Nquthu municipality: de mayor, de deputy mayor, de speaker van de council en de municipal manager.
Wij daarentegen bleven voorlopig gespaard van de African time standards . Onze taxi naar Nquthu arriveerde maar liefst een kwartier te vroeg! (terwijl wij wél nog op Bornem time zaten)
De vijf uur durende rit was een mooie kennismaking met het land. Voor de meesten onder ons was het de eerste keer dat ze Zuid-Afrika zagen. De purperen jacarandas in de straten van Joburg moesten gaandeweg plaats ruimen voor glooiende landschappen, hier en daar doorsneden door een rivierbedding die je eerder kon herkennen aan de smalle strook groene bomen er rond, dan aan het water in de stroom. De tropische regenbui gisterennacht was de eerste regen sinds jaren. Global warming laat zich hier duidelijk voelen. Het land is uitgestrekt, de velden enorm en begroeid met dorre grassen, aarde en keien.
Waar Johannesburg echt nog West-Europese allures had, merk je in steden als Newcastle en Dundee meer en meer Afrikaanse invloeden. De verwachtingen waren dan ook gespannen toen we de rivier Buffalo overstaken en we Nquthu zagen liggen, uitgestrooid over de vallei. Het overweldigende landschap steekt schril af tegen de kleine hutjes, betonnen huisjes met golfplaten daken, de verstedelijkte kern die uit zijn voegen dreigt te barsten
dit is een uitdaging voor het jonge gemeentebestuur waarmee we later op de avond aan tafel gaan. Terwijl de schepen en onze wereldconsulent de burgemeester wisten te onderhouden, hadden wij een interessant gesprek met de municipal manager, de plaatselijke Dieter Vankeirsbilck.
Het is nu 23 uur, we hebben de laatste voorbereidingen getroffen voor de presentaties van morgen. Onze geschenken, brochures, chocolaatjes en vlaggen staan uitgestald op de tafel van onze guesthouse. Iedereen overloopt nog even wat er gezegd zal worden en dan kruipen we allemaal ons bedje in, onder een sterrenhemel zoals we die al lang niet meer gezien hebben. We herinneren ons weer hoe donker het kan zijn en hoe stil en hoe magisch de melkweg
Laat ons hopen dat die magie kan zorgen voor een goede start, een mooi project. Aan iedereen die bij ons op zoek gaat naar meerwaarde: dit kan meerwaarde zijn.
20-10-2008, 09:23 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 19-10-2008 |
|
Juist uit mijn bed en bij het ontbijt wordt ik geconfronteerd met een Zuluprins recht voor me, helemaal in traditionele outfit. No kidding! Blijkbaar is er een reportageteam van de BBC op doortocht met een afstammeling van Zuluprins Shingana de prins die het commando had over het 25000 man sterke Zululeger dat de veldslag van Isandlwana won. Neerkijkend over de vlakte vertelt hij in de camera de geschiedenis van zijn voorvader. Na wat rondvraag bij het jonge team van de BBC blijkt dat men een reportage maakt waarin zijn moderne leven als jonge businessman in Durban, wordt gekoppeld aan zijn traditionele afkomst in deze streek (Ulundi)
Na het voorbereiden van de vragenlijst voor de verschillende bezoeken die vanaf dinsdag starten, heb ik rond de middag terug een afspraak met Mr. Mpume Jiyane die me naar Ncome/Blood River battlefield brengt, de andere battlefield gelegen op het grondgebied van Nquthu en waar duizenden Zulustrijders een nederlaag leden op 16 december 1838 tegen Afrikanerboeren, die door de Grote Trek vanuit de West-Kaap in Zululand belandden. Of toch een deel van het battlefield. De Blood River, een kleine zijrivier van de Buffalorivier vormt immers de scheidingslijn van 2 huidige gemeenten. Op de één ligt het Blood River monument van de Afrikanerboeren. Op het grondgebied van Nquthu ligt het Ncome museum, een in 1999 geopend monument dit in het teken van de Zulucultuur en met integratie van traditionele patronen in de architectuur van het gebouw. Alhoewel 16 december sinds enkele jaren de reconciliation day genoemd wordt en erkend is als nationale feestdag, is er van samenwerking rond het invullen van deze dag op deze battlefield nog geen sprake. Mpume deelde me in een anekdote wel mee dat er stap voor stap vooruitgang wordt geboekt. In 1999 werd in aanwezigheid van Mbeke, Buthulezi, De Klerck, de Zulukoning, het Ncomemonument met dans en zang officieel geopend. Aangezien de Afrikanerboeren op de middag wilden bidden voor hun historische overwinning en de stilte hiervoor duidelijk ontbrak door het zang- en dansfeest van duizenden zulus, stormden ze over de rivier naar het Ncome en was een nieuwe hedendaagse veldslag in de maak. Deze werd op het nippertje diplomatisch afgewend maar het is tekenend voor de spanningen, door het lange apartheidssysteem, die duidelijk nog niet waren weggewerkt na 5 jaar democratie. Jaar na jaar betuigt men beetje bij beetje meer respect voor mekaars evenement. Ironisch genoeg heeft men vorig jaar het vergaderlokaal bij het Ncome monument afgebroken. De enige mogelijkheid om in het buurt van het monument met het organisatiecomité te vergaderen, was
een lokaal op het Blood River monument van de Afrikanerboeren waar de Zulus nu al eten voorgeschoteld krijgen. Het gaat dus de goede richting uit maar is tekenend voor de apartheidstraumas die nog steeds leven binnen de Zuid-Afrikaanse samenleving.
Rijdend naar Ncome/Blood River battlefield en terug naar Nquthu town krijg ik door de openheid van Mr. Mpume Jiyane, een overigens zeer joviale ambtenaar die me op zaterdag meeneemt, wel heel wat randinformatie mee rond de verhouding tussen het democratisch bestuur en de traditional chiefs of nkosis, de andere etniën aanwezig in Nquthu naast de Zulus, de politieke verhoudingen tussen Inkatha Freedom Party en ANC in de provincie en in Nquthu, de traditionele gebruiken in Nquthu, heel de problematiek rond de landverdeling, etc.
Nquthu town naderend Hier word ik voor de eerste keer echt geconfronteerd met de realiteit van armoede op het Zuid-Afrikaanse platteland. Het klein stadje barst echt uit zijn voegen de laatste jaren. De problemen rond afvalbeheer, informal settlements, werkloosheid, e.a. zijn duidelijk merkbaar in het straatbeeld. Niettemin is men wel degelijk bezig met het uitwerken van een gestructureerde lokale economische ontwikkeling: een kleine shoppingmall is enkele jaren geleden geopend, men doet inspanningen om de informele handel te structureren, het transport en de stops te reguleren en de stad ruimtelijk te ordenen.
De dag afsluiten doen we met een meeting in de lodge van een anderhalf uur over de planning van de bezoeken op het werkveld vanaf dinsdagmorgen tot donderdagavond, dit op de achtergrond van een dans- en zangdemonstratie van een aantal jonge Zulu-artiesten uit het nabijliggend dorp (zie foto).
19-10-2008, 10:28 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 18-10-2008 |
| Vrijdag 17 oktober: meeting met het Nquthu task team |
Om 7u30 werd ik alweer wakker door de eerste zonnestralen die door de gordijnen heen van de kamer binnenschenen, volgend op de eerste nacht regen. Regen die zeer welgekomen is bij de lokale bevolking maar volgens de gids in het guesthouse weinig zoden aan de dijk zal zetten. Het regenseizoen is hier al 6 jaar geen echt regenseizoen meer en de landbouw die hier aanwezig is (meer dan 95% overlevingslandbouw), lijdt hier sterk onder. Ook Mpume Jiyane bevestigt me dit later op de dag.
Tijdens het ontbijt in de lodge werd me pas echt duidelijk hoe mooi deze regio en zeker deze site is. De Isandlwana lodge en guesthouse (vlakbij en de voorlopig enige accommodatie in de nabije regio) zijn namelijk gelegen op en rond de Isandlwana battlefield, meer bepaald juist onder de Nyoni rots. Een adembenemend vergezicht over de regio en heuvels (met een overigens heel divers vogelbestand) waaronder het Isandlwana battlefield bezorgde me kippenvel. Ik kon me moeilijk inbeelden hoe op een dergelijk prachtige site één van de grootste nederlagen uit de geschiedenis van het Engelse koloniale leger zich heeft voorgedaan. Hier sneuvelden op 22 januari 1878 1200 Britse soldaten gewapend met geweren tegen 25000 Zulus enkel gewapend met traditionele speren en schilden en geleid door Zulukoning Cetshwayo. Andere battlefields in de regio zijn Rorkes drift, Blood River, Talana e.a. waar in de 19de eeuw veldslagen werden uitgevochten tussen Afrikanerboeren en Zulus en tussen het Engelse leger en Zulus. Het Zulu-heartland waar Nquthu gelegen is, was in de 19de eeuw ontegensprekelijk een regio van confrontatie waar na de migratie van blanke Afrikanerboeren-bevolkingsgroepen uit de West-Kaap en het optrekken van het Britse leger op zoek naar goud en andere mineralen, beiden in een strijd verwikkeld geraken met de inheemse bevolking, de Zulus en met mekaar onderling.
De lodge zelf waar we enkel onze ontbijten en dinners hebben is een pareltje van geïntegreerde architectuur in het adembenemende landschap waarbij het gebouw zelf gebaseerd is op traditionele patronen uit de Zulucultuur (dak en lodge zelf o.v.v. een Zuluschild). De lodge zelf stelt 20 tot 25 mensen uit de nabij liggende dorpen te werk en een herberg die Zuid-Afrikaanse scholen uit townships wil stimuleren om het dorpsleven en deze vrij afgelegen regio te leren kennen is operationeel. 2 Amerikaanse oude dames samen met ondersteuning van de Amerikaanse Wildlife Foundation en met toestemming van de traditional chiefs uit deze regio van Nquthu municipality maakten dit naar mijn eerste gevoelens duurzaam toeristisch project met integratie van socio-economische en ecologische aspecten mogelijk.
Om 11u30 arriveerde in Afrikaanse tijdsnormen eindelijk de contactpersoon Mpume Jiyane in de guesthouse, waar een afstemming van het programma en praktische vragen werd besproken en meegenomen naar het task team. Dit task team dat bij onze aankomst op het gemeentehuis te Nquthu town al intern aan het vergaderen was en instaat voor de goede organisatie tijdens ons verkennend bezoek, bestaat uit de mayor, de deputy mayor, de municipal manager, de 3 departementshoofden, de communicatie-ambtenaar, enkele andere ambtenaren en councillors of gemeenteraadsleden. En daar kwam het protocollaire aspect dat nog altijd zo overheersend is in de Zuid-Afrikaanse overheid duidelijk naar boven. Eerst een interne discussie van zowat een uur kwam voorafgaand aan een 45-tal minuten afstemming van het programma, financiële afspraken en praktische afspraken met de aanwezigheid van mezelf om vervolgens terug intern de laatste afspraken te regelen binnen het task team en tenslotte het definitief programma zoals voorgelegd door de delegatie van Bornem, naar de gemeenteraadsleden die niet in het task team zetelen, te communiceren. Dit wordt zaterdag vervolgd door een meeting met Mr. Mpume Jiyane en mezelf, waar de bezoeken vanaf maandag op het werkveld zullen worden ingedeeld en maandag voor de start van de welcome meeting met alle stakeholders ter goedkeuring wordt voorgelegd aan het task team. Dit alles om duidelijk te maken dat de terugkoppeling naar de verantwoordelijke personen ook in lokale besturen in Zuid-Afrika zeer belangrijk is en dit tijd en geduld vergt.
Uiteindelijk rond 19u gearriveerd in de lodge waar alweer een heerlijk avondeten wordt voorgeschoteld. Ook nu heb ik een interessante babbel met Rob, Engelsman en historicus en één van de gidsen voor de geschiedenis en rondleiding op de battlefields zelf die me de complexe politieke structuur van Zuid-Afrika kort schetst evenals de achtergrond van dit toeristisch project rond Isandlwana.
18-10-2008, 11:22 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 17-10-2008 |
| Donderdag 16 oktober: transport Joâburg â Nquthu en eerste informele ontmoeting |
Ondanks het werken tot laat in de avond/nacht aan het eerste bericht vanuit Zuid-Afrika op de blog en de powerpointpresentatie van Bornem/Belgische geschiedenis en structuur en het stedenbandconcept, was ik vandaag ook al vroeg uit de veren. 7u15 liep mijn wekker af aangezien om 10u de greyhound bus naar Newcastle vertrok in Park Station, het centrale busstation van Johannesburg. Tijdens mijn ontbijt op het terras van het overigens zeer geslaagde Melville Turret Guesthouse geniet ik van de stralende ochtendzon die weerkaatst op de purperen bloesems van de jacarandabomen die de geaccidenteerde wijk Melville, de artistieke buurt van Johannesburg, kleuren (zie foto gisteren). Een zeer fraai zicht dat volgens de bazin van het guesthouse nog mooier is in de jacarandastad bij uitstek, Pretoria.
Wachtend op een taxi voor Park Station bel ik gedurende een 20-tal minuten met mevrouw Kheto Mathonsi, verantwoordelijke voor external relations van Salga nationaal (de VVSG in Zuid-Afrika) van wie ik de contactgegevens van Lorraine Wilkinson ontving. Zij kon jammer genoeg de meeting gisteren met de diensthoofden external relations van de stad Johannesburg niet bijwonen maar verzekerde me wel om bij Salga Kwazulu Natal een verantwoordelijke vrij te maken voor een bezoek aan Nquthu tijdens de eerste meeting day op maandag 20 oktober. Ook zij was aangenaam verrast door de selectiefase die we hadden doorlopen en zag zeker mogelijkheden om gezien het vrij omvangrijke aantal stedenbanden van Vlaamse gemeenten te Zuid-Afrika in de toekomst hun begeleidende taak van deze stedenbanden te verruimen.
Tijdens elke taxirit die ik al had in Johannesburg sinds mijn aankomst is het frappant om vast te stellen dat de conversatie tijdens de rit telkens over hetzelfde onderwerp gaat dat wordt aangesneden door de taxichauffeur zelf en kan worden samengevat in 2 zinsnedes. Oh it is hot today my friend en the city needs rainfall urgently De hitte voor het regenseizoen is blijkbaar erger dan andere jaren en de regen laat al anderhalve maand op zich wachten. Een inwoner van Johannesburg waar enkele jaren geleden ironisch genoeg nog de grote VN conferentie over duurzame ontwikkeling doorging, zou voor minder overtuigd geraken van een meer structurele aanpak van global warming. Vanuit de taxi valt me nog een andere zaak meteen op: de topprioriteit inzake criminaliteitsbestrijding zeker in duurdere wijken en wijken in het centrum van de binnenstad, wat de panoramareportage van vorige zondag blijkbaar toch bevestigt. Stijgende criminaliteit in Johannesburg is al enkele jaren een realiteit en een hot issue. Zelf heb ik het gelukkig in Johannesburg nog niet aan den lijve ondervonden maar het is zeer zichtbaar in het straatbeeld. Bijna elk huis in een ietwat betere wijk van Johannesburg is een gouden kooi waar hoge muren, tralies, prikkeldraad in alle varianten en markeringen van privé-bewakingsfirmas aan de ingang nadrukkelijk aanwezig zijn. Zowat een derde meer mensen zijn in Johannesburg tewerkgesteld bij privé-bewakingsfirmas dan bij de politie.
Tien minuten voor vertrek van de bus richting Newcastle kom ik mede door de ochtendfile aan in Park Station en rush ik meteen naar het loket van greyhound om er juist op tijd de bus op te springen: oef! De bus reed via de Nelson Mandelabridge in het centrum van Johannesburg langs de uitgestrekte en dichtbevolkte buitenwijken van Johannesburg waar torens van mijnschachten (Gauteng is de mijnprovincie bij uitstek) en townshiphuizen (zie foto) de plak zwaaien, richting de provincie Mpumalanga. Na goed 5 uur rijden met comfortabel en vrij goedkoop bustransport arriveer ik iets na 15u in Newcastle waar Mpume Jiyane, tot nu toe de contactpersoon van Nquthu municipality me opwachtte aan de terminal. Tijdens de rit van ongeveer 1 uur naar Nquthu volgde een zeer aangename eerste kennismaking met een jonge dertiger die aan het hoofd staat van het departement development planning en een deel housing van Nquthu municipality. Themas als de visie op stedenband, de taalproblematiek en federale staat België, onze afkomst en werksituatie, de lokale bestuursniveaus in Zuid-Afrika, etc. werden moeiteloos aangesneden. In geen tijd reden we Dundee voorbij en reden we het gebied van Nquthu binnen. Op het eerste gezicht en na bevestiging van Mpume Jiyane een overwegend rurale gemeente, gelegen tussen 3 stedelijke centra, met 2 semi-verstedelijkte kernen. In één van die kernen, Nquthu town, had ik op het gemeentehuis een eerste informele ontmoeting met het task team voor het verkennend bezoek van de Bornemse delegatie, waar maar liefst 10-15 personen in zetelden, dit met een meerderheid vrouwen. Ik maakte kennis met de burgemeester, de municipal manager, de 4 departementshoofden, de deputy mayor, enkele council members en 2 personen uit het middenveld. Na een korte babbel die morgen al een vervolg zal krijgen tijdens een uitgebreidere meeting met het task team in de voormiddag dit om het programma en de verwachtingen op mekaar af te stemmen, werd ik naar het Isandlwana guesthouse begeleid, waar me na een verdere kennismaking met de burgemeester Mr. Mazibuko een heerlijk avondmaal werd voorgeschoteld. Voor het slapengaan maakte ik kennis met Rob Gerrard, Engels historicus en gids van de battlefields area (zie later) en met een Nederlands koppel die de Kwazulu Natal na een werkmissie in Zuid-Afrika verkenden. De man was immers regio-coördinator Zuid-Afrika van de Nederlandse organisatie PUM, waar gepensioneerde managers van Nederlandse kleine en middelgrote bedrijven, zich op vrijwillige basis tijdens hun oude dynamische dag bezighouden met de capaciteitsopbouw van KMOs in ontwikkelingslanden. Een soort gepensioneerde managers zonder grenzen met alle respect voor hun verrichte werk.
17-10-2008, 00:00 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 15-10-2008 |
| Woensdag 15 oktober: aankomst wereldconsulent te Johannesburg |
Ondanks het in slaap vallen op prachtige Portugese Fadotonen rond 3u30 's nachts, ben ik ook voor de 100ste keer deze nacht treurig wakker geworden om 6u30 's morgens bij het opduiken van de eerste zonnestralen door het vliegtuigraampje. Je raadt het wellicht wel al: geen oog dicht gedaan tijdens de vlucht en nog geen 3 uur geslapen. Met slaperige ogen dan maar het enige lichtpunt van de vlucht genuttigd: het ontbijt. En vervolgens wat door het vliegtuigraam staren op de savannes en woestijnachtige gebieden van Zuidelijk Afrika.
Rond 10u 's morgens lokale tijd kwam dan eindelijk Johannesburg in zicht. En nergens is de nog steeds erg aanwezige Zuid-Afrikaanse realiteit van sterke ongelijkheid beter zichtbaar dan vanuit de lucht (bij mooi weer), vliegend over Johannesburg. Kilometers lang vlogen we over rijke Noordelijke suburbs: Bryanston, Morningside, Sandton met villa's en zwembaden bij de vleet, om plots af te draaien over de M1 snelweg van Jo'burg naar Pretoria en via het zuidelijke deel van Alexandra, één van de armste townships (krottenwijken) van Zuid-Afrika, naar OR Tambo International Airport. Een autosnelweg als grens tussen superrijk en superarm: een visuelere metafoor voor de ongelijkheid in Zuid-Afrika als deze is er volgens mij niet. Het bezorgde me al een eerste moment van bezinning nog voor de landing.
Veel tijd om hierbij stil te staan was er jammer genoeg niet. Want na het oppikken van mijn bagage in de luggage room (waar de tonen van de kwela-muziek of Zuid-Afrikaanse muziek met speelfluit weergalmden), het wisselen van euro's in Zuid-Afrikaanse Rand, transport en het settlen in het guesthouse Melville Turret te Melville en de regeling van mijn transport morgen naar Nquthu met Greyhound bus, had ik al om 14u een afspraak in het bombastische civic centre of stadhuis van Johannesburg (zie foto). De Zuid-Afrikaanse ambassade te Brussel had na heel wat moeite een afspraak kunnen versieren met Miss Lorraine Wilkinson en Mr. Jabu Mtsali, diensthoofden van de 15 koppige dienst external relations van de stad Johannesburg. En alhoewel ik super vermoeid was door de vlucht, ik liever een afspraak had gehad met voor Bornem relevantere instellingen als Salga (Zuid-Afrikaanse VVSG) of het overheidsdepartement 'local government and traditional affairs' heb ik me dit zeker niet beklaagd. Een boeiende reflectie of meeting van meer dan twee uur was met 2 dynamische ambtenaren over het concept en de uitwerking van stedenband, het procesmatige en/of projectmatige karakter van een stedenband, de voorbereiding naar een geschikte partner, de betrokkenheid van andere dan de Noord-Zuidambtenaren van bij het begin van een stedenband, de geschiedenis, evolutie en uitwerking van hun stedenbanden zowel met steden in het Westen als met steden in ontwikkelingslanden, groeilanden als India en China en lokale besturen in rurale gebieden in Zuid-Afrika zelf, etc. By the way: Johannesburg heeft vandaag de dag 20 stedenbanden lopende.
1 uitspraak van Miss Wilkinson, jarenlang al actief in stedenbanden zal me bijblijven: "a partnership between two cities or municipalities is like a marriage: an open minded process where getting to know eachother takes quite some time, though is a critical point for sustainability and well structured and supported outcomes."
En om met een positieve noot voor Bornem te eindigen: beide diensthoofden waren zeer te spreken over de degelijke voorbereiding van Bornem bij de zoektocht naar een partner: opstellen van objectieve criteria, betrokkenheid van geïnteresseerde ambtenaren van bij aanvang, aanstellen van een selectiecommissie mbt het keuze-advies. Zeker deze 2 laatste zijn vrij nieuw voor hen en implementatie hiervan leek hen mogelijk in Johannesburg dit om de selectie van partners in de toekomst nog beter te structureren en de sinds de laatste jaren steeds meer stijgende vraag naar nieuwe stedenbanden vanuit het politieke bestuur van Johannesburg te matigen. Dit alles om te voorkomen terug te hervallen in de stedenbanden van Johannesburg van vóór 1994 waar het puur ceremoniële karakter doorslaggevend was. Of hoe de minieme bijdrage van een kleine gemeente in Vlaanderen waar de kennismaking met de partner in wording nog dient plaats te vinden, toch wordt meegenomen in de uitwerking van stedenbanden van een miljoenenstad als Johannesburg. Beide diensthoofden gingen ook Salga proberen te stimuleren om een vertegenwoordiger naar Nquthu te zenden en de mogelijk volgend delegatie van Bornem naar Zuid-Afrika wordt van harte uitgenodigd om enkele resultaten van de stedenband op het werkveld te Johannesburg met eigen ogen te gaan bezichtigen.
Rond 16u30 uiteindelijk teruggekeerd naar Melville waar de vermoeidheid toch zijn tol begon te eisen. Na een heerlijke bobotie (typisch Zuid-Afrikaans vleesgehaktgerecht) de wijselijke beslissing genomen om wat te gaan rusten, ons voorbereidend op morgen en de reis van ong. 7u met de bus naar Nquthu.
15-10-2008, 23:34 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 08-10-2008 |
| Voorstelling Bornemse delegatie |
Voor het verkennend werkbezoek werd een Bornemse delegatie op deskundige en diverse wijze samengesteld dat tussen 14/17 en 27 oktober naar Nquthu in Zuid-Afrika afzakt om er het partnerbestuur in wording te leren kennen, dit door onderling overleg en bezoeken op het werkveld te Nquthu. De delegatie bestaat uit:
1. Greet De Bruyn: schepen Noord-Zuidbeleid en delegatieleider
2. Carolien Peeters: diensthoofd communicatie
3. Daan Sanders: wereldconsulent
4. Kathy Bernaerts: voorzitter Raad voor Ontwikkelingssamenwerking Bornem
5. Christophe Ramont: externe deskundige dienst internationaal van de VVSG
Om onze (Bornemse) medemens niet in de Belgische kou te laten staan, zullen we proberen om zeker elke 2 dagen tussen 14/17 en 27 oktober verslag uit te brengen van het intensief verkennend werkbezoek aan Nquthu!
08-10-2008, 00:00 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 07-10-2008 |
| Voorbereiding verkennend werkbezoek aan Nquthu |
Welcome to South Africa! 'Umbingelelo' zegt een inwoner van Zuid-Afrika die één van de 11 officiële talen spreekt, het Isizulu. Het Isizulu is één van de 9 Afrikaanse officiële talen in Zuid-Afrika samen met het Engels en het Afrikaans. Naast het Engels, dè voertaal in de Zuid-Afrikaanse provincie Kwazulu Natal en Zuid-Afrika bij overheden, de bedrijfssector en de media, is dit de moedertaal van de Zulu's. En mag het nu juist in deze provincie zijn dat de gemeente Bornem een samenwerking zal pogen op te starten met een toekomstige partnergemeente, Nquthu.
Nadat de knoop door het College van Burgemeester en Schepen in de maand mei 2008 werd doorgehakt, was de volgende stap van de stedenband in wording, het grondig voorbereiden van een verkennend werkbezoek aan de toekomstige partnergemeente. Ondanks de veelvuldige informatie die we op papier van Nquthu kregen, is dit bezoek onontbeerlijk om vertrouwd ter geraken met de gemeente Nquthu, kennis te maken met de sleutelpersonen en inwoners aan de hand van prospecties op het werkveld en onderling overleg, en de beleidsdomeinen waarop zal worden samengewerkt in de toekomst vast te leggen. Deze voorbereiding bestond uit:
- de opmaak van brieven door beide besturen waarbij de gemeente Bornem op een officiële manier werd uitgenodigd voor een verkennend werkbezoek aan Nquthu
- samenstelling van de Bornemse delegatie
- het opstellen en goedkeuren van referentietermen door beide besturen die de doelstellingen en krijtlijnen van het werkbezoek vastleggen en op elkaar afstemmen
- opmaak en goedkeuring van een programma goedgekeurd door beide besturen
Al deze voorbereidingen inclusief de praktische voorbereidingen verliepen in onderling overleg met de sleutelpersonen in Nquthu en met de Bornemse delegatieleden. Deze laatste kwamen tussen juli en oktober verschillende keren bijeen.
Terugkoppeling van deze voorbereiding naar het Bornemse politieke bestuur werd steeds voorzien.
Om jullie niet op jullie honger te laten zitten, willen we toch al een tipje van de sluier oplichten over Nquthu:
Nquthu ligt tussen Dundee, Vryheid en Ladysmith in de provincie Kwazulu Natal (zie aanklikbare kaart). De gemeente telt 163.000 inwoners en beslaat 1.451 km² vooral licht golvend, landelijk gebied met enkele rivieren. Het bestuur is goed georganiseerd met democratisch verkozen politieke verantwoordelijken en een gestructureerde administratie. De financiële middelen zijn eerder beperkt. Nquthu ligt in één van de armere regios van Zuid-Afrika. Verschillende ngos en verneigingen zijn er aan het werk rond themas als landbouw, HIV/AIDS, jeugd- en vrouwenprojecten, enzovoort. Bijkomend pluspunt is de aanwezigheid van Vlaamse en federale projecten én een startende stedenband tussen uMlalazi en Geel in de provincie Kwazulu Natal.
Nquthu zoekt o.a. tips en voorbeelden inzake toerisme, cultuur en vrije tijd, milieubeheer, afvalbeleid, personeelsbeleid, educatie en jeugd, sport, beroepsopleiding, rampenplanning, ruimtelijke ordening, gehandicaptenzorg, ICT en bibliotheken. Bornem kan zich dan b.v. weer laten inspireren door de sterke ontwikkeling van het middenveld, culturele uitwisselingen en vele inspraakmogelijkheden.
Tijdens het verkennend werkbezoek is het de bedoeling de beleidsdomeinen waarrond zal worden samengewerkt, vast te leggen. Nquthu, here we come!
07-10-2008, 00:00 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 06-10-2008 |
| voorbereiding: zoektocht en selectie partnerbestuur |
|
Om een partnerschap met een lokaal bestuur in het Zuiden aan te gaan, dit o.v.v. een stedenband, was een grondige voorbereiding noodzakelijk zowel bij de keuze onder de kandidaat-partners als bij het het programmeren van een verkennend werbezoek naar de partnergemeente en omgekeerd. Om jullie een idee te geven van deze voorbereiding geven we in dit nieuwtje op de blog een kort overzicht van de gevolgde stappen bij een keuze onder kandidaat partners. Bornem is hier duidelijk niet over één nacht ijs gegaan!
Eind 2006-begin 2007: er is een ruime consultatieronde geweest vanaf eind 2006 over de bereidheid en haalbaarheid van een stedenband bij de gemeentelijke mandatarissen, het managementteam, de diensthoofden en het Bornemse middenveld.
januari-maart 2007: nadat het licht op groen werd gezet voor de zoektocht, werd werk gemaakt van objectieve criteria op basis waarvan een deskundige keuze kon worden gemaakt.
maart-mei 2007: een in te vullen ruime vragenlijst, profiel van de gemeente Bornem en een beschrijving van het concept stedenband werd o.v.v. een dossier stedenband opgemaakt, vertaald in 4 talen en ruim verspreid naar verschillende contacten binnen en buiten de grenzen van Bornem.
juni-november 2007: 28 kandidaat-partnerbesturen dienden een ingevulde vragenlijst met aanvullende documenten in waaronder kandidaten uit alle windstreken: Nicaragua, Ecuador, Suriname, Peru, Bolivia, Senegal, Mali, Gambia, Ghana, Namibië, Zuid-Afrika, Democratische Republiek Congo en Indonesië
december 2007-april 2008: de kandidaat-partnerbesturen werden o.v.v. objectieve criteria en puntenschaal herleid tot 10 door de wereldconsulent. Een diverse selectiecommissie bestaande uit een schepen, 2 diensthoofden, de wereldconsulent, 4 mensen vanuit de Raad voor Ontwikkelingssamenwerking Bornem en 1 externe deskundigen legden 2 kandidaat-partnerbesturen met positief advies voor aan het College van Burgemeester en Schepenen.
mei 2008: het College van Burgemeester en Schepenen hakte de knoop door. Eerste verkennende contacten zullen worden aangegaan met Nquthu, een lokaal bestuur, gelegen in de het Zulu-heartland, provincie Kwazulu Natal, Zuid-Afrika.
06-10-2008, 00:00 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 05-10-2008 |
| Wat is een stedenband nu eigenlijk? |
Het Vlaams decreet gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking definieert een stedenband als volgt: Een officieel en politiek-maatschappelijk gedragen samenwerkingsakkoord tussen twee lokale besturen waarbij de wederzijdse opbouw van bestuurlijke capaciteit en de versterking van plaatselijke democratiseringsprocessen centraal staan.
Deze definitie is echter zeer algemeen en vaag. Vandaar is een beetje meer uitleg wel op zijn plaats, vinden we. Een stedenband sluit min of meer aan bij een jumelage tussen Europese gemeenten, nl. een samenwerking of partnerschap buiten de nationale grenzen tussen twee lokale besturen en hun bevolking waarbij een uitwisseling van ervaringen, informatie en (bestuurlijke) knowhow centraal staat. Dit gebeurt met respect voor ieders eigenheid maar met de mogelijkheid om op sommige (beleids)gebieden een gemeenschappelijke visie en actie te ontwikkelen. Het verschil met een Europese jumelage is drieërlei:
- Het gaat ligt om een partnerschap met een lokaal bestuur en haar bevolking in het Zuiden (een ontwikkelingsland),
- Het is algemeen gekaderd in de filosofie van de ontwikkelingssàmenwerking, beter gezegd sàmenwerken aan meer rechtvaardige wereldverhoudingen, dit in de specifieke context van versterking van lokale besturen en hun bevolking.
- Er is over het algemeen een ietwat actievere rol weggelegd voor de gemeentelijke diensten in dit geheel.
Dus:
ð Een samenwerkingsakkoord tussen twee gemeentebesturen met een actieve rol voor de gemeentelijke diensten en het middenveld.
ð De samenwerking is gebaseerd op een visie van gelijkwaardigheid, wederzijdse uitwisseling en respect.
ð Een model dat toelaat om zowel gemeentebesturen als inwoners van een gemeente hun specifieke rol inzake ontwikkelingssàmenwerking te laten spelen.
ð Een middel om Noord-Zuid concreter, meer begrijpbaar en zichtbaarder te maken voor de bevolking.
ð Een duurzaam engagement op langere termijn.
ð Globaal thema: het versterken van het lokale bestuur, de democratie en de dienstverlening
ð Er kan op vele beleidsvlakken worden samengewerkt: vrije tijd (jeugd, cultuur en sport), toerisme, onderwijs, natuur, duurzame ontwikkeling, afvalmanagement, parkbeheer, waterbeheer, en ruimtelijk ordening, brandweer en politie, werkgelegenheidsbeleid, gezondheidszorg, bejaarden- en gehandicaptenzorg en andere sociale diensten, personeelsbeheer, archivering, ICT, marktbeheer, communicatie, burgerinspraak en participatie, mobiliteit, etc. Wel is het hierbij belangrijk om na de eerste verkennende contacten en besprekingen hieromtrent keuzes te maken en zich toe te spitsen op een beperkt aantal beleidsdomeinen.
Om het met de volgens ons zeer mooie bewoordingen van een Zuiderling te zeggen, actief in een lokaal bestuur, de burgemeester van het Guatemalteeks partnerbestuur van de gemeente Herent te zeggen: Een stedenband houdt in dat je elkaars hand vastpakt, dat je de ander uit de modder trekt als hij valt, en dat je samen verder stapt.
05-10-2008, 00:00 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
| 04-10-2008 |
| Welkom! |
Bij deze bent U van harte welkom op de blog! Deze blog zal de komende dagen, weken en maanden de plannen van de gemeente Bornem om een partnerschap met een bestuur in het Zuiden aan te gaan onder de vorm van een stedenband, uit de doeken doen.
04-10-2008, 00:00 geschreven door wereldconsulent
|
|
|
|
|
|
|
| E-mail mij |
Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.
|
| Rondvraag / Poll |
Wat vindt u van de vooruitzichten van de gemeente Bornem om een stedenband aan te gaan met een partnerbestuur in het Zuiden
|
|
|
|
