'Verbeelding is alles. Het is de voorbode van de mooie dingen die het leven in petto heeft.' Albert Einstein
Ik ben...
Veerle Schaltin (°1967) Ik begeleidde bijna twintig jaar mensen met een verstandelijke beperking in een dagcentrum. Onlangs zapte ik van leven. Na een ommetje in de afslanksector werk ik nu als stafmedewerker bij een budgethoudersvereniging. Voor en na schrijf ik voor kinderen en volwassenen. Ik hou van Manlief, Zoonlief (°2002), lezen, vertellen, koken, wijn, reizen, scrapbooken, knutselen, frutselen, en duizend en een andere dingen.
Leessprokkels... Voor de kids -Het ei met de gouden gans/Veronique Puts -Vader Zeepaard/ Eric Carle -Een raadsel voor Roosje/ André Sollie -Spoken bestaan niet/ Inge Bergh -Het land van de grote woordfabriek/ Agnès de Lestrade -Al zijn eendjes/ Christian Duda -Balthazar, de eenzaamste ezel ooit/ Inge Misschaert -Verkocht/ Hans Hagen -Krullen/Hilde Vandermeeren -Allemaal willen we de hemel/ Els Beerten
Voor volwassenen -Onder de ombu-boom/ Santa Montefiore -De schaduw van de wind/ Carlos Ruiz Zafon -Duizend schitterende zonnen/ Khaled Hosseini -Het eiland onder de zee/ Isabel Allende
kleine en grote momenten uit mijn leven gesprokkeld Op wandel door woordenwoud pluk ik letters als vruchten van de bomen, bind ze tot een blogboeket.
Takken en twijgen sprokkel ik tot mijn verhaal.
09-02-2008
Ramen lappen
Poetsen vind ik een noodzakelijk kwaad. Maar ramen lappen onder de eerste het-wordt-nu-gauw-lente-zonnestralen met een achtergrondmuziekje van spelende kinderen en kwetterende vogels, fietsers en wandelaars die passeren met een brede glimlach en eventjes tijd voor een iets langer gesprek met de buurman dan het winterse 'Hoi, koud he?'... Zalig!!!
Toen ik met mijn rijglaarsjes bij de schoenmaker binnenstapte viel me meteen op dat er een jonger exemplaar achter de toonbank stond. 'He, die werkt ook al met een gast', was mijn eerste gedachte, 'Ik hoop maar dat die even secuur werkt als zijn baas.' Ik piepte in het keukentje achter de toog om een glimp van de echte schoenmaker op te vangen, maar daar was alles stil. Ook de hond die me anders steevast van achter het poortje aankeek was nergens te bespeuren. Ik toonde de man waar het leder van de voetzool losgekomen was en vroeg of hij dit kon repareren. Hij nam mijn laars aan. 'Natuurlijk!', zei hij en draaide hem rond en rond. 'Zou ik er ook niet meteen een nieuwe hak op zetten? Deze is echt versleten.' Hij had vast gelijk. 'Ja, doe maar.' 'Hij draaide mijn laars nog meer rond en rond en duwde uit alle macht op de zool. ' Slap! Voel je de keitjes niet als je loopt?' 'Euh, nee.' Ik schaamde me voor het eelt onder mijn voeten. 'Zet er toch maar een nieuwe op dan.' Ik legde mijn tweede schoen op de toonbank. Meteen bestudeerde de jongeman die alsof hij een wetenschappelijk onderzoek uitvoerde.'De veter heeft zijn beste tijd gehad, he. Ik zal hem ook vervangen. En hier en daar staat een haakje scheef, maar dat krijg ik ook weer in orde.' Hij ritste mijn laars toe. 'Oei, de sluiting blokkeert. Ik kan er een nieuwe rits in stoppen.' 'Euh... ja dan' 'Morgen kan je ze komen afhalen.' Zoveel werk en zo snel klaar? Dat was vroeger anders. De knul bleef wat staan dralen. 'Krijg ik geen bewijs?' 'Dat geef ik je nadat ik afgerekend heb.' 'Ik betaal wel pas als mijn schoenen hersteld zijn', protesteerde ik. 'Wij rekenen op voorhand af. Je moest eens weten hoeveel mensen hun schoenen niet komen ophalen', antwoordde hij zelfverzekerd,' Vorig jaar hebben we zo een half miljoen euro verloren.' 'Kom, zeg, wie laat zijn schoenen nu bij de schoenmaker staan!' wierp ik tegen. Ik griste mijn laarzen van de toonbank.' Ik betaal echt niet op voorhand.' Ik maakte aanstalten om naar buiten te gaan. 'Ik kan je afgewerkte schoenen tonen, hoor!', probeerde de gast nog,'We moeten dit doen. We verloren te veel geld. We hebben twee winkels en dan was er nog een schoenmaker die te veel voor zichzelf werkte...' Ik stond alweer op de stoep toen ik begreep dat míjn schoenmaker hier helemaal niet meer was. De man was vermist. Hoe moest het nu met mijn laarzen verder? Voor de kledingcontainer dan maar? Zonder laarzen kan ik niet door het leven. Dus reed ik meteen naar een schoenwinkel en kocht daar het mooiste, elegantste, bijzonderste, duurste... paar lentelaarsjes. Ik had geen andere keus, toch? Van de winkel ging het naar de container. Maar daar kreeg ik het niet over mijn hart mijn veterlaarzen erin te gooien. Ze zijn immers ook mooi, elegant, bijzonder,...en waren niet eens zo duur. Dus reed ik naar huis met mijn nieuwe aankoop én mijn oude laarzen in de hoop dat de vermiste schoenmaker voor volgende winter weer voor de pinnen komt.
Zoonlief: 'Ik heb de allerliefste mama van de hele wereld! En de allerliefste papa! En de allerliefste poes! En de allerliefste moeke en vake! En de allerliefste oma en opa!' Ik: 'Wat ben jij een gelukzak, zeg!' Zoonlief: 'Nee, mama, ik ben helemaal geen zak.'
Mijn beste ideeën krijg ik achter het stuur van mijn wagen. Dat dat nare gevolgen kan hebben ondervond ik enkele maanden geleden toen ik zo in het holst van de nacht hopeloos verdwaalde. En vorige week nog toen Manlief me wapperend met een proces dat hij uit onze brievenbus gevist had opwachtte. Blijkbaar moet ik door het rood gereden zijn. Ik zou begot niet weten waar of wanneer, maar ook dat kan alleen een gevolg van mijn schrijvende hersenspinsels zijn. Gedaan dus met plots uitbroeden achter mijn stuur. Te gevaarlijk voor mijn relatie. Manlief blijft niet pikken dat hij voor mijn proceskosten moet opdraaien. En mijn verhaaltjes leveren helaas niet genoeg op om boetes te betalen. En te gevaarlijk sowieso. Ik wil niet zoals Glenn Janssens met mijn tufferke in de living van een of ander bejaard echtpaar belanden. Maar waar haal ik dan voortaan mijn mosterd vandaan? Gelukkig ontmoette ik onlangs Maartje Luif. Op een cursus. Zij bracht me op het lumineuze idee om het kleinste kamertje op te zoeken telkens als ik de schrijfstroom wil aanwakkeren. En zo trok ik gisterenavond dus met pen en papier naar het toilet. In eerste instantie leverden de blauwe tegels rondom mij niet zoveel inspiratie op. Ik staarde naar het plafond. Saai wit, niks om een verhaal rond te breien. Las op de kalender wie jarig was en registreerde dat ik nog kaartjes moest versturen, maar ook dat hielp me niet bij de tekst die ik wilde neerpennen. Bewonderde de tekeningen op de rol WC-papier die Zoonlief moeten motiveren om zelf zijn poep goed af te kuisen, maar mij niet op een verhaallijn brachten. Keek naar het broekje dat op mijn knoesels hing. Te privé, dus ook niks om over te schrijven. Meer dan wat kinderlijke krabbels verscheen niet in mijn notitieboekje. Na een tijd bibberde ik van de kou, deden mijn billen pijn en wist ik mijn achterwerk versierd met een rode rand. En ik vervloekte Maartje Luif. Kon ze echt geen betere werkplek bedenken dan deze vip-room? Typisch Hollands ging door me heen. Maar dat vond ik dan weer goedkoop van mezelf. En dus vervloekte ik ook mezelf. Ik staakte mijn schrijfpogingen. Gooide mijn boekje op de grond. Nu ik hier toch zat besloot ik maar enkele drollen te produceren. Kwestie van niet alleen maar tijd verloren te hebben. En met de drollen kwam de stank. Een verschrikkelijke stank. Ware het niet dat dat erg moeilijk is met een broek halverwege je benen dan was ik er met de snelheid van een topsprinter vandoor gegaan. Ik waande me in een riool. Een smerige riool. Vol troep. En ratten. En ander gespuis. Ik sloop door ondergondse gangen. Opende roosters. Klauterde langs verroeste ladders. Pletste door water. Ik hoorde sirenes en kreten. Voetstappen. Geritsel. Gefluister. En ik raapte mijn schriftje weer op. En schreef. En schreef. En schreef... Het werd een van mijn mooiste verhalen ooit. Spannend. En doorleefd. Geen woord, zelfs geen letter te veel. Een pareltje. Al zeg ik het zelf. Dus Maartje, ondanks alles toch bedankt! Ik vergeet de kou, de pijn, het ongemak en koester mijn nieuw bureau. Maar toch zou ik nog iets willen vragen. Ken je niet nog een andere plek waar de schrijfstroom rustig kan kabbelen? Want, weet je, soms schrijf ik ook graag over dineetjes bij kaarslicht. En hemelse muziek. En passie. En dat denk ik nu niet meteen in een riool te vinden.
Ooit al in de buik van een kunstwerk gekropen? Zoonlief en ik wel! We kwamen in een wonderlijke wereld terecht waar vloer en wanden bewegen, het landschap uit schaduwen en lichtpuntjes bestaat, je wind en warmte voelt en heerlijke geuren opsnuiven kan. Het was genieten geblazen, met al onze zintuigen. Nadien mocht Zoonlief naar hartenlust experimenteren: boetseren met kleurrijk en geurrijk brooddeeg, over ruwe, malse, kriebelende en wiebelende materialen stappen, snoepjes proeven, op het ritme van de muziek tekenen in zand, musiceren met instrumenten die hard of zacht, warm of koud aanvoelden, enz ... Ik keek toe en leerde dat er niet slechts vijf, maar twaalf of meer zintuigen bestaan. Het samenspel van verschillende zintuigen geeft immers telkens nieuwe gewaarwordingen. Een prikkelend gebeuren waar we nog vaak over zullen napraten.
'Prik!' heet dit spektakel en maakt de combinatie kinderen en kunst wel heel boeiend. Meer info: www.rasa.be
Altijd gedacht dat ik er best nog goed uitzag voor mijn leeftijd. Oké, ik heb 's morgens soms wallen onder mijn ogen. Maar niemand die daar na mijn getover met een camouflagestick weet van heeft. En ja, er verschijnen al wat rimpels. Maar dat zijn lachrimpels, heus. En, sstt, ja ook mijn eerste grijze haren zijn een feit. Maar die zitten lekker verstopt onder een balayage. Dus wat zou het... Ik kom nog goed voor de dag. Of dat dacht ik toch. Tot daarstraks in het station een kleine uk van de trein sprong en met haar armpjes wagenwijd open op me toe kwam lopen. 'Moeke, moeke!', juichte ze. Haar mama schonk me een verontschuldigende glimlach en maakte zich zo gauw mogelijk uit de voeten met haar dochter. En daar stond ik. Plots oud. Er zijn geen zekerheden meer in het leven.
Wij wonen in een gezellige buurt. Dat vinden de mollen ook. Sinds de grond weer naar lente ruikt rijzen hun bergen massaal op in de weilanden en tuinen. Manlief kan er niet over zwijgen. 'Zag je de paarden in de weide hierover al?', vraagt hij 'Ze kunnen geen stap meer verzetten zonder op een molshoop te trappen.' en 'Heb je al eens naar de tuin van die man op de hoek gekeken? Vorige zomer legde hij een nieuw grasperk aan, maar daar is niets meer van te merken.' Hij loopt over van medeleven. Tussen al die berglandschappen ligt onze lap grond er opvallend glad bij. Dat is ooit anders geweest. Nog niet zo lang geleden kon je je ook in onze tuin in de Vlaamse Ardennen wanen. Manlief probeerde zowat alles uit om de blindemannen te verjagen. Van omgekeerde flessen op een stok die wapperden in de wind en de tuin een nog vreselijker aanblik gaven dan de hopen zand die de mollen creëerden tot vibratorachtige kokers in de grond die met hun trillingen de glimmende beesten de angst van hun leven moesten bezorgen zodat ze het op een lopen zouden zetten. Niets hielp. Dus bleef alleen de mollenklem nog over. Op een paar jaar tijd ving Manlief maar liefst vierenveertig mollen. Dat was voor ik de cursus ontstoren volgde. Daar leerde ik positieve en negatieve vortexen opsporen en neutraliseren. In de kantlijn vertelde de lesgeefster dat mollen van negatieve plekken houden. Na de workshop stapte ik als een druïde onze tuin af met een wichelstaf. Waar de roede op negativiteit wees stopte ik een koperen staaf in de grond. In de weken die erop volgden ging de klem nog een tweetal keren af. Daarna werd het stil in en onder ons gazon. Manlief borg de klem op in de garage, maar houdt ons grasveld wel nog met argusogen in de gaten. Als het plein er over een jaar nog zo vlak als de zeespiegel bijligt gelooft hij in mijn wichelkwaliteiten. Zelf ben ik nu al overtuigd. Dus als je ook last van mollen hebt, je weet me te vinden, he...
Dwalend door blogland belandde ik op de site van Annelies Van Dyck. Zij is een natuurkundige die poëzie schrijft. Ik ontdekte er verzen met eenvoudige, maar treffende beelden die blijven hangen. Zo mooi... Enkele van Annelies' gedichten lezen was voldoende om mijn vooroordeel dat wetenschap en de liefde voor taal niet samengaan voorgoed uit de wereld te helpen.
Omdat het vandaag gedichtendag is, trakteer ik je graag op poëzie van Annelies Van Dyck:
Keuken
Het aanrecht is leeg op je schaduw na. Geen kruimel die de bestemming verraadt: je bent zoek. Zelfs de kraan hangt halfstok.
Afwas is de verleden tijd van af zijn. Ook het fornuis is al maanden stuk. Dat treft. Wie achterblijft, eet rouwkost.
Annelies Van Dyck
Herinnering
aan M.
De straat verraadde haar aanwezigheid achter lauw glas en rode baksteen, de ijle knot in kant gewikkeld, knikkend omdat we zwaaiend toe kwamen lopen.
Twaalf was ik en op bezoek in de warmte waar doekjes lagen op tv en God ons altijd zag dus ook hoe de chocola plakte aan mijn handen en dat ik stiekem gluurde naar wie ze was
en hoe ze zat: in voorschoot en schommelstoel, met dunne huid en tere stem, maar sterk. Nooit ziek zat ze op een dag niet meer zoals ze toen en altijd zat.
Annelies Van Dyck
Meer vind je op anneliesvandyck.blogspot.com
Ik kijk alvast uit naar een eerste dichtbundel van Annelies!
Met zijn benen opgetrokken zit Zoonlief in de sofa. Zijn vingers aaien zijn voet, spelen met zijn tenen. Hij staart recht voor zich uit. Plots fronst hij zijn wenkbrauwen. Bijt op zijn lip. Meteen daarop krullen zijn mondhoeken zich tot een bijna-lach. Zijn kijkers worden groot. Fonkelen als het steentje in mijn verlovingsring. Een warme glimlach. Dan valt zijn mond open. Het puntje van zijn tong glijdt langs zijn bovenlip. Heel ernstig is hij nu. Zijn blik trekt zich weer in een frons. Dan een schaterlach. Even maar. En weer die zachte droomlach. Zijn gezicht verandert even snel en vloeiend als een bewegende weerkaart. Van verbaasd over niet begrijpend tot blij en vrolijk. Zoonlief kijkt naar een Disney Cartoon.
Toen Zoonlief tijdens de feestdagen een basisdoos Clics kreeg dacht ik: 'Waar moeten we dit weeral kwijt?' en 'Heeft hij nog geen blokken genoeg?'. Ondertussen zijn we ongeveer een maand verder en er is nog geen dag voorbij gegaan waarop hij niet uren zoet was met zijn nieuwe speelgoed. Als een volleerd aannemer bouwt hij de moeilijkste plannen na, met het doorzettingsvermogen van een uitvinder crëeert hij de ingewikkelste machines en met de grenzeloze fantasie van een verhalenverteller maakt hij mensen, dieren, gebruiksvoorwerpen, noem maar op... Zelfs een deel van zijn carnavalspak (een degen om zijn ridderzwaard in te steken) flanste hij zelf in elkaar met Clics. Zijn fantasie stopt trouwens niet bij het bouwen, want met het dubbeldekvliegtuig maakt hij een heuse wereldreis, de hond wordt meer vertroeteld dan al zijn andere knuffels te samen, de treinen vervoeren hele vrachten en de auto's vliegen tijdens spannende races door het huis. Geweldig om hem bezig te zien! Clics is werkelijk fantastisch speelgoed.
Ik durf het haast niet luidop zeggen, maar door die negentig minuten beweging van gisteren ben ik vandaag stijf. Mijn buik-, borst- en schouderspieren hebben het het zwaarst te verduren. Maar ook in mijn benen en zelfs in mijn tenen voel ik vanalles trekken. 'Als je stijf bent moet je sporten', zegt Zoonlief wijs. Ik volg zijn goede raad op en trek gewapend met mijn stokken het bos in. Eén, twee! Eén, twee! God, wat doet dat deugd!
Vroeg uit de veren deze morgen. En dàt in het weekend! Maar er is een goede reden voor: mijn eerste les Nordic walking. Met mijn stokken in de aanslag ben ik stipt om negen uur present.Op een zompig grasveld oefen ik samen met enkele gelijkgestemden de techniek. Eerst links.Arm gestrekt naar voor.Stok planten in een hoek van vijftig graden. Hand open. Kracht zetten. En arm weer naar voor. Hé, dat valt mee. Dan rechts. Eén, twee, drie, vier. Waw, best te doen! Met een hemelsbrede glimlach op mijn gelaat schrijd ik vastberaden het plein over.Tijd voor beide kanten nu. Uh... euh... aii... Plots lijk ik niet meer te weten hoe een normaal mens stapt en marcheer als een houten soldaat door het gras. Mijn armen en benen geraken in de knoop. Mijn stokken idem dito. Ze zwaaien alle kanten op. Ik ben een heus gevaar voor mijn medesporters. Als ik hen even gadesla merk ik dat ze ook met hun attributen in de knoei zitten. We moeten aan zoveel tegelijk denken. Teveel voor onze simpele mensenhoofden. De lesgeefster verzekert ons dat we na zes lessen lachen om dit gevecht. Dus geven we de moed nog niet op. Ondanks alles vind ik het prettig. Misschien is dit wel dé sport voor mij.
Als ik later door de stad kuier voel ik me groter en rechter dan voordien. Lekker in mijn vel. En dat dankzij de sport. Leve Nordic walking!
'Wees gegroet Maria vol van genade...' 'Wees gegroet Maria vol van genade...' 'Wees gegroet Maria vol van genade...' Wekenlang al prevelde Vera deze zinnen terwijl ze over de groene wegen van Rome naar Compostela stapte en terug. Onvermoeibaar. Onverslijtbaar. De zonden die op haar neergedaald waren toen de tuinman in het klooster op een lentemorgen schalks naar haar knipoogde, marcheerde ze gezwind weg. Telkens als het vuur binnen in haar opflakkerde als ze aan de jongeman dacht verhoogde ze haar tempo en dreunde de verzen bezetener op. Het had veel moeite gekost. Als bij een Leuvense stoof was het vuur lang blijven nasmeulen. Pas nu voelde ze dat het stilaan gedoofd geraakte. Daarom stond ze zichzelf de omweg langs Napoli toe. Deze stad trok haar reeds aan toen ze nog op de schoolbanken zat. Onder de matras in haar cel verborg ze een tijdschrift, dat haar nichtje ooit het klooster binnengesmokkeld had, met prachtige foto's van de Napolitaanse gebouwen. Na haar avondgebed bladerde ze er wel eens in. Vandaag kwam ze eindelijk in deze stad aan. Er hing een rode gloed over de nachtelijke straten toen ze over de piazza wandelde. Een ongelooflijk knappe man leunde achteloos tegen een lantaarnpaal. Plots trok hij zijn nachtzwarte jas open en grijnsde eerst naar haar, dan naar de lantaarn. Bewegingsloos als een zoutpilaar staarde Vera hem aan. De hele calvarietocht was voor niets geweest. Ze maakte rechtsomkeer. Vermoeid. Versleten. Het dreunen begon opnieuw. 'Wees gegroet Maria vol van genade...' 'Wees gegroet Maria vol van genade...' 'Wees gegroet Maria vol van genade...'
'Dag Verse Vis' las ik op het uitstalbord voor de viswinkel. Vriendelijke man, die visboer, zijn koopwaar groeten. Maar de beesten zijn even goed dood als hij ze verkoopt.
'Wat ruikt ons dorp heerlijk, he, mama!', zegt Zoonlief als we samen naar school fietsen. Er hangt inderdaad een verrukkelijk zoete geur in de lucht. 'Ja, schat', antwoord ik,'maar ik hou niet van die geur.' 'Waarom niet?' 'Wel, telkens als we de koekjesfabriek ruiken gaat het regenen.' 'Ben je daar zeker van?' 'Ja, zolang ik hier al woon is het zo!' Echt waar! Een koekjeslucht en even later drupt het eerste nat uit de hemel! Bovendien heeft de weerman een rotslechte dag aangekondigd en voorspelt het dikke wolkenpak boven onze hoofden niet veel goeds.
Als ik weer naar huis trap priemt het eerste zonnestraaltje door de donkere wolken. Het wordt de prachtigste en zonnigste dag sinds weken.
Bedankt, hoor, 'koekjesboer'! En bedankt weerman! En vuile wolken! Dankzij jullie heeft Zoonlief voor eens en voor altijd zijn vertrouwen in mij verloren!
'Fijn je nog eens te zien!', zegt de vriend die ik al veel te lang niet meer opgezocht heb,'Daar trek ik een speciale fles voor open.' Hij verdwijnt in de keuken. 'Ik lees alvast even wat het etiket vertelt', roept hij,'Bulles fines et légères nez discret et frais attaque ronde et veloutée bonne longueur en bouche effervescence delicate finesse aromatique finale refraîchissante' 'Klinkt goed' zeg ik. Groot is dan ook mijn verwondering als hij even later met een glas 'Badoit' spuitwater afkomt.
Vooral de uitspraak van Camiel de Vries en Anna de Heus in hun 'Anti-kindboek' dat kinderen geen humor hebben, begrijp ik niet. Er gaat geen dag voorbij dat wij niet moeten lachen om de grappen of uitspraken van Zoonlief. Zoals laatst bij de dokter: Zoonlief had net een Frans sportkamp achter de rug. Daar had hij allerlei Franse woordjes geleerd zoals la vache, le chat, le chien, le cochon,... Te pas en te onpas gooide hij deze Franse woorden tussen zijn zinnen. Hij had wat geleerd en was er fier op. Terwijl de dokter Zoonlief onderzocht, jeukte zijn been en krabte hij hevig. Dokter: Heb je beestjes? Zoonlief: Ja, vlooien! Dokter: Zouden het geen cochons zijn? Zoonlief: Dan toch wel hele kleine, he? En even later: 't Zullen varkensbeesten zijn!
En nu heb ik meer dan genoeg reclame gemaakt voor dat anti-boek. de Vries en de Heus mogen mij dankbaar zijn.
SPROKKELS
