Dat de hedendaagse samenleving in een dieptepunt is terecht gekomen heb ik nog maar eens aan den lijve ondervonden. Zij, die reeds langer mijn stijl van publicaties kennen, zouden beter moeten weten. Wanneer men nu denkt om mij de daver op het lijf te jagen moet zich echt geen illusies maken, voor hen zal ik mijn stijl niet veranderen. Recht voor de raap en geen achterbaks gedoe, dat blijft mijn leuze.
Zolang men voor sommigen de barmhartige Samaritaan uithangt ben je hun beste maatje. Opgepast echter, wanneer je uw tegemoetkomingen op een lager pitje zet, dan gaan de poppen aan 't dansen en komt de arrogantie te voorschijn. Mijn streefdoel is (en zal steeds zo blijven) om, onwaarheden, leugens en/of wantoestanden binnen bepaalde leefgroepen, openbaar te maken voor iedereen.
In vele gevallen zal men dit niet in dank aanvaarden, dat weet ik reeds jaar en dag. De wereldverbeteraars en/of betweters wil ik bij deze er attent op maken dat hun toch al bedenkelijke meningen mij geen barst kunnen schelen. Meestal komt de kritiek van hen, die zelf een scheve schaats plegen te rijden. Van mijzelf kan ik gerust zeggen dat ik nog tamelijk bescheiden ben in mijn verslaggevingen. (Zou het ook nog wel wat duidelijker en scherper kunnen stellen.)
Dat sommige instanties of beleidsmensen, het systeem "Doofpot" hanteren om het imago van zichzelf of hun leefgroep te beschermen en minstens niet te beschamen, is reeds een vaag teken aan de wand. "Doofpotacties" zijn bewijzen dat betrokkenen mede aan de basis liggen van de wantoestanden. De voorbije dagen kreeg ik zware kritiek op enkele van de onlangs verschenen artikels die op mijn blog zijn verschenen. Ik ga hier niet verder op ingaan en zeker niet in de tegenaanval gaan. Denk steeds aan een citaat uit de bijbel: God vergeef het hen want zij weten niet waarover ze het hebben. (of zoiets). Wel wil ik duidelijk maken aan de betrokkenen dat ik zeker door hun dreigementen geen moer zal veranderen aan mijn stijl of principes. In tegendeel, ik zal in de toekomst mijn argusogen nog wat meer toespitsen op sommige twijfelgevallen binnen het milieu. Misschien is het wel de bedoeling geweest om mij in de gordijnen te jagen en om mij iets te laten neerpennen waar zij munt zouden kunnen uit slaan.
Laat het duidelijk wezen, slechts één zaak kan mij op andere gedachten brengen en dat is dan een wijziging in de wettekst op de privacy. Wij leven nog steeds in een vrij land ? (voorlopig) waar de persvrijheid nog bestaat. U zal mij niet kunnen betrappen op het beschuldigen van organisaties en/of personen. Wie tussen de regels ook wat kan lezen zal zijn besluiten wel kunnen trekken. Wie het schoentje past...trekke het maar aan, en daarmee is alles gezegd.
Bij onze vorige generaties was het zowat traditie dat iedereen zich in een nieuw pakje stak om het Paasfeest te vieren. Zo ook is dit het geval bij onze vogels, zij het dan op een ander tijdstip en om andere redenen. De rui is een jaarlijks ritueel waar geen enkele vogel kan aan ontsnappen. De verenwisseling bij de vogels mogen we zeker niet als een ziekte beschouwen. Net als alles wat veel in werking is, zijn ook de veren van onze vogels aan slijtage onderworpen. Het is dan ook noodzakelijk dat zij jaarlijks hun versleten manteltje afwerpen om plaats te maken voor een nieuw verenpak. Tevens is de verenrui een noodzaak om de vogels een hogere overlevingskans te geven naar volgend seizoen toe. De rui is een natuurlijke reactie en de aanzet hier naartoe komt tot stand door normale tijdstoestanden. In het najaar, wanneer de dagen beginnen te korten zullen de eerste veertjes in de kooien te vinden zijn en zal de rui beginnen.
Wij, als kwekers, nemen de natuur nogal eens in eigen handen door zelf de lichturen te bepalen. Door deze onnatuurlijke ingreep zullen onze vogels ook sneller in de rui vallen. De kwekers die zeer vroeg beginnen te kweken zullen hun vogels dus ook vlugger in de rui zien gaan dan zij die pas in maart-april met de kweek zullen beginnen. Dit mag geen obstakel vormen voor het verloop van deze periode. De natuur steekt hier ook wel een handje toe. Zo zullen de jonge eerste jaarsvogels tijdens de rui, enkel hun donsveertjes wisselen en niet de vleugel-en de staartpennen. Bij de jaarvogels is dit wel het geval. Een eigenaardigheidje in dit ruiproces is wel, dat niet alle veren gelijktijdig gewisseld worden. De pennen worden gewisseld met onderbrekingen, dus overhands. Zodoende kan de vogel steeds blijven vliegen. Zwakkere vogels kunnen hier wel eens wat hinder van ondervinden en hun pennen gelijktijdig verliezen, die zitten dan wel in de problemen. De ruiperiode vergt heel veel energie van de vogels. De zwaksten onder hen zullen het zelfs moeilijk hebben om te overleven. Hoe dikwijls horen we niet zeggen van liefhebbers dat ze enkele vogels niet door de rui hebben gekregen. Daarom ook zullen we onze vogels in deze periode speciale aandacht en verzorging dienen te geven. Zoals reeds gezegd begint deze periode korte tijd na de kweek en zullen we zeker het eivoer moeten blijven geven (3 à 4 keer per week). Ook blijven zorgen voor de kwaliteitsvolle mengeling en deze aanvullen met de nodige vitamines en mineralen. Elk tekort dat onze vogel in deze periode moet verwerken zal zich uiten in een negatieve uitgroei van het nieuwe verenkleed, hetzij in kleur/tekening, hetzij in de vorm. Eén van deze ongewenste gevolgen zijn de onderbrekingen in de groei van de nieuwe verenschacht, wij noemen dit in het jargon "groeistrepen". Door gebrek aan bepaalde grondstoffen zal de groei gebeuren met onregelmatige opstoten en zal dit zich soms laten zien in misvormde pennen. Dus, zorg steeds voor een regelmatige en uitgebalanceerde voeding, zodat er gezonde voedingssappen kunnen doorstromen naar de klieren die verantwoordelijk zijn voor een regelmatige rui. Zo is het ook aan te raden om de vogels 3 X per wek een bad te geven . Dit badwater zal de vogels een gedeelte van de stress ontnemen en zullen ze zich beter gaan voelen in hun vel. In dit badwater gaan we af en toe wat badzout toevoegen. Dit zout gaat er voor zorgen dat het nieuwe verenkleed meer zal gaan glanzen. Buiten de genoemde badbeurten ook enkele keren per week de vogels wat benevelen met lauw water (waarin we al/of niet, wat Birdill mengen) . Dit zal de vogels een nog mooiere glans bezorgen en de vogels worden er bovendien kalm en rustig, dus zeker een pluspunt voor TT vogels.
Nog een belangrijk punt in de ruiperiode is zeker de huisvesting der vogels. Om te beginnen gaan we zeker de oude en de jonge vogels gescheiden houden in de vluchtjes. Deze vliegruimtes zeker niet overbevolken zodat ze ruimte hebben om wat rond te vliegen. Het belangrijkste in deze vluchtjes kunnen we als volgt vooropstellen: Eerst en vooral moet de ruimte droog en tochtvrij gehouden worden en er moet voldoende afleidingsmateriaal aanwezig zijn voor de vogels. Onder afleiding verstaan wij dan het ophangen van een bundeltje trosgierst en/of een bosje gerafelde touw. Deze afleidingselementen hebben ze nodig om het ruiproces wat op de achtergrond te verdringen en voornamelijk, om het verenplukken te vermijden. Dit verenplukken is tevens de rede dat de ruimtes niet overbevolkt mogen zijn. Nog een middel om het verenplukken te beperken of beter, te verhinderen, zijn de zitstokken. Of te wel hangen we zitstokjes in de vluchten warop maar één vogel op kan plaats nemen, zo kunnen ze zeker niet aan mekaar zitten te frummelen. Nu is het best mogelijk dat je hiertoe niet de mogelijkheid hebt, wel, dan kan je een alternatief toepassen door op de langere zitstokken afscheidingen aan te brengen zodat ze niet aan mekaar kunnen. Deze afscheiding kan eenvoudig door wasknijpers op de stokken te steken met telkens een ruimte tussen voor één vogel. We zullen er ook zorg voor dragen dat de bodemlaag droog en proper blijft. Wanneer je nu weet dat een kanarie meer dan 1500 veertjes bezit en dat die allemaal moeten gewisseld worden, kan je zich wel voorstellen dat dit heel wat opruimingswerk met zich brengt. Om het u gemakkelijk te maken plaats je op de bodem in een hoekje een plankje, schuin tegen de wand, zodat er een holte ontstaat. Het grootste gedeelte van de vallende veertjes zullen zich hieronder ophopen en is het een makkie om deze op te ruimen. De geruide veren en dons moeten wel regelmatig opgeruimd worden omdat de vogels hier anders zitten in te pikken en leren ze het nog maar met moeite af. Wanneer ze dan toch opgeruimd zullen worden gaan ze bij gebrek aan wat anders mekaar beginnen te plukken. Nu kan je wel zeggen ; Dan laten we de pluimpjes toch maar liggen, dat kan je doen ja, maar vergeet dan niet dat je een ideale schuilplaats hebt tot stand gebracht voor allerlei ongedierte zoals luizen enz... Nee, hou het gewoon netjes en zorg voor voldoende afleiding. Iedere liefhebber, en zeker de tentoonstellers kijken elk jaar met spanning uit naar het tijdstip dat de rui achter de rug is. Dit is dan niet zo zeer de oorzaak dat ze van een ongemak verlost zijn maar veeleer uit nieuwsgierigheid hoe hun vogels er gaan uit zien met hun nieuw pakje aan.Het beëindigen van de ruiperiode is ook het tijdstip dat de jonge vogels zullen gaan laten zien wat ze tot dan toe verborgen hebben gehouden voor de liefhebber. Het nieuw verenkleed kan een totaal andere vogel te voorschijn brengen. Onherroepelijk zullen soms verborgen gebreken van gezondheid en/of van het verenkleed aan het licht komen. Zo kan een goedogende vogel van voor de rui, nadien een verenpak laten zien dat heel wat gebreken vertoond en daardoor zelfs ongeschikt is geworden voor de tentoonstellingen. Het omgekeerde is gelukkig eveneens ook waar. Een misbaksel op het eerste zicht in verband met kleur en tekening kan na de rui een topper blijken te zijn met een kleedje om "U" tegen te zeggen. Vandaar dus de spanning bij de liefhebbers om te hunkeren naar het einde van de rui.
Dus, een goede raad, doe uw jonge vogels zeker niet te snel van de hand, je weet maar nooit. Toch wil nog even het probleem van de "stokrui" aankaarten. Dit is geen natuurlijke rui maar je zou het een ziekte kunnen noemen. Bij een ervaren liefhebber zal dit zeker zelden of nooit voorkomen. Mensen echter, die bv. een kanarie in huis hebben voor de gezelligheid gaan soms niet letten op de uren licht dat hun vogel krijgt per dag. Zo zal hij misschien 11 uren licht hebben vandaag en morgen 17 uur en dan weer misschien maar 8 uur. De hypofyse van deze vogel zal snel tilt slaan en zal niet meer weten of het nu winter of zomer is, en zal spontaan in de rui slaan. Door het feit dat de vogel van slag is zal hij blijven ruien,niet meer fluiten en er moedeloos gaan bijzitten. Dit noemen we dan stokrui. De vogel die in deze toestand is beland zal het niet lang meer uitzingen en staat ten dode opgeschreven. Tot slot kunnen we wel concluderen dat de rui niet zo maar iets is van: Pluimpje weg....nieuw pluimpje in de plaats, nee, de rui is van levensbelang voor onze vogels. Help uw vogeltjes door deze periode door ze een goede verzorging te geven, zij zullen u dankbaar zijn.
PS - Nog een tipje als hulpmiddel om de rui sneller en vlotter te laten verlopen; Geef ze regelmatig een halve ajuin, je zal zien dat dit soms wonderen kan doen. In 't begin zullen ze hun bek misschien wel optrekken maar als ze het eenmaal hebben geproefd...man...man... - zeker proberen.
Nog een middeltje, met zowat dezelfde uitwerking: Geef regelmatig (samen met, of in plaats van een ajuin) een doodgewone aardappel. Snij deze in de lengte doormidden en het effect zal niet uitblijven. Deze aardappel kan u gewoon rauw geven of gekookt (wel koken zonder zout dan). Lusten ze het niet in rauwe toestand dan kan u het proberen om ze te koken.
Wat zijn de hedendaagse vogelliefhebbers en vooral dan de spelende leden, toch gemakzuchtige mensen geworden. Minder dan een halve eeuw geleden waren de omstandigheden heel wat anders ....MAAR... toen was er nog plezier aan de hobby te beleven. Vandaag de dag weten ze nog maar amper wat een winter is en dan klagen ze nog. De mensen van het eerste uur moet ge eens bezig horen met hun herinneringen en belevenissen van destijds. Hun verhalen komen bij de huidige generatie misschien als ongeloofwaardig over maar toch is dit de pure realiteit van toen.In de jaren '50 - '60 kwamen de vogeltentoonstellingen volop in de belangstelling en de plaatselijke bevolking keek er telkenjare weer naar uit om een bezoekje te kunnen brengen aan deze shows.Een tentoonstelling met minder dan 1000 vogels rekende men toen tot de meest slechte bezettingen, nu zijn ze reeds uiterst tevreden als er 600 vogeltjes aanwezig zijn. Over de publieke belangstellinghoefde men toen ook zeker niet te klagen. Iedereen wilde dit spectakel wel eens meemaken en was het soms over de koppen lopen bij sommige organisaties. Vandaag de dag, zijn de organisatoren al wat blij dat ze hun broek niet scheuren. Wanneer we bedenken dat er in het nabije verleden Provinciale organisaties werden gehouden waar we amper 50 neutrale bezoekers (betalende) mochten noteren. Bij dergelijke vaststellingen moet men zich toch vragen beginnen te stellen over het zinvolle van dergelijke ondernemingen. Natuurlijk kan men er mee doorgaan. Uiteindelijk zullen het de spelende leden zijn die het lege gat zullen moeten opvullen.(geen prijzen meer en een hoger inschrijvingsgeld per vogel.) U ziet het, het komt alweer op de kleine man terecht. Waar we deze teloorgang moeten aan toeschrijven is vrij onduidelijk. Het aspect der liefde voor de natuur heeft zich zeer duidelijk verplaatst bij de jeugd. De discotheken en andere uitspattingsmogelijkheden genieten nu de voorkeur van de aankomende generatie. Niet verwonderlijk dan ook dat heel wat oudere rotten in de hobby er de brui aan geven omdat ze geen waardering meer krijgen voor hun geleverde inspanningen. Ze moeten meer en meer de duimen leggen voor de egoïstische grieven van de "Broodkwekers - Spelers".
Om terug te kerennaar de beginperiode der TT-activiteiten denken we soms toch met weemoed terug aan de goede oude tijden. Tentoonstellingen gaan meespelen was in die tijd echt geen lachertje. Om te beginnen is het de realiteit zelve dat alleen de "Welgestelde lichamen" beschikten over een auto als transportmiddel en die "dikke nekken" zagen er dan weer geen graten in om de kleine "man met de pet" te helpen bij het vervoeren van zijn vogeltjes naar een bepaalde TT, of wat dacht u?. Wij kunnen verhalen te berde brengen van spelende liefhebbers die hun vogeltjes met de fiets naar een 20 km verder gelegen TT moesten brengen. Door alle weersomstandigheden en met plezier dan nog, het was hun hobby.Niemand hoorden we toen klagen of mopperen, alles voor hun ontspanning en de gezelligheid liep soms zelfs de spuigaten uit. Toch mooi om te aanhoren. Dan spreken we nog niet over de prijzentafels die er te verdienen waren. Al was het maar om een blikje sardines of enkele rollen WC-papier, het kon de pret allemaal niet bederven. Tegenwoordig zijn ze met niets nog tevreden, het is nooit genoeg en ze hebben op alles en nog wat bemerkingen. Ook de hulpvaardigheid en de overdracht van kennis onder de liefhebbers is naar de verdoemenis geholpen door een egoïsme en winstbejag van hoog niveau. Jonge beginnende liefhebbers kunnen daar wel over meespreken. Inlichtingen over de kweek of andere goede raad hoeven ze echt niet meer te vragen. De antwoorden die ze krijgen zijn steeds zo mysterieus en onduidelijk dat het onbegrijpelijk is voor de beginnende liefhebbers. Vraag zeker niet om een goede vogel te mogen kopen aan een schappelijk prijsje, laat staan om er een te krijgen, wat denk je wel?
Noem je dat dan nog "hobby"? nee hoor, bedankt. Hoe wil men nu nog jongeren warm maken om vogels te gaan houden? Indien ik in hun schoenen zou staan zou ik er ook feestelijk voor bedanken. Voor de echte "Geldkwekers" zou er een wet moeten komen waardoor ze verplicht werden om een handelsregister aan te vragen en ze verantwoording over hun inkomsten zouden moeten afleggen bij de fiscus.
Er zouden er heel wat afhaken met hun "zogezegde" hobby. Waar is de tijd van weleer ? ? ?
Deze Zuid-Amerikaan heeft zijn naam echt niet gestolen. Met wat verbeelding kunnen we hem wel vergelijken met een kardinaal, al was het maar door zijn schitterende kuif. Niet verwonderlijk dan ook dat het een zeer geliefde volièrevogel is bij ons. Toch is het jammer dat deze kardinaalsoort nog maar weinig in trek is bij de kwekers. Dit heeft misschien wel iets te maken met de zeer beperkte invoer van deze 20 cm grote soort. Door deze beperking is het voor de kweker ook moeilijk om nieuwe broedlijnen in te kweken.
Van het geslachtsonderscheid tussen man en pop is maar bitter weinig te merken op het eerste zicht. De tekening is zo goed als het zelfde. Toch onderscheid de pop zich door een minder intensieve rode kop- en keelkleur. De bevedering is ook matter dan bij de man. Ook van gestalte is de pop iets kleiner en slanker en heeft iets minder rood aan de kop. De jonge kardinalen hebben nog geen kuif. In de plaats van de kuif laten ze een roestbruine kap zien. De rode vederpartijen van de oudervogels zijn bij de jongen nog oker bruin van kleur met links en rechts een rode aanzet. Na ongeveer 8 weken zijn de jongen volgroeid maar ze komen pas volledig op kleur na de rui in het tweede levensjaar.
Zoals reeds gezegd is de Rode Kuifkardinaal een Zuid Amerikaan die in hoofdzaak te vinden is in de subtropische regio's van Oost- Bolivië, Paraguay, Uruguay, Noord Argentinië en Zuid Brazilië. Omstreeks de jaren 1928 werden er heel wat van deze vogels uitgezet op Hawaï en met succes overigens.
De Roodkuif Kardinaal is in zijn natuurlijke biothoop een algemeen voorkomende vogel, ook op het Hawaïaanse eiland Cahu is hij veelvuldig waar te nemen. Hij leeft er voornamelijk in het struikgewas van het laagland.Vooral langs de dichtbegroeide oevers van de lange rivieren met veel struikgewas en bosjes. Zijn geliefkoosde plaats is echter het dichte lover van struikgewas en bomen. Een bijzonder kenmerk bij deze kardinaal is het bezit van erg lange tenen. Hierdoor is hij in staat om zijn evenwicht te spreiden waardoor hij zich snel kan bewegen over de op het water drijvende vegetarische bestanddelen zoals bladeren. Het is bovendien helemaal geen schuwe vogel want we merken hem regelmatig op in de voorsteden en tot zelfs in de kern van de kleine dorpjes van het platteland. Wanneer men er eentje opmerkt kan je er donder op zeggen dat er nog meerdere in de omgeving vertoeven. In de broedperiode betrekt de man, samen met zijn wederhelft een territorium dat heftig verdedigd wordt. Hun broedperiode situeert zich in het land van herkomst in de tijd tussen oktober en februari. Tijdens deze periode laat hij onafgebroken een scherp "Zit" geluid horen. Deze doordringende tonen weerhouden andere kardinaal soorten ervan om zijn territorium binnen te dringen. Tijdende de balts is het mooi om te zien. Het mannetje neemt dan een takje of ander nestmateriaal in zijn snavel en begint met hangende vleugels rond het popje te dansen.Zijn staartpennen spreidt hij hierbij in waaiervorm en wipt onafgebroken op en neer. Dit wippen doet ons denken aan het paringsgedrag bij de rijstvogels (Padda's). Zijn nest zal hij steeds bouwen in de toppen van dicht struikgewas of bomen maar zelden hoger dan 3 meter.
Zijn nest is maar een slordige bedoening en bestaat uit takjes, bladeren en allerhande grassen en vezels. De kom van het nest bekleed hij met zachte materialen zoals plantenwol, dierenharen en andere zachte elementen. Het nest wordt opgebouwd door beide ouders doch het grootste werk is wel voor de pop. Het legsel bestaat uit, tussen de 3 en 6 lichtgroene tot zelfs witte eitjes. Deze eieren hebben aan het stompe uiteinde groengrijze en bruingrijze stippen en vlekjes. Het broeden is hoofdzakelijk het werk van de pop, enkele keren per dag zal de man echter, voor korte tijd die taak overnemen om de pop toe te laten om zich te ontlasten, om wat te eten en/of om een badje te nemen. Na ongeveer 13 dagen kippen dan de eieren en kan er met de voedertaak begonnen worden door de beide ouders. De voeding der jongen bestaat hoofdzakelijk uit insecten. Na de zesde levensdag is reeds de witte hals en lichaamstekening te merken en begint de kop en nek roestbruin te kleuren. Na een 2 - tal weken verlaten ze het nest maar worden door de ouders nog enkele weken gevoerd. Na deze periode zal enkel de man deze taak nog op zich nemen en begint de pop aan een volgende uitbreiding van haar nageslacht. Na 5 weken zijn de jongen volledig zelfstandig. De Roodkuifkardinaal is geen luierik op het vlak van voortplanting, drie broedsels per jaar zijn geen uitzondering. Dat deze eminentie een echte alleseter is bewijst zijn uitgebreid menu. Hij lust met volle teugen van o.a. allerlei zaden en pitten, bessen,vruchten,ongewervelde dieren en insecten. Het voedsel voor de jongen bestaat in hoofdzaak bijna uitsluitend uit insecten. In de handel is nog geen echt pasklare zaadmengeling te verkrijgen voor deze alleseter. In principe kunnen we er echter vanuit gaan dat alle, ons bekende zaden in aanmerking komen om een degelijke mengeling samen te stellen, gaande van kleine parkietenmengeling , over wildzangzaden tot het universeel voeder, paté's en onkruidzaden, ook fruit (appel, peer, sinaasappel) mogen niet ontbreken.
Zoals bij al onze volièrevogels moeten we ook bij deze kardinalen zorgen voor de aanwezigheid van een goede grit-kalk samenstelling in de vluchten en de kooien. In 1776 heeft Miller voor het eerst een omschrijving gebracht van deze mooi vogel. In 1783 belandde hij voor het eerst in Europa (via Lissabon, in de zoo van Londen). Op kweekresultaten was het echter wachten tot in 1838 toen een zekere Passerini uit Florence de eerste volièrekweek lukte. In 1863 volgden dan de dierentuinen van Keulen en Frankfurt am Main.
In het verleden werd deze vogel in grote aantallen geïmporteerd en tegen lage prijze verkocht op de Europese markt. Deze import is de laatste jaren sterk afgenomen, niet tegenstaande hij in de thuishave nog veelvuldig voorkomt. Door deze terugloop zijn de prijzen dan ook fors gestegen. Voor onze liefhebbers is en blijft deze kardinaal nog steeds een geliefde volièrevogel. Deze waardering is vooral te wijten aan zijn verbluffend mooi verenkleed en zijnopgewekt karakter.Ook zijn vlugge aanpassing in de volière en de zekerheid dat het een sterke vogel is dragen zeker bij tot zijn succes. In de winterperiode moeten ze wel kunnen beschikken over een vocht- en vorstvrij nachtverblijf.Buiten het broedseizoen zijn het levenslustige en verdraagzame vogels. Tijdens de broedperiode kunnen ze wel aardig agressief voor de dag komen en houden we ze best afzonderlijk van de andere vogels. Bedenk ook wel dat deze kardinaal niet echt een kooivogel is, hij heeft zeker wel wat ruimte nodig om zich goed te voelen. ook om vervetting te voor komen. Willen we nu trachten om een kweek op te zetten met deze soort dan situeert de periode zich tussen de maanden april en augustus. Om tegemoet te komen aan zijn wensenzullen we ze paarsgewijze in een vluchtje plaatsen met liefst een levende struik erin omdat hij graag zijn nest bouwt in een verdoken en hoog plaatsje. Als nestmateriaal is kokosvezel, kleine takjes,sisal,droog gras, donspluizen, mos en dierenhaar te gebruiken. Er wel voor zorgen dat het nest niet nat kan worden omdat de jongen erg gevoelig zijn voor vochtigheid. Tijdens de opfokperiode zullen we er voor zorgen dat de ouders veelvuldig kunnen beschikken over dierlijke eiwitten zoals meel- en buffalowormen, pinkies, miereneieren, maden, bijenlarven, sprinkhanen, krekels en andere insecten en weideplankton.
Vanaf het ogenblik dat de jongen zelfstandig zijn, dienen ze gescheiden te worden van de ouders. Om de verdere broedperiode niet in het gedrang te brengen. Best huisvesten wij de jongen in een droge ruimte omdat, zoals reeds gemeld, de jongen zeer gevoelig zijn voor vochtigheid.
Op zijn identiteitskaart staat: Latijnse benaming: Cocothrauster-cocothrauster
Orde: Zangvogel
Familie: Vinkachtige
Een zeer eigenaardige kerel, deze Appelvink, je ziet hem heel zelden maar je hoort hem overal. Voor de ornithologische waarnemer is hij een ware nachtmerrie. Ook voor de wetenschappers is hij een raar individu. Waar moeten we deze krachtpatser onderbrengen? Is het een trekvogel of een standvogel, wie zal het ons komen vertelen?. Afgaande op diverse waarnemingen zouden we geneigd zijn om hem als standvogel te klasseren. Wat echter met zekerheid kan gezegd worden is, dat hij het ganse jaar door wel ergens te bespeuren valt, wel niet in grote getallen, maar toch... ze zijn er. Sommige jaren kennen we in onze streken, in de maanden oktober en november, een ware invasie van deze kernbijters. Dit gedrag zou ons dan wer kunnen doen geloven dat het een trekvogel is. Zijn ware thuishaven zijn echter wel de Oost-Europese landen, meer en meer worden ze toch in onze lage landen als standvogel waargenomen.
Waarschijnlijk kunnen wij het fenomeen van de, om de zoveel jaar, massale invasie toeschrijven aan de ongunstige weersomstandigheden in de Oostbloklanden. Van nature uit is de Appelvink een erg schuwe vogel, vandaar ook, dat we ze zelden te zien krijgen. Bij de minste onraad gaan ze verstoppertje spelen en dagen ze alles en iedereen uit door zich toch te laten horen. Wij noemen hem wel de Appelvink, maar deze 18 cm grote vogel heeft door de jaren heen, heel wat kleurrijke naampjes op zijn visitekaartje laten zetten. Zo kennen we hem in sommige streken beter als: de Dikbek, de Koningsvink, de Kersevink, de Kernbijter of de Appelfreter.
Wanneer we de kop van de Appelvink even nader bekijken, dan merken we duidelijk de ongeproportioneerde snavel op en de versterkte bouw van de schedel met zijn dikke wangen eronder en een forse nek. Dit profiel straalt in elk geval macht en kracht uit. Door zijn sterk ontwikkelde kaak- en nekspieren kan hij in enkele seconden een steenharde kersenpit splijten, zelfs de nog sterkere pit van de olijf is een makkie voor hem.
Een Engelse wetenschapper, dhr RW Sims, berekende in 1955 de kracht die de Appelvink kan uitoefenen met zijn bek en kaakspieren en kwam tot de verbijsterende vaststelling dat 75 kg niet zeldzaam is. Dus, blijf je best met je vingers uit zijn buurt. Wat het biothoop van deze krachtpatser betreft kunnen we hem zowat overal aantreffen waar hij maar enigszins beschutting en veiligheid heeft voor zijn belagers. In hoofdzaak zit hij op de grond in een veilige omgeving rond te scharrelen naar afgevallen vruchten of nootjes. Wanneer ze in een groepje samen zijn dan moet je ze niet zien om te weten dat ze in de buurt zijn. Van op ruime afstand kan je dan horen hoe ze de pitten aan 't kraken zijn. Voor de rest zijn Appelvinken geheimzinnige en stille vogels. Ze kunnen uren op de loer zitten in de kruinen van het hoger struikgewas of boompjes vooraleer ze het wagen om zich naar de grond te begeven.
Behoudens zijn struis voorkomen kunnen we de Appelvink omschrijven als een clownachtige vogel. In de paartijd kleurt zijn snavel donker blauw, buiten deze periode is deze vleeskleurig met een licht blauw tintje. Boven de snavel loopt een fijn zwart streepje dat eindigt in een zwarte zone tussen de snavel en het oog.
Ook het oog is weer omzoomd door een gelijkaardig zwart streepje dat doorloopt tot in de pekzwarte bef. In zijn vleugels vallen de opmerkelijke blauwe sikkelvormige inkepingen sterk op. Ook opvallend is de witte band in de vleugelpennen, ook de uiteinden van de staartpennen zijn wit gekleurd. Het geslachtsverschil tussen man en pop is duidelijk te merken. De tekening is bij beide vogels wel identiek maar de kleur van de pop is veel bruiner en doffer dan bij de man. In de natuur broedt de Appelvink van april tot eind juni. Het slordige, en voor een vinkensoort erg platte nest, bouwen ze hoog in de kruinen van hoog struikgewas of boompjes en dan zo dicht mogelijk tegen de stam aan. Een Appelvinkbroedsel bestaat uit 3 à 5 blauwachtige eieren en zijn bezaaid met grijs-bruine stippen. De broedzorg is uitsluitend het werk van de pop die er 2 weken over doet vooraleer de eieren kippen. De jonge Appelvinken bezitten vrij veel witte dons en de snavelranden zijn fel geel gekleurd.
Beide ouders staan borg voor het voeren der jongen en dit doen ze vanuit de krop. De voeding voor de jonge vogels bestaat in hoofdzaak uit dierlijke eiwitten. Na 2 weken maken de jongen aanstalten om het ouderlijke nest te verlaten. Na het uitvliegen worden ze zeker nog een tweetal weken gevoerd door de ouders. Men mag aannemen dat de jongen zeker 4 weken nodig hebben om zelfstandig door het leven te kunnen gaan. Het is n.l. nogal logisch dat ze de tijd nodig hebben om hun kaak- en bekspieren te laten ontwikkelen, zodat ze zelf de pitten kunnen kraken en als dusdanig zelf kunnen instaan voor hun dagelijkse portie voedsel.
Om de Appelvink optimaal in gevangenschap ook in goede conditie te houden zal een eerste vereiste zeker zijn om ze de juiste voeding voor te schotelen. Wanneer we dit aspect niet uit het oog verliezen zullen ze ook vrij vlug tot broeden aangezet worden in een ruime volière. Hun voeding in gevangenschap kan men best houden bij onze gewone kanariemengeling, aangevuld met zonnepitten, cardy, hennep en boekweit. Als supplement hier bovenop is het aan te bevelen om ze regelmatig te voorzien van verschillende vruchten en noten. Ook dierlijke eiwitten mogen niet ontbreken op hun menu. Deze eiwitten bezorgen wij ze in de vorm van levende meelwormen, rupsen, slakken, buffalowormen enz...
Indien wij onze Appelvinken hun zinnetje geven wat betreft hun voeding en verzorging zullen zij er zeker dankbaar voor zijn tijdens de komende periode van tentoonstellingen. Vergeet bovendien niet dat onze Appelvinken toch nog steeds doorgaan als zijnde een blikvanger op iedere tentoonstelling. Voor vele kwekers is immers, succes behalen in de wedstrijden, een prioriteit om hun bekendheid te profileren.
De beroemde uitspraak van Baron Pierre de Coubertin
In deze naperiode van de Olympische spelen zouden de vogelliefhebbers en in 't bijzonder de tentoonstellers, zich best even bezinnen over de toekomst van hun hobby.
Baron Pierre de Frédy, in de olympische kringen beter bekend als de stichter van de nieuwe Moderne Olympische Spelen (1896). Pierre de Coubertin lanceerde bij deze stichting een Olympische gedachte: " Deelnemen is belangrijker dan winnen". Sommigen houden het echter bij het omgekeerde en willen liever winnen in de eerste plaats, dit is dan waarschijnlijk de hedendaagse moderne gedachte, een zienswijze die sterk gelijkt op "egoïsme".
Wanneer onze tentoonstellers zich zouden kunnen scharen achter deze Olympische gedachte zouden er heel wat problemen van de baan geholpen worden en zouden we een reuzenstap in de goede richting hebben gezet om onze hobby een geloofwaardige toekomst te schenken.
Wat er dan fout zit met onze hedendaagse mentaliteit zal u zich misschien wel afvragen? Wel, in 't kort samen gevat; Zoals bij iedere sportieve competitie is er steeds een winnaar en zijn er uiteraard ook verliezers. De verliezers zullen in de nederlaag berusten en trachten zich verder te vervolmaken in hun sportonderdeel door trainingen op te voeren of om andere technieken uit te proberen. Wat zien we echter in onze hobby gebeuren? De winnaars zijn natuurlijk tevreden en voldaan. Bij de verliezers worden steeds argumenten naar voor gebracht om hun prestaties boven deze van de winnaars te plaatsen, zonder er verdere vragen aan toe te voegen. Erger nog, in vele gevallen worden er schuldigen gezocht voor hun eigen falen. Die zogezegde schuldigen worden meestal gevonden in de kringen der organisatie of, in het merendeel, bij de keurmeesters natuurlijk. Nooit echter zullen zij zichzelf aan de basis stellen voor hun nederlaag.
Onze hobby zou toch zo mooi kunnen zijn, moest iedereen zich aan de Olympische uitspraak van Pierre de Coubertin kunnen houden. Meestal komen er echter wel een reeks andere argumenten de gemoedsrust verstoren in het wereldje van de ornithologie.
Zo horen we wel eens fluisteren; Hier of ginder ga ik niet meer spelen want daar is geen mooie prijzentafel (dus toch egoïsme). Anderzijds hebben dezelfde betweters wel de intentie om te gaan deelnemen aan een wedstrijd waar ze 50 of zelfs meer kilometers moeten voor afleggen om hun doel te bereiken. Welk doel is dan de vraag?. Zijn de prijzentafels daar dan zoveel beter en is die grote verplaatsing dan wel verantwoord. Hun wagen zal waarschijnlijk bollen op water of stoom.
Zij, die beweren dat ze niet gaan tentoonstellen om het prijzengewin, doen hier duidelijk aan zelfbedrog, want..., schaf de prijzen af en ze blijven helemaal weg. Dat die "wereldverbeteraars" eens rechtstaan en voor de dag komen met aanvaardbare alternatieven zodat de organisatoren weten waar ze naartoe hoeven te werken. Maar nee, ook daar komt niks van terecht. Het is namelijk gemakkelijker kritiek te spugen dan mee te helpen aan een algemene oplossing. Volgens mij, en samen met velen , is er hoognodig een grondige mentaliteitsverandering nodig om deze hobby nog leefbaar te houden. Wat minder kritiek zou al een pluspunt betekenen voor de liefhebberij in 't algemeen.
Gelukkig zijn er nog enkele idealisten die het goed menen met onze liefhebberij en waarop wij nog kunnen steunen om onze hobby recht te houden, vergeet echter niet dat ook hieraan ooit een einde zal komen, wat als deze generatie er mee stopt? Niemand is immers onsterfelijk en de tijd vliegt snel hé.
Of de vogels nu gehouden worden in een kooi of in een volière, steeds hebben ze water nodig om zich te verfrissen en/of om zich te wassen. De badkuip kan gewoon een vlakke, plastiekenschaal zijn die we met zuiver water vullen. Gebruik liefst regenwater. Kraantjeswater kan nog al eens een hoog kalkgehalte bevatten.
Zet de badschaal op een verhoogje, bv. op een paar stokjes of stenen. Let er vooral op dat het water niet bevuild kan worden door uitwerpselen van de vogels, dus zeker nooit onder zitstokken plaatsen, kies voor de plaatsing dus een vrije plek. Er tevens op letten dat de schalen niet te diep zijn. Jonge vogels, die ook al eens graag een badje nemen, missen nog de ervaring en lopen dan de kans om in een te diepe schaal te verdrinken. Dit kan je wel verhinderen door enkele stenen in de schaal te leggen zodat ze hier op terecht kunnen en de stenen kunnen gebruiken als reddingsvlot in geval van nood. Vooral in de zomermaandenis het badwater snel opgebruikt. Op sommige warme dagen is het soms wel nodig om het water meermaals per dag te verversen, liefst niet bijvullen maar echt verversen.
Badwater moet niet als drinkwater worden gebruikt of andersom. Drinkwater verstrekt men best in flesjes. Bij het gebruik van drinkschalen, deze liefst afdekken met een gaasdoek om het baden te verhinderen. Bij koud vriesweer zullen we geen badwater geven.Ook in de wintermaanden blijft de badbehoefte bij de vogels bestaan, wel gevaarlijk voor bevriezen van de poten of tenen. Een andere manier van baden bij sommige vogels is het "zandbaden". Deze methode is misschien wel meer geschikt voor de volière. Voorzie een klein hoekje in het verblijf met proper zand of zet een grotere schaal met zand in een hoekje, sommige vogels zullen er dankbaar gebruik van maken, het helpt zelfs tegen de bloedluis en heeft een goede werking in de ruiperiode.
Deze tekst is van Marc Dullers - De Looise Kanarie
TROSGIERST is een éénjarige grassoort uit het Middellandse zeegebied, wij noemen het ook wel eens de "Vogelgierst". Vooral onze kleinere soorten exoten zijn verzot op de zaadjes van de Trosgierst. Niet alleen de exoten vinden dit een lekkrnij , ook onze inlandse en zelfs onze kanarie lusten ze wel. TROSGIERST heeft een bepaalde stimulerende kracht. Zo is het best mogelijk dat een slecht voerende pop, door het toedienen van deze gierst, plots beter zal beginnen te voeren, dus alvast positief te noemen. DE liefhebbers van zaadetende vogels die beschikken over een tuintje met nog wat grond op overschot kunnen zonder problemen deze trosgierst zelf telen.
Men spit de grond in het voorjaar goed om met de nodige meststoffen, zoals we het normaal plegen te doen voor onze groententuin. De maand mei is het meest geschikt om gierst te zaaien. Best zaait men deze dan in rijtjes. We dienen er wel voor te zorgen dat het zaad niet te diep in de grond komt te liggen. De beste manier is om gleufjes van ongeveer 1cm diepte te trekken waarin we dan de zaadjes strooien. Wanneer de jonge plantjes zowat 4 à 6 cm hoog zijn, gaan we ze uitdunnen zodat we om de 8 à 10 cm een plantje laten groeien. Verder is er weinig of geen onderhoud meer aan, behalve dan dat we het perceel onkruidvrij dienen te houden door regelmatig te harken, schoffelen of te wieden.
Trosgierst heeft wel de slechte eigenschap om nogal eens te gaan legeren (plat liggen)) door zware regenval, felle windstoten of een te zware dracht van de aren. Om dit voorkomen kunnen we hier een handje toesteken door rijshout tussen de plantjes te steken wanneer deze een hoogte van 15 cm hebben bereikt. Men kan ook touwtjes spannen wanneer de plant ongeveer 40 cm hoog is. Deze laatste oplossing kan dan echter reeds te laat komen. Tegen de tijd dat ze 40 cm groot zijn hebben ze misschien reeds een stortbui of windstoot moeten doorstaan en liggen ze gewoon tegen de grond. Het platliggen heeft een zeer nadelig gevolg voor de opbrengst van de trosgierst. Een ander obstakel is, dat de mussen en/of andere vinkachtigen er als de pinken bij zijn om de zaadjes te komen jatten. Om dit euvel te vermijden gaan we het ganse perceel overspannen met tuinnetten zodat de scharrelaars er niet meer bij kunnen. Wanneer we deze netten spannen, dienen we wel rekening te houden dat de planten nog kunnen groeien , dus, enige ruimte laten in de hoogte. Wanneer de trossen volledig geel zijn kunnen ze geoogst worden. Dit oogsten doen we zeker niet met bruut geweld, we knippen voorzichtig de stengels af en binden deze in kleine trosjes samen. Deze bundeltjes hangen we we vervolgens te drogen onder een afdak of in een luchtige schuur. Er zeker voor zorgen dat ze beschermd zijn tegen regen. De wind moet echter zijn werk kunnen doen en vrij vlot doorheen de trossen kunnen waaien om schimmelvorming te voorkomen.
Wanneer we trosgierst zaaien gaat men het best van start met zaden van planten die hier gekweekt zijn en niet van die geimporteerde zaden dewelke meestal in de zaadhandels aangeboden worden. Gebruiken we nu toch van deze uitheemse zaden dan zullen de trossen het eerste jaar zeker nogal klein uitvallen. Zeker niet panikeren dan, de zaadjes van deze kleine trossen gebruiken we da, om volgend jaar te zaaien en dan zal de oogst des te groter zijn en mooie trossen opleveren. Wanneer je er aan begint kan je dus maar best rekening houden dat het 2 jaar kan duren vooraleer we mooie trossen kunnen oogsten. Al bij al, zijn de trossen nu groot of klein, uw vogels zullen er verzot op zijn. Om enig zicht te krijgen op de voedingswaarde van trosgierst geef ik u hierbij een tabel met de gemiddelde waarde van datgene wat ze bevatten:
Vocht: 10,0 % Ruwe Celstof: 9,0 %
Zetmeel/Suikers: 60,5 % Ruw Vet: 4,2 %
Ruw Eiwit: 12,1 %
Het loont zeker de moeite om uw vogels deze voedingrijke bversnapering regelmatig eens voor te schotelen, zij zullen vechten om eerst aan tafel te zitten.
De Reuze Berenklauw is een exotische plant die zijn naam niet gestolen heeft. Bij ondoordacht behandelen ervankan deze plant enome schade aanrichten aan de menselijke body. Dit wil nu echter ook weer niet zeggen dat de Berenklauw ten allen tijde moet vermeden worden, in tegendeel.Bij verstandige benadering en vooral behandeling kan men deze exotische plant ook heel wat positieve eigenschappen toeschrijven.
De Reuze BERENKLAUW (Heracleum mantegazzianum) komt in de benelux -landen veelvuldig voor sinds de 19de eeuw. In sommige van onze streken kent men deze plant ook wel onder andere benamingen: De Kaukasische Brenklauw of de Parapl^plant. Oorspronkelijk is deze plant uit Zuid-West Azië geïnporteerd als een sierlijke tuinplant. In heel wat planten- en siertuinen komt men deze reus dan ook tegen. Een reus is het alleszins, in enkele maanden kan hij zich ontplooien tot zelfs een hoogte van 5 meter. Zijn naam heeft hij dan weer grotendeels te danken aan de vorm van zijn bladeren. Deze vorm komt bekend voor als zijnde de afdruk van een berenpoot. De geslachtsnaam (Heracleum) heft dan weer alles te maken met de Griekse held Heracles. Heracles zou volgens de wetenschappelijke opzoekingen de eerste zijn geweest die de medicinale eigenschappen van deze plant heeft ontdekt en toegepast. Vooral in de Scandinavische landen gebruikt men deze plant momenteel nog steeds, vooral dan als voer voor dieren, zoals konijnen, schapen en varkens. In de streken rond Polen en Siberië kan men bij de boerengezinnen op het platte land nog steeds lekker smullen van "Borstzoz", dit zou een gerecht zijn dat gemaakt wordt van de bladeren en de zaden van de Berenklauw. "Borstzoz" zou een soort biersoep zijn die een versterkende kracht zou bezitten voor alles wat leeft. In onze streken kennen we echter, behalve de reuzebereklauw ook nog wel de gewone Berenklauw. Deze soort is heel wat kleiner in omvang dan zijn grotere broer, de grootte varieert tussen de 0,30 en 1,50 meter hoogte en is van uiterlijke wel de evenknie van de reus. In eigenschapsverband is hij evenwel niet minder krachtdadig inzowel zijn positieve als negatieve eigenschappen. We treffen deze vooral aan op vochtige, braakliggende velden, in moerassige omgevingen, op bergen en langs de slootkanten. De Berenklauw is bovendien een stikstofminnende plant en bloeit van eind mei tot laat in de herfst. Aan sommige van onze vogels (vooral parkieten) zoals rosella's en de roodvleugels kunnen we deze plant serveren. eenmaal ze de plant hebben leren kennen geraken ze er aan verslaafd. Ook andere, zoals Europese vogels en zelfs kanaries lusten de blaadjes en zeker de zaadjes wel. In een open volière kan men de proef eens doen door de bloemsteel af te knippen en in een bakje met vochtig zand, in de volière te plaatsen. Je zal al snel zien dat ze er lustig gebruik van maken en het zal na een tijdje aanzien worden als een welgekomen snoepje. Toch moeten we bij deze, soms erg omstreden plant ook wat bedenkingen en waarschuwingen plaatsen. Zo heeft de Nederlandse gemeente Ridderkerk de oorlog verklaart aan de reuze Berenklauw. Deze strijd zou zijn oorsprong vinden in een ver doorgedreven veiligheidsplan van de gemeentelijke overheid om spelende kinderen in de zomerperiode te beschermen tegen de onwetendheid van de bevolking. De Reuze Berenklauw heeft, als tropisch aandoende plant heel wat aantrekkingskracht bij spelende kinderen. De bladeren van deze plant kunnen uitgroeien tot een lengte van meer dan een meter en meer en dus voor kinderen ideale plaatsjes om bv. verstoppertje te spelen. Kinderen die er argeloos onder kruipen en nadien hun speelse spelletjes verder zetten in de brandende zon, lopen grote risico's. De brandharen en sappen van de plant kunnen irritaties veroorzaken van de huid met zelfs blaren al gevolg, zeker op de bezwete lichaamsdelen. Laat het duidelijk zijn: De Bereklauw is niet giftig, zeker niet in vergelijking met bv. de Monnikskap (Aconitum) of de Taxus baccata. Het is echter wel zo dat het sap van de plant furocoumazinen bevat en deze zijn wel erg fototoxis voor de mens. Contact met het sap kan bij sommige mensen brandblaren veroorzaken. Sap in de ogen kan zelfs tot blindheid leiden. Als voorzorgsmaatregel moet dus elke aanraking met het sap vermeden worden, wanneer dit echter toch onvoorzien mocht gebeuren, moet de plaats van aanraking , zo snel mogelijk afgespoeld worden en het getroffen lichaamsdeel zeker 24 uur niet meer aan de zon blootstellen.
WAARSCHUWING:
Hoe sierlijk en aanlokkelijk deze reuzen plant ook mogen wezen, gebruik hem nooit als parasol. Wanneer je met deze plant moet werken bv. bij het bestrijden of snoeien ervan, is het aangewezen om steeds de gepaste kledij te dragen. Een lange broek, lange mouwen, handschoenen en een veiligheidsbril zijn hier zeker geen overbodige luxe. Bij felle zonneschijn is het zeker aangewezen om uit de omgeving van de plant te blijven. De inwerking kan de gelijkenis doorstaan van carbolenium op het menselijk lichaam, dus beter voorkomen dan genezen. Aan de ouders van jonge kinderen willen we tevens de hint meegeven om hun kinderen ervoor te waarschuwen. Zorg er zeker voor dat ze van de holle stengels geen blaaspijpjes gaan maken die ze dan gebruiken om indiaantje te spelen en pijltjes weg te blazen. De aanraking van deze pijpjes zou wel een fatale gevolgen kunnen met zich brengen.
Samengevat, de aanraking van lichaamsdelen met het sap van deze plant, ten allen tijde vermijden. Ondeskundig omgaan met deze plant kan heel wat schade veroorzaken. Enkele van deze onaangenaamheden zijn o.m.: Directe kenmerken van vergiftiging waaronder: oogirritaties, hoofdpijn, duizeligheid, verlamming, verhoogde bloeddruk en hartkloppingen. Op langere termijn kunnen zelfs storingen optreden van de speekseklieren, ontstoken maagwanden, genetische schade van de bloedcellen tot negatieve effecten op de voortplanting.
Dus........zeker een plant om met argusogen te benaderen.
BOERENWORMKRUID (Tanacetum vulgare) behoort tot de familie der Compositae.
Tancetum zou een afleiding zijn van het Grieks Athanasia, hetgeen onsterfelijk zou betekenen, dit zou dan weer kunnen terugslaan op het feit dat de bloemen niet gemakkelijk verwelken. In de Middeleeuwen werd dit kruid veel gebruikt tegen wormen (vandaar de naam)
Het Boerenwormkruid kan men in onze streken zowat overal terug vinden, zoals bv langs de spoorwegbermen, braakliggende gronden, veldwegeltjes, enz.... Meestal wel in zanderige bodem want hij is verzot op natte voeten. De plant kan uitgroeien tot zelfs een hoogte van 1,20 meter en kent zijn bloeiperiode van juli tot eind oktober.
De plant bezit een korte, vezelige, bruine wortelstok waaruit heel wat paarsachtige, bruine stengels opschieten. Deze stengels dragen specifieke varenachtige bladeren en vertakken pas net voor de bloemknoppen. De ganse plant en bijzonder de bloemen laten een zeer sterke geur achter. In de maand november beginnen de zaadjes te drogen en krijgen ze een bruinachtige kleur en kan men ze reeds oogsten en in de volière ophangen voor de vogels. Men kan ook een wintervoorraad opslaan door de goed gedroogde zaadjes van mekaar te vrijven en ze in een zak bewaren op een droge plaats. Hier moeten we wel uitkijken en er zeker van zijn dat ze echt goed gedroogd zijn om schimmels te voorkomen. De inhoudelijke bestanddelen van deze plant zijn erg rijk aan vluchtige olie, vetten,citroenzuur, vitaminen C , mangaan, melksuiker, bitterstoffen en veel B-caroteen. Boerenwormkruid heeft zijn nut voor onze vogels op diverse domeinen. In hoofdzaak heeft Boerenwormkruid een hoogstaand bloedzuiverend effect, het is spijsvertering bevorderend en is wormafdrijvend.
Boerenwormkruid heeft nog meer eigenschappen die alle liefhebbers-kwekers zullen weten te waarderen. Hang een tros boerenwormkruidplanten in uw vogelverblijf (zeker in de kweekperiode) en u zal gespaard blijven van ongedierte. Vliegen, muggen en zelfs muizen slaan op de vlucht voor de indringende geur die deze plant afgeeft. Tijdens de kweek is het een welgekomen oplossing tegen de bloedluis. Onder in de nesten strooien we een gedeelte gedroogd en versnipperde resten van het boerenwormkruid en weg blijven de luizen, dit kan je tevens ook onder de laden van de kweekbakken strooien.
Al eens stilgestaan bij het voordeel dat deze plant u kan opleveren? Bovendien kost het u enkel een kleine moeite om de plant ergens te gaan zoeken om te oogsten. Zeker de moeite om het eens te proberen indien uw €urootjes u lief zijn.
Dat Benedictus ambras heeft met de wind zijn zorgen die hij zelf maar moet oplossen. Sedert enkele jaren zitten de organisatoren van tentoonstellingen ook wel met de wind in de tegenrichting. De verstrengde veiligheidsnormen ter voorkoming van het H5N1 vogelgriepvirus doet bij velen de wenkbrauwen fronsen. Laat ons eerlijk zijn, welke zin heeft de controle van een veearts op deze tentoonstellingen ? Realistisch bekeken is het wel zo dat de clubs bijkomende aderlatingen moeten incasseren. In vele gevallen komt er een veearts over de vloer die amper weet dat een vogel 2 poten en 2 vleugels heeft. (hangt natuurlijk af van de specialisatie van de arts). Erger nog, in het merendeel der gevallen weten de artsen niet eens wat ze moeten komen doen (wegens gebrekkige informatie van overheidswege) De rekening krijgen de clubs echter wel aangeboden (gemiddeld zo'n 100 € per bezoek). Een enkele gemeentelijke overheid zal deze onkosten op zich nemen maar in de meeste gevallen zal de club zelf moeten opdraaien voor deze nutteloze onkosten. Van overheidswege zijn schijnbaar alle middeltjes goed om hun begroting te doen kloppen, zolang het maar niet uit hun eigen zakken moet komen. De clubs zijn zeker geen vragende party geweest in dit wettelijk dossier. Het is ons opgedrongen door een niet te vermurven groene wind die er waait door de Federale- en Vlaamse regering. Zij drukken duidelijk hun stempel op dit Koninklijk besluit. Dit is in mijn ogen toch een wraakroepende wetgeving (wie ben ik eigenlijk om hierover te oordelen, maar toch doe ik het...)Deze verplichting is, samen met tal van andere beslissingen, de oorzaak dat onze gewestelijke tentoonstellingen zienderogen afzakken naar een diep dal waar we nog moeilijk zullen uit geraken. Wij hadden het al zo moeilijk om het hoofd boven water te houden..... En nu dit er nog eens bovenop. De toekomst ziet er dus niet al te rooskleurig uit voor de ornithologische gemeenschap. Ook niet te verwonderen dan, dat het aantal tentoongestelde vogels in de meeste gevallen drastisch is afgenomen, soms wel gehalveerd. Het ziet er dan ook, als maar meer naar uit dat onze hobby ten dode staat opgeschreven. Wat maakt het overigens uit voor de "groten der aarde", het is toch maar een hobby voor "Jan met de Pet", dus, laat ze nog maar wat sudderen. Bij hen, die deze wet hebben goedgekeurd zitten er voor een groot deel politici die zich geen fluit aantrekken van wat er met onze vogels aan de hand is, en wat kan H5N1 hun toch schelen, voor hen is het er om te doen dat ze in de belangstelling komen met het vooruitzicht om hun postje te kunnen behouden.De clubs die nog weerstand kunnen en/of willen bieden aan dit onherroepelijk verval, zullen de meest kapitaalkrachtige clubs wel wezen en zij, die kunnen rekenen op plaatselijke overheidssteun en zullen er weinigen zijn. Een andere handicap steekt ook zijn kop op binnen de liefhebberskringen. Heel wat liefhebbers gaan de grotere TT's opzoeken en dat is zeker niet om zich te kunnen meten met zwaardere concurentie, nee, hier gaat het veeleer omdat daar een veel zwaardere prijzentafel op hen ligt te wachten. Door deze mentaliteit kunnen we bezwaarlijk nog spreken over "liefhebberij", dit lijkt meer en meer op een commercialisering door de liefhebbers zelf in het leven geroepen. Gaan we misschien een handje toesteken om onze hobby om zeep te helpen?
Waar is de goede oude tijd gebleven dat we nog met onze vogeltjes speelden als pure hobby en de daaraan verbonden prijzen van bijkomend belang waren. Een tentoonstelling uit die tijd was een ideale gelegenheid om een vriendenkring op te bouwen onder soortgenoten, meernog, het was de uitverkoren plaats waar gezelligheid nog hoog in het vaandel stond geschreven. Wij zullen wel niet mee geëvalueerd zijn zeker of blijven plakken in de jaren sixties. Misschien verslijten ze ons wel, zoals men dat wel eens pleegt te noemen: "Van den oude stempel".
Men mag er van denken of zeggen wat men wil maar geef mij toch die vervlogen tijd maar terug. Een vervlogen tijd, waar wij nog plezier beleefden aan het houden en kweken van vogels en niet geconfronteerd werden met wistbejag en een egoïstische mentaliteit. Er zijn nog wel andere stoorzenders die ons beletten om nog ten volle van onze hobby te genieten. Dit moet echter ieder maar voor zichzelf uit maken.
Hopelijk zal de wind ooit wel eens keren en ons in de zeilen komen blazen in plaats van langs onder of langs voor, waarschijnlijk zal dit wel een illusie zijn die wij niet meer zullen beleven.
Dit artikel komt wel erg vroeg in het jaar maar ik zou niet willen dat er clubs achteraf komen vertellen dat ze van niks wisten, beter te vroeg...dan...te laat...
Deze 30 à 32 cm grote exotische parkiet treffen we voornamelijk aan in Nieuw-Zuid Wales, Zuid-Queensland en Australië. Deze prachtrosella onderscheidt zich van de gewone, door onze liefhebbers beter gekende rosella door in de eerste plaats zijn felle kleurenpracht. Hierbij merken wij vooral op dat de zwarte veren op de rug van de vogel omzoomd zijn door brede, diepgele randen. Bij de gewone rosella's zijn deze omzomingen eerder blauw-geel van kleur. De specialisten, Rosellakwekers noemen de prachtrosella ook wel eens de "Goudmantel" omwille van zijn diepgele effect in zijn vleugelpennen bij zonlicht. Het geslachtsonderscheid is duidelijk te merken. Bij de pop zijn de kleuren veel fletser en de snavel iets kleiner, ook de wangvlekken zijn bij de pop meer grijs van kleur, bij de man zijn deze echt sneeuwwit. Het best kunnen wij de man van de pop onderscheiden door de grijze, tot zelfs licht bruine veertjes rond het oog die bij de man totaal ontbreken. Voor de huisvesting in gevangenschap is het aan te raden om ze onder te brengen in een volière van 3 X 1 meter met,indien mogelijk een nachtverblijf er aan verbonden. De Prachtrosella is een zeer sterke vogel en kan best in ons klimaat gehouden worden, zelfs in de winterperiode hebben ze geen extra verwarming nodig. Trouwens in Australië aarden ze ook optimaal in zowat de zelfde klimaatsomstandigheden als bij ons. Wel is het aan te raden om een nachtverblijf te voorzien dat tochtvrij, droog en vorstvrij is. Op te merken bij de rosellasoorten is wel dat ze nauw verbonden zijn aan elkaar. In hun oorspronkelijk leefgebied kunnen er wel wat bastaardjes rondvliegen, deze zijn echter wel vruchtbaar. Wanneer we nu echter een kweek willen opzetten is het zeker gewenst om de koppeltjes appart te houden en zeker geen 2 soorten samen te koppelen. Bastaardjes zijn dan wel vruchtbaar maar hun handelswaarde zal sterk dalen, evenals hun tentoonstellingsniveau. Als kweker dienen we in de eerste plaats er op te letten dat de man en de pop mekaar goed kunnen verdragen en dat het klikt tussen beiden.U moet n.l. weten dat de rosella een tamelijk vechtlustig karakter heeft. Wanneer ze mekaar op het eerste zicht niet aanvaarden zet men ze liefst niet samen want daar komen brokken van. Om dit vast te stellen kan men de 2 even samen zetten en ze van nabij een poosje in de gaten houden op hun gedrag tegenover mekaar, laat ze echter de eerste minuten zeker niet alleen. Wat hun voeding betreft in gevangenschap is het zeker geen moeilijke gast. Een goede zaadmengeling voor grote parkieten, aangevuld met wat onkruidzaden en af en toe wat vruchten volstaan reeds om ze in optimale conditie te houden. Om de voeding in de periode van kweek volledig te makenis het wel verstandig om een paar meelwormen en maden te verstrekken per dag en per jong, hierin zeker niet overdrijven. Bij een tekort aan deze dierlijke eiwitten komt het nogal eens voor dat de ouders de jongen onvoldoende voeren en zelfs in de steek laten. Dit is zowat hetzelfde gedrag als bij onze Europese wildzangvogels. Hoeft het nog gezegd dat dagelijks vers drink- en badwater vereist is. Ook maagkiezel en grit mag nooit ontbrekenin de kooien. In hun thuisgebieden kan je nesten van de rosella's zowat overal terugvinden. Zelfs in uitgeholde telefoonpalen. Het liefst zoeken ze echter boomstammen uit die voordien uitgehold en bewoond zijn geweest door andere holenbewoners, zij ruimen die dan wat op en desnoods maken ze de holen nog wat dieper. Zo hebben ze, zonder veel werk toch een nieuwe woning.
In de vrije natuur begint het broedseizoen vanaf begin september. In gevangenschap is dit wel even anders. Na te zijn aangepast aan onze klimaatsomstandigheden beginnen ze in de volières meestal eind februari (ook afhankelijk van de weersomstandigheden op dat moment). Als nestkast geven we ze een kast of uitgeholde boomstam met een hoogte van 60 cm en een bodemoppervlak van 25 X 25 cm. De diameter van het vlieggat moet 7 cm bedragen. In de volière is het aangewezen où elk stel de keuze te laten maken uit 2 nestgelegenheden. Wanneer ze hun keuze hebben gemaakt kan het 2de blok verwijdert worden. Bij het aanbrengen van de nestblokken dienen wij er op te letten dat het vlieggat steeds naar de donkerste kant van de volière is gericht. Wanneer de man paarlustig is zal hij zijn staartveren beginnen te spreiden en zijn staart vinnig op en neer bewegen.Als de pop hetzelfde begint te vertonen en bovendien langdurig in het nest blijft is dit het sein dat het ritueel kan beginnen. In de paardriftige periode heeft de man tevens de neiging om voortdurend achter de pop aan te zitten en op te jagen. Dit gedrag is echter onschuldig en behoort tot het liefdesspel. Verschillende paringen zullen de volgende dagen mekaar opvolgen om uiteindelijk na 14 dagen het eerste ei zal worden gelegd. De pop legt gemiddeld 5 eieren en ze zorgt zelf voor de hele broedcyclus. De eierenzijn wit van kleur. Tijdens het broeden verlaat de pop 2 à 3 maal per dag het nest om zich te ontlasten. Na 3 weken komt dan het eerste jong uit het ei waarna de rest met korte tussenpauze volgt. Vanaf dit moment moeten meelwormen en maden dagelijks op het menu staan van de pop. Het is immers de pop die de eerste 10 dagen de jongen zal voeren. Nadien, wanneer de jongen wat groter zijn en ook meer behoefte hebben aan voedsel zal ook de man bijspringen en helpen met het voeren der jongen. Na een 5-tal weken verlaten de eerste jongen het nest maar ze worden toch nog enkele weken bijgevoerd. Afhankelijk van de soort rosella zal het 15 tot 18 maanden duren vooraleer de jongen volledig op kleur zijn.
Verschillende rosella soorten brengen 2 broedsels per jaar groot. Wanneer we het geluk hebben om een goed broedpaar samen te stellen kunnen we daar jaren plezier aan beleven. Er zijn zelfs gevallen bekend waar de ouders na 30 jaar nog steeds seksueel aktief zijn en prachtige jongen grootbrengen. Hou je van parkieten, danis dit de uitgelezen soort om mee te starten. Ook dit nog vermelden: De ringmaat voor de rosella is 5,4 mm.
De MAJOR van het vogelwereldje kent zijn naam uit het latijns: Dendrocopos Major.
Deze, ongeveer 23 cm grote vogel is wel een van de mooiste vogels in onze natuur met zijn rood kardinaalsmutsje op. Men noemt hem ook wel eens de "drummer" van het bos. Deze naam heeft hij zeker niet gestolen. Om zich te laten opmerken bij vriend en vijand zoekt hij steeds enkele bomen uit in zijn territorium van ongeveer 40 ha. Dit zeker niet om er zijn nestplaats in te vestigen, nee, eerst moet hij zijn drumstel afgestend worden. Wanneer hij in een bepaalde boom de geschikte geluiden kan produceren door op de takken te roffelenn dan zal deze boom zijn vaste drumplaats worden. Zo zoekt hij 3 à 4 bomen uit binnen zijn residentie. Deze roffelserenades zijn voor hem een middel om zich in de belangstelling te plaatsen bij de vrouwtjes maar ook bij de rivalen en medebewoners van het bos. Terwijl hij in de hoogte zijn aria ten beste geeft gebeurt het wel eens dat de vrouwtjes op de begane grond slaags geraken.De Major ziet het allemaal wel gebeuren maar heeft er schijnbaar zijn eigen binnenpretjes bij en komt dan ook niet tussenbeide. Al heel vroeg in het voorjaar kan je hem aan het werk horen. Met zowat 20 roffels per seconde is hij een ware acrobaat in het drumwerk en kan je hem duidelijk onderscheiden van de kleine bonte specht of zijn groene soortgenoot. Zijn roffelritme ligt beduidend hoger. Begin april gaan ze op zoek naar een oude, holle boom om hun nest te maken, vinden ze niet de geschikte dan maken ze er zich niet druk om want dan maken ze wel een hol in een boom die hen het best lijkt, in de meeste gevallen zal het dab een berk worden. Ze houwen er een hol in uit van zowat 25 à 30 cm diepte en klaar is kees. In de holte van de boom leggen ze dan wat losse spaanders en "Madam" kan meteen beginnen aan de gezinsuit- breiding.
De pop legt dan tussen de 4 en 7 glanzend witte eieren en bebroedt deze alleen gedurende 12 à 16 dagen. Binnen een tijdspanne van 24 uur zijn alle jongen uit de eierschalen. Na zo'n kleine drie weken beginnen de jongen aan de binnenkant van het hol een concert te geven door luidruchtig tegen de binnenwand van het spechtenhol te tokkelen.Waarom ze dit ritueel ten beste geven is nog steeds een raadsel. Misschien willen ze de buitenwereld er van in kennis brengen dat ze op komst zijn en aan het grote avontuur willen gaan beginnen. Trouwens de dag nadien verlaten ze gezamelijk het ouderlijke nest. Tijdens de opgroeiperiode laten ze zich niet onopgemerkt. Wanneer ze bijvoorbeeld honger hebben zullen de ouders het geweten hebben door de drukte en het helse lawaai dat ze maken in hun slaapkamer. Overigens, waarom zouden ze zich stil moeten houden, inbrekers hebben ze niet te vrezen want er kan niemand in hun woning binnen. Na het verlaten van het nest blijven de jongen nog een paar weken met aandrang om voedsel bedelen bij de ouders, daarna moeten ze zelf voor de kost zorgen. Hun bijzonderste voedsel bestaat uit rupsen en larven die ze met hun lange tong uit de spleten weten te prutsen. Dit in hoofdzaak in de periode dat ze hun jongen moeten voeren.Nadien schakelen ze gedeeltelijk over naar zaden. Hun geliefkoosde zaden zijn de pitten van de dennenappels van de grove den. Ook bij het consumeren der zaden is de grote bonte specht een bijzonder geval.
Hij verzamelt n.l. de dennenappels in een eiken- of berkenboom waar hij een rustig plekje uitzoekt, b.v. in de punt van enkele vertakkingen in de boom. Hij legt hier een voorraad aan om nadien rustig de dennenappels, één na één te ontpitten. Eenmaal een appel leeg is laat hij die gewoon naar beneden vallen. Wanneer je nu tijdens een wandeling in een groene zone een groot aantal dennenappels ziet liggen onder een berken- of beukenboom dan kan je er donder op zeggen en weet je dat je u bevind onder een "spechtenrestaurant". Wie heeft er destijds eens gezegd dat alleen de mensen beschikken over hersenen? We zouden er beginnen aan te twijfelen wanneer we de specht van nabij even volgen in zijn gedragspatroon. Dat de specht een rare snuiter is laat hij nog maar eens blijken in zijn manier van slapen en wakker worden. Zo heeft hij een vast tijdstip om slapen te gaan en dit is dan weer afhankelijk van de lengte van de dag. De tijd van in zijn hol te kruipen en het invallen van de duisternis is precies even lang. Ook de manier waarop hij zijn nachtrust doorbrengt is zeker de moeite om even bij stil te staan.
Een normale vogel legt zich neer in het nest om te slapen of hij zit ineengedoken op een takje. Mijnheer de Specht natuurlijk niet, hij kruipt in zijn hol en klampt zich vast aan de binnenwand van het hol, net onder het vlieggat, zet zijn veren recht en steekt zijn kop onder zijn vleugels wanneer hij in het dromenland verzeilt. Zo slaapt hij tot het vroege ochtendgloren. Bij het eerste daglichtsteekt hij voorzichtig zijn kop naar buiten en verkent hij de omgeving op de algemene veiligheid. Na een langdurige inspectie klimt hij naar buiten en begint aan zijn ochtend toilet. De specht heeft echter ook vijanden in de natuur. In de eerste plaats is er de sperwer die nogal eensjacht maakt op pas uitgevlogen spechtenjongen om ze dan aan zijn eigen kroost te voeren. Een tweede rivaal is misschien een nog grotere vijand en dan hebben we het over een "ingevoerde" vijand n.l. De Halsbandparkieten. In het zoniënbos, in de omgeving van Tervuren heeft men, jaren geleden, een deel van deze parkieten de vrijheid gegeven. De echte rede hiervan is en blijft nog steeds erg onduidelijk. Misschien als experiment of was het een liefhebber die deze parkieten kwijt wilde en niet wist wat er mee aan te vangen, Wie zal het zeggen ?
Buiten alle verwachtingen in heeft deze populatie zich wonderwel aangepast aan ons klimaat en door de verwarmde winters is hij zelfs winterhard geworden. Het voortplantingsgedrag bij deze parkieten heeft zich ook laten gelden met alle gevolgen vandien. In zoverre zelfs dat er momenteel wel enkele duizenden rondvliegen in Vlaanderen. Wanneer je in je omgeving een koppel halsbanden ziet rondvliegen, denk dan niet meteen dat die ergens bij een liefhebber zijn ontsnapt, het kunnen best afstammelingen zijn van de in Tervurenlosgelaten exemplaren. Aangezien de halsbanden eveneens holenbroeders zijn is het ook niet ondenkbaar dat hij nogal eens op bezoek gaat in het hol van de specht met de nodige heibel tot gevolg. Van de Grote Bonte Specht kunnen we nog zeggen dat hij niet voorkomt op de rode lijst van beschermde vogels. Gelukkig maar, want artiesten van het kaliber van de Bonte Specht bewonderen wij, als vogelliefhebbers, maar al te graag in de vrije natuur.
Van een oude bekende kreeg ik onlangs een recept om uw vogels in optimale conditie te houden. Volgens betrokkene, die anoniem wenst te blijven,heeft hij hiermee zijn grootste successen behaald. Dit kan nu wel ouderwets lijken maar wie zegt dat de oude recepten minderwaardiger zijn dan de hedendaagse kant en klare bereidingen ? In ieder geval de moeite om het eens uit te proberen. indien je niet van het gemakzuchtige type bent.
Neem 1 liter koemelk en laat dit goed opwarmen (niet koken) voeg er 2 à 3 soeplepels azijn bij, zodat het geheel kabbelt. Deze brij dan in een handdoek laten uitlekken. Nu doen we die pasta in een grotere kom om ons eivoer klaar te maken. Deze gekabbelde melk (platte kaas) voegen we dan 6 à 7 verbrokkelde beschuiten of eenzelfde volume witte chapelure, evenals 1 soeplepel bambix (kinderkoeken of poeder), 1 koffielepel druivensuiker, eventueel vitaminen indien nodig, 1/2 koffielepel V-mix, 1/2 koffielepelmaanzaad, 1 soeplepel teuniszaad, 1 soeplepel kempzaad, 1 soeplepel profitar en 1 of 2 eierdooiers.
Deze samenstelling goed mengen of mixen en uw eivoer is klaar om op te dienen. Een goede raad: Maak nooit te veel in één keer klaar (max. voor 2 dagen) en steeds in de koelkast bewaren. Ook nooit meer voeren dan de vogels in korte tijd kunnen verwerken, een portie mag geschat worden op ongeveer 1 soeplepel per 10 vogels.
Best voeren we dit eivoer vanaf de koppeling tot na de eerste rui van de vogels. Indien je enkel vogels bezit uit de zwartreeks voeg je er best nog wat Spirulina of bruidsluier aan toe, zo bekomen ze van in het begin hun gewenste zwarte hoorndelen (poten).
Preventief geven van medicatie uit den boze is ? In vele gevallen brengt dit geen soelaas en is het zelfs af te raden.
DAT. . .
Abti-biotica (lees: Anti-leven) door de jaren heen zijn efficiëntie heeft verloren ? U grijpt terug naar de homeophatische geneeskunde, ook voor onze vogels.
DAT. . .
Wit geverfde kweekkooien niet ideaal zijn voor de kweek ? Verf ze liever licht groen of licht blauw, de vogels voelen zich hier beter in thuis en is een natuurlijke stimulans voor betere kweekresultaten.
DAT. . .
Je bij het voeren van "Vogelmuur" moet opletten om uw vogels niet te vergiftigen. Er bestaan n.l. 2 verschillende soorten. Deze die rode bloemetjes geven zijn uiterst giftig. Bij twijfel, wachten tot ze in bloei staan, zo ben je zeker dat je de juiste hebt.
DAT. . .
Je uw kanaries best jaarlijks moet inenten tegen de pokken. Dit doe je best na de kweek. -- in de maanden augustus-september
DAT. . .
Dagelijks een snoepbakje gezondheidszaad uw kanaries beter door de rui helpen en ze lusten het nog graag ook.
DAT. . .
Hygiëne de voornaamste bron is , buiten de voeding, om uw vogelbestand in een goede conditie te houden. Zeker dagelijks vers water geven hoort daar zeker ook bij
DAT. . .
Een thee van "Dovenetel" een geschenk is uit de hemel in de periode van de rui. Hierdoor zal de bloedwisseling bij de vogels vlotter verlopen.
DAT. . .
Het verenplukken kan verholpen worden, of toch zeker beperkt worden, door de vogels gedroogde takken "Mosterdkruid" toe te dienen.
DAT. . .
Je de bloedluizen uit uw hok kan doen op de vlucht slaan door een bos "Kamillekruid (in gedroogde toestand) op te hangen in het vogelverblijf en/of gemalen kruid in de nesten te strooien. Dit kost enkel maar een kleine moeite om het kruid te gaan oogsten.
Ieder heeft zowat zijn eigen methode om zijn jonge vogels op een gezonde manier op stok te krijgen. Nu wil ikmet dit artikel zeker niemand aanzetten om zijn eigen manier op zij te zetten en andere dingen te gaan uitproberen, in de hoop op betere resultaten te bekomen. Wanneer in 't verleden uw kweekresultaten voldeden aan uw verwachtingen, hou het dan zo en verander zeker niets aan uw methode. Experimen- teren in het essentieelste van een vogelbestaan, n.l. in de "Voeding" zou u zuur kunnen opbreken en zou wel eens in een ontgoocheling kunnen eindigen. Anders is het gesteld wanneer we jaar in, jaar uit te kampen krijgen met een slechte kweek. In dit geval zullen we toch moeten gaan uitzoeken wat er fout is gegaan. Echter niet zo maar lukraak onze hele manier van handelen over boord gooien. In tegendeel zou ik , probeer eerst en vooral te achterhalen waar de problemen schuilen van de tegenvallende kweekresultaten, desnoods schakelen we de dierenarts in om de gezondheidstoestand van uw vogels te laten vaststellen.
Vooreerst zouden we een degelijke controle moeten doen alvorens de vogels te koppelen voor de kweek. In de eerste plaats zullen we de ouderdom der ouders moeten kunnen nagaan, is de man of de pop niet te jong ? De optimale ouderdom is zowat 1 jaar, begin er zeker niet vroeger mee. Nu goed, de liefhebbers hebben een uitgesproken neiging om de oorzaak steeds bij de vogels te leggen. In een groot gedeelte van de mislukkingen liggen zij zelf wel aan de basis van de probleem- situaties. Iedere liefhebber is toch min of meer, zedelijk gebonden aan bepaalde regels om zijn vogels in conditie te brengen en te houden. Regel nr 1 is zeker dat menten allen tijde de hygiëne hoog moet inschatten. Dit wil nu echt niet zeggen dat je de ganse dag moet staan te poetsen en je steeds moet klaar staan om iedere ontlasting meteen op te ruimen, helemaal niet. Persoonlijk ben ik al wel eens bij liefhebbers op bezoek geweest waar het soms zoeken was om een vogel te vinden tussen de bergen afval die in de kweekkooien aanwezig waren. Dit is dan weer een straatje te ver naar de negatieve kant dan. Hetgeen ook velen vergeten is de dagelijkse watervoorziening, in de zomermaanden zullen we deze zelfs 2 X per dag verversen. We kunnen er niet genoeg de nadruk op leggen hoe belangrijk het water voor een vogel is. Het is precies via deze bron dat heel wat ziektekiemen en parasieten in de vogel terecht komen. Vogels, en in 't bijzonder dan de parkieten hebben de slechte gewoonte om alles en nog wat in de drinkflesjes te deponeren (misschien om ze te laten weken) dit zal zeker in de zomer snel aan 't gisten gaan en dan hebben we prijs. Ooit vertelde mij eens een liefhebber dat hij daar helemaal geen last van had. Mijn vogels zitten in vluchtjes met 15 à 20 exemplaren tesamen en die krijgen 1 grote fles water per week en daar moeten ze het maar mee doen. In de kweekperiode krijgen ze vers water wanneer hun flesjes leeg zijn. Wanneer ik dan informeerde naar zijn kweekresultaten was zijn antwoord kort en bondig: "Slecht". 'k had wel niet anders verwacht hoor.
Een ander punt van discussie is de algemene voeding. Hier gaan we er van uit dat de mengelingen die tegenwoordig in de speciaalzaken te verkrijgen zijn, al de nodige ingrediënten bevatten die de vogels nodig hebben om hun conditie op peil te houden. Hier moet de liefhebber echter wel rekening houden met de behoefte die de vogel in die periode nodig heeft. Zo kunnen we een jaar indelen in 3 verschillende fases n.l.: De kweekperiode, de ruitijd en de rustperiode. Tijdens ieder van deze periodes hebben de vogels, behoudens hun gewone menu, nog de nodige versterkers nodig. Hier denken we dan in de eerste plaats aan "Eivoer".
Eivoer is een noodzakelijke aanvulling van het dagelijkse rantsoen voor de zaadetende vogels. Als u uw vogels uitsluitend met zaadmengeling gaat voeren dan zullen er zich ongetwijfeld ploblemen voordoen op korte of langere termijn. De rede hiervan is dat zaden onvoldoende vitaminen,aminozuren en sporenelementen bevatten. Door eivoer bij te voeren voorkomt u deze problemen en zullen uw vogels in goede conditie blijven. De algemene regel is, dat we het ganse jaar door eivoer zullen moeten bijvoeren. Afhankelijk van de periode waarin ze zich bevinden zullen we ze ook meer of minder eivoer verstrekken. In de kweekperiode, alsook in de voorbereiding, voldoende eivoer geven. Afhankelijk van de nestjongen gaat de hoeveelheid omhoog tot wel de helft van het dagelijkse rantsoen (zaad en eivoer). De oudervogels gebruiken hoofdzakelijk het eivoer om de jongen te voeren. De afgezette jongen krijgen onbeperkt eivoer ter beschikking tot na de rui. Tijdens de rui is het aan te raden om toch dagelijks eivoer te blijven verstrekken, wel in mindere mate dan tijdens de kweek. In deze periode wisselen de oudere vogels al hun veren en pennen, de jonge vogels alleen maar hun veren. Dit is voor de vogels wel een zeer zware en moeilijke tijd. Gedurende deze periode hebben de vogels een grote behoefte aan vitaminen, aminozuren en mineralen. Deze voedingsstoffen halen de vogels dan uit het eivoer. In de rustperiode is het raadzaam om de vogels om de andere dag toch een kleine hoeveelheid eivoer te verstrekken, al is het maar om de vitaminen, mineralen en aminozuren, die in de zaadmengelingen onvoldoende aanwezig zijn, aan te vullen. In feite moeten we er nog een vierde periode aan toevoegen, n.l. De TT-periode. Ook in deze tijd van opkooien der vogels moeten de vogels regelmatig eivoer krijgen om hun krachten op peil te houden. In de handel heeft men de keuze uit droog of vochtig eivoer. De kwaliteit van beide vormen van eivoer zijn evenwaardig. In de vochtige vorm is het eivoer meestal bevochtigd met vloeibare honing hetgeen een hogere voedingswaarde en een zoetere smaak verschaft. Gebruiken we de droge vorm dan kunnen we deze droog verstrekken of we kunnen deze zelf wat bevochtigen. Het nadeel van eivoer droog te geven is zeker het gemors met het voer en ze eten het niet al te graag. Daarom kunnen we aanraden om het droge eivoer wat rul te maken. Dit bevochtigen kan op verschillende manieren gebeuren. Het simpelste is, om er enkele druppels water aan toe te voegen. We kunnen ons eivoer echter ook wat voedzamer en tevens rul maken door toevoeging van geraspt fruit (appel, enz..) en/of groenten (broccoli, boerenkool, witlof enz..) Men kan ook kiemzaad gebruiken om het geheel wat rul te maken. Yoghurt, hard gekookte eieren, rusk of couscous zijn nog andere middeltjes die in aanmerking komen. Op deze manier zal het eivoer ruller worden en zullen de vogels er niet meer zitten mee te smossen.
Nu kan je eivoer ook volledig zelf aanmaken. In een volgend artikeltje gaan we het daar even over hebben, evenals het kiemen van kiemzaden.
Cichorei behoort tot de familie van de compositae en is nauw verwant aan het witlof, roodlof, radichino en andijvie. De wilde Cichorei kan men in vrijwel heel Europa aantreffen tot zelfs in Siberië, Noord Afrika en het Midden Oosten.
In het verre verleden heeft cichorei nooit veel aandacht gekregen maar heeft wel een lange geschiedenis achter de rug als geneeskrachtige cultuurplant. Ten tijde van Napoleon werd cichoreireeds gebrand om te dienen als vervangmiddel voor de haast onbetaalbare koffie. Enkele tientallen jaren geleden is men in België gestart met de teelt en de verwerking van de cichoreiwortels voor de productie van inaline en fructosesiroop. Witlof en cichorei vormen een vlezige wortel waarvan de bast en de schorslaag een wit melksap bevatten en dat erg bitter van smaak is. Aan deze bittere smaak werden vroeger grote geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven. In de homeopatische geneeskunde maakt men er nog steeds gebruik van.
Cichorei is een tweejarige plant. In het eerste jaar worden de bladeren en de wortels gevormd. Bovengronds wordt een sterk ontwikkeld bladrozet gevormd en de reserve koolhydraten worden als inuline opgeslagen in de peenwortel. De bladgroei kan variëren van, tegen de grond liggende bladeren, zoals bij de paardebloem tot opstaande bladeren en tot een hoogte van 0,40 meter, zoals we die kennen bij de suikerbieten.
In het tweede jaar pntstaat er een sterk vertakte holle bloeistengel die een hoogte kan bereiken van meer dan een meter. De plant gaat dan bloeien en zaad vormen. De bloemhoofdjes zitten in de oksels van de bladstengels. In ieder hoofdje zitten zowat 20 bloempjes. De bloemkleur is blauw, sommige varianten geven ook wel eens witte bloemen af.
De voedingswaarde van de cichoreizaadjes is zeker niet te versmaden, zo bevatten zij o.m.:
Ruw Eiwit: 5,00 % Koolhydraten: 71,50 %
Ruw Vet: 0,60 % As: 4,60 %
Ruwe Cel: 5,50 % Vocht: 11,30 %
Een gezonde vogel eist cichoreizaad om in conditie te blijven, dus zorg steeds voor cichoreizaad in de voeding. Men kan dit best mengen onder het eivoer.
Denk nu niet meteen dat we onze vogels moeten gaan drogeren met Cannabis.
Hennep (Cannabis sativa) is een éénjarige, tweehuizige plant. Tweehuizig betekent dat het geslacht bestaat uit mannelijke en vrouwelijke planten. De plant bloeit van juni tot eind augustus en geeft groenachtige bloemen. De meeldraadbloemen (de mannelijke) zijn te vinden in de pluimen en de stempelbloemen (bij de vrouwelijke) staan in de bladoksels van de aren.De bladeren zijn lang gesteeld met 5 à 9 lancetvormige slippen en zijn grof gezaagd. De plant kan een hoogte bereiken van 1 tot 2 meter. Andere benamingen voor hennep zijn o.m. Wiet of Marihuana.
Marihuana en industriële hennep zijn niet met elkaar te vergelijken. Marihuana is het soort hennep dat vooral in de medische wereld gebruikt wordt voor zijn hoog gehalte (5 à 20 %) THC (een belangrijk psychoactief component). De In dustriële hennep wordt gebruikt voor zijn vezels en zaden en heeft slechts een percentage van 1 % of minder THC. De plant is soms op te ùerken in onze bloemperken. De hennepplant komt men echter zelden tegen in de verwilderde vorm. In de subtropische gebieden wordt hij tegenwoordig wel op grote schaal gekweekt. Ook Italië, Hongarijë, Polen, Japan en China zijn belangrijke productielanden.
De Hennepplant is (vooral de mannelijke plant) in de eerste plaats een onovertroffen vezelplant. Zij is de leverancier voor de aanmaak van touwen en de betere papiersoorten. Uit de zaden wordt olie geperst die verwerkt kan worden in verf en vernis. Ook als vogelzaad heeft de hennepplant zijn positieve diensten reeds bewezen. Een zeer belangrijke eindbestemming van de hennepvezels gaan we hier niet in detail behandelen. Wel kunnen we vertellen dat deze vezels veelvuldig gebruikt worden in de textielindustrie voor de vervaardiging van kledij, meubelstofferingen, handtassen, zelen enz... De vezels kunnen ook gemend worden met katoen,wol, linnen en andere vezels, hierdoor zal de stof heel wat sterker worden. Deze toepassingen zijn voor de vogelliefhebber echter van minder belang. Meer aandacht zullen we besteden aan de zaden en de olie van de hennepplant.
De Hennepzaden zijn rijk aan eiwitten,vitaminen en minneralen. De zaden op zich hebben geen psychoactieve eigenschappen omdat het gee THC bevat. De zaden kunnen we persen voor oliegewin of pellen voor de voedzame inhoud er van. Hennepzaden bevatten gamma-linolenic acid (GLA).
GEPELDE HENNEPZADEN:
Hennepzaden zijneen goede bron van eiwitten en zijn beter te verteren dan sojabonen. Gepelde zaden kunnen worden geroosterd of kunnen in verschillende voedingsmiddelen worden gebruikt. Vandaar dat het ook een element is in de betere zaadmengelingen voor onze vogels.
HENNEP - OLIE:
De zaden van hennep bevatten 25 à 35 % olie en bevat heel wat essenciële vetzuren. De koud geperste olie is licht groen van kleur en heeft een lichte grassmaak. Deze olie kan gebruikt worden in diverse gerechten en kan samen met of in de plaats van olijfwalnoot- of zonnebloemolie worden gebruikt. Deze olie wordt ook gebruikt in verf, vernis, shamp's en zeep.
Indien we hennepzaden gebruiken in onze vogelmengeling dienen we vooral de eigenschappen van deze te kennen en deze kunnen we afleiden uit de bestanddelen der zaden. Hennep wordt gerekend tot de vetrijke gewassen maar is in verschillende landen, waaronder België en Nederland verboden om te kweken.
Algemeen wordt aangenomen dat hennep de paardrift opwekt, iets wat overigens ook kan gezegd worden over haver. Indien we in de voorbereiding op het kweekseizoen te veel hennep aan onze vogels voeren kan dit leiden tot een vroegtijdige leg. Het kan zelfs voorkomen dat poppen met nestjongen, na 14 dagen, opnieuw aan de leg gaan en hun vorige jongen niet meer blijven voeren.
De gemiddelde waarden van de HENNEP - plant :
- Vocht: 8,7 % - Ruwe Celstof 16,9 %
- Ruw Eiwit: 19,5 % - Calcium: 0,81 %
- Ruw Vet: 32,1 % - Fosfor: 0,76 %
- Koolhydraten: 18 %
In het Animozurenpatroon ontbreekt cystine en tyrosine. Leucine (7,7 %) en Valine (6,3 %) zijn in het eiwit het hoogst aanwezig. Tot slot kunnen we er van uit gaan dat Hennep zeker niet mag ontbreken in onze zaadmengelingen voor de vogels. Het is echter niet aan te raden om het percentage hennep drastisch op te voeren in onze mengelingen, het zou een omgekeerd effect kunnen teweeg brengen. Zeker niet denken: De kweek gaat niet goed, dus zal ik ze nog maar wat hennep bijgeven, zeker niet doen, denk aan de gevolgen ervan.
De H. Geest is niet steeds paraat om mij de nodige inspiratie te bezorgen. Zo zit ik momenteel met het probleem om een keuze te kunnen maken uit de verschillende onderwerpen waar ik het zou kunnen over hebben, wat is er op dit moment van het grootste belang voor de vogelliefhebbers? Volgens mij, is de kweek van primair belang, maar....hoe kan men nu nog een keuze maken, heel wat liefhebbers zijn bijna aan het einde van de kweek, terwijl anderen er nog moeten aan beginnen. Hoe kan men nu nog goed doen voor iedereen? Met wat en wie moet men nu nog rekening houden om nuttige informatie door te spelen? Ik zou het "bij God" niet weten. Seizoenen, zoals die destijds bestonden, zijn er niet meer bij en ieder heeft zijn eigen manier om te beslissen wanneer en hoe hij de kweek zal aanpakken (en ieder zijn mening is volgens hem ook de beste). mij goed hoor, dan kan ik ook mijn eigen goesting doen in de keuze van informatie die ik wil doorgeven.
Jullie zullen het dus maar moeten doen met datgene wat er op mijn blog terecht komt, tenzij ik voorstellen krijg van liefhebbers die een bepaalde voorkeur laten blijken, daar zal ik dan ook trachten rekening mee te houden.
Ik ben Theunis Julien, en gebruik soms ook wel de schuilnaam TJip.
Ik ben een man en woon in Mijngebied - Beringen (Belgisch Limburg) en mijn beroep is Typograaf - Drukker .
Ik ben geboren op 24/08/1939 en ben nu dus 85 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Ornithologie - Fotografie - Fauna en Flora - Verslaggeving - Interviews - Fotosessies.
Ben vooral bekend om mijn "Scherpe pen" - Sommige artikels laten een wrange nasmaak achter bij nogal wat indi
ORMKRUID
